Szklenie elektrochromatyczne w budownictwie

 

 

Rola szklenia budowlanego w zastosowaniach dachowych i elewacyjnych systematycznie rośnie. Wymagania mu stawiane nie ograniczają się już jedynie do pełnienia funkcji przeźroczystej przegrody chroniącej wnętrze przed czynnikami zewnętrznymi i statycznego elementu doświetlającego.

 


 
Switching glazing
– rozwiązanie jutra
Obecnie poszukuje się rozwiązań zdolnych do aktywnego reagowania na zmienne czynniki otoczenia i dopasowania swych parametrów do potrzeb użytkowych pomieszczeń. Tak aktywnie reagujące szklenie w założeniu ma być alternatywą dla skomplikowanych systemów przestrzennych elementów zacieniających, które ze względów użytkowych lub estetycznych nie zawsze są pożądane lub możliwe do zastosowania. Jednocześnie może stanowić uzupełnienie dla tych systemów.



Jednym z ciekawszych rozwiązań „jutra” jest technologia szklenia o dających się regulować zmiennych właściwościach przepuszczalności promieniowania słonecznego (ang. switching glazing)1.



Szacuje się, że właściwości tego typu szklenia, ze względu na kontrolę dostępu światła i ciepła słonecznego mogą wpłynąć na zmniejszenie konsumpcji energii elektrycznej w budynkach nawet do 30%2. Mogą także mieć pozytywny wpływ na komfort użytkowania pomieszczeń i potencjalny wzrost produktywności w domach i miejscu pracy.



Do najnowocześniejszych i najciekawszych tego typu rozwiązań, które wciąż pozostają jeszcze głównie w fazie badawczo-prototypowej, zaliczyć należy szklenie elektrochromatyczne (fot. 1).

 

 

Fot. 1. Szklenie elektrochromatyczne [6]

 

Szklenie elektrochromatyczne
Szklenie elektrochromatyczne (ang. electrochromic glazing) uważane jest za najbardziej złożone i zaawansowane spośród technologii szklenia o dających się regulować, zmiennych właściwościach.



Działanie szklenia oparte jest na wykorzystaniu materiałów elektrochromatycznych, które tworzą jego powłokę. Materiały te zmieniają swoje optyczne właściwości na skutek działania pola elektrycznego. Mają zdolność do pozyskiwania i oddawania jonów, co decyduje o ich przepuszczalności. Oznacza to, że szklenie zmienia stopień swojej przejrzystości dzięki oddziaływaniu prądu elektrycznego.



Aktywne uruchamianie systemów elektrochromatycznych może następować ręcznie lub automatycznie, w zależności od nasłonecznienia fasady lub temperatury w pomieszczeniach (fot. 2). Regulacja bezstopniowa jest również możliwa.



 Fot. 2. Włącznik ręcznego uruchamiania systemów elektrochromatycznych [6]




Z tego powodu, system elektrochromatyczny, który w sposób kontrolowany zmienia swój wygląd od transparentnego po nieprzejrzysty, uważany jest za świetnie przystosowane narzędzie dla ochrony przed słońcem i olśnieniem w budynkach.



Budowa szkła elektrochromatycznego wygląda następująco. Powłoka magazynująca jony (elektroda bierna), materiał zapewniający przepływ jonów (elektrolit) i materiał elektrochromatyczny (elektroda aktywna) umieszczone są pomiędzy dwiema zewnętrznymi taflami szklenia lub przeziernego tworzywa sztucznego z transparentnymi przewodnikami. Reakcja chemiczna zachodzi wraz z przepływem jonów na skutek przyłożonego napięcia. Odpływ jonów z powłoki elektochromatycznej (aktywnej) do powłoki magazynującej jony powoduje ściemnienie tej pierwszej. Poprzez odwrócenie kierunku pola elektrycznego, następuje powrót jonów do powłoki aktywnej, dzięki czemu staje się ona ponownie przejrzysta. Jako że powłoki zostają przez jakiś czas naładowane, przyłożenie napięcia jest wymagane jedynie podczas procesu przepływu jonów (rys. 1).

 


Rys. 1. Schemat budowy i zasady działania szklenia elektrochromatycznego [8]



Elektrochromizm może zachodzić w materiałach organicznych (np. antrachironie), nieorganicznych (np. trójtlenku wolframu WO3, tlenku niklu NiO, trójtlenku molibdenu MoO3 lub tlenkach irydu IrOx) oraz polimerach (np. polianilinie, polipropylenie)3.



