Efektywność energetyczna, spadek emisji CO₂, zrównoważony rozwój i ochrona przed ekstremalnymi warunkami klimatycznymi dla nowego budownictwa i modernizowanego energetycznie

Rys. 13. Holistyczna analiza całego cyklu życia produktu ujawnia wszystkie oddziaływania na środowisko i emisje CO₂ (fot. ift Rosenheim)

3 Zrównoważony rozwój i gospodarka cyrkularna
Sektor budownictwa i eksploatacji nieruchomości ma duży wpływ na środowisko ze względu na dużą ilość energii i surowców zużywanych do produkcji i użytkowania budynków. Zrównoważone budynki muszą być energooszczędne, ale powinny również gwarantować to, że życie i praca będą bardziej społeczne, zdrowsze i wygodniejsze.

Dlatego też ważne jest, aby zminimalizować zużycie zasobów we wszystkich fazach cyklu życia produktu, tj. na etapie produkcji wyrobów budowlanych, na etapie budowy, użytkowania i na końcu na etapie dekonstrukcji/ rozbióki. Przegrody zewnętrzne budynku mają duży wpływ na cały budynek, ponieważ klimat w mieszkaniu, dopływ światła dziennego i naturalna wentylacja są zasadniczo determinowane przez okna, fasady i szkło.

W nowelizacji rozporządzenia o wyrobach budowlanych (BauPVO) [10] zrównoważone wykorzystanie zasobów naturalnych zostało konsekwentnie zdefiniowane jako „wymóg zasadniczy”. „[...] Musi istnieć możliwość recyklingu elementów po rozbiórce budynku, zastosowanych w nim materiałów budowlanych i całych komponentów – wyrobów budowlanych” [...] Do wybudowania i wykończenia budynku należy stosować przyjazne dla środowiska surowce i “pomocnicze” materiały budowlane.”

Rys. 14. Wszystkie cechy produktów odgrywają rolę w całościowej równowadze

Do tej pory w przypadku okien i fasad koncentrowano się głównie na zmniejszeniu zużycia energii podczas użytkowania poprzez lepszą izolację (wartość U) i wykorzystanie energii słonecznej (wartość g). Często jednak pomijane było zużycie energii powstające podczas produkcji i transportu materiałów budowlanych, wznoszenia budynków oraz ich późniejszego użytkowania (w tym rozbiórka lub wymiana elementów budynku).

Nowy rząd niemiecki słusznie wzywa teraz do całościowej oceny zużycia energii (emisji CO2) w całym cyklu życia. W przyszłości większy nacisk zostanie położony na prosty, oszczędzający zasoby montaż i demontaż, niskie wymagania w zakresie konserwacji i pielęgnacji, długą żywotność, na przykład poprzez łatwą naprawę, a także możliwość rozdzielenia użytych materiałów (np. podczas rozbiórki) według ich rodzaju, a nawet możliwość ponownego wykorzystania całych wyrobów budowlanych lub poszczególnych ich komponentów na końcu cyklu życia.

Rozporządzenie BauPVO przewiduje ocenę za pomocą oceny cyklu życia i EPD (środowiskowej deklaracji produktu). Producenci elementów budowlanych muszą podać w niej niezbędne dane i informacje o produkcie, aby projektanci mogli je uwzględnić podczas projektowania budynku. Informacje te są szczególnie ważne, jeśli planowane jest uzyskanie certyfikatu zrównoważonego budynku (BNB, DGNB, LEED itp.).

Przy wielu parametrach oceny cyklu życia trudno jest porównywać produkty, dlatego ślad/emisja CO₂, jako prosta miara przyjazności produktu dla klimatu, cieszy się coraz większym zainteresowaniem.

Dlatego ift Rosenheim opracował procedurę oceny, która umożliwia porównanie wpływu okien i drzwi na środowisko i dostarcza zaleceń dla zrównoważonych i przyjaznych dla klimatu elementów budynku. Szczegółowe informacje można znaleźć w informacji technicznej ift FI-NA02/4 – „Zielona” powłoka budynku – zrównoważony rozwój produktów budowlanych [13]

Rys. 15. Kryteria i cechy budownictwa zrównoważonego w oparciu o System Oceny Budynków Zrównoważonych – BNB (Sustainable Building Rating System)

4 Ocena zrównoważonego budownictwa
Niemiecki słownik „Duden” opisuje zrównoważone działanie w sensie ekologicznym jako „użytkowanie tylko w takim zakresie, jaki toleruje przyroda”.

