Fot. 4. Kompozycja „Féminité idolatrée” i „Féminités” (na pierwszym planie), Tomasz Łączyński, atelier „Sztuka-Szkło”, Polska
Fot. 9. „Blue nave” i „Blue text”,
Peter Borkovics, Wegry
Fot. 3. „Pejzaż wewnętrzny”, detal,
Tomasz Łączyński, atelier „Sztuka-Szkło”, Polska
Na tej paryskiej wystawie przedstawil piękny malarski tryptyk pt. „Jugement: ciel-enfer” („Sąd: niebo-piekło”), złożony z 3 paneli zestawionych w jedną całość, ze szkła malowanego (patyna, emalia, 150x150 cm, fot. 1) i wypalanego, w kolorach Francji: białym, czerwonym i niebieskim. Tryptykowi towarzyszyła kreacja malarska, w technice olej na drewnie „Fleuve de vie” („Rzeka życia”) w tej samej kolorystyce (153x153 cm).
Stéphane Petit, syn Michela, także malarz i witrażysta, konserwator witraży zabytkowych i twórca współczesnych, zaprezentowal rzeźbioną kolumnę „Colonne bleue” ze szkła malowanego i termoformowanego oraz 3 małe panele „Les Modules” zrealizowane w podobnej technice (3x43x43 cm).
Michel i Stéphane Petit realizują swoje prace w pracowni Atelier/Galerie Art Way w Thivars, w regionie Chartres.
Dekoracyjny witraż w technice Tiffany przedstawil francuski witrażysta pochodzenia polskiego, Mariusz Kornak, który działa w swojej prywatnej pracowni w Argenteuil w regionie paryskim.
Z kolei Claire Babet, francuska malarka i witrażystka z Atelier de Vitrail w La Bernardière St Loup, w regionie Chartres, dawna uczennica i współpracownica Michela Petit, zaprezentowała piękny, pionowy panel „Ondes” („Fale”, detal, fot. 2) ze szkła malowanego w błękitnej tonacji, wypalanego i termoformowanego. Projektuje ona także i realizuje współczesne, bardzo malarskie przeszklenia witrażowe, jak również wykonuje prace konserwatorskie witraży dla wielu sakralnych obiektów zabytkowych.
Grupę polskich malarzy i witrażystow reprezentowali na tej wystawie: Werner Lubos z Tarnowskich Gór, Tomasz Łączyński z Warszawy, Jerzy Skąpski, Anna Szpecht i Marta Bożyk z Krakowa oraz Anna Dec z Paryża.
Werner Lubos, artysta malarz i twórca licznych, współczesnych witraży sakralnych, a także od wielu lat profesor malarstwa ściennego i sztalugowego w Wyższj Szkole Pedagogicznej w Częstochowie zaprezentowal piękny karton (malatura na płótnie) do projektu witrażu „Światło Mirabel” (160x40 cm) do kościoła Chrystusa Króla w Świerklancu, a także w formie planszy fotograficznej malarski projekt i realizacje witraża „Między gwiazdą a krzyżem”.
Fot. 6. „Deux Lumières”, Palo Macho, Słowacja
Fot. 6. „Deux Lumières”, Palo Macho, Słowacja
Fot. 8. „Kaleidoscope”, Janos Polyak, Wegry
Tomasz Łączyński, wszechstronny artysta, twórca współczesnych witraży zarówno sakralnych jak świeckich oraz oryginalnych, rzeźbiarskich kreacji ze szkła dekoracyjnego przeznaczonego zarówno do przestrzeni architektonicznej, jak i zewnętrznej, ogrodowej, przedstawil monumentalny piękny tryptyk o skomplikowanym i niepokojacym tytule "L'oeil non-voyant de Dieu. Qui va nous libérer du sortilège et de fatalité de l'oubli?" („Niewidzące oko Boga. Kto odczaruje nas, kto wyrwie z nieubłaganej niepamięci?”). Składał się on z 3 paneli wielowarstwowego szkła malowanego, stapianego i termoformowanego w oryginalnej tonacji kolorystycznej czerni i szarości, z mocnymi akcentami złota i czerwieni (3x220x50 cm), patrz „Świat Szkła” 9/2009. Został on wykonany, podobnie jak pozostałe prace tego twórcy, w jego własnej pracowni „Sztuka – Szkło” w Warszawie.
