Właściwa ocena stateczności ogólnej elementu oraz prawidłowe wyznaczenie siły krytycznej i nośności, z uwagi na wyboczenie prętów poddanych działaniu osiowej siły ściskającej, decydują o poprawnym zaprojektowaniu ustroju prętowego oraz o odpowiedniej klasie niezawodności konstrukcji. W prezentowanym artykule opisano zagadnienia związane z projektowaniem prętów ściskanych osiowo według eurokodu 9, wykonanych z kształtowników aluminiowych. Do wyznaczenia nośności elementów z uwzględnieniem wyboczenia posłużono się odpowiednimi normami do projektowania konstrukcji aluminiowych, a otrzymane wyniki porównano z analizami przeprowadzonymi przy zastosowaniu trzech różnych, stosowanych na rynku, programów obliczeniowych służących do projektowania. 

 

Wprowadzenie Przy projektowaniu prętowych układów konstrukcji metalowych, o nośności elementów ściskanych decyduje na ogół warunek stateczności ogólnej pręta. Większość konstrukcji prętowych analizowana jest przy zastosowaniu dostępnych programów obliczeniowych z wykorzystaniem modeli przestrzennych. W wypadku prętów ściskanych, programy w sposób automatyczny dobierają, zależnie od sztywności układu i ukształtowania węzłów, odpowiedniej długości wyboczeniowe i parametry stateczności ogólnej elementów. Dokładna analiza zjawiska wyboczenia pręta i prawidłowe wyznaczenie sił krytycznych decyduje w tego rodzaju konstrukcjach o poprawności wykonania obliczeń inżynierskich. Błędne określenie nośności z uwzględnieniem utraty stateczności ogólnej może skutkować zniszczeniem pręta ściskanego, zmianami schematów statycznych konstrukcji oraz dużymi deformacjami ustroju prętowego.

 

Zagadnienia oceny nośności konstrukcji aluminiowych prowadzone są w kraju m. in. w Politechnice Krakowskiej. Różne aspekty tej oceny przedstawione są w pracach prof. Mariana Gwoździa [1, 2]. Zagadnienia projektowania prętów aluminiowych w świetle eurokodów przedstawiono w pracach M. Gizejowskiego, A. Barszcza, K. Nikonowicza [3, 4].

 

Zjawisko wyboczenia pręta ściskanego osiowo we właściwy sposób zostało opisane w eurokodzie 3 [5] w odniesieniu do elementów projektowanych ze stali konstrukcyjnych oraz w eurokodzie 9 [6] – do prętów projektowanych z aluminium. Pomimo powszechnego zrozumienia zagadnień projektowania przy uwzględnieniu zjawisk opisujących stateczność ogólną prętów, przy weryfikacji wyników obliczeń komputerowych pojawiają się rozbieżności sięgające kilkunastu procent.

 

Autorzy podjęli próbę identyfikacji przyczyn występowania tego rodzaju rozbieżności w konstrukcjach projektowanych ze stopów aluminiowych. W trakcie prowadzonych badań stwierdzono, że występujące na rynku programy obliczeniowe umożliwiają wprowadzenie danych materiałowych konstrukcji aluminiowych, a następnie większość z nich wykorzystuje warunki nośności wg eurokodu 3, mające zastosowanie do konstrukcji stalowych. W

 

iększość poddanych analizie programów miała w swej bazie podstawowe wyroby z programu produkcji kształtowników aluminiowych. Wszystkie rozpatrywane programy zawierają moduł doboru przekrojów z tej bazy oraz dają możliwość swobodnego kształtowania dodatkowych przekrojów dla obliczonych kształtowników. Po uzyskaniu wyników obliczeń, w większości przypadków raport końcowy nie zawierał informacji o zastosowanej procedurze obliczeniowej, a jedynie dane o procentowym wykorzystaniu nośności sprawdzanego pręta. Podczas wykonywania obliczeń programy nie wyświetlały komunikatów o niezgodnościach z określonymi normami do projektowania.