W praktyce dąży się do równomiernej realizacji celów ekologicznych/środowiskowych, ekonomicznych i społecznych, które określane są również jako trzy filary zrównoważonego rozwoju. Rozporządzenie o wyrobach budowlanych (Construction Products Regulation CPD), jako unijna podstawa handlu i oceny wyrobów budowlanych, przewiduje zatem również ocenę zrównoważonych aspektów poprzez Środowiskową deklarację produktu (Environmental Product Declaration EPD).

Jako kolejne czynniki legislacyjne można wymienić ustawę o odnawialnych źródłach energii (Renewable Energy Sources Act), ustawę o ocenie oddziaływania na środowisko (Environmental Impact Assessment Act), federalną ustawę o ochronie gleby (Federal Soil Protection Act), ustawę o gospodarce odpadami o obiegu zamkniętym (Closed Substance Cycle Waste Management Act), kodeks budowlany (Building Code), a także dyrektywę o realizacji projektów budowlanych (Directive for the Implementation of Construction Projects).

Wszystkie te normy prawne wymagają, aby projekty budowlane były planowane i budowane w sposób jak najbardziej przyjazny dla środowiska i oszczędzający zasoby naturalne. Podobnie rośnie znaczenie systemów certyfikacji dla zrównoważonego budownictwa (LEED, BREEAM, a także BNB, DGNB). Systemy certyfikacji zrównoważonego budownictwa wymagają od producentów dostarczenia informacji o produkcie, które opisują ważne kryteria zrównoważonego rozwoju w całym cyklu życia produktu.

Dlatego też nie tylko projektanci, audytorzy i jednostki organizujące przetargi, ale również producenci elementów budowlanych są dobrze poinformowani, aby znać niezbędne dane i informacje o produktach, tworzyć je i przekazać inwestorowi budynku, który potrzebuje tych danych do użytkowania, przebudowy lub demontażu obiektu.

O tym, jak ważne jest ponowne/późniejsze wykorzystanie i recykling, świadczy problem azbestu lub intensywna dyskusja na temat ostatecznego składowania materiałów budowlanych z elektrowni jądrowych. W przypadku przezroczystych elementów budowlanych etap/faza użytkowania ma ogromne znaczenie, ponieważ efektywne wykorzystanie zysków słonecznych może aktywnie przyczynić się do ogrzewania budynku, a tym samym do zmniejszenia energii grzewczej.

Określenie wpływu na środowisko, np. dla systemów certyfikacji budynków, odbywa się w ramach EPD – zgodnie z EN ISO 14025 oraz EN 15804. Aby móc stworzyć odpowiednie EPD, konieczna jest analiza zarówno Zasady Kategorii Produktu (Product Category Rule PCR), jak i Oceny Cyklu Życia (Life Cycle Assessment LCA).

Zasada PCR określa rozsądne warunki ramowe i procedury dla grup produktów, natomiast LCA rejestruje i analizuje związane z produktem przepływy materiałów i energii w całym cyklu życia i ostatecznie określa ilościowo wpływ na środowisko. Szczegółowe informacje można znaleźć w informacji technicznej ift FI-NA02/4 – Zielona powłoka budynku – zrównoważony rozwój produktów budowlanych [13]. Wszystkie dokumenty opublikowane do tej pory przez ift Rosenheim są dostępne na stronie internetowej www.ift-rosenheim.de.

Rys. 16. Określenie danych dla EPD, opcjonalnie z danymi średnimi, specyficznymi dla przedsiębiorstwa lub specyficznymi dla produktu

4.1 Zasady dotyczące kategorii produktu (PCR )
PCR przedstawia ogólne zasady przygotowania EPD w oparciu o EN ISO 14025 i EN 15804. Przedstawiono procedury obliczeń i oceny, aby móc analizować i opisywać wpływ wyrobów budowlanych na środowisko w całym ich cyklu życia. PCR mają strukturę podobną do przepisów lub wytycznych.

