W nowoczesnym budownictwie szczególną rolę odgrywają te elementy obiektów, które podnoszą bezpieczeństwo użytkowania i estetykę. Jednym z nich są daszki, instalowane nad wejściami do budynków.

Zaawansowane technologie produkcji materiałów budowlanych oraz praktycznie nieograniczony dostęp do różnorodnych wyrobów budowlanych, produkowanych tak w kraju, jak i za granicą, daje szerokie możliwości w projektowaniu rozwiązań zadaszeń drzwi wejściowych. Jego główną funkcją jest osłona przechodzących ludzi oraz zabudowanych drzwi przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi jak wiatr, deszcz, śnieg, grad oraz ochrona przed skutkami ewentualnego upadku znajdujących się powyżej elementów budynku lub chociażby kwiatów doniczkowych.



Nie panuje jednak tutaj pełna dowolność tworzenia, gdyż daszki, jako element budynku, podlegają stosownym, obowiązującym w Polsce przepisom.



W pierwszej kolejności uwzględniać należy wymagania wynikające z rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z późniejszymi zmianami).



W dziale VII tego rozporządzenia dotyczącego bezpieczeństwa użytkowania ujęto wymóg, że wejścia do budynku o wysokości powyżej dwóch kondygnacji nadziemnych, mającego pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi, należy ochraniać daszkiem lub podcieniem ochronnym o szerokości większej co najmniej o 1 m od szerokości drzwi oraz wysięgu lub głębokości nie mniejszej niż 1 m w budynkach niskich i 1,5 m w budynkach wyższych. Wymienione wymiarowanie przedstawiono w sposób graficzny na rysunku 1 i 2.



Dla informacji podaje się następujące definicje:
budynek niski – do wysokości 12 m włącznie nad poziomem terenu lub mieszkalny o wysokości do 4 kondygnacji nadziemnych włącznie,
budynek średniowysoki – o wysokości ponad 12 m do 25 m włącznie nad poziomem terenu lub mieszkalny o wysokości ponad 4 do 9 kondygnacji nadziemnych włącznie.



Ponadto zapisano wymóg, że daszek powinien mieć konstrukcję umożliwiają przeniesienia ewentualnych obciążeń, jakie w prawdopodobnym zakresie może spowodować upadek okładzin elewacyjnych, skrzydeł okiennych lub szyb. Sformułowano także w cytowanym rozporządzeniu zastrzeżenie, że daszki mogą być umieszczane na wysokości co najmniej 2,4 m nad poziomem chodnika, z pozostawieniem nieosłoniętego pasa ruchu od strony jezdni o szerokości co najmniej 1,0 m. Ma to wyeliminować uciążliwość oraz zagrożenie bezpieczeństwa dla użytkowników budynku i osób trzecich.



Analizując przedstawione obligatoryjne wymogi stwierdzić można, że warunek przeniesienia obciążeń od upadku np. oszklonego skrzydła okiennego o wadze 50 kg z wysokości 12 m eliminuje możliwość stosowania będących obecnie na rynku daszków lekkiej konstrukcji nawet do budynków niskich.



Do wszystkich więc budynków o wysokości powyżej dwóch kondygnacji nadziemnych, można obecnie stosować tylko daszki o wzmocnionej konstrukcji, z solidnymi wypełnieniami, jak blacha stalowa lub szkło hartowane.



Daszki powinny również spełniać wymagania wynikające z Dyrektywy Rady Wspólnot Europejskich 89/106/EWG z dnia 21 grudnia 1988 r. w sprawie zbliżenia ustaw i aktów wykonawczych Państw Członkowskich dotyczących wyrobów budowlanych oraz wdrażającej tę dyrektywę do polskiego systemu prawnego ustawę z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. Nr 92, poz. 881).

 

Charakterystyka techniczna Zgodnie z podaną informacją, w chwili obecnej oferowane są produkowane przemysłowo daszki wejściowe o lekkiej konstrukcji.

Można je stosować tylko do budynków o wysokości do dwóch kondygnacji włącznie. Są to wyroby oparte głównie o ramę, wykonaną z kształtowników ze stopów aluminium, zgodnych z PN-EN 573-3:2005 np.: gatunku EN AW-6060 lub EN AW-6063 spełniających wymagania PN-EN 12020-1:2:2004. Elementy ramy łączone są ze sobą poprzez spawanie lub skręcanie i pokryte są dekoracyjną warstwą farb proszkowych o minimalnej grubości 30 μm, stanowiących dodatkową powłokę antykorozyjną.