Popularnym materiałem wykorzystywanym do tworzenia powłok elektrochromatycznych jest trójtlenek wolframu (WO3). Cechuje go relatywnie duża rozpiętość parametrów przepuszczalności światła. Szklenie w fazie zaciemnienia uzyskuje ciemno-niebieską barwę. Wykorzystanie innych materiałów umożliwia uzyskiwanie innych kolorów szklenia w fazie ściemnienia, np. brązu (NiO), czerni (IrO2) lub zmiennych barw, jak czerwony-niebieski (CoOx) lub żółty-zielony (Rh2O3).

 

 

Głównych zalet materiałów elektrochromatycznych upatruje się m.in. w:
- małym zapotrzebowaniu napięciowym (1-5 V),
- konieczności zasilania elektrycznego jedynie w momencie trwania zmiany przejrzystości (przejścia fazowego),
- płynnym procesie zmiany przejrzystości,
- ochronie przed niszczącym promieniowaniem ultrafioletowym,
- w wielu przypadkach długoterminowej pamięci (12-48 h).

 

 

Szklenie elektrochromatyczne znajduje główne zastosowanie w przemyśle motoryzacyjnym. Dla zastosowań w budynkach, rozwijaną gałęzią jest szkło laminowane z powłokami elektrochromatycznymi. Są to w większości rozwiązania prototypowe i ograniczonej wielkości powierzchniowej. Problem skomercjalizowania wynika głównie z wysokich nakładów wykonania szklenia, w tym w szczególności transparentnych przewodników.


Obecnie dostępne na rynku okna i świetliki ze szkła elektrochromatycznego są o około 2-3 razy droższe od analogicznych rozwiązań ze szkła selektywnego wraz z systemem zacieniającym4.



Innym poważnym problemem są ograniczenia natury technicznej polegające na osłabieniu pola elektrycznego wraz ze wzrostem powierzchni szklenia, co z kolei przekłada się na znaczną redukcję prędkości przechodzenia fazowego elementów elektrochromatycznych ze stanu przejrzystości (ang. bleached state) do stanu ściemnienia (ang. colored state) i z powrotem.



Obecnie najkrótszy czas przemiany fazowej wynosi w pewnym uogólnieniu i zależnie od materiału elektrochromatycznego odpowiednio 8-10 min. i 6-8 min. na 1 m2 szklenia5 Wykres pokazuje zmianę stopnia przepuszczalności światła od stanu przejrzystości do maksymalnego ściemnienia w 14-minutowym przedziale czasowym (wyk. 1).

 



Wyk. 1. Wykres zmiany stopnia przepuszczalności światła szklenia elektrochromatycznego – od stanu przejrzystości do maksymalnego ściemnienia w 14-minutowym przedziale czasowym [7]



W obszarze aplikacji budowlanych znaczną aktywność od wielu lat przejawiają Japonia i Stany Zjednoczone.



Okna elektrochromatyczne o wielkości 45x40 cm zostały zainstalowane, jako fragment przeszklenia w „Daiwa House”, wzniesionym w Mita-City (Japonia) już w 1988 roku.
Relatywnie duże zastosowanie szklenia elektrochromatycznego cechuje budynek „Seto Bridge Museum” w Kojima (Japonia). Firma Asahi Glass zainstalowała w formie eksperymentu 196 elektrochromatycznych szyb o wielkości 40x40 cm. Pozwalają one odwiedzającym budynek oglądać panoramę świata podwodnego. Szklenie zmienia swą barwę z bladego w ciemno niebieski zgodnie z rytmem muzyki6 (fot. 3).

 


Fot. 3. Szklenia elektrochromatyczne firmy Asahi Glass w budynku „Seto Bridge Museum” w Kojima (Japonia): szkło w fazie pełnej przejrzystości (z lewej) i w fazie ściemnienia (z prawej) [1]

Asahi Glass ciągle rozwija badania nad prototypami okien elektrochromatycznych opartych na technologiach m.in.: WO3, NiO7.



Jednym z najpoważniejszych obecnie producentów technologii szklenia elektrochromatycznego jest amerykańska firma „SAGE Electrochromics”.
Produkty firmy znajdują komercyjne zastosowanie. W budynku biurowym „Bridge Street Office Bulding” w Irvington (NY, USA), szklenie elektrochromatyczne izolacyjne wykorzystano w świetlikach dachowych firmy Velux8 (fot. 4).

