Niniejszy artykuł zawiera opis najczęstszych zniszczeń powierzchni szkła spowodowanych przez czynniki chemiczne lub działania mechaniczne. Uszkodzenia powierzchni szyby, nawet powodujące niewielkie zniekształcenia obrazu, to złożone kwestie, gdyż istnieje zwykle wiele przyczyn uszkodzenia szkła. Szkło może być uszkodzone przez czynniki chemiczne, mechaniczne lub termiczne. Oprócz prostego zbicia szkła, istnieje też wiele innych sposobów zniszczenia szyby lub uszkodzenia jej powierzchni.

 

Uwaga na uszkodzenia

 

Rysy, nierówności i inne defekty powierzchni powstałe w wyniku bezpośredniego kontaktu szkła z materiałami o tej samej twardości lub twardszymi.


Poniżej podano przykłady uszkodzeń szkła powodowanych przez czynniki mechaniczne i chemiczne.

 

Mechaniczne uszkodzenia powierzchni

 

Rysy montażowe
Typowe zarysowania powstałe podczas wkładania listwy przyszybowej lub przybijania gwoździ szklarskich, gdy tafla szkła nie jest dostatecznie chroniona. Zadrapania zazwyczaj kończą się krótko przed listwą i przebiegają zgodnie z kierunkiem działania młotka.

47-fot1

 

Odpryski spowodowane mechanicznymi uderzeniami
Stożkowy odprysk może być spowodowane uderzeniem małych kamieni w powierzchnię szkła, na przykład w czasie transportu. W zależności od kąta uderzenia odpryski są okrągłe (prostopadłe uderzenie) lub owalne (uderzenie ukośne).

47-fot2

 

Zadrapania od wycierania
Występują na powierzchni szkła, gdy wycierane są nieumiejętnie plamy niestwardniałej jeszcze zaprawy lub podobnej substancji. Kierunek zarysowań odzwierciedla kierunek wycierania.

47-fot3

 

Przetarcia
Wibracje i szarpnięcia podczas transportu mogą spowodować otarcia na szkle, jeżeli szyby nie były wystarczająco oddzielone przekładkami dystansowymi. Wynika to oddziaływania ziaren piasku lub małych kamyków, które dostały się między tafle szkła i spowodowały przetarcia.

47-fot4

 

Zarysowania wyryte skrobaczką (cykliną)
Przy zastosowaniu skrobaczek do czyszczenia powierzchni szkła należy zachować szczególną uwagę. Nieumiejętnie użyta skrobaczka może uszkodzić (zniszczyć) powierzchnią szkła, szczególnie, gdy powierzchnia szkła jest zanieczyszczona małymi ziarnami piasku, gdyż ziarna te zebrane pod ostrzem skrobaczki mogą spowodować szereg drobnych zadrapań.

47-fot5

 

Zarysowania od wełny stalowej
Zarysowania powierzchni szkła ustawionego poziomo (np. blatów szklanych, szkieł optycznych) powstałe podczas usuwania brudu za pomocą wełny stalowej lub podobnych narzędzi czyszczących.
Takie zarysowania tworzą się zgodnie z kierunkiem czyszczenia, zwykle w centrum powierzchni występuje obszar z zachowaną przejrzystością.

47-fot6

 

Rozległe zarysowania powierzchniowe
Zarysowania takie powstają, gdy czyszczone są powierzchnie szklane z użyciem niedostatecznej ilości wody lub gdy zastosowano zabrudzoną „szmatkę” do czyszczenia – pojawiają się długie rysy odwzorowujące ruchy ręki podczas czyszczenia.

47-fot7

 

Ślady po odpryskach ze szlifierki kątowej
Szlifierka kątowa pracująca w pobliżu tafli szklanej (np. podczas cięcia stalowych elementów konstrukcji wsporczej) może spowodować uszkodzenie szyby wywołane padaniem iskier na powierzchnię szkła. Kierunek padania iskier jest wyraźnie widoczny. Iskry z palącym się metalem wtapiają się w powierzchnię szkła i po jakimś czasie mogą powodować pojawienie się śladów rdzy na szkle, powodują też małe odpryski i zadrapania (zarysowania).

47-fot8

 

Chemiczne uszkodzenie powierzchni
Różnorodność substancji chemicznych, takich jak zaprawy cementowe, zasady (alkalia), alkaliczne środki czyszczące, alkaliczne składniki betonu – w połączeniu z przemienną lub długotrwałą ekspozycją w środowisku kwaśnym, może narazić powierzchnię szkła na wyługowywanie (wymywanie składników ze struktury szkła) , co może być widoczne jako przebarwienia lub zmętnienia występujące na powierzchni tafli szklanej.

W kolejnej części artykułu zostaną przedstawione przykładowe przyczyny stłuczenia szkła, w tym również różne możliwości termicznego pękania szkła i identyfikacja ich przyczyn.

 

Rozległe ługowania na powierzchni szkła
Na powierzchni szkła stale wystawionej na cykliczne zamakanie i wysychanie, lub działanie alkaliów (np. zawartych w cemencie z prac murarskich prowadzonych w pobliżu), mogą pojawić się obszary zmatowień o różnych kształtach, np. naśladujące płomienie ognia lub padające krople deszczu.

47-fot9

 

Korozja punktowa
Kwasowe lub alkaliczne substancje, jak również zaprawy murarskie i materiały uszczelniające w trakcie twardnienia, pozostawione przez dłuższy czas na szkle mogą spowodować punktowe uszkodzenia. Nie mają one określonego kształtu i są matowe.

47-fot10

 

Punktowe utlenianie miękkiej powłoki
Punktowe utlenianie powłoki niskoemisyjnej nałożonej na taflę szkła może wystąpić w wyniku działania cząstek zanieczyszczeń, które zostały naniesione na powierzchnię szkła powlekanego (np. w trakcie produkcji szyby zespolonej). Z biegiem czasu, utlenianie może rozprzestrzeniać się na większy obszar wewnątrz termoizolacyjnej szyby zespolonej.

47-fot11

 


Daniel Giaquinto
Franz-Joerg Dall
Glaswelt 4/2012

 

 

Całość artykułu w wydaniu drukowanym i elektronicznym 

inne artykuły o podobnej tematyce patrz Serwisy Tematyczne

więcej informacj: Świat Szkła 12/2012

 

 

  • Logo - alu
  • Logo aw
  • Logo - fenzi
  • Logo - glass serwis
  • Logo - lisec
  • Logo - mc diam
  • Logo - polflam
  • Logo - saint gobain
  • Logo termo
  • Logo - swiss
  • Logo - guardian
  • Logo - forel
  • vitrintec wall solutions logo

Copyright © Świat Szkła - Wszelkie prawa zastrzeżone.