W ramach EPD wymagane są obowiązkowe oświadczenia dotyczące produkcji, demontażu oraz korzyści i oddziaływań poza granicami systemu. Pozostałe fazy cyklu życia mogą być uwzględnione opcjonalnie. Ponieważ wszystkie systemy certyfikacji wymagają informacji z różnych faz cyklu życia produktu, sensowne jest określenie wszystkich niezbędnych danych podczas przygotowywania EPD.

Rys. 17. Podstawowe wskaźniki Deklaracji Środowiskowej Produktu (EPD Environmental Product Declaration)

4.2 Ocena cyklu życia (LCA )
Ocena cyklu życia (LCA Life Cycle Assessment) zgodnie z EN ISO 14040 i EN ISO 14044 jest naukową metodą rejestrowania i określania wpływu produktu na środowisko w całym jego cyklu życia (od momentu powstania do chwili wycofania z rynku i utylizacji – „from cradle to cradle” czyli od kołyski dgrobu/kołyski) i jest podstawą do opracowania EPD.

LCA składa się z czterech powiązanych ze sobą etapów: definicji celu, inwentaryzacji cyklu życia, oceny wpływu i wreszcie oceny i interpretacji. W pierwszym kroku, w ramach definicji celu, określane są warunki podstawowe. Na przykład grupa docelowa, zamierzone zastosowanie, wybór produktów do zbadania, granice systemowe (przestrzenne, techniczne i czasowe) oraz metodologia oceny.

Zgodnie z wymaganiami normatywnymi cykl życia produktów jest podzielony na fazy cyklu życia (produkcja, wbudowanie, użytkowanie, rozbiórka/utylizacja, korzyści i obciążenia poza granicami systemu). Odpowiednie fazy cyklu życia są dalej podzielone, np. na transport, montaż, naprawę lub usunięcie. W LCA przez cały cykl życia produktów uwzględnia się etapy wydobycia surowców, wytwarzania/produkcji, użytkowania i wykorzystania po zakończeniu eksploatacji, w tym transportu i zużycia energii. Informacje są zbierane od producenta w ramach procesu gromadzenia danych przy użyciu formularzy do wprowadzania danych.

Szczególną uwagę należy zwrócić na określenie granic systemu, ponieważ stosowane są różne surowce i produkty wstępne. Na przykład w przypadku aluminiowych profili okiennych konieczne jest uwzględnienie produkcji aluminium od wydobycia boksytu w kopalniach odkrywkowych do gotowego profilu aluminiowego lub znacznie niższe zużycie zasobów w przypadku aluminium pochodzącego z recyklingu.

Dane ogólne są dostępne dla powszechnie stosowanych materiałów wykorzystywanych w przemyśle i budownictwie. Jakość EPD zależy zatem w dużej mierze od tego, jak dokładnie brane są pod uwagę surowce i produkty wstępne. Celem powinna być inwentaryzacja cyklu życia, która jest tak kompletna, jak to tylko możliwe, a zatem mamy do czynienia z odpowiednią kwantyfikacją wszystkich przepływów energii i materiałów.

Następnie, na etapie oceny oddziaływania, zebrane dane mogą być analizowane i obliczane za pomocą oprogramowania w celu ilościowego określenia oddziaływania/wpływu wyrobu budowlanego na środowisko. Umożliwia to składanie oświadczeń dotyczących wpływu produktu na środowisko. Ustalenia te są z kolei wymagane do przygotowania EPD. Wyniki LCA nie są oceniane porównawczo ani klasyfikowane ze względu na możliwe różne ramy odniesienia lub granice.

Dzięki uwzględnieniu całego cyklu życia, LCA może dostarczyć informacji na temat rzeczywistej jakości produktu. W związku z tym LCA może przyczynić się do zwiększenia efektywności wykorzystania zasobów i być stosowana jako narzędzie metodologiczne w rozwoju produktu i procesie podejmowania decyzji. W ten sposób produkty budowlane mogą być projektowane w sposób bardziej ekologiczny, a tym samym – oszczędny.

