O roli Europejskiego Stowarzyszenia Dostawców Systemów Okiennych z PCV (EPPA), wyzwaniach związanych z efektywnością energetyczną i gospodarką obiegu zamkniętego, innowacjach materiałowych oraz zmieniających się oczekiwaniach rynku opowiada Karol Pięta, Project Manager EPPA Polska. Rozmowę przeprowadził Marcin Kozłowski, redaktor merytoryczny miesięcznika „Świat Szkła”.
Marcin Kozłowski: Jakie są główne cele i zadania Europejskiego Stowarzyszenia Dostawców Systemów Okiennych z PCV?
Karol Pięta: Europejskie Stowarzyszenie Dostawców Systemów Okiennych z PCV (EPPA – European PVC Window Profile and related Building Products Association) reprezentuje producentów profili okiennych z tworzyw sztucznych – głównie PCV – na rynku europejskim. Wspiera branżę w działaniach legislacyjnych, technologicznych i środowiskowych.
EPPA reprezentuje sektor wobec instytucji UE i organizacji międzynarodowych, uczestniczy w tworzeniu przepisów, zwłaszcza w obszarach środowiska, energii i budownictwa. Promuje gospodarkę o obiegu zamkniętym, wspiera inicjatywy jak VinylPlus® i rozwój recyklingu PCV.
Stowarzyszenie współtworzy normy techniczne profili, promuje wysoką jakość i innowacje technologiczne. Prowadzi też działalność edukacyjną, organizuje konferencje, kampanie informacyjne oraz wspiera badania i rozwój w sektorze stolarki PCV.
MK: Jakie największe wyzwania stoją dziś przed producentami systemów okiennych z PCV?
KP: Producenci systemów okiennych z PCV stoją dziś przed licznymi wyzwaniami związanymi z dynamicznymi zmianami regulacyjnymi i oczekiwaniami rynku. Główne z nich dotyczą technologii, środowiska i ekonomii.
Wymogi efektywności energetycznej budynków, m.in. wynikające z dyrektywy EPBD, wymuszają projektowanie zaawansowanych profili okiennych z wieloma komorami, wkładkami termoizolacyjnymi i nowymi materiałami. Zrównoważony rozwój staje się priorytetem – producenci muszą stosować recyklaty i umożliwiać recykling swoich wyrobów. Klienci oczekują też informacji o śladzie węglowym, co wpływa na konkurencyjność. Rosnące znaczenie mają inteligentne rozwiązania – okna smart home z czujnikami, roletami czy wentylacją, wymagające współpracy z sektorem IT.
Wzrost cen surowców i energii obniża marże, zmuszając firmy do optymalizacji procesów i zwiększania efektywności energetycznej. Jednocześnie rynek pozostaje bardzo konkurencyjny i wrażliwy na cenę, co utrudnia wdrażanie innowacji. Problemy kadrowe – niedobór technologów, inżynierów i operatorów – mogą dodatkowo hamować rozwój i jakość produkcji.
MK: Czy zauważa Pan zmiany w oczekiwaniach inwestorów i konsumentów – na przykład w kierunku ekologii lub estetyki?
KP: Branża okienna dynamicznie zmienia się pod wpływem rosnących oczekiwań inwestorów i konsumentów, zwłaszcza w zakresie ekologii, energooszczędności i estetyki.
Coraz większym zainteresowaniem cieszą się okna z materiałów przyjaznych środowisku, nadających się do recyklingu – jak PVC z recyklatu, aluminium wtórne czy certyfikowane drewno. Firmy inwestują w rozwiązania ograniczające zużycie energii i emisję CO₂, a klienci wybierają produkty o wysokiej izolacyjności termicznej. Rośnie popularność budownictwa energooszczędnego i pasywnego, co wymusza stosowanie nowoczesnych technologii. Jednocześnie zwiększa się popyt na duże przeszklenia, cienkie ramy i systemy przesuwne, które odpowiadają współczesnym trendom architektonicznym. Estetyka ma coraz większe znaczenie – klienci oczekują personalizacji, bogatej palety kolorów i indywidualnych rozwiązań. Rozwijają się też technologie smart: okna z czujnikami, roletami czy fotowoltaiką.
Zmiany te wynikają z rosnącej świadomości ekologicznej, nowych przepisów i trendów konsumenckich, łączących funkcjonalność, wygląd i odpowiedzialność środowiskową.
MK: Jakie innowacje technologiczne w systemach PCV są dziś najważniejsze z punktu widzenia producentów i użytkowników?
KP: Współczesne innowacje w systemach PCV koncentrują się na efektywności energetycznej, trwałości, ekologii i estetyce. Producenci i użytkownicy szukają rozwiązań łączących wysoką jakość techniczną z niskim wpływem na środowisko i atrakcyjnym wyglądem.
Do kluczowych innowacji należą profile wielokomorowe poprawiające izolacyjność cieplną oraz nowoczesne uszczelki z elastomerów TPE, zapewniające szczelność i odporność na warunki atmosferyczne.
Coraz częściej stosuje się wkładki termoizolacyjne, jak pianki PUR oraz recyklat – m.in. w technologii EcoPowerCore, która wykorzystuje materiał z recyklingu w rdzeniu profilu.
Estetyka zyskała na znaczeniu dzięki nowoczesnym technikom okleinowania i lakierowania, pozwalającym uzyskać trwałe, odporne na UV powłoki imitujące drewno, aluminium czy beton. Modne są ciemne kolory i industrialne tekstury.
