W ciągu ostatnich 50 lat średnia współczynnika wartość UW w Niemczech poprawiła się o około 75%: z 4,7 W/(m2K) lub do 1,1 W/(m2K) lub lepszej.
Wysoce izolujące ramki dystansowe, takie jak Thermix z firmy Ensinger przyczyniły się do zrównoważonego wzrostu efektywności energetycznej i komfortu życia uzyskanego dzięki nowoczesnym szybom izolacyjnym.
Materiałowa mieszanka plastiku współwytłaczanego z metalem dała nową termicznie zoptymalizowaną ramkę dystansową (do szyb zespolonych) o nazwie Thermix.
Firma o tej samej nazwie została założona w 1993 r. przez Georga Greubela, pomysłowego eksperta z Altshausen w pobliżu Ravensburga.
Już w 1994 r. produkcja seryjna została rozpoczęta przez firmę partnerską Ensinger, który ostatecznie przejął Thermix w 1997 r.
Firma Ensinger była już znana w branży z produkcji profili izolacyjnych, tzw. przekładki izolującej termicznie do profili metalowych, służących do produkcji ram okien, drzwi i fasad, którą uruchomił w 1977 roku.
Jedno było jasne: wymagania klientów i ustawodawców w odniesieniu do izolacji termicznej budynków rosną wraz z cenami energii.
Od końca lat siedemdziesiątych w Niemczech nie produkuje się prawie żadnych okien szklonych pojedynczą taflą szklaną, okien skrzynkowych lub zespolonych.
Dominują szyby zespolone termoizolacyjne.
Ponadto zalety termiczne tych szyb poprawiły się dzięki powłokom i gazowi obojętnemu umieszczonemu w przestrzeni między szybami.
Jeden słaby punkt tych szyb utrzymał się jednak do lat 90., mianowicie mostek termiczny na krawędzi szyb zespolonych .
“Ciepła krawędź” zamiast mostka termicznego
— Elementy dystansowe na krawędzi szyby mają wpływ na izolacyjne działanie okien i fasad przez cały okres użytkowania, który trwa kilka dziesięcioleci — wyjaśnia Ingrid Meyer-Quel, która do 2011 r. była kierownikiem produktu i dyrektorem ds. sprzedaży w firmie Thermix, a dziś jest niezależnym konsultantem ds. ciepłej krawędzi i szkła.
— Jeśli element dystansowy jest wykonany ze stali lub aluminium, wówczas wysoka przewodność cieplna metalu oznacza, że w strefie krawędzi oszklenia traci się dużo energii.
Wysokoizolujące profile z tworzyw sztucznych, zwykle wyposażone w cienką barierę dyfuzyjną wykonaną ze stali nierdzewnej, skutecznie minimalizują ten mostek termiczny.
Architekci z rosnącego ruchu domów pasywnych szybko rozpoznali zalety Thermix.
Niższe straty energii oznaczają niższe zapotrzebowanie na ogrzewanie i chłodzenie, niższe koszty energii i niższą emisję CO2.
Komfort życia również wzrósł. Ponieważ krawędź szyby pozostała ciepła, gdy temperatury na zewnątrz były chłodne, prawie żadna wilgoć z powietrza w pomieszczeniu nie mogła się osadzać na krawędzi oszklenia.
W rezultacie zmniejszyło się ryzyko kondensacji i powstawania pleśni.
„Przełączaj tak łatwo jak to możliwe”
— Zaprojektowaliśmy ten produkt tak, aby jak najłatwiej można było go wprowadzić do produkcji przez producentów szyb zespolonych — wyjaśnia Heinz Raunest, który jako inżynier aplikacji w Ensinger był zaangażowany w Thermix od czasu wyprodukowania pierwszego metra ramki.
— Sztangi profili mogły być przetwarzane na istniejących liniach bez większych inwestycji lub szkolenia pracowników.
Materiał był wysoce kompatybilny ze wszystkimi zwykłymi szczeliwami, a także dostarczaliśmy odpowiednie elementy łączące i szprosy w wielu wymiarach i kolorach.
Ale Thermix trochę wyprzedzał swój czas. W latach 90. ujednolicona ocena energetyczna okien i fasad nie uwzględniała nawet mostka termicznego w strefie przejściowej między szybą a ramą okienną.
W związku z tym trudno było przekonać wielu klientów o zaletach oferowanych przez „„ciepłą krawędź”.
Producenci szyb zespolonych wahali się, mimo że od 1994 r. było już widać w projekcie EN ISO 10077 (wtedy 30077), że kompleksowa nowa ocena była w trakcie uzgodnień.
Standaryzacja nowego rynku
— Musieliśmy najpierw utorować sobie drogę na rynek masowy z podstawowymi zasadami — wspomina Ingrid Meyer-Quel, która jest jednym z członków-założycieli „Grupy Roboczej Ciepłej Krawędzi” w Niemieckim Związku Szkła Płaskiego (BF) 1998.