Tabela 1. Opis etapów cyklu życia zgodnie z normą EN 15804

4.3 Deklaracja środowiskowa produktu (EPD)
Deklaracja środowiskowa produktu sporządzana jest na podstawie norm EN 14025 i EN 15804. W EPD należy obowiązkowo udokumentować wpływ produktu na środowisko w odniesieniu do procesu produkcyjnego i późniejszego użytkowania. Przykładem tego jest wpływ na warstwę ozonową (potencjał niszczenia warstwy ozonowej) i klimat (potencjał wpływu przemysłu budowlanego na globalne ocieplenie lub zakwaszenie gleby i wody.

W przypadku zewnętrznych elementów budowlanych, takich jak okna, fasady i szyby/przeszklenia, wpływ fazy użytkowania (30 do 50 lat) na środowisko jest znacznie większy niż wpływ procesu produkcyjnego. Zupełnie inaczej wygląda to w przypadku krótkotrwałych produktów budowlanych, takich jak wykładziny dywanowe lub inne elementy wyposażenia wnętrz. Dlatego tak istotne jest określenie wpływu przedmiotowego użytkowania na cały cykl życia produktu.

Rys. 18. Kryteria dotyczące elementów budynku w fazie użytkowania, które mogą być zidentyfikowane i podane jako informacje opcjonalne w EPD

Stwarza to możliwości dla produktów wysokiej jakości o niższych kosztach energii, utrzymania/konserwacji i czyszczenia, a takze o mniejszel ilości zużywanej energii. Produkty te są doceniane przez przyznawanie certyfikatów – mają więc większe szanse w przyszłych przetargach I są bardziej konkurencyjne na rynku. Podstawą do przygotowania EPD są PCR i LCA. W EPD, jako „część obowiązkowa”, muszą być złożone oświadczenia dotyczące 9 podstawowych wskaźników dotyczących danego wyrobu.

Oprócz informacji obowiązkowych, w EPD można podać dobrowolne informacje dotyczące wpływu na środowisko w dalszych cyklach życia. Należy to również wykorzystać, gdyż informacje te są wymagane przez większość systemów certyfikacji budynków. Ponadto podejście „od kołyski do grobu” w odniesieniu do produktu przyczynia się do zwiększenia jego innowacyjności (zdolności innowacyjnej) i jakości.

Uzyskane dane dostarczają również ważnych informacji dla ustanowienia systemu zarządzania środowiskowego. Jeśli EPD została przygotowana zgodnie z normą EN 15804 i zweryfikowana przez zewnętrzną instytucję, może zostać wprowadzona do internetowej bazy danych „ÖKOBAUDAT” i służyć jako wyłączna podstawa dla systemów certyfikacji budynków BNB i DGNB.

Rys. 19. Przykładowe EPD z ift Rosenheim

4.3.1 Przykładowe EPD
W przykładowej EPD dane z różnych firm są określane i wykorzystywane jako wartości średnie we wspólnej „puli danych”. Odzwierciedlają one średnią branżową i dlatego są reprezentatywne w ramach zdefiniowanych granic odniesienia.

Producent może zdefiniować różne scenariusze produkcji, użytkowania i recyklingu po zakończeniu użytkowania – dla swojego produktu lub przedsiębiorstwa. Odpowiednie oddziaływania na środowisko są określane dla różnych scenariuszy przy użyciu odpowiedniego oprogramowania. Z reguły wystarczą do tego proste dane wejściowe. Na przykład zdefiniowanie środka transportu i określenie przebytej odległości wystarcza dla scenariusza dystrybucyjnego.

Rys. 20. Szacunkowe zużycie energii pierwotnej na m² okien stalowych (źródło: ift Rosenheim)

W ramach projektu badawczego ift Rosenheim opracował EPD dla okien z drewna, aluminium i tworzywa sztucznego oraz dla oszklenia (szkła płaskiego), w których zdefiniowano rozsądne warunki brzegowe i procedury dla wszystkich faz cyklu życia [18].