Pozwala to na stosowanie daszków również w środowiskach o dużej agresywności korozyjnej. Do szklenia daszków stosuje się jedno lub dwukomorowe płyty poliwęglanowe lub lite płyty z polimetakrylanu metylu zwanego popularnie „plexi” o minimalnej grubości 4 mm. Oszklenie to osadzone jest w kształtownikach aluminiowych poprzez uszczelki.



Daszki mogą być wyposażone w podpory lub boczne ścianki osłaniające. Elementy te również są wykonywane głównie z kształtowników aluminiowych i oszklone płytami z poliwęglanu lub polimetakrylanu metylu.



Daszki mogą być dostarczane w stanie pełnego konfekcjonowania, co umożliwia natychmiastowe instalowanie do ściany budynków lub w elementach, które po zmontowaniu na placu budowy mogą być dopiero instalowane nad drzwiami.



Daszki i boczne ścianki przystosowane są do zamocowania na stałe do ściany budynku za pomocą złączy (kołków) rozporowych, odpowiednio dobranych do rodzaju ściany. Rodzaj i ilość złączy powinien określić projektant. Same złącza są zazwyczaj załączone wraz z instrukcją montażu do daszku lub jego elementów.



Styk daszku ze ścianą budynku powinien być uszczelniony za pomocą uszczelek, np. piankowych. Dla odprowadzenia wody deszczowej często daszki wyposażone są w rynienki, mocowane do kształtowników lub wręcz będących częścią kształtownika.


 
Dodać tutaj należy, że przedstawione lekkie daszki:
nie wymagają żadnych zabiegów konserwacyjnych, poza koniecznością
usuwania nadmiaru śniegu i lodu,
nie są przystosowane do udźwigu ciężaru i masy ciała człowieka, nie można więc na nie wchodzić lub wieszać na nich przedmiotów.



Zakres stosowania
Daszki nad drzwiami wejściowymi do budynków, o konstrukcji opartej na kształtownikach aluminiowych i oszklonych płytami poliwęglanowymi lub z polimetakrylanu metylu posiadają ograniczony zakres stosowania.



W związku z tym, daszki mogą być zabudowane:
a) w wolno stojących domkach jednorodzinnych
– do głównych i bocznych drzwi wejściowych, zwłaszcza wtedy, gdy drzwi nie znajdują się we wnęce (podcieniu) budynku, lecz są usytuowane w prostej ścianie,
b) w domkach jednorodzinnych w zabudowie szeregowej, gdy:
− poprzez zastosowanie tego samego modelu daszka podkreślić można spójność rozwiązania architektonicznego,
lub
− poprzez zastosowanie różnych typów i kolorów daszków zróżnicować można jednolitość zabudowy,
c) w dwukondygnacyjnych budynkach wielorodzinnych – gdzie daszki uatrakcyjnią wygląd wejść do klatek schodowych w zależności od przyjętej koncepcji architektonicznej, analogicznej jak w domkach szeregowych,
d) w sklepach i lokalach usługowych (w budynkach maksymalnie dwukondygnacyjnych)
– gdzie zainstalowane nad wejściem ochronią klientów przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi oraz stanowić będą atrakcję lub reklamę,
e) nad ulicznymi automatami telefonicznymi i bankomatami – co umożliwi korzystanie z nich w czasie złych warunków atmosferycznych.



Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Przemysłu Elementów Wyposażenia Budownictwa „Metalplast” z Poznania, w udzielonych aprobatach technicznych określił następujący zakres stosowania dla omawianych wyrobów:
- daszki i ścianki boczne ochraniające mogą być stosowane w środowiskach o kategorii korozyjności atmosfery C1, C2 i C3 wg PN-EN ISO 12944-2:2001,
- daszki instalowane bez podpór lub ścianek bocznych osłaniających, mogą być stosowane w I strefie obciążenia śniegiem wg PN-80/B-02010,
- daszki instalowane wraz z podporami lub ściankami bocznymi osłaniającymi, mogą być stosowane w I i II strefie obciążenia śniegiem wg PN-80/B-02010.