 

W trakcie badań rynku stwierdzono wykorzystywanie tego rodzaju oprogramowania do wykonywania obliczeń konstrukcji aluminiowych sporadycznie zlecanych jednostkom projektowym. Biura projektowe, by nie ponosić kosztów zakupu specjalistycznego oprogramowania zawierającego moduły obliczeniowe zgodne z Eurokodem 9, wykorzystują programy dostępne na rynku. Po wykonaniu obliczeń projektanci uwzględniają rozbieżności wynikające z różnicy w analizie obliczeniowej przeprowadzonej zgodnie z Eurokodem 3 do obliczania konstrukcji aluminiowej.

 

Dokonując rozpoznania rynku stwierdzono jednak pojedyncze przypadki korzystania przez projektantów z tego rodzaju oprogramowania wykorzystującego niewłaściwe zestawy norm projektowych bez uwzględnienia różnic wynikających z przyjęcia niewłaściwego algorytmu obliczeń. Po uzyskaniu powyższych informacji, autorzy zdecydowali się na przeprowadzenie analiz porównawczych nośności prętów ściskanych z kształtowników aluminiowych, wykorzystując wiodące programy obliczeniowe i procedury obliczeniowe zawarte w Eurokodach 3 oraz 9. Celem pracy jest przedstawienie różnic w nośnościach elementów ściskanych oraz analiza przyczyn występowania rozbieżności przy ocenie nośności z wykorzystaniem programów obliczeniowych.

 

Do projektowania elementów ściskanych z aluminium stosuje się zasady ujęte w rozdziale 6.3 Eurokodu 9 Stateczność elementów pełnościennych. Podany tamże algorytm pozwala na poprawne zaprojektowanie elementu konstrukcyjnego z uwzględnieniem zagadnień niestateczności ogólnej pręta, zawierającej zróżnicowanie krzywych wyboczeniowych zależnie od klasy materiału oraz przyjętej umownej granicy plastyczności f0 dla aluminium. Procedury Eurokodu 3 wykorzystuje większość programów obliczeniowych wymiarujących ustroje prętowe. Porównując pakiety norm stosowane do obliczeń konstrukcji aluminiowych i stalowych warto nadmienić, że zgodnie ze swym przeznaczeniem Eurokod 3 właściwy jest jedynie dla elementów stalowych.

 

Rozbieżność analizowanych warunków obliczeniowych dla przywołanych pakietów norm wynika z zagadnień materiałowych. W elementach o podobnej smukłości naprężenia w stali przekraczają umowną granicę plastyczności, co w przekrojach aluminiowych nie ma miejsca, gdyż naprężenia krytyczne nie osiągają w pełni umownej granicy plastyczności. W próbie rozciągania aluminium nie osiąga się wyraźnych granic plastyczności i proporcjonalności – należy je przyjmować, jako umowne. W związku z czym charakterystycznymi wielkościami są: umowna granica sprężystości R0,05, oraz umowna granica plastyczności R0,2.

 

Z tego względu przy projektowaniu konstrukcji aluminiowych, niewłaściwe jest wykorzystywanie procedur projektowania zawartych w Eurokodzie 3. Do obliczeń konstrukcji z tego rodzaju stopów powstał Eurokod 9, został on jednak wprowadzony znacznie później niż norma do projektowania konstrukcji stalowych i nie jest tak powszechnie stosowany na rynku. Eurokod 9 obejmuje obecnie od 9 do 15% szeroko rozumianego rynku projektowania konstrukcji metalowych. Stopy aluminiowe, choć obecnie dorównują parametrami wytrzymałościowymi popularnym gatunkom stali konstrukcyjnych, są jednak droższymi w zastosowaniach.

