Tradycyjny już, kolejny rocznik dotyczący budownictwa ze szkła, prezentuje najważniejsze niemieckie realizacje i prace badawcze w tej tak mocno rozwijającej się dzisiaj dziedzinie budownictwa.
Książka zawiera artykuły 80 autorów, rekrutujących się głównie z Niemiec, ale też kilku z nimi współpracujących z Austrii, Belgii, Holandii i Szwajcarii.
Jak zwykle, przedstawione artykuły zgrupowane są w czterech częściach: 1. Budowle i projekty, 2. Wymiarowanie i konstrukcje, 3. Badania i rozwój, 4. Produkty i rodzaje budownictwa.
W części 1 ukazały się następujące artykuły:
- Przyszłość zbudowana jest na szkle – aktualne projekty grupy przedsiębiorstw „seele”.
Przedsiębiorstwo rozwija innowacyjne techniki i technologie, a także – idee konstrukcyjne. Pokazano odnośne przykłady.
- Szkło z Chin… dla ikony „Nowa galeria narodowa” w Berlinie.
Dla realizacji wielkogabarytowej konstrukcji wykorzystano wyroby wykonane w Chinach.
- Dwa stalowo-szklane dachy o swobodnej formie geometrycznej – dwa zróżnicowane podejścia.
W artykule unaoczniono dwa różne rozwiązania zastosowane w porównywalnych konstrukcjach dachów – w atrium szkoły wyższej zlokalizowanej w Stuttgarcie i w „Hammany Hall” w Nowym Jorku.
- B ezramowe naroża ze szkła z nośnym połączeniem klejonym.
Ukazano nowatorskie rozwiązania połączeń zastosowane w narożach fasad budynku wysokiego we Frankfurcie.
- Optymalizacja przeziernego oszklenia ochronnego w Katedrze Kolońskiej.
Przedstawiono zabiegi optymalizacyjne dla zapewnienia oryginalnego wyrazu istniejących malowideł na szkle w Katedrze.
- Projektowanie i konstruowanie przegród z wykorzystaniem szkła giętego.
Przy stosowaniu szkła giętego na zimno powstają współzależne problemy dotyczące zachowania się szkła w obudowie konstrukcji; przywołano stosowne przykłady.
- Zacienienia – wnioski z badań technicznych i projektów międzynarodowych.
Uwarunkowane potrzebami estetyki wprowadzanie miejscowych zacienień (osłon przeciwsłonecznych) w konstrukcjach fasad wymaga specjalnego podejścia; oceniono wykonane realizacje.
- Rozwój i monitorowanie kolektorów PV-T zamontowanych na fasadzie słupowo-ryglowej.
Potrzeby wykorzystywania energii odnawialnej wymagają umieszczania w fasadach kolektorów słonecznych i ogniw fotowoltaicznych.
Część 2 obejmuje następujące artykuły:
- Opracowanie CEN-TS „Projektowanie konstrukcji ze szkła” jako projekt normy-eurokodu.
Pokazano postępowanie prowadzące do unormowania projektowania konstrukcji szklanych
- Szklane zabezpieczenia przed wypadnięciem stosowane w dźwigach, schodach ruchomych i balustradach – rozważania porównawcze.
Dla ww. konstrukcji stosuje się dziś różne przepisy, w rodzaju normy DIN 18008-4, EN 81 i EN 115. Pokazane zestawienie przybliża ich współzależne ujednolicenie.
- Wyznaczenie wartości g dla innowacyjnych, wielkowymiarowych elementów membranowych.
Artykuł zawiera informacje dotyczące odpowiednich urządzeń do sprawdzenia wartości współczynnika g.
- Analiza naprężeń powierzchniowych w szkle budowlanym za pomocą elastooptyki.
Przedstawiono nieniszczące metody kontroli naprężeń zmieniających się w trakcie eksploatacji szkła.
- Unormowania badań cieplno-mechanicznych w odniesieniu do polimerowych folii w szkle laminowanym.
Ukazano braki w odpowiednich przepisach niemieckich i europejskich.
- Strukturalne klejenie w konstrukcjach ze szkła.
Technika połączeń klejowych rozwinęła się znacznie. Obecnie znaczenia nabierają modele obliczeniowe uwzględniające również działanie sprężyste takich połączeń.
- Wymiarowanie cienkich szklanych struktur powłokowych giętych na zimno względem jednej i dwóch osi.
Zginanie tego typu powoduje ścinanie warstwy polimerowej w szkle laminowanym. Problem zbadano numerycznie i doświadczalnie.
- Sztywne, ruchome i adaptywne konstrukcje z cienkiego szkła.
Konstrukcje fasad tego typu umożliwiają regulację klimatu we wnętrzach pomieszczeń. Wymaga to odpowiedniego podejścia obliczeniowego.
- Badania modelowania nośności szczątkowej pękniętego szkła laminowanego.
Aktualnie brak jest odpowiednich modeli obliczeniowych. Dlatego problematykę tę rozpatrzono eksperymentalnie.
- Wytrzymałość i tolerancje uszkodzeń w nośnych elementach budowlanych ze szkła.
Sprawa dotyczy struktur nośnych takich jak słupy, belki i tarcze. W tej mierze brak jeszcze przekonujących ustaleń normowych.
