Na końcową ocenę energetyczną budynku może mieć wpływ izolacyjność termiczna oraz przepuszczalność energii słonecznej przegród przezroczystych. Ocenie energetycznej poddawane są budynki ogrzewane i chłodzone. Wydawałoby się, że sprawa jest dobrze rozpoznana jeśli chodzi o budynki ogrzewane, trudno jednoznacznie wskazać optymalne rozwiązanie dla budynków chłodzonych. Przeanalizujmy zatem dwa przykłady: budynek ogrzewany oraz budynek ogrzewany i chłodzony.

Analizy wykonano w budynku zaprojektowanym przez architekt Elizę Suder-Tobiasz.

W budynku, który spełnia aktualne wymagania prawne dotyczące izolacyjności termicznej oraz powierzchni przegród przezroczystych, przez stolarkę budowlaną „ucieka” ok. 10-15% energii, czyli niemalże tyle samo, co przez ściany, a także dach.

Redukcja strat ciepła traconego przez stolarkę jest więc zadaniem równie ważnym co ograniczanie strat ciepła przez ściany i dach.

Otwory okienne i drzwiowe są przyczyną utraty ciągłości lepiej izolowanej przegrody, np. ściany czy dachu, a także źródłem mostków cieplnych na połączeniu przegrody ze stolarką budowlaną. Z tego powodu uzyskanie oczekiwanej izolacyjności termicznej przegród może wymagać zastosowania zwiększonej izolacji termicznej kompensującej negatywny wpływ mostków termicznych.


Jakość energetyczna budynku a stolarka budowlana
O jakości energetycznej budynku decyduje wartość nieodnawialnej energii pierwotnej EP, którą wyznacza się zgodnie z rozporządzeniem w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu. [1]

EP = QP/Af [kWh/(m2a)]          (1)

gdzie:
QP – roczne zapotrzebowanie nieodnawialnej energii pierwotnej dla ogrzewania i wentylacji, przygotowania ciepłej wody oraz napędu urządzeń pomocniczych,
Af – powierzchnia ogrzewana (o regulowanej temperaturze) budynku lub lokalu.

QP = Q P,H + Q P,W + Q P,L [kWh/a]    (2)

gdzie:
Q P,H – roczne zapotrzebowanie energii pierwotnej przez system grzewczy i wentylacyjny do ogrzewania i wentylacji,
Q P,W – roczne zapotrzebowanie energii pierwotnej przez system do podgrzania ciepłej wody,
Q P,L – zapotrzebowanie energii pierwotnej do chłodzenia.

Obliczenie rocznego zapotrzebowania energii pierwotnej przez system grzewczy na ogrzewanie i wentylację wykonuje się według wzoru:

Q P,H = wH · Q K,H + wel · E el,pom,H   [kWh/a]          (3)

Q P,W = wW · Q K,W + wel · E el,pom,W

Q P,L = wL · Q K,L + wel · E el,pom,L

gdzie:
Q P,H – roczne zapotrzebowanie energii pierwotnej na c.o. i wentylację [kWh/a],
Q P,W – roczne zapotrzebowanie energii pierwotnej na c.w.u. [kWh/a],
Q P,L – roczne zapotrzebowanie energii pierwotnej na chłodzenie [kWh/a],
Q K,H – roczne zapotrzebowanie na energię końcową na c.o. i wentylację [kWh/a],
Q K,W – roczne zapotrzebowanie na energię końcową na c.w.u. [kWh/a],
Q K,L – roczne zapotrzebowanie na energię końcową na chłodzenie [kWh/a],
E el,pom,H – roczne zapotrzebowanie energii elektrycznej końcowej do napędu urządzeń pomocniczych systemu ogrzewania i wentylacji [kWh/a],
E el,pom,W – roczne zapotrzebowanie energii elektrycznej końcowej do napędu urządzeń pomocniczych systemu na c.w.u. [kWh/a],
E el,pom,L – roczne zapotrzebowanie energii elektrycznej końcowej do napędu urządzeń pomocniczych systemu chłodzenia [kWh/a],
wi – współczynnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej na wytworzenie i dostarczenie nośnika energii (lub energii) końcowej do ocenianego budynku (wel, wH, wW), który określa dostawca energii lub nośnika energii; przy braku danych można korzystać z tablicy 1 (wel – dotyczy energii elektrycznej, wH – dotyczy ciepła dla ogrzewania, wW – dotyczy ciepła do przygotowania ciepłej wody użytkowej).