Warunki zabudowy
Przy instalowaniu daszków do ścian należy stosować złącza rozporowe (kołki lub kotwy) o określonej wytrzymałości na wyrywanie w zależności od rodzaju podłoża, w ilości minimum trzy sztuki na wyrób. Podłoża, do których należy montować daszki, powinny odpowiadać wytrzymałości odpowiadającej wytrzymałości cegieł ceramicznych pełnych klasy nie niższej niż 7,5 wg PN-B-12050:1996 lub betonu klasy nie niższej niż C 15/20 wg PN-EN 206-1:2003. Można również instalować daszki do podłoża wykonanego z cegieł drążonych wypalonych z gliny (dziurawek) klasy nie niższej niż 5 wg PN-B-12002:1997 lub wykonanego z pustaków ceramicznych ściennych pionowo drążonych S2 klasy nie niższej niż 10 wg PN-B-12055:19967 oraz do innych podłoży o nie niższej wytrzymałości jaką posiadają wyżej wymienione materiały budowlane.



Podłoża, do których mocowane są daszki, powinny posiadać odpowiednio przygotowane powierzchnie, być gładkie i bez zanieczyszczeń oraz powinny mieć zachowane piony i poziomy.

Nie należy instalować daszków oraz podpór lub ścianek bocznych osłaniających do warstw docieplających ściany lub listew okładzin elewacyjnych budynków.

W przypadku konieczności zabudowy do takich ścian należy opracować indywidualny sposób mocowania złączy rozporowych poprzez element pośredni lub złącza wklejane do podłoża konstrukcyjnego obiektu.



Wymagania
Jak już wspomniano, COBR PEWB „Metalplast” udzielał Aprobat Technicznych na daszki instalowane nad drzwiami wejściowymi do budynków, w których sformułował wymagania m.in. w zakresie bezpieczeństwa użytkowania.



Odporność daszku bez podpór lub ścianek bocznych na obciążenie śniegiem i wiatrem
Daszki j.w. poddane obciążeniu statycznemu równomiernie rozłożonemu, o wartości dopuszczalnej 700 N/m2, nie powinny wykazywać odkształceń trwałych większych niż dopuszczalna strzałka ugięcia.



Dopuszczalna strzałka ugięcia fdop =     ,

 



gdzie S określa odległość od podpory do najbardziej wysuniętej krawędzi daszku. Obciążenie to wywołane jest śniegiem oraz naporem wiatru i obliczone zgodnie z normami PN-77/B-02010 i PN-77/B-02011. Pomiary odkształceń trwałych wykonuje się po dwóch godzinach od zdjęcia obciążenia.



Odporność daszku z podporami lub ściankami bocznymi na obciążenie śniegiem i wiatrem
Daszki j.w. poddane obciążeniu statycznemu równomiernie rozłożonemu analogicznie jak poprzednio, lecz o wartości dopuszczalnej 900 N/m2, nie powinny wykazywać odkształceń trwałych większych niż dopuszczalna strzałka ugięcia. Dopuszczalna strzałka ugięcia fdop oraz pomiary odkształceń trwałych, również jak w poprzednim przypadku.



Odporność daszku na uderzenie ciałem twardym
Daszki powinny być odporne na uderzenie kulą stalową o energii 25 J, a sprawdzenie należy dokonać zgodnie z normą PN-EN 950:2000.
Oznaczenie odporności następuje na podstawie próby trzykrotnego uderzenia, każde w inne miejsce. Daszek po próbach nie powinien wykazywać żadnych widocznych uszkodzeń.



Odporność mechaniczna ścianki bocznej osłaniającej
Ściankę boczną badać należy na obciążenie wiatrem wg PN-77/B-02011. Dopuszczalne obciążenie równomiernie rozłożone na powierzchni ścianki o wartości q = 500 N/m2 nie powinno powodować odkształceń trwałych ścianki. Ponadto ściankę boczną sprawdzić należy na uderzenie ciałem miękkim wg normy PN-EN 949:2000. Zastosować należy ciało udarowe o masie 30 kg, a energia uderzenia powinna wynosić 100 J.



Dopuszczalne odkształcenie sprężyste, mierzone w środku wysokości ścianki nie powinno przekraczać fdop =

 


gdzie l stanowi odległość podpór, jednak fmax nie może być większe niż 6 mm.