Ponadto dostępne są przykładowe EPD dla szyb zespolonych złożonych z wielu tafli szklanych, dla płaskiego, monolitycznego szkła hartowanego i dla wielowarstwowego szkła laminowanego oraz napędów elektrycznych i centrali sterujących, fasad stalowych lub bram. W ten sposób producenci mogą w prosty i niedrogi sposób zlecić sporządzenie EPD na podstawie zaledwie kilku danych za pośrednictwem strony www.ift-rosenheim.de/environmentalproduct- declaration.

Tabela 2. Tworzenie różnych scenariuszy użytkowania na przykładzie transportu

Deklaracje EPD są generowane automatycznie na podstawie przykładowych deklaracji EPD poprzez potwierdzenie różnych warunków brzegowych/ramowych. System ten jest szczególnie przydatny dla rzemiosła i średnich przedsiębiorstw. W przykładowej EPD nie można jednak wskazać żadnych szczególnych cech wyrobu budowlanego, które pozwalają odróżnić go od konkurencji, ponieważ dane wejściowe oparte są jedynie na danych średnich.

Rys. 22. Logo deklaracji EPD wystawionej przez ift

4.3.2 EPD dla poszczególnych produktów
Stworzenie indywidualnej EPD – specyficznej dla danego produktu – jest konieczne między innymi wtedy, gdy nie ma przykładowej EPD dla odpowiedniego produktu. Dla producentów, specyficzna EPD jest bardziej czasochłonna, ponieważ należy ustalić i ocenić obszerne dane. Jednak specyficzna EPD umożliwia szczegółowy i reprezentatywny opis produktu. Cechy/właściwości szczególne mogą być opisane dla całego cyklu życia i wykorzystane jako cecha wyróżniająca lub w celu zwiększenia szans w przetargach.

Wykorzystanie konkretnych danych dotyczących produkcji, transportu lub montażu, na przykład zwiększony udział energii odnawialnej w produkcji poprzez własne ogrzewanie blokowe, elektrownię wodną lub słoneczną, szczególnie oszczędną flotę pojazdów lub lokalne wydobycie surowców, może oznaczać zwiększoną efektywność wykorzystania zasobów.

Wszystkie EPD utworzone przez ift można obejrzeć na stronie www.ift-epd.de. Dla każdej EPD wydawane jest indywidualne logo EPD. Może być ono wykorzystywane przez właściciela deklaracji do celów promocyjnych produktu. Użytkownik może w każdej chwili sprawdzić ważność EPD za pomocą unikalnego numeru deklaracji.

Rys. 21. EPD dla poszczególnych produktów z ift Rosenheim

4.4 Paszport produktu dla zrównoważonego rozwoju
Aby ułatwić projektantom, budowniczym i inwestorom ocenę kryteriów związanych ze zrównoważonym rozwojem, firma ift Rosenheim opracowała Paszport Produktu Zrównoważonego (Sustainability Product Passport). Zawiera on niezbędne wartości charakterystyczne dla systemów certyfikacji, takich jak DGNB, BNB, LEED lub BREEAM.

Paszport ten obejmuje raport z Oceny Cyklu Życia LCA, Deklarację Środowiskową Produktu (EPD), ważne deklaracje producenta REACH, dowody istotne dla zdrowia (np. dowody VOC Volatile organic compounds / LZO Lotne związki organiczne), dowody zrównoważonego rozwoju (np. PEFC, FSC lub cradle-to-cradle), deklarację udziału w recyklingu, certyfikację zarządzania lub raporty CSR (Społeczna Odpowiedzialność Biznesu – Corporate Social Responsibility).

Jako twórca akredytowanego programu EPD, instytut ift Rosenheim może sporządzić te niezbędne weryfikacje. Paszport Produktu Zrównoważonego wydawany przez ift Rosenheim wspiera „interesariuszy”, takich jak właściciele budynków, inwestorzy, użytkownicy budynków, architekci, projektanci i certyfikatorzy budynków, klienci, dostawcy lub pracownicy, poprzez przejrzyste przedstawienie parametrów ekologicznych, społecznych i ekonomicznych danego wyrobu.

Niezbędne wartości charakterystyczne dla różnych systemów certyfikacji budynków (DGNB, BNB, LEED i BREEAM) są przejrzyście zestawione i mogą być łatwo wykorzystane jako podstawa systemu zarządzania środowiskowego lub ekologicznej optymalizacji produktów i produkcji.