Inne prace tego artysty to: duży, pionowy panel ze szkła malowanego i termoformowanego w tonacji brązów, złota i błękitów (220x170 cm) o tytule "Paysage intime" („Pejzaż wewnętrzny”, detal, fot. 3) oraz kompozycję złożoną z dwóch szklanych płyt (2x70x53 cm) wykonanych w tej samej technice, w mocnej kolorystyce czerni, z akcentami czerwieni, złota i zieleni "Féminité idolatrée. Je danse au fond de l'abime ténébreux" („Kobiecość uwielbiana. Tańczę w otchłani”) i (na piewszym planie) kostek z białego szkła termoformowanego (15x15x3 cm) "Féminités" („Feminilita” – tytuł oryginalny w jęz. włoskim, fot. 4).
Jerzy Skąpski, znany i ceniony krakowski artysta malarz i twórca ok 650 witraży, głównie sakralnych, zrealizowanych zarówno w Polsce, jak w Szwecji i Rosji, przedstawił swoje płótna malarskie w technice olej na płótnie i kreację witrażową, pt. „Noel à New York dans le lieu des tours” („Boże Narodzenie w Nowym Yorku w miejscu wież”, fot. 5). Witraż ten, zrealizowny ze szkła malowanego, stapianego i termoformowanego (71 x 68 cm) i o znaczącym tytule, nawiązującym do tragedii nowojorskiej z 2001 r., został zaprojektowany przez J. Skąpskiego, a wykonany w krakowskiej pracowni witraży „Testor”.
Artysta ten zaprezentował też bardzo malarski projekt witraża do gotyckiej rozety w katedrze Św. Wacława przy Zamku Królewskim na Wawelu oraz projekt zespołu monumentalnych, malarskich przeszkleń witrażowych w tonacji błękitow, przeznaczonych do Bazyliki Miłosierdzia Bożego w krakowskiej dzielnicy Łagiewniki.
Ten bardzo piękny projekt, wykonany na zamówienie krakowskiej Kurii, od kilku już lat czeka na ostateczną decyzję realizacji.
Wśród polskich wystawców wyróżniły sie także dwie młode artystki z Krakowa, które zaprezentowały swoje interesujące prace. Anna Szpecht - dwie dekoracyjne kompozycje zestawione z elementów z białego szkła, stapianego i klejonego „Iceberg” (98x30 cm) i „Arche” (4x86x65 cm, fot. 10) oraz cykl 7 paneli (86 x 23 cm) „Forme – desert”, wykonanych w technice grafiki komputerowej. Natomiast Marta Bożyk, artystka grafik oraz projektantka witraży, pokazała 3 piękne, czarno-białe kreacje graficzne w technice linorytu (70 x100 cm).
Anna Dec, polska malarka i architekt wnętrz mieszkająca w Paryżu przedstawiła swoje malarskie płótna (olej na plotnie i pastele), nawiązujące tematycznie do zjawiska odbicia i przenikania swiatła, jak „Transparence et reflet”, czy „Giverny - le reflet dans l’eau” i „Glycines à Giverny”. Natomiast tryptyk „La Tourmente”, „Hommage à New York” i „l’Espoir” (3x73x60 cm, olej na płótnie) nawiazywał do tematu tragedii w 2001 w Nowym Yorku, podobnie jak witraż Jerzego Skąpskiego.
Dwie płyty (2x80x80 cm) ze szkła malowanego i termoformowanego w odcieniach oranżowych i błękitnych, pt. „Deux lumières” („Dwa światła”) zaprezentował słowacki artysta Palo Macho. To jeszcze inny przykład bardzo pięknych kreacji współczesnej sztuki szkła artystycznego (fot. 6).