 

 


Fot. 4. Szklenie elektrochromatyczne izolacyjne firmy SAGE w świetlikach dachowych firmy Velux: budynek biurowy „Bridge Street Office Bulding” w Irvington (NY, USA): szkło w fazie pełnej przejrzystości (z lewej) i w fazie ściemnienia (z prawej) [6]


Na 2007 rok planowane jest ukończenie kompleksu szkolnego „Twin Lakes Elementary School” w Elk River (MN, USA), w którym szklenie elektrochromatyczne zostało włączone w szklany system elewacyjny. Zastosowanie szklenia ma służyć nie tylko stworzeniu komfortowych warunków oświetleniowych i wizualnych, ale jest także elementem programu edukacyjnego promującego ideę zrównoważonego rozwoju w budownictwie9.



Firma dostarcza szklenie wraz z oprzyrządowaniem elektronicznym, dostosowanym dla okien, systemów elewacyjnych i świetlików jako zestawów izolacyjnych. Zewnętrzna warstwę tworzy bezbarwne szkło hartowane z nieorganiczną powłoką elektrochromatyczną. Wewnętrzna tafla szklenia jest dobierana w zależności od życzeń klienta, jako np. szkło laminowane. Obie tafle rozdzielone są pustką z 90% wypełnieniem argonowym. W typowych zestawach odstęp wynosi 12,7 mm. Uzyskuje się dzięki temu bardzo niską wartość współczynnika przenikania ciepła – U=0,28 W/m2K (rys. 2).

 



Rys. 2. Szklenie elektrochromatyczne w okiennym dwuwarstwowym zestawie izolacyjnym firmy „SAGE” [6]



W zależności od rodzaju szklenia wewnętrznego, współczynnik przenikani światła waha się w granicach 62%-35% w stanie spoczynku oraz 35%-1,9% w stanie maksymalnego ściemnienia. Odpowiednio wartości współczynnika „g” wynoszą 40%-1,5% oraz 3%-1%.


Jakość szklenia została potwierdzona szeregiem testów doświadczalnych. W jednym z nich, przeprowadzonym przez National Energy Laboratory przy US Departament of Energy, oszacowano trwałość szklenia na okres 30 lat, przy założeniu 9-krotnej przemiany fazowej dziennie10.



Największe dostępne produkty firmy SAGE mają w przybliżeniu wymiary (szer. x wys.) 55x75 cm. Na tym polu przoduje konkurencyjna firma Flabeg, która w formie produktu pilotażowego wprowadziła szklenie o powierzchni 90x200 cm.11



Obiektywny i dość pełny pogląd dotyczący przydatności niektórych typów okien elektrochromatycznych jako elementów zacieniających w budynkach biurowych z typowymi pomieszczeniami celkowymi, dają wyniki badań doświadczalnych przeprowadzone przez naukowców z Lawrence Berkeley Univeristy.12



Doświadczalne pomieszczenia biurowe w 18-kondygnacyjnym budynku „Oakland Federal” w Kalifornii wyposażono w okna elektrochromatyczne laminowane z polimerową powłoką elektrochromatyczną. Celem było wskazanie na zachowanie się okien w realistycznych warunkach atmosferycznych w aspekcie kształtowania środowiska wizualnego i w mniejszym stopniu – termicznego. Okna o wystawie południowo-wschodniej i pięciu podziałach wertykalnych zastosowano w pomieszczeniu biurowym o powierzchni ok. 20 m2, wyposażonym w tradycyjny sprzęt biurowy i oświetlenie sztuczne. Otwór okienny ma wymiary 3,71 m szerokości i  2,29 m wysokości (fot. 5).

 

Fot. 5. Doświadczalne pomieszczenie biurowe w budynku „Oakland Federal” w Kalifornii wyposażone w okna o podwójnym szkleniu elektrochromatycznym laminowanym z polimerową powłoką elektrochromatyczną: szkło w fazie pełnej przejrzystości (z lewej) i w fazie ściemnienia (z prawej) [3],[6]

 

Spostrzeżenia ujęto w czterech kategoriach dotyczących charakterystyki środowiska wizualnego biura – oświetlenie naturalne, kontrola jaskrawości, bezpośrednie oddziaływania promieni słonecznych, kontakt wzrokowy z otoczeniem wraz z aspektami prywatności. Bardziej ogólne spostrzeżenia sformułowano również w odniesieniu do środowiska termicznego.