Rys. 23. Informacje dotyczące oceny kryteriów zrównoważonego rozwoju w różnych systemach certyfikacji (zdjęcie: ift-Produktpass-Nachhaltigkeit)

4.5 Ślad węglowy (CO₂)
Ślad CO₂ (określany też jako: bilans CO₂ lub ślad węglowy) przedstawia emisję CO2 dla produktów lub usług w określonym cyklu życia. Uwzględnia on zasoby i energię zużyte w trakcie produkcji, czasu użytkowania i utylizacji produktu lub usługi. Ślad CO₂ może być obliczany na poziomie produktu (ślad węglowy produktu – Product Carbon Footprint) lub na poziomie przedsiębiorstwa (ślad węglowy firmy – Corporate Carbon Footprint).

Tabela 3. PCF wybranych towarów konsumpcyjnych

Ponieważ nie tylko CO₂ przyczynia się do antropogenicznych zmian klimatu, ale także inne istotne dla klimatu gazy cieplarniane, takie jak metan (CH₄) lub podtlenek azotu (N₂O), tak zwane ekwiwalenty CO₂ służą jako jednostka miary dla śladu CO₂.

Umożliwiają one porównanie różnych gazów cieplarnianych na podstawie ich wpływu na zmiany klimatu w określonym czasie. Jako wartość bazowa służy efekt jednego kilograma CO₂. Według niemieckiej Federalnej Agencji Środowiska (UBA) kilogram CH4 jest około 25 razy bardziej szkodliwy dla klimatu niż kilogram CO₂, a N₂O jest prawie 300 razy bardziej szkodliwy.

Rys. 24. Przegląd zakresów i emisji wzdłuż łańcucha wartości (ClimateActive)

4.5.1 Ślad CO₂ produktu (PCF)
Federalne Ministerstwo Środowiska (BMU) oraz Federacja Przemysłu Niemieckiego (BDI) opracowały wytyczne dla przedsiębiorstw, które szczegółowo opisują przeznaczenie, cel i systematykę tego wskaźnika. Ślad węglowy może zostać określony w sposób znormalizowany zgodnie z normą EN ISO 14067 i może być również wykorzystywany w kontekście zarządzania zrównoważonym rozwojem oraz wspierać odkrywanie nieodkrytego potencjału oszczędności.

Jednak bezpośrednie porównania produktów oparte na PCF mają obecnie bardziej orientacyjny charakter i nie nadają się do kompleksowej oceny zrównoważonego rozwoju, ponieważ dokładność ocen i ich powtarzalność są niewystarczające. Jest to konsekwencja różnej jakości danych, niespójnych definicji i granic odniesienia/referencyjnych faz cyklu życia, a także różnych baz danych jako podstawy obliczeń.

Analizy LCA, ekoefektywności i zrównoważonego rozwoju są zatem lepiej przystosowane do rzetelnej oceny zrównoważonej działalności gospodarczej, ponieważ odpowiednie kategorie środowiskowe są analizowane bardziej kompleksowo. To jednak sprawia, że ocena jest znowu bardziej złożona, dlatego PCF jest często wykorzystywany przez przedsiębiorstwa w ich komunikacji.

4.5.2 Korporacyjny ślad węglowy CO₂ (Corporate Carbon Footprint CCF)
Protokół Gazów Cieplarnianych (Greenhouse Gas Protocol – GHG Protocol), założony przez Instytut Zasobów Światowych (World Resource Institute) i Światową Radę Biznesu na rzecz Zrównoważonego Rozwoju (World Business Council for Sustainable Development), dostarcza podstaw do obliczania śladu CO₂ dla firm w postaci różnych standardów.

W ramach usystematyzowania standardów opracowano serię norm ISO 14064 (części 1-3), która w dużej mierze opiera się na normach Protokołu Gazów Cieplarnianych.

Różnica w stosunku do produktowego śladu CO₂ leży w wartości referencyjnej. Podczas gdy PCF odnosi się do jednostki produktu, to CCF dotyczy całych przedsiębiorstw. Struktura CCF nie jest zatem podzielona na etapy cyklu życia, ale na tzw. zakresy, które obejmują różne obszary w przedsiębiorstwach.