Wodoszczelność
Daszek oraz ścianki boczne osłaniające poddane próbie ciągłego zraszania wodą z intensywnością 2 l/min na powierzchni 1 m2 w czasie 30 min nie powinny:
wykazywać zacieków na styku zadaszenia ze ścianą budynku,
wykazywać przedostawania się wody i kurzu do wnętrza kanałów płyt tworzywowych komorowych.



Asortyment daszków
Znajdujące się obecnie na rynku daszki posiadają przykładowo następujące kształty:
- prostokątny (płaski),
- łukowy,
- hełmowy,
- trapezowy,
- portalowy,
- wachlarzowy,
- markizowy.



Współpracujące z daszkami boczne ścianki osłaniające mają zazwyczaj kształt:
- prostokąta,
- trapezu.



Typowe wymiary daszków:
- szerokość: 1200; 1500; 1600; 2000 i 2500 mm,
- głębokość: 750; 850; 900 i 1000 mm.



Typowe wymiary bocznych ścianek osłaniających:
- szerokość: 300 i 500 mm,
- wysokość: 1300 i 1800 mm.

inż. Zbigniew Czajka
COBR „METALPLAST”
Poznań



LITERATURA:
- Aprobata Techniczna COBR AT-06-0345/2000
- Aprobata Techniczna COBR AT-06-0705/2004
- PN-EN 206-1:2003 Beton. Część 1: Wymagania, właściwości, produkcja i
zgodność
- PN-EN 573-3:2005 Aluminium i stopy aluminium. Skład chemiczny i rodzaje wyrobów przerobionych plastycznie. Część 3: Skład chemiczny
- PN-EN 949:2000 Okna i ściany osłonowe, drzwi, zasłony i żaluzje. Oznaczanie odporności drzwi na uderzenie ciałem miękkim i ciężkim
- PN-EN 950:2000 Skrzydła drzwiowe. Oznaczanie odporności na uderzenie ciałem twardym
- PN-EN 12020-1:2004 Aluminium i stopy aluminium. Kształtowniki wyciskane precyzyjne ze stopów EN AW-6060 i EN AW-6063. Część 1: Warunki techniczne kontroli i dostawy
- PN-EN 12020-2:2004 Aluminium i stopy aluminium. Kształtowniki wyciskane precyzyjne ze stopów EN AW-6060 i EN AW-6063. Część 2: Tolerancje wymiarów i kształtu
- PN-EN ISO 12944-2:2001 Farby i lakiery. Ochrona przed korozją konstrukcji stalowych za pomocą ochronnych systemów malarskich. Część 2: Klasyfikacja środowisk
- PN-80/B-02010 Obciążenia w obliczeniach statycznych. Obciążenie śniegiem
- PN-77/B-02011 Obciążenia w obliczeniach statycznych. Obciążenie wiatrem
- PN-B-12002:1997 Wyroby budowlane ceramiczne. Cegły dziurawki
- PN-B-12050:1996 Wyroby budowlane ceramiczne. Cegły budowlane
- PN-B-12055:1996 Wyroby budowlane ceramiczne. Pustaki ścienne modularne
- Warunki techniczne dla budynków i ich usytuowanie z komentarzem i 110 rysunkami W. Korzeniowskiego.

 

patrz też:

- Przeszklone daszki – wymagania, mocowanie, stosowanie, Zbigniew Czajka, Świat Szkła 7-8/2010

- Zadaszenia wejściowe , Tadeusz Michałowski, Świat Szkła 3/2007

- Daszki nad drzwiami wejściowymi , Zbigniew Czajka, Świat Szkła 10/2005 

 

więcej informacji: Świat Szkla 10/2005

 

 

− w budynku niskim l ≥ 1,0 m
− w budynku średniowysokim i wysokim l ≥ 1,5 m



Rys. 1. Wymiar wysięgu daszku

 

− szerokość drzwi SD ≥ 0,9 m
Rys. 2. Wymiar szerokości daszku

 

  • Logo - alu
  • Logo aw
  • Logo - fenzi
  • Logo - glass serwis
  • Logo - lisec
  • Logo - mc diam
  • Logo - polflam
  • Logo - saint gobain
  • Logo termo
  • Logo - swiss
  • Logo - guardian
  • Logo - forel
  • vitrintec wall solutions logo

Copyright © Świat Szkła - Wszelkie prawa zastrzeżone.