Izolacyjność termiczna okien
Wymagania dotyczące izolacyjności cieplnej okien określone są w załączniku do rozporządzenia [3] w postaci granicznych wartości współczynnika przenikania ciepła (tabele 1, 2 i 3).

Obliczeń współczynnika przenikania ciepła można dokonać korzystając z normy PN-EN ISO 10077-1 „Własności cieplne okien, drzwi i żaluzji. Obliczanie współczynnika przenikania ciepła. Część I. Metoda uproszczona” [13] według wzoru:

Uw = (Ag Ug + Af Uf + Ig Ψg) / (Ag + Af)

gdzie:
Ag, Ug – powierzchnia i współczynnik przenikania ciepła szyby,
Af, Uf – powierzchnia i współczynnik przenikania ciepła ramy,
Ψ, lg – wartość mostka liniowego oraz jego całkowita długość.

Ze wzoru wynika, że okna wykonane z tych samych materiałów, ale o innych wymiarach, mogą mieć inne parametry izolacyjności termicznej.

Tabela 1. Wymagania Uk(max) dotyczące okien, drzwi balkonowych i drzwi zewnętrznych w budynku mieszkalnym i zamieszkania zbiorowego według rozporządzenia w sprawie warunków technicznych [3]

Tabela 2. Wymagania Uk(max) dotyczące stolarki budowlanej, świetlików i drzwi zewnętrznych w budynku użyteczności publicznej według rozporządzenia w sprawie warunków technicznych [3]

Tabela 3. Wymagania Uk(max) dotyczące okien, świetlików, drzwi i wrót w budynku produkcyjnym, magazynowym i gospodarczym według rozporządzenia w sprawie warunków technicznych [3].

Aktualne wymagania stawiane stolarce budowlanej
Wymagania ogólne dotyczące stolarki budowlanej zostały określone w art. 5.1. ustawy Prawo budowlane [2]: „Obiekt budowlany wraz ze związanymi z nim urządzeniami budowlanymi należy, biorąc pod uwagę przewidywany okres użytkowania, projektować i budować w sposób określony w przepisach, w tym techniczno-budowlanych, oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej, zapewniając spełnienie wymagań podstawowych dotyczących min. oszczędności energii i odpowiedniej izolacyjności cieplnej przegród.”

Tabela 4. Wartości współczynnika przepuszczalności energii całkowitej dla zestawu szybowego.

Tabela 5. Wartości współczynników korekcyjnych ze względu na zastosowane urządzenia przeciwsłoneczne.

*) W rozpożądzeniu [3] podano również warunki ogólne dotyczące współczynnika przenikania ciepła U – dla okien i drzwi balkonowych U nie powinno być większe niż niż 1,7 lub 1,8 – w zależności od strefy klimatycznej w jakiej jest budynek. red

Wymagania szczegółowe dotyczące przegród PRZEZROCZYSTYCH
Podstawowe wymagania stawiane przegrodom przezroczystym zawarte są w § 57 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie [3]:
1. Pomieszczenie przeznaczone na pobyt ludzi powinno mieć zapewnione oświetlenie dzienne, dostosowane do jego przeznaczenia, kształtu i wielkości, z uwzględnieniem warunków określonych w § 13 oraz w ogólnych przepisach bezpieczeństwa i higieny pracy.
2. W pomieszczeniu przeznaczonym na pobyt ludzi stosunek powierzchni okien, liczonej w świetle ościeżnic, do powierzchni podłogi powinien wynosić co najmniej 1:8, natomiast w innym pomieszczeniu, w którym oświetlenie dzienne jest wymagane ze względu na przeznaczenie – co najmniej 1:12”.
Zgodnie z rozporządzeniem [3] okna powinny także spełniać warunek minimalnej izolacyjności termicznej oraz właściwej powierzchni przezroczystej.

Powierzchnia okien
W załączniku do rozporządzenia [3] określone są również inne wymagania związane z oszczędnością energii, w tym wielkości powierzchni okien.