W fazie pełnego ściemnienia szklenia (Tv=11%) stwierdzono, że zastosowane okna elektrochromatyczne nie mogą jednocześnie stanowić efektywnej kontroli przed bezpośrednim promieniowaniem słonecznym oraz zapewniać wystarczającego oświetlenia naturalnego dla pewnych czynności biurowych. Dla takiego okna, jako elementu o dwojakiej, częściowo wykluczającej się funkcji, tj. elementu zacieniającego oraz doświetlającego trudno znaleźć satysfakcjonujące kompromisowe rozwiązanie pomiędzy efektywnym, w sensie energooszczędności, doświetleniem pomieszczenia światłem dziennym, a skuteczną kontrolą dostępu bezpośredniego promieniowania słonecznego dla zapewnienia komfortu użytkowania pomieszczenia biurowego. Spełnienie jednego zadania odbywa się kosztem drugiego, dlatego szklenie to wymaga zastosowania nieprzejrzystych przestrzennych elementów zacieniających (np. systemu lameli). Dla poprawy efektywności oświetlenia naturalnego pomieszczeń wyposażonych w okna elektrochromatyczne podczas okresów bezpośredniego oddziaływania promieni słonecznych, korzystna jest kontrola zdecentralizowana, tj. kontrola polegająca na możliwości indywidualnego regulowania pojedynczych szyb elektrochromatycznych lub ich niewielkich zgrupowań. Zwiększa to elastyczność obsługi okien i adaptacyjność do zmiennych i specyficznych oddziaływań czynników otoczenia (np. jaskrawe niebo, odbicie w wodzie).



W aspekcie kontroli poziomu jaskrawości (ang. brightness control), okna w stanie ściemnienia wpłynęły na zmniejszenie dyskomfortu wynikającego z tego faktu (efekt olśnienia) w porównaniu z tradycyjnym -nieregulowanym szkłem zacieniającym o współczynniku Tv ok.11%. Ponadto, uważany za niekorzystny-długi czas przemiany fazowej, jest w tym aspekcie zaletą. Wzrok użytkownika ma możliwość zaadaptowania się do zmiany natężenia światła przepuszczanego przez szybę.



Niemniej należy podkreślić, iż szklenie w fazie ściemnienia osiągające wartość TV ok. 11% nie stanowi dobrej ochrony przed zagrożeniem oślepienia użytkowników na skutek bezpośredniego oddziaływania promieni słonecznych. Wada ta może być szczególnie dokuczliwa przy szkleniu o długim czasie zmiany stopnia przepuszczalności


Dlatego dla stanowisk pracy w pobliżu okien należy przewidzieć dodatkową ochronę przed oślepianiem, która nie wpłynie jednak na dopływ światła dziennego do pomieszczenia.
Stosowne wydają się tu przestrzenne elementy zacieniające, np. lamele wewnętrzne.


Potwierdzają to również badania psychologiczne, które wskazują, że komfort wizualny jest większy wówczas, gdy użytkownik ma możliwość zmian widoków i regulacji położenia elementów zacieniających. Tego, w przeciwieństwie do większości wewnętrznych i niektórych zewnętrznych przestrzennych elementów zacieniających, szklenie elektrochromatyczne nie zapewnia.



Wizualny komfort użytkowania wiąże się także z poczuciem prywatności. Użytkownik nie odczuwa prywatności, gdy czuje się obserwowany. Niska przepuszczalność rzędu 6-11% jest na ogół wystarczająca, aby w tym rozumieniu zapewnić mu komfort. Niemniej, w niektórych warunkach, np. w nocy przy pełnej iluminacji pomieszczenia, wartość ta może być niewystarczająca Dla zapewnienia pełnej prywatności bez względu na warunki otoczenia, szklenie to wymaga uzupełnienia o przestrzenne nieprzejrzyste elementy zacieniające.


Nisko-transmisyjne szklenie elektrochromatyczne redukuje ponadto kontrast pomiędzy obiektami widzianymi przez szybę i dlatego zmniejsza ich ostrość, co również należy rozpatrywać w kategorii negatywnego wpływu na komfort wizualny.