 

Kształtowniki aluminiowe wchodzą na rynek w zakresie konstrukcji metalowo-szklanych, obiektów telekomunikacyjnych i lekkich hal przemysłowych. W ostatnim dziesięcioleciu produkcja elementów aluminiowych dla budownictwa uległa podwojeniu, jednak błędy projektowania tego rodzaju konstrukcji są ciągle zauważalne. Duży udział w powielaniu nieprawidłowości etapu projektowania mają braki w zakresie programów obliczeniowych, które w sposób niewłaściwy lub błędny interpretują konstrukcje projektowane z aluminium.

 

 

(...)

 

Nośność pręta z uwzględnieniem zjawiska wyboczenia

 

Przebieg analizy

 

W prezentowanym artykule zamieszczono wyniki analiz dla prętów o przekroju rur kwadratowych (rys. 1), których wymiary wynosiły 70x70x5 mm.

 

 

2018 02 20 1

Rys. 1. Schemat statyczny oraz przekrój analizowanych prętów stalowych i aluminiowych

 

Dobrane przekroje prętów analizowano z parametrami materiałowymi odpowiadającymi stopom aluminium EN AW-6060, T5 (PA38). Smukłość elementów poddanych analizie wynosiła λ=75,6. Otrzymane wyniki porównano z analizami przeprowadzonymi przy zastosowaniu trzech różnych, wiodących na rynku, programów obliczeniowych służących do projektowania konstrukcji. Prowadzone analizy rozpoczęto od obliczeń nośności dobranych elementów zgodnie z procedurami zawartymi według Eurokodu 9. Wartość nośności pręta ściskanego, analizowanego według Eurokodu 9 z uwzględnieniem zjawiska wyboczenia giętnego określana jest według wzoru (2) uwzględniającego wpływ wyboczenia pręta, parametry materiałowe elementu oraz osłabienia wynikające z obróbki termicznej konstrukcji.

 

2018 02 21 1

 

gdzie:


Nb,RD - obliczeniowa nośność elementu na wyboczenie,

γM1 - współczynnik częściowy stosowany przy ocenie stateczności elementu

χ - współczynnik wyboczeniowy

fy - granica plastyczności

κ - współczynnik uwzględniający wpływ spoin (przegrzania) na nośność elementu na wyboczenie

A- pole przekroju

 

 

Podany wyżej wzór ma zastosowanie w przypadku przekrojów klasy 1, 2 i 3, które należy odpowiednio wcześniej przyporządkować projektowanemu elementowi. Dla przekrojów osiągających klasę 4 we wzorze (2), ze względu na niestateczność miejscową, stosuje się zredukowane pole powierzchni dla obliczanego elementu, Aeff. Dla profili osiągających czwartą klasę element nie osiąga nośności plastycznej i niszczy się jeszcze w stanie pracy sprężystej.

 

Zmiana składnika A na Aeff, oznacza uwzględnienie w obliczeniach pola zredukowanego geometrycznie ze względu na niestateczność miejscową lub efekt HAZ, ustalonych z pominięciem ewentualnych otworów. Jedną z powszechniejszych metod uzyskania przekroju efektywnego dla analizowanego pręta ściskanego jest redukcja grubości ścianek przekroju klasy 4 odpowiednim współczynnikiem niestateczności ρc.

 

W ściankach klasy 4 bez efektu HAZ przyjmuje się grubość efektywną teff=ρc·t. Określenie przekroju efektywnego wymaga procedury iteracyjnej. Ścianki o zmiennym przekroju wymagają specjalnego sposobu podejścia. Analizując kształtownik ze zbieżnymi liniowo ściankami projektanci uśredniają jej grubość w zakresach długości do 15tw, lub przyjmują minimalne grubości ścianek, przy niewielkich ich zmianach, sięgających do 4,0mm.

