Nowoczesne budownictwo stawia na przestrzeń, dostęp do naturalnego światła, zrównoważone rozwiązania i komfort użytkowników. Niezwykle istotną rolę odgrywa w nim szkło, które nadaje bryłom lekkości, a wnętrza otwiera, wizualnie je powiększając. Jednak czy w architekturze można polegać na materiale, który z natury jest kruchy? Jak szkło zyskało status jednego z najbezpieczniejszych i najbardziej funkcjonalnych elementów konstrukcyjnych? Tajemnica tkwi w zaawansowanych procesach obróbki i inteligentnych powłokach, dzięki którym rozwiązania szklane są szyte na miarę oczekiwań użytkowników XXI wieku.
Jak szkło typu float staje się bezpieczne?
Szkło od wieków jest nieodzownym elementem architektury, jednak jego podstawowy rodzaj ma ograniczone właściwości użytkowe. Mowa tutaj o szkle płaskim typu „float”, które stanowi bazę dla większości rozwiązań szklanych. W hucie szkła produkowane jest w procesie wylewania masy szklanej na płynną cynę i stopniowego schładzania do temperatury pokojowej. Cechuje się między innymi słabą odpornością na uszkodzenia mechaniczne, a w momencie pęknięcia rozpada się na kawałki z ostrymi krawędziami, którymi można się łatwo skaleczyć. Aby szkło mogło spełniać określone wymogi bezpieczeństwa, poddaje się je różnym procesom obróbki, które zwiększają jego odporność i funkcjonalność.
Jednym z podstawowych sposobów wzmacniania szkła jest hartowanie, czyli proces polegający na podgrzaniu tafli do temperatury około 630–700°C, a następnie jej gwałtownym schłodzeniu. W wyniku tego zabiegu w zewnętrznych warstwach szkła powstają naprężenia ściskające, a wewnątrz naprężenia rozciągające, co zwiększa jego wytrzymałość nawet sześciokrotnie w porównaniu do szkła odprężonego. Istotną cechą szkła hartowanego jest także jego sposób pękania – rozbija się na drobne fragmenty o tępych krawędziach, co znacząco minimalizuje ryzyko skaleczeń. Dzięki tym właściwościom szkło hartowane znajduje zastosowanie w miejscach wymagających dużej odporności na uszkodzenia mechaniczne, takich jak fasady, drzwi, balustrady, ściany działowe, kabiny prysznicowe oraz podłogi szklane. Jego ograniczeniem jest jednak brak nośności szczątkowej – tzn. po pęknięciu traci całą integralność strukturalną, co sprawia, że w niektórych zastosowaniach – jak na przykład okna dachowe – lepszym rozwiązaniem jest szkło laminowane. Proces hartowania nie wpływa na zewnętrzny wygląd szkła. W jaki sposób w takim razie je zidentyfikować? Należy poszukać niewielkiego znacznika w rogu szyby. Znajduje się tam oznaczenie normy, jaką powinna mieć dana szyba, stopień jej spełnienia oraz dane dostawcy.
Kolejny rodzaj szkła bezpiecznego powstaje w procesie laminowania. Polega na połączeniu dwóch lub więcej tafli szkła przy użyciu jednej czy też kilku warstw folii PVB (poliwinylobutyralowej). W przypadku pęknięcia folia utrzymuje odłamki na miejscu, eliminując ryzyko skaleczenia i wypadnięcia przez szybę. Szkło laminowane stosuje się wszędzie tam, gdzie wymagane są podwyższone standardy bezpieczeństwa – w przeszklonych dachach, balustradach, fasadach budynków, podłogach szklanych czy witrynach sklepowych – w wersji STADIP® PROTECT czy w opcji STADIP® PROTECT SILENCE, redukującej hałas, dzięki czemu zapewnia komfort akustyczny m.in. w biurowcach czy hotelach.
Oba rodzaje szkła mogą być stosowane zarówno w nowych, jak i modernizowanych obiektach.
Powłoki funkcyjne = inteligentne właściwości szkła
Nowoczesna architektura to jednak nie tylko kwestia bezpieczeństwa, ale również komfortu użytkowników. W obiektach z dużymi przeszkleniami ważne jest zarządzanie temperaturą pomieszczenia, dlatego coraz częściej stosuje się szkło o specjalnych powłokach funkcyjnych. Transformacja szkła typu „float” w szkło powłokowe – na przykład niskoemisyjne czy przeciwsłoneczne – stała się możliwa dzięki zastosowaniu technologii napylania magnetronowego. Nakładanie powłok na szkło odbywa się w procesie napylania katodowego w polu elektromagnetycznym kolejnych warstw metalicznych. Ich ilość zależy od funkcji szkła – termoizolacyjnej, przeciwsłonecznej czy antyrefleksyjnej. Powstałe w ten sposób powłoki, choć niewidoczne gołym okiem, nadają tafli nowe właściwości. Na szkło można nałożyć do 30 warstw. Ich skład ma za zadanie optymalizować właściwości wizualne i termoizolacyjne szkła, z jednoczesnym zachowaniem jego odporności mechanicznej i chemicznej.
