Szacuje się, że szkło znane było ludzkości już ponad 3,5 tys. lat temu. Technika jego wytwarzania została udoskonalona w XIV wieku we francuskiej Normandii. Ówczesna technologia była jednak bardzo żmudna i mało efektywna.

 

Aby wyprodukować szybę należało wpierw wyprodukować szkło płynne i wydmuchać z niego dużą bańkę. Operacja ta była wykonywana za pomocą piszczeli szklarskiej. Następnie bańka ta była spłaszczana i przylepiana do końca żelaznego pręta, którym to, pracownik ówczesnej huty obracał najszybciej, jak potrafił. Wskutek tego spłaszczona bańka rozkładała  się jak wachlarz i tworzyła koła o średnicy od 1 do 2 m. Z tak przygotowanego materiału wyrabiano małe okienka.

 

Ponieważ szyby nie były duże, nie wymagały jakichś szczególnych przedsięwzięć w celu ich przewiezienia, poza zachowaniem szczególnej ostrożności. Owijano je w tkaninę lub skórę, zabezpieczano owczą wełną i takie pakiety, w drewnianych skrzyniach bądź ramach, ładowano na wóz lub zwierzęta juczne.

 

XIX wiek przyniósł wiele zmian w technologii wyrobu szkła. Dalece posunięta mechanizacja procesu produkcji szkła sprawiła, że szyby mogły być większe, wyrób stał się stosunkowo tani w produkcji, a co za tym idzie, mógł trafić do szerszej gamy odbiorców. Szkło stało się produktem powszechnie używanym.

 

Jednak zwiększenie rozmiarów tafli szkła i znaczne zwiększenie jego produkcji zaczęło przysparzać coraz większych problemów transportowych. Ładunki szkła stawały się coraz większe, coraz cięższe, a do ich przewozu pozostawał zasadniczo ten sam wóz, co w poprzednich wiekach.

 

W chwili obecnej na rynku występuje wiele gatunków szkła. Szkło można podzielić pod względem przeznaczenia lub składu chemicznego. 90% szkła, jakie jest obecnie produkowane, to szkło wapienno-sodowe.

 

Szkło okienne jest szkłem produkowanym głównie metodą float. Metoda ta polega na tym, że po wytopieniu szkła z odpowiednich składników, szkło wylewane jest z pieca w postaci wstęgi. Wstęga ta ma temperaturę w okolicach 1000-1100ºC i jest wylewana na cienką warstwę cyny, która znajduje się w specjalnej wannie. Rozlane w ten sposób szkło jest prawie idealnie płaskie. Gdy szkło rozleje się na żądaną szerokość jest ono odprężane i polerowane ogniowo. Dzięki metodzie float produkuje się szkło o grubości od 0,4 mm do 25 mm. Również wielkość tafli nieporównywalnie wzrosła: na ostatnich targach Glasstec prezentowana była np. jednolita tafla szkła o długości 21 m.

 

Przewiezienie tafli szkła o takich wymiarach nie byłoby już możliwe tradycyjnym wozem, czy nawet klasycznym samochodem ciężarowym. To wyzwanie wymaga znacznie bardziej specjalistycznego sprzętu, który zresztą pojawiał się wraz z rozwojem technologii produkcji szkła. Główną jego część stanowią specjalistyczne naczepy samochodowe, umożliwiające przewóz pakietów wielkogabarytowego szkła. Jedne z pierwszych, profesjonalnych naczep do transportu szkła pokazują fot. 1 i 2.

 

Jak widać na ilustracjach, naczepa ta nie posiadała łap dociskowych, jak to ma miejsce w obecnie stosowanych naczepach, a jej kształt był całkiem odmienny. Była raczej niskopodłogowa naczepa, dostosowana do transportu szkła, w której ładunek zabezpieczany był za pomocą plandeki. Sam proces załadunku lub rozładunku tej naczepy również zajmował sporo czasu.

