Od czasu przyjęcia 17 Celów Zrównoważonego Rozwoju przez ONZ branża budowlana intensywnie działa na rzecz ich realizacji, stawiając na zamknięty obieg materiałów i jeszcze bardziej zrównoważone praktyki. Projekty takie jak Habitat 7 pokazują, że redukcja emisji, innowacyjne technologie i odpowiedzialność za środowisko mogą iść w parze z estetyką i komfortem użytkowania. Czy to właśnie przyszłość architektury?
Habitat 7, Goteborg. Na fasadzie zainstalowano szkło o zredukowanym śladzie węglowym ORAÉ®. © Sören Håkanlind
Budownictwo w obiegu zamkniętym
Sektor budowlany stoi aktualnie przed koniecznością pogodzenia dynamicznego rozwoju infrastruktury z dbałością o środowisko. Odpowiadając za niemal 40% globalnych emisji gazów cieplarnianych (w tym dwutlenku węgla), cała branża koncentruje się na wprowadzaniu skutecznych strategii dekarbonizacji, aby ograniczyć jej negatywny ślad środowiskowy i rozwijać budownictwo zrównoważone, które opiera się na zasadach gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ) oraz ograniczaniu emisji na wszystkich etapach cyklu życia budynków.
GOZ zakłada minimalizowanie wykorzystania surowców pierwotnych i maksymalizowanie zastosowania materiałów wtórnych. Przykładem tego podejścia jest stłuczka szklana, która pozwala zaoszczędzić 1,2 tony surowców naturalnych – takich jak piasek, wapień czy dolomit – na każdą tonę wykorzystanego materiału. Recykling szkła nie tylko zmniejsza zapotrzebowanie na zasoby nieodnawialne, ale również redukuje emisję CO₂ o około 700 kg na tonę, wspierając tym samym zamykanie obiegu materiałowego i ograniczanie odpadów.
Produkcja szkła budowlanego w tradycyjny sposób wymaga wykorzystania surowców naturalnych, jednak ich częściowe zastąpienie stłuczką jest znacznie bardziej efektywne i praktycznie bezstratne. Stłuczka szklana to nic więcej jak skrawki szkła, które w dużym uproszczeniu wymagają jedynie przetopienia i uformowania w nowy produkt, sprawiając tym samym, że proces recyklingu szkła jest o 30% mniej energochłonny niż produkcja oparta na surowcach pierwotnych. Taka optymalizacja nie tylko ogranicza zużycie energii, ale także znacząco redukuje ślad węglowy, czyniąc recykling istotnym elementem zrównoważonego budownictwa.
Zasady GOZ w tej branży przekładają się również na projektowanie obiektów, które można łatwo demontować i poddawać ponownemu przetwarzaniu. Każdy etap – od planowania, przez budowę i użytkowanie, aż po rozbiórkę – powinien uwzględniać minimalizację odpadów i ponowne wykorzystanie surowców. Kluczowe znaczenie mają tu technologie umożliwiające zamykanie cyklu życia obiektów, takie jak szkło płaskie z dużym udziałem recyklatu.
Zrównoważone budownictwo troszczy się o redukcję operacyjnego i wbudowanego śladu węglowego. Ślad operacyjny odnosi się do emisji, które pochodzą z fazy eksploatacji budynku i są związane z jego zapotrzebowaniem energetycznym na ogrzewanie czy chłodzenie, natomiast wbudowany obejmuje emisje generowane od wydobycia surowców po produkcję, budowę aż do końca życia i rozbiórkę obiektu.
Nie da się wypełnić zobowiązania do ograniczenia emisyjności oraz zastosowania większej ilości recyklatu bez zaangażowania wszystkich uczestników procesu budowlanego. Od producentów materiałów budowlanych, przez architektów, po wykonawców i świadomych inwestorów, których oczekiwania związane z budową obiektów zrównoważonych będą nadawały trend współczesnej architekturze, opierającej przyszłość na rozwiązaniach, łączących troskę o środowisko z wysoką jakością, estetyką i komfortem dla użytkownika.
Fasada Habitat 7. ©Sören Håkanlind
Przyszłość architektury biurowej
Habitat 7 w Göteborgu, zaprojektowany przez biuro Krook & Tjäder AB, to prawdziwy przełom w architekturze zrównoważonej. Obiekt stanowi odpowiedź na wyzwania współczesnego budownictwa, które stawia na redukcję emisji wbudowanych i operacyjnych, nie rezygnując przy tym z wysokiej estetyki i wygody użytkowników przestrzeni. W trakcie realizacji projektu zastosowano rozwiązania wspierające ideę dekarbonizacji sektora, co czyni Habitat 7 wzorcowym przykładem dla przyszłych inwestycji.
Jednym z najważniejszych elementów budynku jest szkło, które zajmuje 30% powierzchni elewacji – celem było znalezienia takiego rozwiązania, które ograniczy ślad węglowy budynku. Architekci i inwestor wybrali ORAÉ®, którego produkcja w 64% opiera się na stłuczce szklanej. Dzięki temu już na etapie wytwarzania znacznie ograniczono emisję dwutlenku węgla – szkło to zmniejsza ślad węglowy o 42% w porównaniu do standardowego. Produkcja opiera się na odnawialnych źródłach energii, a uzyskane parametry potwierdzono w Deklaracji Środowiskowej Produktu EPD. Szkło ORAÉ® wyróżnia się bowiem wyjątkowo niskim wskaźnikiem emisji, wynoszącym zaledwie 6,64 eq kg CO₂ na metr kwadratowy przy grubości 4 mm. Jego zrównoważony charakter i jakość poświadczają liczne certyfikaty – w tym Cradle to Cradle Certified® V4.0 na poziomie Brązowym oraz ocena Platinum w kategorii „Obieg zamknięty produktu”.
