Ustawa z dnia 8 kwietnia 2010 roku mówi o zakazie palenia między innymi w miejscach publicznych oraz zakładach pracy. Co może zrobić pracodawca aby spełnić wymogi ustawy?
Smoking Box i Smoke Absorber to rozwiązania firmy Klimawent pozwalające stworzyć lub wyposażyć wydzielone miejsca do palenia tytoniu w budynkach.
Urządzenia te z jednej strony uwzględniają potrzeby nałogowych palaczy, z drugiej zaś pozwalają chronić zdrowie osób narażonych na skutki palenia biernego.
Obie konstrukcje posiadają skuteczny system filtracyjny neutralizujący dym i nie wymagają podłączenia do układu wentylacyjnego budynku. Palenie tytoniu powoduje bardzo poważne choroby – nowotwory płuc i krtani. Nikotyna i substancje smoliste zatruwają cały organizm, powodują niedotlenienie serca, miażdżycę naczyń i prowadzą do zawału serca. Zagrożenie to nie dotyczy jednak tylko samego palacza. Zjawisko biernego palenia jest równie niebezpieczne.
fot. Klimawent
Niebezpieczeństwa biernego palenia Badania dostarczyły naukowych dowodów, że bierne palenie tytoniu powoduje te same problemy, co palenie bezpośrednie, włączając raka płuc, choroby układu krążenia oraz schorzenia płuc, zapalenie oskrzeli i astmę. Analizy danych pokazały, że dla osób niepalących narażonych na dym tytoniowy w miejscu pracy wzrost ryzyka zachorowań wynosił 16-19%.
Niezależnie od tego, czy ekspozycja na dym jest krótkotrwała, czy też częsta lub długa, każda osoba narażona jest na takie same negatywne efekty palenia jak regularny palacz, czyli raka płuc, choroby układu krążenia. Można więc wyróżnić dwa rodzaje palaczy: palacz świadomy i palacz bierny. O ile pierwsza grupa jest mniej lub bardziej świadoma tego, jakie konsekwencje towarzyszą paleniu tytoniu, o tyle druga grupa czyni to w sposób nieświadomy, a narażona jest na dym tytoniowy przypadkowo, wbrew swoim intencjom.
Regulacje prawne
Obecnie istnieją już sposoby dzięki którym bierni palacze mogą być zabezpieczani przed szkodliwym wpływem dymu tytoniowego. Z prawnego punktu widzenia reguluje to zmiana do ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych z 8 kwietnia 2010.
Ustawa zabrania palenia wyrobów tytoniowych w obiektach takich jak: zakłady opieki zdrowotnej, jednostki organizacyjne systemu oświaty, uczelnie, zakłady pracy, obiekty kultury i wypoczynku do użytku publicznego, lokale gastronomiczno-rozrywkowe, środki pasażerskiego transportu publicznego oraz obiekty służące obsłudze podróżnych, przystanki komunikacji publicznej, pomieszczenia obiektów sportowych, ogólnodostępne miejsca przeznaczone do zabaw dzieci. Jednocześnie ustawa precyzuje miejsca, gdzie właściciel lub zarządzający budynkiem może wyznaczyć palarnie. Są to: domy pomocy społecznej lub domy spokojnej starości, hotele, obiekty służące obsłudze podróżnych, uczelnie, zakłady pracy, lokale gastronomiczno-rozrywkowe.
Ustawa wprowadza też pojęcie „palarni” jako wyodrębnione konstrukcyjnie od innych pomieszczeń i ciągów komunikacyjnych pomieszczenie, odpowiednio oznaczone, służące wyłącznie do palenia wyrobów tytoniowych zaopatrzone w wywiewną wentylację mechaniczną lub system filtracyjny w taki sposób, aby dym tytoniowy nie przenikał do innych pomieszczeń.
Na rynku istnieje obecnie kilka rozwiązań, przeznaczonych do wyposażenia i zaaranżowania palarni, które chronią osoby niepalące przed skutkami biernego palenia.
fot. Klimawent
Kabina Smoking Box
Najbardziej powszechnym rozwiązaniem jest urządzenie przedstawione na rysunku 1. Jest to zamknięta kabina zbudowana z przeszklonej konstrukcji wykonanej z profili aluminiowych. Ściany oraz uchylne drzwi ze szkła hartowanego zapewniają bezpieczeństwo, wystarczającą izolację od otoczenia oraz estetykę. W górnej części kabiny jest zlokalizowany pochłaniacz dymu wraz z bardzo cichym wentylatorem.
Urządzenie Smoking Box jest wydzieloną przestrzenią w postaci kabiny dla palących, która chroni osoby niepalące pracujące w tym samym pomieszczeniu przed biernym paleniem. Kabina zapewnia jednocześnie nałogowym palaczom warunki bezstresowego palenia w higienicznych warunkach. Kabina może stać w dowolnym miejscu, ponieważ nie jest uzależniona od systemu wentylacji budynku.
