Samochodowe szyby przednie Część 2

Szczegóły: Kategoria: Wydanie 1/2010; Opublikowano: 16 luty 2010

Szyby te powinny być wystarczająco odporne na działanie czynników atmosferycznych i cieplnych, oddziaływanie chemiczne, spalanie, ścieranie oraz na normalne wydarzenia mogące zaistnieć w ruchu drogowym. Powinny być wystarczająco przezroczyste i nie mogą powodować żadnego widocznego zniekształcenia oglądanych przedmiotów, ani żadnej pomyłki w rozpoznawaniu barw, szczególnie używanych w sygnalizacji drogowej i na znakach drogowych. W razie rozbicia przedniej szyby kierowca musi nadal widzieć drogę dostatecznie wyraźnie, tak, aby móc bezpiecznie zahamować i zatrzymać swój pojazd.

Badania homologacyjne szyb przednich klejonych

Badania dla szyb przednich klejonych zwykłych wg. Załącznika 6

Badania wytrzymałości mechanicznej

8. Badanie manekinem na próbkach płaskich

Aparatura: manekin o kształcie kulistym lub półkulistym, wykonany z twardego drewna warstwowego, głowa pokryta wymienną wykładziną filcową, całkowita masa manekina powinna wynosić 10 kg (±0,2); urządzenie umożliwiające podniesienie manekina na wymaganą wysokość, podpora pod próbki płaskie, przymiar liniowy.

Metoda polega na swobodnym spuszczeniu manekina z wysokości 4 m (-0, +25) na powierzchnię wewnętrznego szkła składowego szyby przedniej.

Badaniu poddaje się 6 próbek płaskich o wymiarach: 1100 (-2, +5) x 500 (-2, +5) mm

Warunki badania: temperatura otoczenia: 20°C (±5), ciśnienie atmosferyczne: 860÷1060 mbar, wilgotność względna: 60% (±20).

Wymagania: Próbka ma ulec rozbiciu z licznymi pęknięciami kolistymi ześrodkowanymi w punkcie uderzenia. Dopuszczalne są rozdarcia w warstwie pośredniej, pod warunkiem, że głowa manekina nie przechodzi na wylot przez próbkę. Żaden duży odłamek szkła nie może oddzielić się od warstwy pośredniej.

W przypadku, kiedy jedna z czterech szyb dała wynik negatywny, wówczas badanie należy powtórzyć na nowej serii szyb. Wówczas wszystkie szyby z nowej serii powinny dać wynik pozytywny.

9. Badanie odporności na ścieranie

Aparatura: Teledyne Taber Abraser, odkurzacz, hazemetr.

Metoda polega na ścieraniu zewnętrznego szkła składowego przy użyciu pary krążków o masie 500 g, z zatopionym w nich materiałem ściernym. Podczas badania wykonywanego na 3 próbkach szkła (o wymiarach 100x100 mm z otworem o średnicy 6,4 mm (-0, +0,2) wykonuje się 1000 cykli ścierania, po czym należy dokonać pomiaru światła rozproszonego przez ścieżkę poddaną ścieraniu w co najmniej czterech punktach rozmieszczonych równomiernie wzdłuż tej ścieżki, a potem obliczyć średnią z wyników otrzymanych dla każdej próbki.

Wymagania: Szybę bezpieczną uważa się za zadowalającą z punktu widzenia odporności na ścieranie, jeżeli rozproszenie światła spowodowane ścieraniem próbki nie przekracza 2%.

Teledyne Taber Abraser (urządzenie do ścierania szkła)

10. Badanie odporności na wysoką temperaturę

Aparatura: cieplarka z odczytem temperatury lub naczynie z wodą zdolne pomieścić 3 próbki o wymiarach 300x300 mm.

Podczas badania należy nagrzać do 100°C trzy próbki o wymiarach co najmniej 300x300 mm wykrojone z trzech szyb przednich. Utrzymywać tę temperaturę przez 2 godziny, a następnie pozwolić na ostygnięcie próbek do temperatury pokojowej. Jeżeli obie powierzchnie zewnętrzne szyby bezpiecznej wykonane są z materiału nieorganicznego, wówczas badanie można przeprowadzić przez zanurzenie próbki pionowo we wrzącej wodzie na określony czas, unikając wstrząsu cieplnego. Jeżeli próbki wycięte są z szyby przedniej, to jedna z krawędzi każdej takiej próbki powinna być częścią krawędzi szyby przedniej..