– Parametry spektrofotometryczne determinują funkcjonalność szkła, a do najważniejszych należą współczynnik przenikania ciepła Ug, współczynnik przepuszczalności energii słonecznej g oraz współczynnik przepuszczalności światła LT%. Im wyższa wartość LT%, tym więcej naturalnego światła przedostaje się do wnętrza, zapewniając lepsze doświetlenie przestrzeni. Niższy współczynnik Ug oznacza skuteczniejszą izolację termiczną, pozwalającą ograniczyć straty ciepła w chłodniejszych miesiącach. Z kolei niższy współczynnik g wskazuje na mniejszą ilość energii słonecznej przenikającej przez szkło, co redukuje ryzyko przegrzewania pomieszczeń i pomaga w utrzymaniu ich optymalnej temperatury – precyzuje Monika Naczeńska, Marketing Manager Saint-Gobain Glass.
Przykładem najlepszej propozycji w Saint-Gobain Glass, która skutecznie redukuje nagrzewanie się wnętrz, zatrzymując nawet 70% energii słonecznej na zewnątrz, co ogranicza konieczność stosowania klimatyzacji, jest rodzina szkła przeciwsłonecznego z potrójna warstwą srebra COOL-LITE® XTREME, która doświetla pomieszczenia optymalną ilością naturalnego światła dziennego. Z kolei szkło niskoemisyjne ECLAZ® (Lt=77%, g=0,6, Ug=0,5 W/m2K) zatrzymuje ciepło wewnątrz budynku, zmniejszając straty energii zimą. W pakietach szybowych można łączyć różne funkcjonalności – np. zestawienie szkła przeciwsłonecznego z laminowanym szkłem akustycznym STADIP® PROTECT SILENCE zapewnia ochronę przed hałasem, przegrzewaniem i uszkodzeniami mechanicznymi jednocześnie.
Dlaczego szkło jest tak chętnie wykorzystywane w architekturze?
Szkło od lat cieszy się niesłabnącą popularnością w branży budowlanej, a jego rola stale rośnie wraz z rozwojem innowacji i zwiększającymi się wymaganiami użytkowników końcowych. Jednym z głównych powodów jego popularności jest zdolność do maksymalnego wykorzystania światła dziennego. Współczesna urbanistyka i nowoczesne biurowce dążą do tworzenia jasnych, przestronnych wnętrz, które poprawiają komfort pracy oraz samopoczucie człowieka. Badania wykazują, że dostęp do naturalnego światła zwiększa produktywność, reguluje rytm dobowy i pozytywnie wpływa na zdrowie psychiczne.
Nowoczesne technologie powlekania szkła umożliwiają również dopasowanie jego funkcjonalności do specyfiki danego obiektu, zmniejszając zapotrzebowanie energetyczne, co przyczynia się do ograniczenia śladu węglowego inwestycji. Nie bez znaczenia jest tu estetyka – duże przeszklenia nadają lekkości i nowoczesnego charakteru. Szkło pozwala na wizualne otwarcie przestrzeni, optyczne powiększenie wnętrz oraz harmonijną integrację budynku z otoczeniem.
Szkło szyte na miarę funkcjonalności i bezpieczeństwa?
Współczesne przeszklenia nie są już tylko „oknem na świat” i źródłem światła dziennego we wnętrzach. Szyte na miarę dla zaspokojenia potrzeb użytkowników, mogą pochwalić się doskonałymi parametrami – nie tylko wizualnymi, ale i użytkowymi. Szyby energooszczędne, przeciwsłoneczne, antywłamaniowe, chroniące przed hałasem, balustrady ze szkła – tego typu rozwiązania odgrywają coraz większą rolę niezależnie od przeznaczenia obiektu czy lokalizacji.
Aby szkło mogło spełniać standardy bezpieczeństwa i funkcjonalności, musi zostać poddane analizie. Dla tego rodzaju potrzeb powstał serwis techniczny SAINT-GOBAIN GLASS Expertise Consulting, który wspiera wszystkich uczestników procesu inwestycyjnego – od projektu po budowę czy eksploatację – w doborze optymalnych rozwiązań szklanych. Eksperci pomagają minimalizować ryzyko uszkodzeń termicznych czy mechanicznych szkła. Dzięki temu każda realizacja – od monumentalnych fasad po subtelne balustrady czy przeszklenia dachowe – może być nie tylko efektowna, ale przede wszystkim bezpieczna i trwała. SAINT-GOBAIN GLASS Expertise Consulting to rzetelne wsparcie na każdym etapie inwestycji, które pozwala lepiej zarządzać materiałami i optymalizować ich zastosowanie zgodnie z wymaganiami nowoczesnego budownictwa.
W branży budowlanej szło jest już nie tylko estetycznym wyborem, ale przede wszystkim inteligentnym rozwiązaniem dostosowanym do wyzwań współczesności. Dzięki nowoczesnym technologiom łączy lekkość z wytrzymałością, a otwartość przestrzeni z kontrolą nad światłem i temperaturą. Dziś ten materiał definiuje architekturę, a zarazem wyznacza jej kierunek na przyszłość.
