Warunkiem dopuszczenie do obrotu i stosowania w budownictwie szyb zespolonych jest uzyskanie i utrzymanie określonych właściwości użytkowych, które poprzez pełnione funkcję w obiekcie zapewniają zgodność właściwości użytkowych, które poprzez pełnienie funkcji w obiekcie, zapewniają zgodność z wymaganiami podstawowymi określonymi w Dyrektywie budowlanej.
Ogólny cel zapewnienia jakości jest zdefiniowany w serii norm EN 1279 poprzez stabilność istotnych właściwości użytkowych:
• energooszczędność, ponieważ współczynnik U i współczynnik nasłonecznienia zmienia się nieznacznie,
• ochrona zdrowia, ponieważ izolacyjność akustyczna i przezierność zmienia się nieznacznie,
• bezpieczeństwo ponieważ wytrzymałość mechaniczna zmienia się nieznacznie. Zapewnienie jakości może nastąpić
w trybie deklaracji zgodności wystawionej przez producenta w oparciu o dokonanie oceny zgodności. Istnieją 4 systemy oceny zgodności - ściśle powiązane z przewidywanym zastosowaniem budynku:
• szczególnie przeznaczone do zapewnienie odporności ogniowej,
• podlegającej wymaganiom dotyczącym reakcji na ogień,
• przeszkleń przeznaczonych jako pancerne i wybuchowe,
• dotyczącej oszczędności energii lub hałasu, a każdy system zobowiązuje producenta do prowadzenia zakładowej kontroli produkcji.
Zakładowa kontrola produkcji
Zakładowa kontrola produkcji jest to stała wewnętrzna kontrola produkcji prowadzona przez producenta, której wszystkie elementy, wymagania i postanowienia przyjęte przez producenta powinny być w sposób systematyczny dokumentowane przez zapisywanie zasad i procedur postępowania.(Roz-porządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym - Dziennik Ustaw nr 198). Zakładowa kontrola produkcji łączy po-
szczególne operacje technologiczne i wszystkie pomiary związane z utrzymaniem oraz kontrolą zgodności szyb zespolonych z wymaganiami. Może to być osiągnięte tylko poprzez kontrolę i badania wyposażenia badawczego, surowców, procesów, maszyn, wyposażenia produkcyjnego i wyrobu końcowego łącznie z ich właściwościami.
Wymagania dla zakładowej kontroli produkcji
W celu wykazania zdolności do ciągłego dostarczania wyrobu zgodnego z wymaganiami, producent powinien posiadać udokumentowany, wdrożony i utrzymywany system zakładowej kontroli produkcji.
Jeżeli producent prowadzi pod nadzorem strony trzeciej System Jakości wg. wymagań normy ISO 9001, w którym ustalone procedury jakościowe są zgodne z odpowiednikami normy PN-EN 1279-6, wówczas przyjmuje się, że jest zgodny z PN-EN 1279-6.
Zakładowa kontrola produkcji wymaga od producenta szyb zespolonych podjęcia w zakresie organizacji następujących działań:
• określenia odpowiedzialności i uprawnień kierownictwa, związanych z zapewnieniem zgodności wyrobu,
• określenie wzajemnych zależności między wszystkimi pracownikami, którzy kierują, wykonują i nadzorują prace mające bezpośredni wpływ na jakość,
• wyznaczenia i upoważnienia osoby posiadającej wiedzę i doświadczenie w produkcji szyb zespolonych za opracowanie, wdrożenie i nadzorowanie procedur zakładowej kontroli produkcji,
• zapewnienie szkoleń pracowników, wykonujących prace, mające wpływ na jakość,
• dokonywania przeglądów systemu zakładowej kontroli produkcji przez kierownictwo w celu oceny jego skuteczności.
Producent powinien opracować i aktualizować dokumenty określające zakładową kontrolę produkcji.
Dokumentacja i procedury powinny być odpowiednie do procesu produkcyjnego i zapewniać założone poziomy zgodności wyrobu, a Księga Jakości i dokumenty towarzyszące powinny zawierać zagadnienia dotyczące:
• procedury określającej wymagania i weryfikację dla surowców,
• określenia sposobu wykonywania poszczególnych operacji technologicznych,
• określenia, które kontrole i badania prowadzone będą przed rozpoczęciem produkcji, w czasie produkcji i badania wyrobu gotowego wraz z podaniem ich częstotliwości,
• określenia sposobu rejestrowania wyników badań, sposobu wykorzystania ich do poprawy procesu produkcyjnego oraz sposobu ich przechowywania,
• określenia postępowania z wyrobem niezgodnym z wymaganiami,
• określenia sposobu nadzorowania przyrządów i narzędzi pomiarowych,
• procedury dotyczącej magazynowania, pakowania i ekspedycji szyb zespolonych,
• dokumentów zgodności udostępnione przez dostawców,
• określanie okresu przechowywania dokumentów.
Zakres kontroli i badań
Każdy producent zobowiązany jest do wykonania opisu typu szyb zespolonych z uwzględnieniem przewidywanego zastosowania i spełnienia wymagań podstawowych w danym obiekcie budowlanym podanych w normie EN-1279 oraz załącznika "A" normy PN-EN-1279-6, ponieważ zakres kontroli i badań wg. wymagań zakładowej kontroli produkcji uzależniony jest od typu szyby zespolonej.
Badania materiałów, badania prowadzone w czasie produkcji i badania wyrobu gotowego przedstawię na przykładzie szyby zespolonej z aluminiową ramką dystansową wypełnioną środkiem osuszającym, wypełnionej powietrzem, z dwustopniowym uszczelnieniem, przy użyciu szczeliwa organicznego jako uszczelniacza zewnętrznego.
Badania materiałów
Kontrola i badania surowców mogą być ograniczone na podstawie umów dotyczących jakości zawartych między dostawcą a producentem szyb zespolonych pod warunkiem że w umowie powoła się odpowiednie tablice załącznika A normy PN-EN 1279-6.
Umowy dotyczące jakości powinny również obejmować możliwość sprawdzenia dostawcy oraz dokumentów potwierdzających zgodność surowca z wymaganiami normy.
Kontrola produkcji
Kontrola wyrobu gotowego
Kontrola wyrobu gotowego odnosi się do kontroli próbki pobranej losowo z partii szyb zespolonych, zgodnie z planem badań podanym w załączniku A.
Zalecany plan kontroli próbki pobranej losowo z gotowych izolacyjnych szyb zespolonych (decyzja należy do producenta).
Z oceną partii wyrobu związany jest podział odstępstw na wady i niezgodności szyb zespolonych wg stopnia ich ważności oraz przyporządkowanie im wartości AQL opisanych w charakterystyce wyrobu i tak:
Wada - to są krytyczne błędy które mają wpływ na cechy użytkowe szyby zespolonej np.: wyroszenie pary wodnej, pęknięcia na krawędziach, niedopuszczalne przerwy w paśmie butylu i tiokolu oraz na granicy szczeliw.
Niezgodność klasy A - błędy istotne, które mogą negatywnie wpływać na okres gwarantowanej szczelności szyb zespolonych np.: płaskość, zbyt mała ilość nałożonych szczeliw (niezgodnie z opisem wyrobu.
Niezgodność Klasa B - błędy obniżające estetykę wyrobu, a nie mające wpływu na trwałość szyby zespolonej np. wady szkła i powłok.
więcej informacji: Świat Szkla 1/2005