Wymagania: nie mogą wytworzyć się pęcherze lub inne wady w odległości większej niż 15 mm od krawędzi nie odciętej, 25 mm od odciętej krawędzi próbki lub w odległości większej niż 10 mm od wszelkich pęknięć, jakie mogą wystąpić podczas badania.

11. Badanie odporności na działanie promieniowania

Aparatura: Urządzenie przeznaczone do mocowania i obracania próbek z szybkością od 1 do 5 obr./min wokół umieszczonego centralnie źródła promieniowania, którym jest lampa z żarówką kwarcową o mocy 750 W (±50). Badaniu poddaje się 3 próbki szkła o wymiarach 76x300 mm w urządzeniu zamieszczonym na poniższym zdjęciu:

Metoda polega na naświetlaniu połowy próbek od strony zewnętrznego szkła składowego przez okres 100 godzin w otoczeniu temperatury 45°C (±5), a następnie na pomiarze przepuszczalności światła części próbki nienaświetlanej i naświetlanej.

Wymagania: współczynnik całkowitej przepuszczalności światła nie powinien być niższy od 95% wartości początkowej przed napromienianiem i w żadnym przypadku nie powinien być mniejszy od 75% dla szyb przednich klejonych.

12. Badanie odporności na działanie wilgoci

Aparatura: komora klimatyczna pozwalająca na utrzymanie temperatury 50°C (±2) i wilgotności względnej 95% (±4).

Metoda polega na przetrzymaniu próbek w w/w warunkach przez okres 2 tygodni. Badaniu poddaje się 3 próbki o wymiarach 300x300 mm.

Wymagania: brak zmian w odległości większej niż 10 mm od brzegów nie odciętych i 15 mm od odciętych brzegów szyb ze zwykłego i obrobionego szkła klejonego, po utrzymywaniu ich przez okres dwóch godzin w temperaturze otoczenia.

Badania: dla szyb przednich klejonych obrobionych wg. Załącznika 8

Szyby klejone obrobione poddaje się badaniom przewidzianym w zał. 6 dla zwykłych szyb przednich klejonych i dodatkowo badaniu:

13. Siatki spękań

Aparatura: młoteczek do rozbijania szkła, marker, stół z dobrym oświetleniem, papier światłoczuły lub aparat fotograficzny. Badaniu poddaje się próbki szkła o wymiarach 1000x500 mm (-2, +5). Metoda polega na wywołaniu siatki spękań pod wpływem uderzenia specjalnym młoteczkiem odpowiedniego miejsca szyby poddanej obróbce.

Wymagania: Uważa się, że dla każdego punktu uderzenia badanie siatki spękań dało wynik zadowalający, jeżeli całkowita powierzchnia odłamków o powierzchni większej niż 2 cm2 mieszczących się w prostokącie o wysokości min. 20 cm i długości min. 50 cm (strefa FII), stanowi nie mniej niż 15% powierzchni tego prostokąta.

Badania: dla szyb bezp. pokrytych tworzywem sztucznym wg. Zał. 9 i dla szyb przednich laminatowych wg. Załącznika 10

Szyby bezp. klejone pokryte tworzywem sztucznym oraz szyby przednie laminatowe poddaje się badaniom przewidzianym w zał. 6 dla zwykłych szyb przednich klejonych i dodatkowo:

14. Badanie odporności na ścieranie

Aparatura: Teledyne Taber Abraser, odkurzacz, hazemetr. Badaniu poddaje się 3 próbki

O wymiarach 100x100 mm z otworem o średnicy 6,4 mm (-0, +0,2).

Powłokę z tworzywa sztucznego poddaje się ścieraniu wykonując 100 cykli. Po tym, należy dokonać pomiaru światła rozproszonego przez ścieżkę poddaną ścieraniu w co najmniej czterech punktach rozmieszczonych na całej ścieżce ścieranej.