 

Porównując wzory do wyznaczenia nośności z Eurokodu 9 i Eurokodu 3 różnice będzie stanowił dodatkowy współczynnik κ, obniżający nośność elementu ściskanego poddanego przegrzaniu podczas spawania i obróbki termicznej. Elementy aluminiowe podczas obróbki cieplnej i wykonywania połączeń spawanych wymagają redukcji nośności w zakresie od 0 do 62%. Wrażliwość ta zleży od rodzaju zastosowanego stopu, technologii wykonywanych spoin i odmiany oraz rodzaju wyrobu.

 

Aby właściwie uwzględnić opisaną własność materiałową stosuje się w obliczeniach zastępcze pole przekroju oznaczane, jako Ahaz – pole przekroju w strefie HAZ. Przyjmowany dla elementów spawanych współczynnik κ według odpowiednich tablic dla określonych stopów aluminiowych redukuje nośność na wyboczenie projektowanych prętów ze względu na wpływ efektów HAZ. Mając określone parametry przekroju obliczanego pręta ściskanego w kolejnym kroku projektowania należy uwzględnić wpływ wyboczenia giętnego.

 

W tym celu należy prawidłowo wyznaczyć współczynnik wyboczeniowy elementu. Współczynnik ten zależny jest od warunków podparcia i danych geometrycznych obliczanego elementu. Istnieje wiele metod uwzględniania sztywności węzłów, współczynników wyboczeniowych i określania długości wyboczeniowej elementów w ujęciu programów analizujących nośność obliczeniową konstrukcji. Z badań prowadzonych w zakresie przygotowanego artykułu wynika, że dla 70% tworzonych modeli obliczeniowych przestrzennych konstrukcji prętowych w różnych programach obliczeniowych, wymagane jest modyfikowanie dobranych automatycznie długości wyboczeniowych i smukłości prętów.

 

Wpływ na to mają własności geometryczne konstrukcji, sztywność kształtowanych przez projektantów węzłów oraz uwzględnianie lub pomijanie współpracy z elementami usztywniającymi i tarczowymi. Warto zauważyć, że graniczna smukłość względna oraz parametr imperfekcji są zależne od klasy wyboczenia związanej z rodzajem materiału zastosowanego w projektowanym elemencie konstrukcyjnym. Analizując elementy aluminiowe wyróżnia się tylko dwa rodzaje krzywych wyboczenia. Porównując to z Eurokodem 3 można stwierdzić, że istnieje tam pięć różnych krzywych wyboczenia, gdzie parametr imperfekcji zależy w znacznej mierze od rodzaju elementu i typu przekroju, a także klasy stali.

 

W przypadku przekrojów rurowych znaczenie ma również sposób ich wykonania. Przy obliczaniu smukłości względnej elementu aluminiowego najistotniejsze jest uwzględnienie specyficznych dla tego materiału właściwości, a przede wszystkim umownej granicy plastyczności f0. Sposób wyznaczania smukłości określono we wzorze (3) z uwzględnieniem parametru materiałowego f0

 

2018 02 22 1

 

Wzór (3), podobnie jak (2), obowiązuje dla przekrojów klas 1, 2 i 3 Podczas obliczania elementów z dobranymi przekrojami w klasie 4 należy posługiwać się efektywnym polem przekroju Aeff zamiast rzeczywistego A. Wartości przyjmowane dla określonej krzywej wyboczeniowej wyznacza się ze wzoru:

 

ø=0,5.(1α. (λ-λ0)+λ2 (4)

 

gdzie:

λ0 -graniczna smukłość względna,

α - parametr imperfekcji.

 

Procedura obliczania nośności pręta aluminiowego według Eurokodu 9 charakteryzuje się istotnymi różnicami w stosunku do algorytmu wyznaczenia nośności na wyboczenie wg Eurokodu 3. Wynikają one głównie z własności materiałowych aluminium i stali. Do analizy porównawczej obliczeń elementów ściskanych przyjęto elementy bez osłabień wywołanych procesami spawania, więc współczynnik κ określono, jako równy 1.