Fot. 7. „Tower” III i IV, Barbara Szoke, Wegry
Fot. 1. Tryptyk „Jugement: ciel–terre”, detal, Michel Petit, atelier „Art-Way”, Thivars, Francja
Fot. 10. „Arche”,
Anna Szpecht, Polska
W tej części wystawy 3 młodych, węgierskich artystów z Budapesztu zaprezentowało swoje bardzo pracowite kreacje ze szkła dekoracyjnego.
Janos Polyak, z Akademii Sztuki Dekoracyjnej w Budapeszcie, twórca wielu współczesnych rzeźbiarskich kreacji ze szkła, także witraży, jest również konserwatorem witraży zabytkowych. Na obecnej wystawie zaprezentowal 4 rzeźbiarskie formy ze szkla stapianego, malowanego, walcowanego i polerowanego pt. „Kaleidoscopes” (4x14x14x14 cm, fot. 8) oraz 2 formy w technice pate de verre, malowane, walcowane i polerowane pt. „Bulding with star”. Jego żona, Barbara Szoke, uzdolniona węgierska artystka, przedstawiła wiele różnorodnych form rzeźbiarskich ze szkła odbłyskowego, wykonanych z zastosowaniem różnorodnych technik, jak fusing, termoformowanie, walcowanie i polerowanie, zatytułowanych kolejno: „Tower” I, II, III, IV, „Bulding”, „Object”
(fot. 7) czy „Land” I, II, III z pate de verre.
Peter Borkovics, bardzo zdolny, młody artysta węgierski, zaprezentował dwie oryginalne, rzeźbiarskie formy ze szkła „Blue nave” (szkło malowane, spiekane i polerowane 27x34x5,5 cm) i „Blue text” (38x29x5,0 cm, fot. 9).
Zestawienie tak właśnie różnorodnych i kontrastowych kreacji ze szkła dekoracyjnego: francuskich – subtelnych w formie i chłodnych w kolorystyce, polskich – bardzo mocnych kolorystycznie i ekspresyjnych w formie i treści, słowackich – urzekających pięknem i malarskich, węgierskich – bardzo finezyjnych w formie i kolorystyce i technicznie ogromnie pracochłonnych, to przykład różnic i podobieństw kulturowych we współczesnej europejskiej sztuce szkła artystycznego i witraży, demonstracja których była właśnie celem tej wystawy.
Całość wystawy zaprezentowana została w Centre d’Animation „Le Point du Jour” w XVI dzielnicy Paryża i zrealizowana dzięki materialnemu poparciu ze strony paryskiego merostwa.
Liczna publiczność, zarówno polska jak i francuska, która odwiedziła tę wystawę wykazała duże zainteresowanie przedstawionymi pracami. Wystawy twórczości szkła artystycznego i witraży należą do rzadkosci nawet we Francji, a ponadto kreacje te przedstawiali równocześnie artyści z kilku krajów europejskich.
Okazuje się, że istnieje potrzeba prezentowania wystaw tego typu i to właśnie w Paryżu, od wiekow Mekce artystów z całego świata.
Fot. 2. „Ondes”, detal, Claire Babet, Francja
Fot. 5. Witraż „Noel à New York dans le lieu des tours”, Jerzy Skąpski, atelier „Testor”, Polska
Transport dzieł artystów słowackich i wegierskich został zrealizowany dzięki pomocy ze strony Instytutów Kultury Słowackiej i Węgierskiej, a prace polskich artystów zostały przewiezione w ramach sponsoringu transportem polsko-francuskiej firmy Copernic, której siedziba miesci się w regionie paryskim, a filia w Warszawie.
Organizatorem wystawy było polsko-francuskie stowarzyszenie „Witraże 2000”, w partnerskiej współpracy z francuskim stowarzyszeniem „Actisce”, które równocześnie jest gospodarzem wyżej wymienionego centrum.
Autorem zamieszczonych zdjęć jest jeden z uczestników wystawy, Tomasz Łączyński.
Miesięcznik "Swiat Szkła" był partnerem medialnym tej wystawy.
Ewa Grzech,
WITRAŻE 2000
szczegóowe infformacje na temat wystawy: http://2000.witraze2000.perso.neuf.fr/transparences
inne artykuły o podobnej tematyce patrz Serwisy Tematyczne