Wymagania: Powłokę z tworzywa sztucznego uważa się za zadowalającą z punktu widzenia odporności na ścieranie, jeżeli rozproszenie światła spowodowane ścieraniem próbki nie przekracza 4%.

15. Badanie odporności na zmiany temperatury

Aparatura: komora klimatyczna, cieplarka

Badaniu poddaje się 2 próbki szyb o wymiarach 300x300 mm.

Medoda polega na umieszczeniu 2 próbek w komorze klimatycznej o temp. -40°C (±5) na okres 6 godzin. Następnie próbki należy przenieść na wolne powietrze o temp. +23°C (±2) na okres 1 godziny lub do czasu osiągnięcia przez próbki temperatury otaczającego powietrza, po czym próbki należy umieścić w strumieniu powietrza o temperaturze 72°C (±2) na okres 3 godzin. Próbki poddaje się badaniu po ponownym ich umieszczeniu na wolnym powietrzu w temp. +23°C (±2) i schłodzeniu do tej temperatury.

Wymagania: Próbki nie mogą wykazywać żadnych pęknięć, zmatowień, rozwarstwień lub innych widocznych wad.

16. Badanie ognioodporności

Aparatura: komora spalania, stoper.

Badaniu poddaje się próbki o szer. 3÷60 mm i dł. 356 mm lub o szer. 60÷100 mm i dł. 138 mm umieszczając je w komorze takiej, jak na poniższym rysunku:

Bezpośrednio przed badaniami próbki stabilizuje się przez conajmniej 24 godziny w temp. +23°C (±2) i wilgotności względniej: 50% (±5).

Metoda polega na umieszczeniu poziomo próbki w komorze spalania i działaniu na nią płomienia gazowego o niskiej energii przez 15 sekund – przy czym płomień działa na wolny brzeg próbki. Badanie pozwala określić, czy i po jakim czasie płomień gaśnie lub pozwala określić czas, jakiego płomień potrzebuje na rozprzestrzenienie się na określoną odległość.

Szybkość spalania B, w mm/minutę, wyraża się wzorem:

B=s/t x 60

Gdzie:

s - długość spalonego odcinka w mm,

t - czas zużyty na spalenie odległości s, w sek.

Wymagania: szyby bezpieczne pokryte tworzywem syntetycznym i szyby bezpieczne laminatowe uważa się za zadowalające z punktu widzenia badania ognioodporności, jeżeli szybkość spalania nie przekracza 250 mm/min.

17. Badanie odporności na działanie substancji chemicznych

Aparatura: substancje chemiczne, szczoteczka o szerokości 13 mm, ściereczka, ciężar obciążający w zależności od grubości próbki. Badaniu poddaje się po 3 próbki szkła o wymiarach 20x300 mm (dla każdej substancji chemicznej). Próbki umieszcza się w taki sposób, aby jeden ich koniec był unieruchomiony, a drugi koniec obciąża się ciężarem o masie zależnej od grubości badanego szkła. Masa takiego obciążenia powinna wynosić:

28 xt 2

Gdzie:

t – grubość próbki w mm

dla szyb o grubości 3 mm masa obciążenia powinna wynosić 258 g

Schemat zamocowania próbki i metodę badania przedstawiają dwa poniższe rysunki:

Badanie prowadzi się nanosząc szczoteczką na szkło i pocierając ruchem posuwisto-zwrotnym substancje chemiczne działające agresywnie na jego górną powierzchnię. Do tego badania wykorzystuje się 5 następujących substancji chemicznych:

1. roztwór mydlany bez cząstek stałych,

2. ciecz do mycia szyb,

3. nierozcieńczony spirytus denaturowany,

4. benzynę lub benzynę wzorcową,

5. naftę wzorcową.

Pozytywne wyniki tak przeprowadzonych badań zamieszczane są w Raporcie z Badań, który – dołączony do stosownych dokumentów, jak:

1. Wystąpienie do Ministerstwa Infrastruktury o udzielenie homologacji na grupę szyb przednich,

2. Załącznik 1 dodatek 3 wg R43

3. Załącznik 1 dodatek 10 wg R43

4. Rysunków szyb

5. Wzoru oznakowania szyby przedniej

6. Deklaracji producenta o zgodności produkcji