- Prognoza statystyczna obrazu zniszczenia szkła termicznie wzmocnionego.
Określono tu przynależny model stochastyczny. Przy pomocy metod mechaniki pęknięć zbliżono się do pożądanych wyników.
W części 3 ujęto zagadnienia badań i rozwoju. Zamieszczono tu następujące prace:
- Pryncypia szkła cienkiego dla zastosowań w architekturze.
Ukazano tu stosowny potencjał dwóch różnych podejść obliczeniowych.
- Sztuczna inteligencja i maszynowe uczenie się w kontekście badań konstrukcji ze szkła.
Sztuczna inteligencja (Künstliche Intelligenz: KI) podlega dziś dużemu rozpowszechnianiu – także w dziedzinie ustalania zasad projektowania konstrukcji ze szkła.
W połączeniu z maszynowym uczeniem się (Maschinelles Lernen: ML) pozwala to rozważać problemy bardziej skomplikowane pod względem wytrzymałości i nośności konstrukcji ze szkła.
- Zespolone elementy warstwowe typu szkło/sztywna piana/beton.
Zbadano doświadczalnie odnośne współdziałanie ww. elementów w przejmowaniu obciążeń.
- Ekonomiczne fasady z konstrukcją drewnianą i z lekkiego betonu.
W dążeniu do oszczędności przeanalizowano konstrukcje fasad szklanych w powiązaniu z drewnem i betonem. Dotyczy to także ich termicznego i ekologicznego wyrazu.
- Rozwój innowacyjnych, wielokomorowych szyb zespolonych przy ochronie przed wpływem różnych oddziaływań.
Ukazano rozwój wielokomorowych szyb zespolonych.
- Mechaniczne zachowanie się połączeń silikonowych z metalem przy występowaniu naprężeń ścinających.
Przytoczono wyniki odpowiednich badań doświadczalnych.
- Analiza przełomu przy ustalaniu stanu zniszczenia szkła akrylowego.
Przedstawiono otrzymane wyniki badań doświadczalnych.
- Adaptacja fasady do elastyczno (klejonego) przenoszenia obciążeń z urządzeń typu PV-T.
Kolektory PV-T łączą w sobie zalety fotowoltaiki i kolektorów słonecznych w jednym module. Wskutek tego powstaje energia elektryczna.
- Detekcja uszkodzeń strukturalnych połączeń szkła z konstrukcją za pomocą odpowiednich farb.
Połączenia klejowe podlegają procesom starzenia się. Wskazana tu metoda pozwala na monitorowanie tego procesu.
- Badania eksperymentalne połączeń klejowych pomiędzy lakierowanym szkłem i konstrukcja drewnianą.
Zaprezentowano stosowne badania. Ustalono najbardziej korzystne kleje.
- Inicjatywa KLEBTECH – analiza klejenia strukturalnego zapewniającego dobrą jakość połączeń i tolerancję uszkodzeń w budownictwie ze szkła.
Przywołano dzisiejsze potrzeby w zakresie połączeń przenoszących różne oddziaływania, ustalając odpowiednie strategie postępowania.
- Zastosowanie DIN 2304 w konstrukcyjnym budownictwie ze szkła.
Od roku 2016 norma DIN 2304 konkretyzuje ustalenia przepisów ISO 9001 dla specjalnych procesów klejenia. Przywołano odpowiednie dyrektywy.
Wreszcie, część 4 zawiera omówienie produktów budowlanych. Tutaj zamieszczono następujące artykuły:
- Fasady analizowane cyfrowo – od projektu do demontażu.
Wskazano na wielorakie możliwości zastosowań podejścia cyfrowego w digitalizacji konstrukcji fasad.
- Analiza termicznie indukowanych naprężeń w szkle – podstawy projektownia.
Ukazano potrzebę wymiarowania konstrukcji szklanych nie tylko na zwykłe obciążenia eksploatacyjne, ale też wskazano na znaczenie wpływów termicznych w szkle.
- Procedura 4SG jako klucz do energetycznie oszczędnych, giętych na zimno fasad z oszkleniem konstrukcyjnym.
Podniesiono potrzebę trójwymiarowego traktowania szkła w projektowaniu i wykonawstwie.
- Folie laminujące w fasadach stosowanych w obiektach o zwiększonych obciążeniach klimatycznych.
Wskazano na specjalne materiały i sposoby postępowania.
- Oszklenia inteligentne – ocena wpływów działających na oszczędność energii.
Rozwiązania inteligentne umożliwiają uzyskiwanie stosownych oszczędności.
- Swobodne kształtowanie fasad za pomocą druku 3D.
Przedstawiono odpowiednie procedury.
Recenzowana książka zawiera bardzo aktualną problematykę rządzącą dziś konstrukcjami ze szkła.
Łącząc się z potrzebami ekonomii energetycznej, przynosi zarazem wiele odpowiedzi na wymogi wdrażania rozwoju zrównoważonego.
Dlatego można tę książkę rekomendować inżynierom budownictwa i architektom działającym w tej dziedzinie także u nas.
prof. Zbigniew Cywiński
Całość artykułu w wydaniu drukowanym i elektronicznym
Inne artykuły o podobnej tematyce patrz Serwisy Tematyczne
Więcej informacji: Świat Szkła 6/2019