Wraz z instytutami badawczymi zdefiniowano kryteria dla ulepszonego termicznie połączenia krawędzi szyb zespolonych, opracowano modele ramek dystansowych i procesy obliczeniowe.
Arkusze danych BF z typowymi wartościami Psi dla okien i profili elewacyjnych są obecnie uważane za źródło odniesienia daleko poza granicami Niemiec.
W listopadzie 2000 r. weszła w życie norma EN ISO 10077.
Wartość Psi jako liniowy współczynnik przenikania ciepła dla mostka cieplnego na krawędzi szyby została teraz uwzględniona wraz z ważonymi obszarami wartościami przeszklenia (Ug) i ramki (Uf ) do obliczenia wartości U okien (Uw).
Poprawione termicznie podkładki dystansowe uzyskały w rezultacie znaczny wzrost sprzedaży, który został dodatkowo wzmocniony, ponieważ przepisy nakładały coraz większe wymagania na izolację cieplną szyb i okien.
Ramki dystansowe Thermix firmy Ensinger zwiększają efektywność energetyczną dzięki lepszej separacji termicznej w strefie krawędzi szyb zespolonych.
Nie widać końca postępu
Obecnie na rynku dostępnych jest wiele wersji ramki dystansowej spełniającej wymagania ciepłej ramki: profile wykonane ze stali nierdzewnej, które można przetwarzać w ramki dystansowe i profile hybrydowe wykonane z folii z tworzywa sztucznego i stali nierdzewnej lub kompozytowej, a także elastyczne systemy, które są nakładane bezpośrednio z beczki (przekładki termoplastyczne, TPS) lub z rolki (profile spienione) do szyb.
Dwie trzecie wszystkich okien wyprodukowanych w Niemczech ma dzisiaj termooptymalizowane ramki dystansowe.
— Energooszczędna konstrukcja to złożony temat, w którym wizjonerzy stanowią górny limit definiowania, a prawodawcy – dolny limit definiowania rynku — mówi Heinz Raunest, który obsługuje klientów Thermix na całym świecie.
— Ale to po prostu tak działa: ramka dystansowa dobrze izoluje, gdy jest wykonana z tworzywa innego niż aluminium.
Poprawia wartość U okna o 0,1 do 0,2 W/m2K. Z Uw równym 1,0 W/m2K odpowiada to dziesięciu procentom.
Niezależnie od tego, czy pomieszczenie jest ogrzewane, czy chłodzone, nie ma elementu, który opłaca się bardziej i zwraca nakłady szybciej. Dotyczy to portfela, komfortu życia i środowiska.
Thermix: kamienie milowe rozwoju
Kamienie milowe w rozwoju połączenia krawędzi szkła izolacyjnego
W 1865 roku Thomas D. Stetson, Amerykanin, złożył patent na podwójne oszklenie (szybę zespoloną z pustką między taflami szkła).
Do izolacji pomiędzy taflami szkła, które zostały sklejone, zastosowano odwodnione powietrze. Stetson już wpadł na pomysł termicznego oddzielania przekładek dystansowych.
Ale użyte materiały i uszczelniacze były zbyt przepuszczalne. Izolowane szkło nie było gazoszczelne w dłuższej perspektywie.
W 1930 r. amerykański inżynier C.D. Have ten pomysł rozwinął dalej. Użył metalowych przekładek, które zostały hermetycznie przylutowane do szkła.
W kolejnych latach szyby zespolone sprzedawane pod marką „Thermopane”, zarejestrowane w 1941 roku, stały się coraz bardziej popularne w Ameryce Północnej i Europie.
W 1955 roku na rynek trafiło szkło izolacyjne bez wiązania krawędziowego. W przypadku marek takich jak „Gado” i „Sedo” szyby zespolone zostały stopione ze sobą i połączone na krawędzi.
W 1959 roku niemiecki producent szkła Alfred Arnold (ISOLAR) opracował organicznie klejowe połączenie krawędziowe z metalowym, pustym profilem perforowanym w kierunku przestrzeni między szybami i elastycznym uszczelniaczem.
Metodę rozwinięto dalej do klejenia krawędziowego sklejonego w dwóch etapach, co jest dzisiaj powszechne.
Lata osiemdziesiąte: w USA powstało określenie „ciepła krawędź”. Obejmował on wszystkie elementy dystansowe, które zostały ulepszone termicznie w porównaniu z aluminium.
W 1993 r. Georg Greubel założył firmę Thermix i wspólnie z firmą deweloperską Ensinger uruchomił pierwszą zoptymalizowaną termicznie przekładkę – ramkę dystansową z wysoce izolacyjnego tworzywa sztucznego z cienką barierą dyfuzyjną wykonaną ze stali nierdzewnej.
Zaleta: Thermix może być przetwarzany na istniejących urządzeniach prawie równie łatwo jak metal. Łączniki narożne i szprosy uzupełniały portfolio
Zdjęcia: Ensinger GmbH
Całość artykułu w wydaniu drukowanym i elektronicznym
Inne artykuły o podobnej tematyce patrz Serwisy Tematyczne
Więcej informacji: Świat Szkła 12/2018