Rys. 25. Aspekty dotyczące elementów budynków odpornych na warunki klimatyczne

5 Wnioski
Niebezpieczne konsekwencje zmian klimatycznych można powstrzymać tylko wtedy, gdy dzięki odpowiednim środkom osiągniemy teraz szybką i konsekwentną redukcję emisji gazów cieplarnianych.

Niezbędne technologie są dostępne i konkurencyjne przy obecnych cenach energii. [9]. Firmy, które zainwestują i podejmą działania już teraz, będą mogły przekonać do siebie także przyszłych nabywców i użytkowników – budynków, elementów konstrukcyjnych i technologii budowlanych, których obecnie na całym świecie określa się mianem pokolenia „piątki dla przyszłości”.

Przyszłościowe i odporne na klimat elementy budowlane muszą być energooszczędne, odporne na ekstremalne warunki klimatyczne i zrównoważone. Projektanci, inwestorzy i budowniczowie muszą również być w stanie porównać produkty pod względem zrównoważonego rozwoju, aby podjąć poważną decyzję dotyczącą produktu.

Z tego powodu ift Rosenheim będzie współpracować z branżą w celu stworzenia wytycznych i odpowiednich granic systemowych dla oceny zrównoważonego rozwoju produktów (pozwoli to na porównywanie produktów w tym zakresie).

Dlatego też przy opracowywaniu i udanej sprzedaży okien i fasad należy skupić się na następujących aspektach:
- minimalizacji strat energii przez elementy budowlane, w tym strat wentylacyjnych,
- optymalnym wykorzystaniu zysków słonecznych przy jednoczesnej ochronie przed przegrzaniem w lecie,
- odporności na powodzie, burze, grad i upały,
- niskim zużyciu energii w produkcji, utrzymaniu i eksploatacji,
- materiałach wielokrotnego użytku (nadające się do recyklingu) jako podstawa gospodarki obiegowej,

Zrównoważone procesy, metody produkcji i formy przedsiębiorczości
Aspekty te muszą być przekazywane konsumentowi końcowemu w łatwo zrozumiałej formie, aby mógł on wybrać odpowiednie produkty. Dla branży, której największą siłą napędową w ostatnich dekadach była optymalizacja strat energii, to swego rodzaju wyzwanie, które jest jednak możliwe do realizacji.

Instytut ift Rosenheim będzie aktywnie wspierać firmy i branżę poprzez odpowiednie projekty badawcze, procedury testowe i weryfikacje, aby umożliwić uczciwą konkurencję oraz przekonać konsumentów i polityków o wartości nowoczesnych elementów budowlanych poprzez dostarczanie obiektywnych informacji.

Przedstawicielem Instytutu ift Rosenheim w Polsce jest Andrzej Wicha:  Adres poczty elektronicznej jest chroniony przed robotami spamującymi. W przeglądarce musi być włączona obsługa JavaScript, żeby go zobaczyć.

Literatura (wciąż uzupełniana i poszerzana)
[1] ift Guideline FE-07/1, Okna i drzwi odporne na zalanie (Flood-resistant windows and doors), ift Rosenheim

[2] Uproszczona metoda oceny izolacji cieplnej w lecie według DIN 4108-2:2013 (Limits of the methods for assessing summer thermal insulation according to DIN 4108-2:2013), Peggy Freudenberg, Oda Budny, Ernst & Sohn Verlag, Bauphysik 44 (2022), Heft 1.

[3] Plan działań na rzecz ciepła w Mannheim (Mannheim Heat Action Plan), City of Mannheim (Departments of Climate, Nature, Environment as well as Youth Welfare Office and Health Department), Mannheim 9/2021

[4] Etykieta cieplna (Der Hitzeknigge), Federal Environment Agency (UBA), Dessau-Roßlau 2021

[5] Miasto ‘odporne” na ciepło – koncepcja naukowa optymalizacji letniej izolacji cieplnej budynku wielorodzinnego w stylu wilhelmińskim w Oststadt w Erfurcie (Heat Resilient City – Scientific concept for optimising the summer thermal insulation of a Wilhelminian style multi-family house in Erfurt’s Oststadt), Leibniz Institute for Ecological Spatial Development e. V., and HTW University of Applied Sciences Dresden, Dresden 9/2020