Zalety szkła elektrochromatycznego w stosunku do okien z tradycyjnymi przestrzennymi elementami zacieniającymi polegają głównie na zapewnieniu ciągłego i niezakłóconego kontaktu wzrokowego z otoczeniem zewnętrznym. Dotyczy to głównie szklenia w fazie spoczynku, czyli największej przezierności.



W fazie tej możliwe jest też bardziej efektywne wykorzystanie oświetlenia naturalnego w stosunku do szkła zacieniającego. Nie jest to jednak różnica pokaźna. Badania wykazały, że zastosowane w doświadczalnych pomieszczeniach budynku „Oakland Federal” szklenie w fazie największej przejrzystości o współczynniku Tv=38% wpłynęło na 6-9% redukcję zużycia energii na oświetlenie sztuczne w stosunku do szklenia zacieniającego tradycyjnego o wartości Tv =11%. W porównaniu do szkła bezbarwnego, zwłaszcza zimą, szklenie to będzie natomiast powodować zwiększone zapotrzebowanie na sztuczne oświetlenie wnętrza.


Niemniej należy zakładać, że wady te nie wystąpią lub będą niewielkie w typach okien elektrochromatycznych, które cechują się wysoką wartością współczynnika TV (np. SAGE Glass Classic o współczynniku Tv=62%).



W aspekcie wpływu na środowisko termiczne, zastosowanie szklenia elektrochromatycznego może powodować dyskomfort termiczny w warunkach bezpośredniego oddziaływania promieni słonecznych. Pożądane jest wówczas wprowadzenie alternatywnych strategii kontroli dostępu ciepła słonecznego, np. zewnętrznych elementów zacieniających (okapy, gzymsy, półki przeciwsłoneczne, brise-soleil, lamele zewn. itp.).



Dyskomfort termiczny może wystąpić nie tylko w wyniku bezpośredniego przenikania promieni słonecznych do wnętrza, ale także radiacji ciepła zaabsorbowanego na powierzchni szyb. Ochrona przeciwsłoneczna, jaką spełnia szkło elektrochromatyczne, polega bowiem na absorpcji części wiązki promieniowania słonecznego, jak w szkłach absorpcyjnych, nie zaś na ich odbijaniu – jak w szkleniu refleksyjnym. W związku z tym, bezpośrednio nasłoneczniona powierzchnia szklenia ma tendencje do silnego nagrzewania się. Odnosi się to jednak niemal wyłącznie do pojedynczych szyb laminowanych z powłoką elektrochromatyczną. Szyby takie mogą na swej powierzchni osiągać temperaturę rzędu 60-80°C. Rozwiązania problemu upatruje się tu w powłokach niskoemisyjnych. Mimo to naukowcy wskazują na konieczność dalszych badań nad powłokami elektrochromatycznymi o wysokich zdolnościach do absorpcji w fazie całkowitego ściemnienia.



Zagrożenie to nie potwierdza się natomiast w oknach dwu- lub kilkuwarstwowych. We wspomnianych podwójnie szklonych oknach budynku „Oakland Federal” temperaturę powierzchni wewnętrznej szyby w warunkach letnich zmierzono na 23,9°C. w fazie całkowitego ściemnienia.



Inne badania dotyczące wpływu szklenia elektrochromatycznego na zagadnienia termiczne wykazały, że stosunkowo niskie wartości współczynnika g (<0,50) dla niektórych systemów w fazie spoczynku nie prowadziły do żadnego zauważalnego podwyższenia zapotrzebowania na energię grzewczą - szczególnie przy większych powierzchniach szyb pomieszczeń biurowych13.

 



Zdaniem specjalistów, pełna komercjalizacja wielkopowierzchniowych tafli szklenia elektrochromatycznego dla zastosowań elewacyjnych i dachowych, nastąpi po spełnieniu kilku podstawowych wymogów14, tj. wówczas, gdy m.in.:

- Uzyska się płynne przejście fazowe ze stanu przejrzystości do stanu ściemnienia w przedziale Tv > ~0.08-0.80 (większy skok aktywacyjny).
Spełnienie tego wymogu oznacza, że szklenie elektrochromatyczne zapewni wystarczającą ochronę przed oślepianiem bezpośrednimi promieniami słonecznymi, bez obniżania przepuszczalności światła w stanie przejrzystości.

