Zakres wymagań
     W/w norma ustala następujący zakres wymagań stawianych świetlikom jak niżej:
1. Przepuszczalność światła
● Całkowity stopień transmisji światła
● Odporność w czasie na wpływy zewnętrzne
2. Wodoszczelność
3. Właściwości mechaniczne
● Odporność na obciążenia działające z góry
● Odporność na obciążenia odrywające
● Odporność na uderzenia
4. Zagadnienia ogniowe
● Zachowanie podczas pożaru
● Odporność ogniowa
● Odporność na działanie ognia z zewnątrz
5. Przepuszczalność powietrza
6. Izolacyjność cieplna
7. Izolacyjność akustyczna

      Zakres powyższych parametrów, które należy określić, ustala się na podstawie oceny zgodności z normą w zależności od podanego systemu zgodności. W przypadku, jeśli w systemie zgodności dany parametr nie występuje, oznaczenie go jest opcjonalne.

Omówienie niektórych wymagań i metod badań

     Ze względu na duży zakres właściwości zawartych w normie, w artykule ograniczono się do omówienia wybranych, najistotniejszych ze względu na komfort i bezpieczeństwo użytkowania, tj. wodoszczelności oraz właściwości mechanicznych. Z pozostałymi zagadnieniami, zainteresowani mogą zapoznać się w normie PN-EN 1873

 Wodoszczelność
     Wymaganie stanowi, że konstrukcyjne wykonanie świetlika powinno zapewniać spływ wody po jego zewnętrznej stronie; z wewnętrznej powierzchni nie może kapać woda.

     Metoda badania odzwierciedla działanie spływającego deszczu oraz topniejącego śniegu.

     Świetlik, wbudowany w fragment dachu, spryskuje się wodą za pośrednictwem sytemu dysz usytuowanego poziomo, rozmieszczonych w maksymalnych odstępach 700 mm. Odległość układu dysz, od najwyższego punktu świetlika powinna wynosić 200 (±5) mm.

     Wydatek wody powinien zawierać się w przedziale 2-3 l/ (m2min). Czas badania wynosi 60 min.
     W sprawozdaniu należy podać nachylenie badanej powierzchni.
     Badanie wodoszczelności wykonuje się na świetliku o największym wymiarze, wybranym z produkowanego typoszeregu.

Właściwości mechaniczne
a) Odporność na obciążenia działające z góry
      Wymaganie odporności na obciążenia działające z góry rozróżnia trzy typy świetlików, jak w tabeli 1.

     Wynik badania uznaje się za pozytywny, jeśli nie wystąpiły odkształcenia, które ograniczyłyby właściwości użytkowe świetlika, takie jak np. wodoszczelność, możliwość otwierania.

     Badanie wykonuje się dla najbardziej niekorzystnego wymiaru świetlika oraz wieńca nasadowego pod względem materiału, grubości (najcieńszej) warstwy zewnętrznej, rodzaju połączeń.


b) Odporność na obciążenia odrywające
      Wymaganie odporności na obciążenia odrywające rozróżnia pięć typów świetlików jak w tabeli 2.

     Wynik badania uznaje się za pozytywny, jeśli nie wystąpiły odkształcenia, które ograniczyłyby właściwości użytkowe świetlika jak np. wodoszczelność, możliwość otwierania.

     Badanie wykonuje się dla najbardziej niekorzystnego wymiaru świetlika oraz wieńca nasadowego pod względem materiału, grubości warstw, rodzaju połączeń.

Metoda badania
     Przebieg badania jest podobny w obydwu przypadkach.
     Badaniu podlega świetlik z wieńcem nasadowym, który umieszcza się na sztywnych podporach.
     Obciążenie przykładane jest do zewnętrznej warstwy świetlika (warstwy wewnętrzne powinny być usunięte).
      Obciążenie może być realizowane za pośrednictwem sprężonego powietrza lub balastu w postaci obciążników, przy tolerancji obciążenia 0, +2% założonej wartości.
     Temperatura badania: 23 (±4)oC.

c) Odporność na uderzenia małym ciałem twardym

     Wymaganie stanowi, że kula stalowa o masie 250 g (±1%) nie może przebić miejsc uderzenia.
     Metoda badania polega na zrzucaniu kuli jw., bez prędkości początkowej, z wysokości 1,0 m nad miejscem trafienia.