Neutralizacja dymu
W górnej części urządzenia Smoking Box znajduje się pochłaniacz dymu składający się z: filtra wysokoskutecznego przeciwpyłowego HEPA klasy H13, wychwytującego cząstki smoliste ze skutecznością 99,95%, oraz filtra z granulowanego węgla aktywnego, pochłaniającego szkodliwe zanieczyszczenia gazowe (nikotyna, tlenek węgla itp.). W Smoking Box powietrze jest zasysane z zewnątrz poprzez szczeliny w konstrukcji nośnej. Po przefiltrowaniu przez zespół filtracyjny PD-1 znajdujący się na górnej części kabiny, powietrze jest usuwane na zewnątrz.
Kubatura przestrzeni oszklonej Smoking Box wynosi 4 m3. Wydajność wentylatora wynosi 480 m3/h, co zapewnia 120 wymian na godzinę. W kabinie tego typu jednocześnie przebywać mogą cztery osoby palące.
fot. Klimawent
Pochłaniacz Smoke Absorber
Innym rozwiązaniem jest pochłaniacz Smoke Absorber. Urządzenie dedykowane jest do specjalnie przygotowanych pomieszczeń, w których jednocześnie nawet 20 osób będzie mogło palić. Na takie pomieszczenie można zaadaptować wnętrze już istniejące lub można wykonać przeszklone ścianki z lekkiej zabudowy w celu wydzielenia specjalnej przestrzeni. Pochłaniacz Smoke Absorber składa się z dwóch segmentów: komory filtracyjnej, przykrytej pionową perforowaną ścianą ssącą wciągającą dym tytoniowy, oraz komory wentylatorowej, przykrytej poziomym blatem wyposażonym w trzy popielnice samogaszące niedopałki.
Budowa i działanie
W komorze filtracyjnej znajdują się trzy wysokoskuteczne filtry przeciwpyłowe HEPA klasy H13, wychwytujące cząstki smoliste ze skutecznością 99,95%, oraz trzy kasety z granulowanym węglem aktywnym pochłaniającym zanieczyszczenia gazowe (nikotyna, tlenek węgla i szereg innych). W komorze wentylatorowej znajduje się wentylator promieniowy wyposażony w zestaw tłumików hałasu. Na wylocie z komory wentylatorowej znajduje się pionowy króciec tłoczny, który należy wyprowadzić ponad sufit pomieszczenia. Powrót powietrza powinien odbywać się specjalnie zaprojektowanymi otworami w ścianach pomieszczenia. Kubatura pomieszczenia powinna wynosić od 50 do 200 m3. Przy wydajności urządzenia 2100 m3/h zapewni to od 10 do 40 wymian powietrza w ciągu godziny.
Zastosowania
Opisane powyżej rozwiązania spotykane są już dziś na lotniskach, w niektórych biurowcach, w budynkach użyteczności publicznej. Wyposażony w taki sposób obiekt stwarza lepsze warunki przebywania w nim i warunki pracy, jest bardziej przyjazny dla ludzi.
Również sam budynek zyskuje większą rangę. Właściciel lub zarządca budynku jest odbierany jako osoba otwarta na potrzeby osób palących, ale przede wszystkim troszcząca się o los osób niepalących. Prestiż takiego obiektu rośnie, gdy jest on wyposażony w najnowsze rozwiązania podnoszące komfort przebywających w nim osób. Ważnym zagadnieniem są również koszty. Osoby opuszczające swoje miejsce pracy co pewien czas, by udać się na papierosa generują niepotrzebne koszty.
Zimą często obserwuje się grupki palących pracowników stojących przed budynkiem firmy. Częste wychodzenie i ponowne wchodzenie do budynku powoduje niekontrolowany napływ zimnego powietrza, a co za tym idzie, zwiększają się koszty związane z ogrzewaniem. Dodatkowym problemem, który może się pojawić, to choroby i absencje pracowników.
Podsumowując – zastosowanie rozwiązań wymienionych powyżej wpływa pozytywnie na wiele aspektów funkcjonowania różnego typu budynków: chroni osoby niepalące przez dymem tytoniowym, podnosi rangę budynku, w którym się znajdują, pozwala zaoszczędzić środki, zarówno w zakresie wydajności pracy, jak i eksploatacji pomieszczeń.
Michał Kulczyński
„Polski Instalator” 3/2011
Całość artykułu w wydaniu drukowanym i elektronicznym
inne artykuły o podobnej tematyce patrz Serwisy Tematyczne
więcej informacj: Świat Szkła 11/2012