 

 

Schemat procesu produkcji szkła float

 

Fot. 1. Źródło: http://www.hubert-winnen.de

 

Fot. 2. Źródło: http://www.nijman-zeetank.com/pol/

 

Fot. 3. Źródło: http://www.hubert-winnen.de

 

Fot. 4. Naczepa inloader – stan obecny. Źródło: FAYMONVILLE

 

Naczepy takie były jeszcze stosowane w latach 70. Lata te przyniosły rewolucję na rynku transportu szkła: tacy producenci naczep jak  Faymonville czy Langendorf wypuścili wtedy na rynek w pełni profesjonalne, jak na owe czasy naczepy. Były to pierwsze naczepy typu inloader. Fot. 3 przedstawia naczepę wyprodukowana przez firmę Langendorf w latach 70.

 

Naczepy te były tak zaprojektowane, że pozwalały na bezpieczny transport szkła. Ich kształt jednak nie odbiegał zbytnio od kształtu naczep, które jeżdżą dziś po naszych drogach.

 

Naczepy współczesne różnią się od swoich poprzedniczek przede wszystkim materiałami, jakie są stosowane do ich produkcji. Są bardzie wytrzymałe i lżejsze, przez co wzrosła ich ładowność – starsze typy naczep miały ładowność 20 ton, natomiast nowe mogą przewozić jednorazowo 24 tony szkła.

 

W trosce o ładunek naczepy te posiadają bardziej elastyczne zawieszenie, które posiada zabezpieczenia przed niekontrolowanym opuszczeniem rampy, jakie mogłoby nastąpić w wyniku awarii układu pneumatycznego.

 

Systemy ABS oraz EBS również czuwają nad tym, aby szkło podróżowało w jak najbardziej dogodnych warunkach. Projektanci, biorąc właśnie  pod uwagę dobro ładunku, zmodernizowali system jego zabezpieczenia. Zależnie od producenta, potencjalny klient ma możliwość wyboru spośród kilku opcji łap zabezpieczających. Łapy te są ustawiane w pionie lub poziomie a poruszane są za pośrednictwem układów pneumatycznych lub hydraulicznych.

 

W naczepach starego typu stosowano, zamiast łap, poduszki powietrzne. Systemy elektroniczne nie  tylko sterują zawieszeniem, ale również na bieżąco monitorują ciśnienie i siły docisku w układzie mocowania ładunku.

 

Współczesna naczepa inloader pozwala zredukować czas za- lub rozładunku do 5-10 min. Ze względu na wysuwaną podłogę-rampę w skrzyni  ładunkowej, nie jest wymagana obecność samej naczepy na miejscu załadunku. Towar może być wcześniej przygotowany i oczekiwać na transport na specjalnym stojaku, który zabierany jest przez naczepę wraz ze szkłem.

 

Łukasz Wawrzyniak

 

patrz też:

 

Przewozy szkła budowlanego 2005-2008 , Łukasz Wawrzyniak , Świat Szkła 01/2012    

 

Współczesne środki transportu szkła ,  Łukasz Wawrzyniak , Świat Szkła 10/2011 

 

Bardzo krótka historia transportu szkła , Łukasz Wawrzyniak , Świat Szkła 06//2011


MaXi-Trailer (R)  - nowe rozwiązanie w transporcie szkła , Świat Szkła 9/2008

 

Naczepy inloader - profesjonalny sposób transportu szkła , Tadeusz Michałowski, Świat Szkła 9/2008

 

Całość artykułu w wydaniu drukowanym i elektronicznym

 

inne artykuły o podobnej tematyce patrz Serwisy Tematyczne

więcej informacj: Świat Szkła 6/2011 

  • Logo - alu
  • Logo aw
  • Logo - fenzi
  • Logo - glass serwis
  • Logo - lisec
  • Logo - mc diam
  • Logo - polflam
  • Logo - saint gobain
  • Logo termo
  • Logo - swiss
  • Logo - guardian
  • Logo - forel
  • vitrintec wall solutions logo

Copyright © Świat Szkła - Wszelkie prawa zastrzeżone.