     Odporność na uderzenia sprawdza się w trzech punktach transparentnej powierzchni świetlika: na środku, w jednym z rogów (w przypadku świetlika okrągłego na brzegu) oraz w miejscu najbardziej wrażliwym.

     Temperatura badania: 23 (±4)oC.
     Badanie wykonuje się na świetliku i wieńcu nasadowym o najbardziej niekorzystnym wymiarze, w tym przypadku najmniejszym, oraz najbardziej niekorzystnym pod względem zastosowanego materiału, grubości warstw, rodzaju połączeń.

 d) Odporność na uderzenia dużym ciałem miękkim

     Wymaganie odporności na uderzenia dużym ciałem miękkim rozróżnia sześć typów świetlików jak w tabeli 3.
     Wymaganie stanowi, że worek o masie 50 kg nie może przebić próbki na wylot.

Metoda badania
     Badaniu podlega świetlik z wieńcem nasadowym. Wieniec mocuje się na sztywnych podporach.

     Worek o masie 50 kg zawiesza się powyżej przewidywanego miejsca trafienia na wysokości (w zależności od założonego typu świetlika) 0,6 m, 1,2 m, 1,6 m lub 2,4 m, liczonej od najniższego punktu worka, a następnie zrzuca bez prędkości początkowej.

     Odporność bada się w miejscu najsłabszym, znajdującym się w odległości 0,5 do 1,0 m od zewnętrznej krawędzi świetlika.
      Na każdej próbce świetlika można przeprowadzić tylko jedno badanie.

     Próbkę bada się po upływie jednej minuty od uderzenia workiem, nie zmieniając jego położenia, sprawdzając, czy przez ewentualnie powstały otwór nie przejdzie wzorzec kulisty średnicy 300 mm.
     Temperatura badania: 23 (±4)oC.

     Badanie wykonuje się na świetliku i wieńcu nasadowym o najbardziej niekorzystnym wymiarze, w tym przypadku najmniejszym, oraz najbardziej niekorzystnym pod względem zastosowanego materiału, grubości warstw, rodzaju połączeń.

Informacje dodatkowe
     Ważność wyników każdego badania świetlika, zgodnie z Normą Europejską, może  być rozszerzona na podstawie obliczeń i/lub korelacji na świetliki należące do jednego szeregu elementów budowlanych jak i na inne szeregi elementów budowlanych o ile przeznaczone do badania świetliki zostaną wybrane zgodnie z punktami 6.5.3 do 6.5.9 normy PN-EN 1873.

mg inż. Andrzej Dusza
ITB

 patrz też:

- Specjalność: oddymianie , Robert Sienkiewicz, Świat Szkła 4/2010

- "Kopuły" bez tajemnic , Tadeusz Michałowski, Świat Szkła 9/2009

- Przekrycia dachowe i naświetla z tworzyw sztucznych , Andrzej Kolbrecki, Bartłomiej Papis, Kamil Perzyna, Świat Szkła 4/2009 

- Zastosowanie świetlików dachowych i okien fasadowych jako urządzeń oddymiających , Piotr Głąbski, Świat Szkła - Przegrody przeszklone w ochronie przeciwpożarowej 01/2008

- Wymagania i badania pojedynczych (punktowych) świetlików dachowych , Andrzej Dusza, Świat Szkła 1/2008

- Zastosowanie świetlików dachowych i okien fasadowych jako urządzeń oddymiających , Piotr Głąbski, Świat Szkła 6/2007

- Świetliki dachowe w ochronie przeciwpożarowej , Krzysztof Bagiński, Świat Szkła 12/2005



 
więcej informacji: Świat Szkła 1/2008 
  • Logo - alu
  • Logo aw
  • Logo - fenzi
  • Logo - glass serwis
  • Logo - lisec
  • Logo - mc diam
  • Logo - polflam
  • Logo - saint gobain
  • Logo termo
  • Logo - swiss
  • Logo - guardian
  • Logo - forel
  • vitrintec wall solutions logo

Copyright © Świat Szkła - Wszelkie prawa zastrzeżone.