Przełomem są profile wzmacniane kompozytami, jak ThermoFibra – z włóknami szklanymi zatopionymi w PVC, co zwiększa izolacyjność, wytrzymałość i daje nowe możliwości projektowe.
MK: Jak branża reaguje na coraz bardziej rygorystyczne wymagania dotyczące efektywności energetycznej budynków?
KP: Branża okienna dynamicznie reaguje na rosnące wymagania dotyczące efektywności energetycznej budynków, wdrażając innowacyjne rozwiązania technologiczne i materiałowe. Producenci modernizują wyroby poprzez konstrukcyjne usprawnienia i inwestycje w nowoczesne linie produkcyjne.
Jednym z głównych kierunków jest stosowanie szyb niskoemisyjnych (low-E) z powłokami selektywnymi, które ograniczają straty ciepła zimą i przegrzewanie latem. Przestrzenie międzyszybowe wypełniane są gazami szlachetnymi, jak argon czy krypton, co poprawia izolacyjność.
W ramach okiennych z PVC stosuje się profile wielokomorowe z wkładkami termoizolacyjnymi (np. z pianki PUR) oraz dodatkiem włókien szklanych, co pozwala osiągać bardzo niskie współczynniki przenikania ciepła.
Coraz więcej produktów spełnia standardy budownictwa pasywnego i wymogi certyfikacji (Passive House, BREEAM, LEED), co potwierdza jakość i zgodność z zasadami zrównoważonego rozwoju.
Firmy intensyfikują działania badawczo-rozwojowe i współpracę z projektantami, by tworzyć rozwiązania uwzględniające cykl życia produktu i wpływ okien na bilans energetyczny budynku.
MK: Czy okna z PCV można dziś uznać za produkt przyjazny środowisku? Jak wygląda ich recykling i cykl życia?
KP: Współczesne okna z PCV są znacznie bardziej przyjazne środowisku niż kilkanaście lat temu – dzięki postępowi technologicznemu, większemu udziałowi recyklatu i trwałości wyrobów.
Nowoczesne okna PVC mogą działać nawet 30–50 lat bez utraty właściwości, co zmniejsza częstotliwość wymiany i emisję CO₂ związaną z produkcją. Dzięki wielokomorowej budowie profili i wysokiej jakości szybom zespolonym, okna te skutecznie ograniczają straty ciepła i obniżają zużycie energii. PVC jest w pełni recyklowalne – zużyte okna można rozdrabniać i przetapiać na nowe profile. W Europie działa rozbudowany system recyklingu, np. Recovinyl, a w Polsce program Oknorec wspierany przez EPPA, który promuje recykling wśród producentów, wykonawców i klientów.
MK: Jakie działania podejmuje stowarzyszenie w zakresie współpracy z instytucjami unijnymi i wpływu na kształtowanie przepisów?
KP: EPPA reprezentuje branżę PVC wobec instytucji UE, dążąc do tworzenia realistycznych, naukowo uzasadnionych regulacji wspierających innowacje i zrównoważony rozwój.
Stowarzyszenie uczestniczy w konsultacjach Komisji Europejskiej, zwłaszcza w obszarach środowiskowych, budowlanych i gospodarki o obiegu zamkniętym. Prowadzi dialog m.in. z DG GROW i DG ENV oraz angażuje się w prace nad rozporządzeniem CPR i taksonomią zrównoważonego finansowania.
Działania EPPA mają wpływ na normy dotyczące efektywności energetycznej okien, wymagań środowiskowych dla PVC i zasady klasyfikacji wyrobów budowlanych.
Stowarzyszenie współpracuje z inicjatywą VinylPlus, promując recykling, eliminację niebezpiecznych substancji i wykorzystanie materiałów wtórnych.
EPPA prowadzi także edukację decydentów i branży, przeciwdziałając stereotypom na temat PVC i wyjaśniając unijne regulacje. Dzięki temu odgrywa kluczową rolę w rozwoju innowacyjnych, zgodnych z przepisami i proekologicznych rozwiązań stolarki okiennej.
MK: Jakie trendy i zmiany przewiduje Pan w branży na najbliższe lata – zarówno technologiczne, jak i rynkowe?
KP: Branża okienna wchodzi w kolejną fazę transformacji, napędzaną cyfryzacją, rosnącymi wymaganiami energetycznymi i rozwojem gospodarki cyrkularnej. W najbliższych latach nastąpią zmiany zarówno technologiczne, jak i rynkowe.
Kluczowym kierunkiem będzie dalsze doskonalenie izolacyjności cieplnej – pojawią się okna pasywne z potrójnymi szybami, powłokami niskoemisyjnymi i technologiami elektro- czy termochromatycznymi, reagującymi na światło i temperaturę.
W profilach stosowane będą nowe kompozyty, łączące PVC z włóknem szklanym czy piankami termoizolacyjnymi, a okna zostaną w pełni zintegrowane z inteligentnymi systemami zarządzania budynkiem, oferując zdalne sterowanie roletami, wentylacją i izolacyjnością.
Coraz większe znaczenie zyska transparentność środowiskowa – producenci będą prezentować deklaracje EPD, „cradle to cradle” i ślad węglowy. Okna neutralne klimatycznie staną się ważnym elementem zrównoważonego budownictwa.
Dodatkowym impulsem dla rynku będzie unijny program Renovation Wave, czyli masowa termomodernizacja budynków, szczególnie istotna dla producentów wdrażających rozwiązania oparte na BIM.
MK: Bardzo dziękuję za rozmowę.