 

 

Otrzymane wyniki

 

W zakresie artykułu analizowano różnice otrzymanych wyników dla prętów ściskanych osiowo przy zastosowaniu tych samych warunków brzegowych i wykorzystaniu różnych, rynkowych programów obliczeniowych. Do przeprowadzenia analizy statycznej zastosowano algorytm z Eurokodu 3 i Eurokodu 9, ze względu na stwierdzone, zamienne obliczanie nośności elementów aluminiowych wzorami wykorzystywanymi do analizy konstrukcji stalowych.

 

Porównanie wyników przeprowadzono z wykorzystaniem trzech popularnych programów wykorzystywanych w większości biur konstrukcyjnych na terenie Polski do analiz konstrukcji metalowych, prętowych. Programy oznaczono symbolami I, II i III. Z badań prowadzonych dla potrzeb artykułu wynikało, że pierwszy z programów jest w posiadaniu ok. 76% biur inżynieryjnych, drugi z programów posiadało 83% jednostek projektowych, a trzeci program zadeklarowało 48% biur zajmujących się obliczeniami konstrukcyjnymi obiektów budowlanych. Wyniki obliczeń według eurokodów i oprogramowania zastawiono w tabeli 1.

 

Należy zwrócić szczególną uwagę na wartość nośności na wyboczenie, która została policzona według procedury obliczeniowej z Eurokodu 9 oraz Eurokodu 3 i programów obliczeniowych. Wykazane różnice są istotne, a ich wielkość może decydować o zachowaniu rezerw nośności w stosunku do warunków podanych we właściwych normach do projektowania konstrukcji. Skutki przyjęcia nieodpowiedniej normowo procedury obliczania konstrukcji metalowej będą dodatkowo pogłębiane przy braku uwzględnienia obniżenia nośności elementu w wyniku osłabień spawalniczych. Te rozbieżności będą wtedy osiągały wartość kilkudziesięciu procent.

 

 

Tabela 1. Nośność na wyboczenie elementu aluminiowego w zależności od metody obliczeń

2018 02 21 2

 

 

Przy projektowaniu elementów konstrukcji z aluminium zaobserwowano, że wszystkie programy do analizy metalowych konstrukcji prętowych wykonują obliczenia według procedur zgodnych z zapisami norm Eurokodu 3, co nie jest właściwe w przypadku aluminium (rys. 2).

 

 

 2018 02 21 3

 Rys. 2. Nośność na wyboczenie elementu aluminiowego

 

 

Wynik nośności, otrzymany przy obliczeniach zgodnych z algorytmem eurokodu 9 różni się aż o 14% od pozostałych wyników. Tak duże różnice w otrzymanych wynikach są rezultatem uwzględnienia umownej granicy plastyczność do obliczeń według Eurokodu 9, gdzie do algorytmu z Eurokodu 3 stosuje się granicę plastyczności fy. Przeanalizowano również jak zmieniała się nośność obliczeniowa elementów aluminiowych w zależności od smukłości. Wyniki przedstawiono na rys. 3.

 

 

2018 02 22 2 

Rys. 3. Różnice w nośność na wyboczenie kształtownika aluminiowego 

 

 

Z przedstawionej analizy wynika, że różnice pomiędzy nośnościami prętów, w zależności od przyjętego algorytmu obliczeń, są tym większe im smukłość elementów jest mniejsza. Pokazuje to skalę problemu, jakim jest przypadkowe stosowanie programów do analiz komputerowych przy projektowaniu konstrukcji ze stopów aluminiowych. Różnice te znacząco wzrosną przy zastosowaniu elementów spawanych, czego nie da się uniknąć przy kształtowaniu przestrzennych układów konstrukcyjnych.

 

W takiej sytuacji obliczenia będą obarczone znacznie większym błędem, wykraczającym poza zakresy przyjmowanych współczynników obliczeniowych oraz współczynników niezawodności konstrukcji.

