Co sprawia, że firmy wywodzące się ze Skandynawii są ważnym i cenionym pracodawcą na polskim rynku? To jedno z kluczowych pytań, na które starali się odpowiedzieć uczestnicy konferencji zorganizowanej 26 października w Warszawie, przez Skandynawsko-Polską Izbę Gospodarczą. Firma VELUX Polska była aktywnym uczestnikiem tego wydarzenia, jak również partnerem raportu „Skandynawskie miejsce pracy” zaprezentowanego podczas konferencji.
Jak wynika z najnowszego raportu Skandynawsko-Polskiej Izby Gospodarczej (SPCC) „Skandynawskie miejsce pracy”, w Polsce działa ponad 2 tysiące firm ze skandynawskim kapitałem. Liczba miejsc pracy utworzona przez firmy ze Skandynawii szacowana jest na około 170 tysięcy. Natomiast 50 największych skandynawskich pracodawców zatrudnia w naszym kraju łącznie około 105 tysięcy pracowników.
"Obecność skandynawskich firm w Polsce ma nie tylko wymiar ekonomiczny, lecz także społeczny. Wraz z napływem skandynawskiego kapitału nastąpił także transfer wiedzy, technologii, doświadczeń oraz skandynawskiej kultury pracy, która powoduje, że firmy z Północy są cenionym przez Polaków pracodawcą. Wyróżnia je płaska struktura organizacji i brak hierarchii, które dobrze ilustrują skandynawski egalitaryzm, nastawienie na współpracę i szukanie konsensusu" - podkreśla Agnieszka Kowalcze, dyrektor Skandynawsko-Polskiej Izby Gospodarczej.
Do grona największych skandynawskich firm działających w Polsce należą Grupa VELUX i spółki siostrzane, które zatrudniają około 4000 pracowników, a ich poziom obrotów wynosi ponad 1,6 mld PLN. Grupa posiada 4 zakłady produkcyjne w Gnieźnie, Namysłowie oraz Wędkowach koło Tczewa i jest największym eksporterem okien w Polsce. Natomiast w regionach, w których posiada swoje fabryki, jest jednym z największych pracodawców.
"Połączenie kultury skandynawskiej i polskiej przynosi bardzo dobre efekty. Polską kulturę postrzegam przez pryzmat przedsiębiorczości, pomysłowości i zaangażowania. Potrafimy dać z siebie bardzo dużo. Myślę, że kultura skandynawska tworzy podatny grunt, by jeszcze wzmacniać te mocne strony Polaków. I to się sprawdza. Osiągamy bardzo dobre wyniki właśnie dlatego, że czerpiąc ze wzorców skandynawskich, dajemy przestrzeń do uwolnienia polskiej kreatywności i zaangażowania" - zauważa Jacek Siwiński, prezes VELUX Polska
Zarówno w raporcie, jak i podczas konferencji zwrócono uwagę na styl zarządzania, który stosują nordyckie firmy. Pracownicy mają większą swobodę w realizowaniu swoich zadań, co wiąże się z większą odpowiedzialnością, ale z drugiej strony działa motywująco. Wynika to z dużego poziomu zaufania społecznego, który charakteryzuje Skandynawów i przekłada się na styl pracy. Ważna jest również elastyczność pracy oraz tzw. work-life-balance. Ponadto skandynawskie firmy zatrudniają na podstawie umów o pracę, wprowadzają programy emerytalne, oferują opiekę medyczną czy programy rozwoju pracowniczego. Liczy się zarówno atmosfera, jak i organizacja przestrzeni w miejscu pracy, nawiązująca do środowiska domowego, a także zdrowe i bezpieczne warunki pracy.
Jak wynika z raportu mieszkańcy Skandynawii są dłużej od Polaków aktywni zawodowo (obywatele Islandii pracują średnio 46 lat, w Polsce – 32,6 lat) i bardziej efektywni, co przekłada się na ilość czasu spędzanego w pracy. Podczas gdy przeciętny Polak pracuje 42,1 godz. w tygodniu (dane za 2016 rok), Duńczycy pracują średnio o 3,4 godz. krócej, podobnie jak Norwegowie. Uczestnicy konferencji podkreślali, że na takie wyniki wpływa w dużym stopniu skandynawski styl zarządzania.
Podczas konferencji dyskutowano również na temat miejsca kobiet na rynku pracy oraz w skandynawskich firmach. Autorzy raportu SPCC podkreślają wieloletnie starania krajów Skandynawii dotyczące zapewnienia kobietom równej pozycji na rynku pracy. Norwegia jako pierwsza na świecie wprowadziła wymóg, aby kobiety stanowiły przynajmniej 40 proc. członków zarządu spółek notowanych na giełdzie. W Islandii kobiety stanowią natomiast połowę parlamentu, a Finlandia notuje najwyższy na świecie odsetek wykształconych kobiet (49 proc.). Międzynarodowe rankingi wskazują obecnie północ Europy jako najlepsze miejsce do aktywności zawodowej dla kobiet. Równouprawnienie – podobnie jak zarządzanie różnorodnością, kultura pracy czy dbałość o środowisko – są częścią strategii firm skandynawskich działających w Polsce, chociaż jak podkreślano na konferencji, w zakresie równouprawnienia jest jeszcze wiele do zrobienia.
"W firmie VELUX mamy duże doświadczenie w aktywizacji zawodowej kobiet, które stanowią ok. 40 proc. zatrudnionych osób. Pracujące u nas panie cenią dobre warunki pracy oraz dodatkowe korzyści socjalne: m.in. prywatną opiekę medyczną, ubezpieczenie na życie, owoce na drugie śniadanie" - komentuje Jacek Siwiński, prezes VELUX Polska.
Na konferencji nie mogło zabraknąć również pytania o przyszłość. W którym kierunku zmierza rynek pracy i z jakimi wyzwaniami mogą spotkać się również firmy skandynawskie w Polsce. Wśród wyzwań pojawił się problem starzejącego się społeczeństwa, a także ciągłej digitalizacji życia za którą muszą nadążać zarówno firmy, jak i pracownicy. Natomiast komfort i elastyczność w miejscu pracy to jedne z najważniejszych czynników, o których powinni pamiętać pracodawcy zatrudniający osoby należące do pokolenia Y i Z. Co istotne - otwartość na różnorodność oraz włączanie jej w procesy zarządzania charakterystyczne dla skandynawskiego stylu pracy pozwalają z optymizmem patrzeć w przyszłość.