- Dla okien o wystawie południowej, wschodniej i zachodniej wprowadzi się produkty, złożone z dających się oddzielnie regulować części (podział okna na części indywidualnej regulacji dostępu promieni słonecznych).

- Ulegnie skróceniu czas przejścia fazowego ze stanu przejrzystości do stanu ściemnienia i z powrotem. Czas ten jest na razie dla powierzchni szklenia >0.1 m2 przy niższych możliwych zakresach temperatury zewnętrznej(-20-80°C) niedostosowany dla większości typów użytkowania pomieszczeń. Szacuje się, że zadawalającym w tym kontekście będzie próg pięciominutowej przemiany fazowej. Uważa się przy tym, że jednym z największych wyzwań rozwoju technologii szklenia elektrochromatycznego w najbliższych latach, będzie uzyskanie wzrostu prędkości przemiany fazowej bez ograniczającego wpływu na powierzchnię szklenia

 

Według dr Carla Lamperta z kalifornijskiego Lawrence Berkeley Laboratory, idealne parametry przepuszczalności promieni słonecznych dla szklenia elektrochromatycznego określone są przez wartości: 0.1-0.7 w paśmie podczerwieni oraz w paśmie widzialnym: 0.1-0.2 (w stanie ściemnienia) do 0.6-0.8 (w fazie największej transparentności), przy napięciu 1-5V oraz „pamięci” 1 do 24 h.15

 

 

***
 

Szklenie elektrochromatyczne wciąż wymaga ulepszeń. Do najpilniejszych należy zaliczyć zwiększenie zakresu i prędkości skoku aktywacyjnego (przemiany fazowej)
Z punktu widzenia architektonicznego istotne będzie poszerzenie palety kolorystycznej i zwiększenie powierzchni szklenia bez wpływu na czas przemiany fazowej. Należy przy tym zwrócić uwagę na potencjalne zalety wynikające ze zmiennych właściwości kolorystycznych i ich wpływ na efekty plastyczno-malarskie budynku. Fakt ten może być jednym z głównych argumentów przemawiających za stosowaniem tego rodzaju szklenia jako ekspresyjnego środka wyrazu artystycznego, głównie w budynkach, w których takie efekty są pożądane, np. galerie, domy towarowe, kina itp.



Doświadczenie wykonane przez naukowców z Berkeley University dowodzi, że przy obecnym stanie rozwoju technologicznego, szklenie elektrochromatyczne powinno być traktowane bardziej jako uzupełnienie niż alternatywa dla przestrzennych elementów zacieniających. Przemawiają za tym trudności w uzyskaniu poczucia pełnej prywatności, brak optymalnego dostosowania do równoczesnej roli jako elementu zacieniającego i przepuszczającego promienie słoneczne.



Wydaje się, że najbliższa przyszłość dla aplikacji budowlano-architektonicznych leży w produkcji szklenia elektrochromatycznego, jako komponentu szklenia zespolonego o dużej różnorodności parametrów technicznych (np. szkło izolacyjne, szkło akustyczne itp.) oraz zestawów szyb dających się regulować indywidualnie (o zdecentralizowanej kontroli parametrów przepuszczalności promieni słonecznych).



Koniecznym warunkiem ekspansji na rynek, obok ulepszeń technologicznych, jest redukcja kosztów wytwarzania.

 

dr inż. arch. Janusz Marchwiński
Wyższa Szkoła Ekologii i Zarządzania

Bibliografia:
1. A. Compagno: Intelligent Glass Facades, Basel-Boston-Berlin 1998
2. C.M. Lapmert: Chromogenic Switchable Glazing: Towards the Development of the Smart Window, Proceedings – Window Innovations ’95, Toronto, Canada, 5-6 Czerwca, 1995
3. E. S. Lee and D.L. DiBartolomeo: Application issues for large-area electrochromic windows in commercial buildings, Berkeley, 2000
4. Peter Nitz, Andreas Wagner: Przeszklenia regulowane cz. 1, „Świat Szkła” 11/2003
5. Marie Louise Persson: Windows of Opportunities, Uppsala University, Faculty of Science and Technology,  2006
6. „Sage Electrochromics” materiały informacyjne i informacyjno-reklamowe
7. Helen Rose Wilson: Chromogenic Glazing: Performance and Durability Issues as addressed in IEA Task 27, Freiburg
8. Windows for High Performance Commercial Buildings, Center for Sustainable Building Research College of Architecture and Landscape Architecture, University of Minnesota, 2006