 

 

2018 02 23 1

Rys. 4. Efekty nadmiernych ugięć

 

 

Różnice w nośności elementów aluminiowych zależnie od odmiany danego stopu

 

Rozpatrując stop EN AW-6060 należy zwrócić uwagę na odmianę stopu, który wybieramy do projektowania, gdyż tabela w Eurokodzie 9 zawiera kilka rodzajów odmian dla danego stopu, a mianowicie: 

 

  • EN AW-6060 T5 
  • EN AW-6060 T6 
  • EN AW-6060 T64 
  • EN AW-6060 T66

 

Każdy z nich charakteryzuje się inną wytrzymałością na rozciąganie oraz umowną granicą plastyczności, co w przypadku błędu w przyjęciu odpowiednich parametrów może skutkować dużymi różnicami w nośności oraz ostatecznie zniszczeniem konstrukcji.

 

 

Tabela 2. Nośność na wyboczenie elementu aluminiowego w zależności od odmiany stopu

2018 02 22 4

 

 

Istnieje również podział odmian ze względu na rodzaj projektowanych kształtowników oraz grubość ścianek elementów.

 

 

Szczególne wymagania dla elementów aluminiowych, przy projektowaniu fasad

 

Szczególnie istotne przy projektowaniu elementów fasad z kształtowników aluminiowych jest ograniczanie wartości ugięć. W przypadku lekkich ścian osłonowych, bez ścian z oszkleniem strukturalnym, dokumentem odniesienia jest norma PN-EN 13830:2015 Ściany osłonowe. Norma wyrobu. 

 

  • Maksymalne ugięcia czołowe elementów konstrukcji słupowo-ryglowej ściany osłonowej, między punktami podparcia lub zakotwienia do konstrukcji budynku, nie powinno przekraczać strzałki ugięcia 1/200 L lub 15 mm, w zależności od tego, która wartość jest mniejsza. 
  • Maksymalne ugięcie każdego poziomego elementu szkieletu ściany nie powinno przekraczać L/500 lub 3 mm, w zależności od tego, która wartość jest mniejsza. 
  • Obecnie przyjętym poziomem ugięć akceptowalnym w przypadku współpracy metalowoszklanych ustrojów fasadowych i podstawowej konstrukcji budynku jest L/480.

 

 

Ograniczanie ugięć jest szczególnie istotne przy współpracy aluminium ze szkłem, ze względu na różnice parametrów konstrukcyjnych, które przedstawia tabela 3. Odnosi się to szczególnie do poziomych elementów aluminiowych, które przy nadmiernym wygięciu powodują koncentrację naprężeń w narożach pakietów aluminiowo-szklanych, co prowadzi do pękania tafli szkła.

 

 

Tabela 3. Parametry konstrukcyjne szkła i aluminium

2018 02 22 3

 

 

2018 02 23 2

Rys. 5. Elementy aluminiowe, które uległy rozszerzalności liniowej

 

 

Warto zauważyć, że na powyższym rysunku zniszczenie nastąpiło od naroża elementu szklanego.

 

Strzałki wskazują kierunek naprężeń głównych. Patrząc na tabelę 3 należy zwrócić szczególną uwagę, na wartość rozszerzalności termicznej aluminium, która jest zdecydowanie większa niż dla szkła. Fasada narażona na działanie promieni słonecznych pracuje w bardzo wysokich temperaturach, co musi być uwzględnione przy projektowaniu w celu skompensowania nadmiernego wydłużenia elementów. Dla potrzeb projektowania należy założyć zmienność temperatur dla naszego regionu w ujęciu lato/zima w przedziale -40oC do 80oC.

 

 

Wnioski

 

Przy projektowaniu elementów z aluminium z zastosowaniem rozpatrywanych programów obliczeniowych wykorzystujących jedynie algorytm Eurokodu 3 dla metalowych konstrukcji prętowych nie można dokładnie określić nośności na wyboczenie. Jak stwierdzono, analiza zagadnień związanych ze zjawiskiem wyboczenia odbywa się w rozpatrywanych programach w sposób podany w Eurokodzie 3, co daje zawyżone wyniki.