[6] EN ISO 14040:2021-02 Zarządzanie środowiskowe -- Ocena cyklu życia -- Zasady i struktura

[7] EN ISO 14044:2021-02 Zarządzanie środowiskowe -- Ocena cyklu życia -- Wymagania i wytyczne

[8] EN 15804:2020-03 Zrównoważoność obiektów budowlanych -- Deklaracje środowiskowe wyrobu -- Podstawowe zasady kategoryzacji wyrobów budowlanych

[9] Co wiemy o dzisiejszym klimacie (What we know about the climate today), German Climate Consortium, Berlin 6/2021

[10] Rozporządzenie UE w sprawie wyrobów budowlanych (EU Construction Products Regulation) (CPVO) (Regulation (EU) No 305/2011 of the European Parliament and of the Council), Brussels 3/2011

[11] Referowany projekt ustawy o energetyce budowlanej GEG 2023 z dnia 29 kwietnia 2022 r. z zaznaczonymi zmianami (Referent Draft Building Energy Act GEG 2023 of 29 April 2022 with marked amendments), ENEV-Online, Institute for Energy-Efficient Architecture with Internet Media, Melita Tuschinski, https://geg-info.de/geg_novelle_2023/index.htm

[12] Sustainable building air conditioning in Europe Concepts for avoiding heat islands and for a comfortable indoor climate (Sustainable building air conditioning in Europe Concepts for avoiding heat islands and for a comfortable indoor climate), Federal Environment Agency (UBA), Dessau-Roßlau, 6/2022

[13] informacja techniczna ift FI-NA02/4 Zielona powłoka budynku – zrównoważony rozwój dla produktów budowlanych (ift Technical Information FI-NA02/4 Green Envelope – Sustainability for Building Products), ift Rosenheim 7/2022

[14] EN 1991-1-4:2010-12 Eurokod 1: Oddziaływania na konstrukcje - Część 1-4: Oddziaływania ogólne - Obciążenia wiatrowe; wersja niemiecka EN 1991-1-4:2005 + A1:2010 + AC:

[15] ISO TC 162 WG4+WG5 – Okna, drzwi i ściany osłonowe – Wpływ gruzu przenoszonego przez wiatr podczas wichury (ISO TC 162 WG4+WG5 – „Windows, Doors and Curtain Walling – Impacted by wind-borne debris in windstorms).

[16] ASTM E1996-20 - Standardowa specyfikacja działania zewnętrznych okien, ścian osłonowych, drzwi i systemów ochrony przed uderzeniami dotkniętych przez zanieczyszczenia przenoszone przez wiatr podczas huraganów (ASTM E1996-20 - Standard Specification for Performance of Exterior Windows, Curtain Walls, Doors, and Impact Protective Systems Impacted by Windborne Debris in Hurricanes)

[17] Wytyczne dotyczące projektowania i wykonania montażu okien i drzwi wejściowych dla budynków nowych i remontowanych (Guideline for the planning and execution of the installation of windows and entrance doors for new buildings and renovations). Gütegemeinschaft Fenster, Fassaden und Haustüren e.V., Frankfurt and ift Rosenheim (Institut für Fenstertechnik e.V.), Frankfurt 3/2020

[18] Opracowanie środowiskowych deklaracji produktu dla przezroczystych elementów budowlanych - okien i szkła - dla oceny zrównoważonego rozwoju budynków (Development of Environmental Product Declarations for Transparent Building Elements - Windows and Glass - for the Assessment of the Sustainability of Buildings), Research Report, ift gemeinnützige Forschungs- und Entwicklungsgesellschaft mbH, Rosenheim 11/2011

prof. Jörn P. Lass, Jürgen Benitz-Wildenburg, Michael Rossa, Xaver Hilz

IFT Rosenheim

Całość artykułu w wydaniu drukowanym i elektronicznym 

Inne artykuły o podobnej tematyce patrz Serwisy Tematyczne 
Więcej informacji:  Świat Szkła 9/2022