 

 

patrz też:

 

 

- QUANTUM GLASS" w Polsce , Świat Szkła 11/2010 

 

- Szkło termotropowe i fotochromatyczne w budownictwie , Janusz Marchwiński, Świat Szkła 12/2007 ,

 

- Szklenie gazochromatyczne w architekturze , Janusz Marchwiński, Świat Szkła 6/2007 
 
- Arkada słoneczna budynku „Solar Fabrik” we Freiburgu , Janusz Marchwiński,  Świat Szkła 5/2007


- Interaktywne, adaptacyjne, multimedialne – elewacje przyszłości , Katarzyna Zielonko-Jung, Świat Szkła 4/2007

 

- Szklenie elektrochromatyczne w budownictwie , Janusz Marchwiński, Świat Szkła 3/2007 

 

- i-modul Fassade – przełom w regulacji mikroklimatu budynku , Marcin Brzeziński, Świat Szkła 2/2007

 

- Możliwości technologiczne szkła a poszukiwanie rozwiązań proekologicznych , Katarzyna Zielonko-Jung, Świat Szkła 2/2007

 

- Wielowarstwowe elewacje przeszklone a koncepcja przegrody interaktywnej ,  Katarzyna Zielonko-Jung, Świat Szkła 1/2007 

 

- Budynki wielkoskalarne jako struktury szklarniowe Część 2, Janusz Marchwiński, Świat Szkła 1/2007

 

- Fasady. Rozwój i nowoczesność , Tadeusz Tarczoń, Świat Szkła 1/2007

 

- Kierunki rozwoju w projektowaniu elewacji przeszklonych , Katarzyna Zielonko-Jung, Świat Szkła 12/2006 

 

- Budynki wielkoskalarne jako struktury szklarniowe cz. 1 , Janusz Marchwiński, Świat Szkła 12/2006

 

- Problem kształtowania okien słonecznych cz. 2 , Janusz Marchwiński, Świat Szkła 11/2006

 

- Problem kształtowania okien słonecznych cz. 1 , Janusz Marchwiński, Świat Szkła 10/2006

 

- Budynek Centrum Olimpijskiego w Warszawie , Janusz Marchwiński, Świat Szkła 9/2006

 

- Technologia fotowoltaiczna na dachach budynków - spojrzenie architektoniczne , Janusz Marchwiński, Świat Szkła 6/2006

 

- Kompleks biurowy RONDO-1 , Janusz Marchwiński, Świat Szkła 5/2006

 

- Energetyczna rola szklenia w zewnętrznych przegrodach budowlanych, Janusz Marchwiński, Świat Szkła 12/2005

 

- Fasadowość architektury słonecznej - na przykładach budynków biurowych , Janusz Marchwiński, Świat Szkła 11/2005 

 

- Wielofunkcyjne ściany aktywne słonecznie w architekturze. Część 2 , Janusz Marchwiński, Świat Szkła 10/2005

 

- Wielofunkcyjne ściany aktywne słonecznie w architekturze. Część 1 , Janusz Marchwiński, Świat Szkła 9/2005

 

- Przestrzeń wewnętrzna atriów przeszklonych , Janusz Marchwiński, Świat Szkła 8-8/2005

 

- Funkcja estetyczna struktur szklarniowych w architekturze. Część 2 , Janusz Marchwiński, Świat Szkła 6/2005 

 

- Funkcja estetyczna struktur szklarniowych w architekturze. Część 1 , Janusz Marchwiński, Świat Szkła 4/2005

- Aspekt użytkowy przestrzeni szklarniowych w budynkach biurowych i przemysłowych Część 2, Janusz Marchwiński, Świat Szkła 3/2005

- Aspekt użytkowy przestrzeni szklarniowych w budynkach biurowych i przemysłowych Część 1, Janusz Marchwiński, Świat Szkła 2/2005 

   

 

więcej informacji: Świat Szkła 3/2007

 

  • Logo - alu
  • Logo aw
  • Logo - fenzi
  • Logo - glass serwis
  • Logo - lisec
  • Logo - mc diam
  • Logo - polflam
  • Logo - saint gobain
  • Logo termo
  • Logo - swiss
  • Logo - guardian
  • Logo - forel
  • vitrintec wall solutions logo

Copyright © Świat Szkła - Wszelkie prawa zastrzeżone.