 

Różnice wynikające z warunków nośności według procedur normowych i wyników otrzymanych z programów sięgają kilkunastu procent i zmieniają się w zależności od smukłości projektowanego elementu. Bardzo niekorzystny wpływ stref przegrzania elementów związany z procesami spawalniczymi i dodatkową obróbką termiczną nie był ujęty w analizie obliczeniowej elementów aluminiowych przy otrzymywaniu wyników z obliczeń komputerowych.

 

Znaczne zmniejszenie nośności elementu na skutek przegrzania wynika z charakterystycznych właściwości aluminium, którymi materiał ten różni się od stali. Przy wykonywaniu skomplikowanych modeli przestrzennych układów prętowych ze stali lub aluminium w wyznaczanych automatycznie przez programy obliczeniowe parametrach smukłości i warunkach podparcia występowały błędy wymagające skorygowania przez projektanta.

 

Pozytywnym wnioskiem płynącym z prezentowanego artykułu jest jednak fakt dużej świadomości projektantów korzystających z opisanych programów i procedur obliczeniowych. Przy projektowaniu elementów fasad ograniczanie wartości ugięć i kompensacja rozszerzalności liniowej elementu są kluczowe w celu zapewnienia odpowiedniej trwałości ścian aluminiowo- szklanych.

 

 

 

dr inż. Maciej Cwyl
Politechnika Warszawska,
Instytut Inżynierii Budowlanej

 

Izabela Dmowska
Politechnika Warszawska,
Instytut Inżynierii Budowlanej

 

Artykuł powstał na podstawie referatu
wygłoszonego na Konferencji Technicznej
„Świata Szkła” w dn. 8.12.2017 roku.

 

 

Literatura

[1] Gwóźdź M.: Konstrukcje aluminiowe. Projektowanie według Eurokodu 9, Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, Kraków 2014.

[2] Gwóźdź M.: Dimensioning of welded structures made of strain-hardened aluminium alloys, Welding International, 01 May 2012, Vol.26(5), p.325-329.

[3] Gizejowski M., Barszcz A., Nikonowicz K.: A new buckling curve formulation for aluminium alloy elements. In: Advances in Structures. Steel, Concrete, Composite and Aluminium, Sydney (Eds. GJ Hancock, MA Bradford, TJ Wilkinson, B. Uy, KJR Rasmussen), Balkema, Rotterdam, 2003, vol. 1, pp. 413-419.

[4] Gizejowski M., Barszcz A., Nikonowicz K.: A multiple buckling curve formulation for design of aluminium elements. Botswana Journal of Technology, vol. 12, no. 1, 2003, pp. 25-35.

[5] PN-EN 1993-1-1:2006 Projektowanie konstrukcji stalowych. Część 1-1: Reguły ogólne i reguły dla budynków.

[6] PN-EN 1999-1-1:2011 Projektowanie konstrukcji aluminiowych. Część 1-1: Reguły ogólne.

[7] Glinicka A.: Doświadczalna analiza wyboczenia niesprężystego kształtowników o przekrojach rurowych czworobocznych, Drogi i Mosty nr2/2005.

 

 

Całość artykułu w wydaniu drukowanym i elektronicznym 
Inne artykuły o podobnej tematyce patrz Serwisy Tematyczne 
Więcej informacji: Świat Szkła 02/2018

 

 

  • Logo - alu
  • Logo aw
  • Logo - fenzi
  • Logo - glass serwis
  • Logo - lisec
  • Logo - mc diam
  • Logo - polflam
  • Logo - saint gobain
  • Logo termo
  • Logo - swiss
  • Logo - guardian
  • Logo - forel
  • vitrintec wall solutions logo

Copyright © Świat Szkła - Wszelkie prawa zastrzeżone.