A mianowicie w budynku jednorodzinnym pole powierzchni A0, wyrażone w m2, okien oraz przegród szklanych i przezroczystych, o współczynniku przenikania ciepła U nie mniejszym niż 1,5 W/(m2·K), obliczone według ich wymiarów modularnych, nie może być większe niż wartość A0max obliczona według wzoru:

A0max = 0,15 Az + 0,03 Aw

gdzie:
Az – jest sumą pól powierzchni rzutu poziomego wszystkich kondygnacji nadziemnych (w zewnętrznym obrysie budynku) w pasie o szerokości 5 m wzdłuż ścian zewnętrznych,
Aw – jest sumą pól powierzchni pozostałej części rzutu poziomego wszystkich kondygnacji po odjęciu Az.*)

W budynku użyteczności publicznej pole powierzchni A0, wyrażone w m2, okien oraz przegród szklanych i przezroczystych, o współczynniku przenikania ciepła Uk nie mniejszym niż 1,5 W/(m2·K), obliczone według ich wymiarów modularnych, nie może być większe niż wartość A0max obliczona według wskazanego wyżej wzoru, jeśli nie jest to sprzeczne z warunkami dotyczącymi zapewnienia niezbędnego oświetlenia światłem dziennym, określonymi w § 57 rozporządzenia.

W budynku produkcyjnym łączne pole powierzchni okien oraz ścian szklanych w stosunku do powierzchni całej elewacji nie może być większe niż:

􀁺 w budynku jednokondygnacyjnym (halowym) – 15%,
􀁺 w budynku wielokondygnacyjnym – 30%.

Przepuszczalność energii całkowitej
Dodatkowo określony został graniczny współczynnik przepuszczalności energii całkowitej okna oraz przegród przezroczystych gC który odnosi się do wszystkich rodzajach budynków. Przegrody przezroczyste muszą spełnić warunek przepuszczalności energii. Ma to zapobiegać przegrzewaniu budynków i pomieszczeń. Graniczny współczynnik przepuszczalności energii całkowitej gc liczony jest według wzoru:

gc = fc · gG

gdzie:
gG – współczynnik przepuszczalności energii całkowitej dla zestawu szybowego,
fC – współczynnik korekcyjny ze względu na zastosowane urządzenia przeciwsłoneczne,

Wartość gc nie może być większy niż 0,5, z wyłączeniem okien oraz przegród szklanych i przezroczystych, których udział fG w powierzchni ściany jest większy niż 50% powierzchni ściany – wówczas należy spełnić poniższą zależność:

gc · fG ≤ 0,25

Wymagania nie stosuje się w odniesieniu do powierzchni pionowych oraz powierzchni nachylonych więcej niż 60 stopni do poziomu skierowanych w kierunkach od północno-zachodniego do północno-wschodniego (kierunek północy +/- 45 stopni), okien chronionych przed promieniowaniem słonecznym przez sztuczną przegrodę lub naturalną przegrodę budowlaną oraz do okien o powierzchni mniejszej niż 0,5 m2.

Tabela 6. Przestrzeń ogrzewana wentylowana. [14]

Tabela 7. Wskaźniki geometryczne budynku. [14]

Tabela 8. Instalacja c.o. [14]

Tabela 9. Instalacja chłodzenia. [14]

Tabela 10. Instalacja c.w.u. [14]

Poszukiwanie rozwiązań optymalnych
Analizowany budynek zasilany jest z węzła cieplnego. Dane geometryczne o budynku zamieszczono w tabeli 6,7. Budynek zasilany z elektrociepłowni (współczynnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej w = 0,8). Ciepło dostarczane za pomocą węzła kompaktowego wyposażonego w automatykę pogodową, zlokalizowanego w budynku.

Każde mieszkanie wyposażone w mieszkaniowe stacje wymiennikowe, sprawności instalacji c.o. η H,tot = 95% (zgodnie z RMI [4]). Instalacja c.w.u. zasilana z elektrociepłowni (w = 0,8), sprawność c.w.u. η W,tot = 55%, (szczegóły tabela 8). Dodatkowo przeanalizowano w wersji drugiej wprowadzenie chłodzenia w części pomieszczeń mieszkalnych.

W budynku z chłodzeniem wprowadzono w dni robocze 4- oraz 6-godzinne przerwy w ogrzewaniu oraz w weekendy przerwy 6-godzinne a także w dni robocze 14-godzinne przerwy w chłodzeniu oraz 12-godzinne przerwy weekendowe. Przygotowanie chłodu realizowane centralnie, współczynnik efektywności energetycznej wytworzenia chłodu ESERR = 5,5 (szczegóły w tabeli 9). Parametry izolacyjne przegród nieprzezroczystych zmieszczono w tabeli 11.


Tabela 11. Parametry izolacyjne przegród nieprzezroczystych.