W Habitat 7 zastosowano szkło ORAÉ® wzbogacone o powłokę przeciwsłoneczną COOL-LITE® XTREME ORAÉ®. To rozwiązanie cechuje się wysoką selektywnością (S=2,12), łącząc zdolność do przepuszczania dużej ilości światła widzialnego z ograniczaniem promieniowania podczerwonego. Dzięki temu wnętrza są optymalnie doświetlone, co pozytywnie wpływa na samopoczucie i produktywność pracowników. Jednocześnie szkło zapewnia skuteczną ochronę przed przegrzewaniem, zmniejszając zapotrzebowanie na chłodzenie i obniżając operacyjny ślad węglowy budynku.
Architekci zdecydowali się na drewnianą konstrukcję nośną, eliminując w dużej mierze stal i beton, co dodatkowo obniżyło ślad wbudowany. Fasada biurowca została wyposażona w innowacyjny system bARK firmy Fasadglas Bäcklin, który łączy drewno od strony wewnętrznej z aluminium na zewnątrz. Rozwiązanie to chroni obiekt przed warunkami atmosferycznymi, jednocześnie minimalizując mostki termiczne i wspierając efektywność energetyczną. Dzięki zastosowaniu szkła przeciwsłonecznego zrezygnowano z zewnętrznych osłon chroniących przed słońcem, a to jeszcze bardziej podkreśliło minimalistyczną estetykę elewacji.
Habitat 7 zdobył prestiżowe certyfikaty potwierdzające jego wkład w zrównoważoną przestrzeń biurową. Budynek uzyskał ocenę Excellent w ramach systemu BREEAM – jednego z najbardziej cenionych certyfikatów środowiskowych na świecie – oraz szwedzki certyfikat NollCO₂, który potwierdza neutralność klimatyczną budynku. Projekt wyróżniono również certyfikatem CityLab za wkład w rozwój zrównoważonych obszarów miejskich.
Harmonijne połączenie nowoczesnych technologii i materiałów o zmniejszonym wpływie na środowisko sprawia, że Habitat 7 wyznacza nowe standardy w budownictwie biurowym. Projekt pokazuje, że realizacja ambitnych celów klimatycznych może iść w parze z tworzeniem funkcjonalnych, a zarazem pięknych przestrzeni. Realizacja staje się więc symbolem przyszłości architektury, łączącej odpowiedzialność za planetę z troską o potrzeby człowieka.
Habitat 7, Goteborg, Szwecja. © Sören Håkanlind
Precyzyjny dobór przeszkleń
Z myślą o efektywności pracy projektantów oraz wysokiej jakości i zrównoważonej wizji współczesnych realizacji opracowano Calumen® – cyfrowe narzędzie do specyfikacji przeszkleń, które rewolucjonizuje proces precyzyjnego doboru szkła do wymagań projektowych. Habitat 7 jest doskonałym przykładem realizacji, gdzie takie narzędzie wspiera wybór szkła idealnie dopasowanego do wymagań związanych z redukcją emisji i efektywnością energetyczną, umożliwiając osiągnięcie spójności między wizją architektoniczną a celami środowiskowymi.
Calumen® pozwala na kompleksowy dobór rozwiązań ze szkła w oparciu o specyfikę danej inwestycji, aby zapewnić optymalne środowisko dla użytkowników przestrzeni. Jednym z atutów narzędzia jest opcja integracji szczegółowych informacji środowiskowych, ułatwiająca ocenę emisji generowanych przez konkretne rozwiązania szklane. Dzięki temu architekci mogą tworzyć budynki nie tylko funkcjonalne i atrakcyjne wizualnie, ale także zrównoważone.
Proces konfiguracji w Calumen® jest wyjątkowo intuicyjny. Użytkownicy mają dostęp do szerokiej bazy rozwiązań Saint-Gobain Glass z możliwością uwzględnienia potrzebnych parametrów technicznych i środowiskowych. Wartością dodaną jest funkcja „reverse”, która na podstawie kilku wybranych parametrów przygotowuje trzy propozycje, wpisujące się w dane zapotrzebowanie. Użytkownik może szybko porównać dostępne opcje i wybrać najbardziej odpowiednią do realizowanego projektu.
Calumen® wspiera użytkowników w kompletowaniu dokumentacji projektowej. Dzięki rzetelnej i certyfikowanej bazie danych generowana karta produktu dla ostatecznie wybranej konfiguracji szkła może być elementem dokumentacji projektowej razem z deklaracją środowiskową EPD, zintegrowaną z tym narzędziem. To szczególnie istotne w kontekście rosnących wymagań regulacyjnych (jak dyrektywa EPBD) oraz w procesach certyfikacji budynków w systemach takich jak BREEAM czy LEED.
Projekty takie jak Habitat 7, które stawiają na harmonijne połączenie innowacyjnych rozwiązań z minimalnym wpływem na klimat, pokazują potencjał narzędzia Calumen®. Dzięki możliwości kompleksowej analizy i precyzyjnego doboru materiałów, takich jak szkło ORAÉ® użyte w biurowcu w Göteborgu, konfigurator staje się nieocenionym wsparciem w projektowaniu budynków korzystnych dla przyszłości.