Budynek ogrzewany
W budynku ogrzewanym jako wartości bazowe przyjęto przegrody przezroczyste o współczynniku przenikania ciepła Uw = 1,8 W/m2K. Analizując wpływ osłon na ocenę energetyczną budynku uwzględniono metodę dokładną opisaną w normie PN-EN 13790:2008, która umożliwia obliczenie wpływu różnego rodzaju osłon na jakość energetyczną budynku. Dla każdego otworu i dla każdego miesiąca liczymy:

Φsol = f sh,ob Asol Isol - FrΦr

gdzie:

Fsh,ob – współczynnik zacienienia związany z zewnętrznymi elementami zacieniającymi (liczony na podstawie 13790:2008):

F sh,ob = Fhor FovFfin

gdzie:
Fhor – czynnik zacienienia od otoczenia wyznaczany na podstawie: kąta wzniesienia [0..40]°, orientacji okna oraz szerokości geograficznej: [49, 50, 51, 52, 53, 54]°
Fov – czynnik zacienienia od elementów pionowych wyznaczany na podstawie: kąta dla elementu pionowego [0..60]° orientacji okna szerokości geograficznej: [49, 50, 51, 52, 53, 54]°
Ffin – czynnik zacienienia od elementów poziomych wyznaczany na podstawie: kąta dla elementu poziomego [0..60]° orientacji okna szerokości geograficznej: [49, 50, 51, 52, 53, 54]°.
Asol – efektywne pole powierzchni nasłonecznionej:

Asol = f sh,gl ggl (1-FF)A w,p

gdzie:
F sh,gl – wsp. zacienienia związany z ruchomymi elementami zacieniającymi, liczony ze wzoru:

F sh,gl = [(1-f sh,with) ggl+f sh,with ggl+sh] / ggl

gdzie:
ggl – wsp. przepuszczalności energii promieniowania słonecznego bez ruchomych elementów zacieniających,
g gl+sh – wsp. przepuszczalności energii promieniowania słonecznego z ruchomymi elementami zacieniającymi,
f sh,with – udział czasu użycia ruchomych elementów zacieniających,
ggl – wsp. przepuszczalności energii promieniowania słonecznego (gc z WT2008, czyli gG · fc),
FF – wsp. uwzględniający udział powierzchni ramy w całkowitej powierzchni otworu, tj. 1 – (C/100),
A w,p – całkowite pole powierzchni otworu,
Isol – średnia miesięczna wartość promieniowania słonecznego na powierzchnię otworu, dla danej orientacji oraz kąta nachylenia (kąt uwzględniony jest przez wsp. kα),
Fr – wsp. kierunkowy dla danego otworu i powierzchni nieba (1,0 dla niezacienionego poziomego dachu; 0,5 dla niezacienionej pionowej ściany): 0° - 1,000; 30° - 0,833; 45° - 0,750; 0° - 0,667; 90° - 0,500.

Rys. 2. Schemat działania: A – refleksoli, B – żaluzji [rys. firma SELT]

Fot. 1. Refleksole zmontowane na oknach.

Ruchome elementy zacieniające
Ze względu na stale oraz wzrastające nasłonecznienie, a co za tym idzie i podwyższające się temperatury zwłaszcza latem, poszukiwane są coraz nowsze rozwiązania dające ochronę przed przegrzewaniem dla budynku zwłaszcza dla pomieszczeń usytuowanych od strony południowo-zachodniej.

Najlepiej żeby osłony umożliwiały wykorzystywanie oddziaływania słońca w okresie grzewczym, kumulując maksymalnie zyski ciepła a latem ograniczały nagrzewanie budynków. Rozwiązania muszą się charakteryzować zmiennymi parametrami w zależności od sytuacji.

Szczególnie opłacalne może się okazać stosowanie takich rozwiązań w budynkach chłodzonych.

Istnieją też specjalne szyby zmieniające przepuszczalność promieniowania słonecznego w zależności od temperatury wewnętrznej, sterowana za pomocą czujników temperatury. Koszt takich rozwiązań jest ogromny, szyby są droższe od aktualnie stosowanych dziesięć razy. Najczęściej stosowane są refleksole lub specjalne żaluzje zewnętrzne.

Ze względów energetycznych korzystniejsze jest stosowanie osłon zewnętrznych. Skuteczność zewnętrznych osłon zależy od położenia przegrody przezroczystej względem stron świata, powierzchni przeszklenia, przepuszczalności energii promieniowania słonecznego szyby.

Tabela 12. Wartości U=1,8, gc oraz Htr.

Analiza wpływu przegród przezroczystych na energetyczną ocenę budynku
W budynku występują osłony poziome – płyty balkonowe – oraz zacienienia pionowe wynikające z geometrii budynku. Z tego powodu wartość gc jest różna. Powierzchnie, wartość U oraz gc a także współczynnik strat ciepła zamieszczono w tabeli 9.

Wartość wskaźnika nieodnawialnej energii pierwotnej EP przy Uw=1,8 [W/m2K] wynosi EP=124,27 [kWh/m²rok] i spełnia wymagania graniczne EP wg WT2008 = 131,36 [kWh/m²rok] (tabele 12, 13).

W dalszych obliczeniach wprowadzono zmianę w zakresie izolacyjności termicznej stolarko okiennej wprowadzając Uw=1,5 [W/m2K], 1,3 [W/m2K], 1,0 [W/m2K], 0,9 [W/m2K] oraz 0,8 [W/m2K] (wyniki zamieszczono w tabelach 14-23).

Wartość wskaźnika nieodnawialnej energii pierwotnej przy Uw=1,5 [W/m2K] EP=116,76 [kWh/m²rok] i jest mniejszy od EP przy Uw = 1,8 [W/m2K] o 10,51 [kWh/m²rok] co wpływa na obniżenie EP o 8,5%.

Wartość wskaźnika nieodnawialnej energii pierwotnej przy Uw=1,3 [W/m2K] EP=111,79 [kWh/m²rok] i jest mniejszy od EP przy Uw=1,8 [W/m2K] o 12,48 [kWh/m²rok] co wpływa na obniżenie EP o 10%.

Wartość wskaźnika nieodnawialnej energii pierwotnej przy Uw=1,0 [W/m2K] EP=111,70 [kWh/m²rok] i jest mniejszy od EP przy Uw=1,8 [W/m2K] o 12,57 [kWh/m²rok] co wpływa na obniżenie EP o 10,1%.

Wartość wskaźnika nieodnawialnej energii pierwotnej przy Uw=0,9 [W/m2K] EP=109,19 [kWh/m²rok] i jest mniejszy od EP przy Uw=1,8 [W/m2K] o 15,08 [kWh/m²rok] co wpływa na obniżenie EP o 12,1%.

Wartość wskaźnika nieodnawialnej energii pierwotnej przy Uw=0,8 [W/m2K] EP=106,68 [kWh/m²rok] i jest mniejszy od EP przy Uw=1,8 [kWh/m²rok] o 17,58 [kWh/m²rok] co wpływa na obniżenie EP o 14,02%.

Tabela 13. Sprawdzenie wymagań prawnych (Uw=1,8 [W/m2K])

Tabela 14. Analiza wpływu stolarki przy Uw=1,5 [W/m2K].

Tabela 15. Sprawdzenie wymagań prawnych przy Uw=1,5 [W/m2K].

Tabela 16. Analiza wpływu stolarki przy Uw=1,3 [W/m2K].

Tabela 17. Sprawdzenie wymagań prawnych przy Uw=1,3 [W/m2K].

Tabela 18. Analiza wpływu stolarki przy Uw=1,0 [W/m2K].

Tabela 19. Sprawdzenie wymagań prawnych przy Uw=1,0 [W/m2K].

Tabela 20. Analiza wpływu stolarki przy Uw=0,9 [W/m2K].

Tabela 21. Sprawdzenie wymagań prawnych przy Uw=0,9 [W/m2K].

Tabela 22. Analiza wpływu stolarki przy Uw=0,8 [W/m2K].

Tabela 23. Sprawdzenie wymagań prawnych przy Uw=0,8 [W/m2K].

Podsumowanie wpływu stolarki na ocenę energetyczną budynku ogrzewanego
Przyjęto następującą wartość graniczną dla stolarki Uw=1,8 [W/m2K]. Badany budynek spełnia wymagania Prawa budowlanego pod względem EP i wartości
granicznych UMAX.

Warto zastosować stolarkę okienną o współczynniku Uw=1,3-1,2 [W/m2K] pod warunkiem zastosowania szyby o gG=0,67 (układ dwuszybowy). Koszt stolarki jest niewiele większy od stolarki spełniającej minimalne wymagania prawne a wartość EP jest mniejsza o około 10%.

Stolarka o Uw=1,0 z trzyszybowym przeszkleniem o gG=0,5 ma niewielki wpływ na poprawę EP.

Dla budynków ogrzewanych nie jest wskazane stosowanie układów trzyszybowych, które mają niekorzystny wpływ na zyski ciepła od promieniowania
słonecznego.

W celu uniknięcia przegrzewania pomieszczeń w okresie letnim, należy rozważyć zastosowanie osłon przeciwsłonecznych działających okresowo.

Zimą umożliwia to pozyskiwanie energii słonecznej, a latem chroni pomieszczenia przed przegrzewaniem.

Polecanym rozwiązaniem są zewnętrze osłony czasowe, np. refleksole lub żaluzje. Charakteryzują się większą skutecznością od rozwiązań wewnętrznych.

Stosowanie stolarki niskoenergetycznej (współczynnik Uw<0,9 [W/m2K]) oraz stolarki pasywnej (współczynnik Uw<0,8 [W/m2K]) wymaga wykonania analizy opłacalności. Zastosowanie tych wyrobów przy aktualnych cenach może okazać się nieuzasadnione ekonomicznie.

Większe korzyści z zastosowania stolarki energooszczędnej (współczynnik Uw<1,0 [W/m2K]) lub pasywnej (współczynnik Uw<0,8 [W/m2K]) można uzyskać w budynkach z chłodzeniem.

Jerzy Żurawski
Doradca Energetyczny 1/2010

Literatura
1. Dyrektywa 2002/91/WE Parlamentu Europejskiego i Rady Europy z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (DzUrz WE L 1 z 04.01.2003 r., s. 65–71).
2. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (tj. DzU z 2006 r. nr 156, poz. 1118 ze zm.).
3. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie z późniejszymi zmianami
4. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie metodologii obliczeń charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną funkcję techniczno-użytkową oraz sposobu sporządzania i wzoru świadectw i ich charakterystyki energetycznej z dnia 6 listopada 2008
5. PN-EN 1026:2001 „Okna i drzwi. Przepuszczalność powietrza. Metoda badania”.
6. PN-EN 1191:2002 „Okna i drzwi. Odporność na wielokrotne otwieranie i zamykanie. Metoda badań”.
7. PN-EN 1027:2001 „Okna i drzwi. Wodoszczelność. Metoda badania”.
8. PN-EN 12046-1:2004 „Siły operacyjne. Metoda badania. Część 1: Okna”.
9. PN-EN 12210:2001 „Okna i drzwi. Odporność na obciążenie wiatrem. Klasyfikacja”.
10. PN-EN 12211:2001 „Okna i drzwi. Odporność na obciążenie wiatrem. Metoda badania”.
11. PN-EN 12400:2004 „Okna i drzwi. Trwałość mechaniczna. Wymagania”.
12. PN-EN 13115:2002 „Okna. Klasyfikacja właściwości mechanicznych. Obciążenia pionowe, zwichrowanie i siły operacyjne”.
13. PN-EN ISO 10077-1 „Własności cieplne okien, drzwi i żaluzji. Obliczanie współczynnika przenikania ciepła. Część I. Metoda uproszczona”.

Całość artykułu w wydaniu drukowanym i elektronicznym

inne artykuły tego autora

- Wpływ przegród przezroczystych na jakość energetyczną budynku , Jerzy Żurawski , Świat Szkła 1/2011

Osłony przegród przezroczystych , Jerzy Żurawski, Świat Szkła 2/2010

- Osłony przeciwsłoneczne , Jerzy Żurawski, Świat Szkła 1/2010

- Elewacyjne osłony przeciwsłoneczne , Jerzy Żurawski, Świat Szkła 5/2009 

- Okno to okno... , Jerzy Żurawski, Świat Szkła 4/2006 

- Wybór stolarki okiennej  , Jerzy Żurawski, Świat Szkła 3/2006   

więcej informacji: Świat Szkła 1/2011

inne artykuły o podobnej tematyce patrz Serwisy Tematyczne

  • Logo - alu
  • Logo aw
  • Logo - fenzi
  • Logo - glass serwis
  • Logo - lisec
  • Logo - mc diam
  • Logo - polflam
  • Logo - saint gobain
  • Logo termo
  • Logo - swiss
  • Logo - guardian
  • Logo - forel
  • vitrintec wall solutions logo

Copyright © Świat Szkła - Wszelkie prawa zastrzeżone.