Rok 2002 był już trzecim z kolei rokiem spadku na polskim rynku okien. Ogółem sprzedano 4,5 miliona jednostek okiennych, co oznacza spadek o 5,9% w porównaniu z rokiem ubiegłym. Spadek był mniejszy niż w 2001 roku, kiedy to sprzedaż okien zmniejszyła się o 9%.
Powodem spadku była nadal słaba koniunktura, niski poziom inwestycji bezpośrednich oraz, w sektorze prywatnym, następstwa zniesienia dużej ulgi budowlanej, których nie zdołała zrekompensować nawet nowowprowadzona ulga renowacyjna.
W bieżącym roku ma nastąpić ponowny spadek ilościowy, jednak wyraźnie mniejszy niż w zeszłym roku. W 2004 natomiast producenci okien będą mogli się cieszyć z lekkiego wzrostu zbytu o 2,5%.
Po raz pierwszy przeprowadzona analiza rynku wykazała znaczne różnice w rozwoju rynku w poszczególnych regionach Polski, gdzie wskaźniki wahały się w 2002 roku pomiędzy +29% i -33%.
Wobec wciąż spadających cen odnotowano w 2002 r. jeszcze większy spadek obrotów branży. Wartość sprzedanych na rynku okien wyniosła ogółem 776 milionów euro, co oznacza spadek aż o 9,0% w stosunku do roku ubiegłego.
Spadek cen utrzyma się jeszcze w ciągu najbliższych dwóch lat, z tego powodu należy się liczyć w roku bieżącym z dalszą redukcją obrotów o 4,3% oraz ze stabilizacją w 2004 roku. Wzrost obrotów rynku okien nastąpi dopiero w pierwszym roku po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej wraz z istotnym inwestycyjnie wzrostem PKB ponad 3%.
Potencjał rozwoju rynku okien w Polsce jest jednak duży, z jednej strony ze względu na potężne zapóźnienia inwestycyjne w zakresie budownictwa niemieszkalnego jak szkoły, szpitale, budynki przemysłowe i biurowce, z drugiej strony z powodu znacznych niedoborów w budownictwie mieszkaniowym, szczególnie w segmencie remontowym. Zgodnie z szacunkami 80% ogólnej liczby, czyli 32,8 milionów okien nadaje się do wymiany.
Także w międzynarodowym porównaniu produkcji okien na mieszkańca Polska plasuje się na jednej z ostatnich pozycji w Europie. W 2002 osiągnęła wskaźnik 0,11 jedn. okiennych/mieszkańca, czyli prawie o prawie 40% mniej od przeciętnej europejskiej i aż trzy razy mniej niż lider tego rankingu - Austria.
W ramach badań pierwotnych rynku okien przeprowadzono specjalistyczne wywiady z 50 dyrektorami i managerami producentów okien, szkła, profili oraz okuć w Polsce. Według tak zdobytych informacji jakościowych wejście do Unii nie odgrywa już dla większości respondentów tak dużej roli, jak jeszcze przed rokiem, kiedy rozszerzeniu Unii i z tym związanymi inwestycjami przypisywano dużą role na drodze z kryzysu. W 2002 roku postrzegano ten fakt sceptycznie, głownie z powodu podwyższenia niskich stawek podatku VAT (7%), które wraz z wejściem do UE zostaną zwiększone do poziomu 22%. Zostaną wprawdzie zastosowane wyjątki dla firm oferujących kompletne usługi (np. sprzedaż okien wraz z montażem), mimo to obawy respondentów pozostają duże.
Duże obawy respondentów biorących udział w badaniu budzi związana z wejściem do Unii Europejskiej podwyżka podatku VAT do 22% Inne obawy związane były z postępującym trendem konsolidacji firm dostawczych na rynku polskim. Zdaniem 26% respondentów fenomen ten pogłębi problemy na polskim rynku okien, podwyższając koszty produkcji już od kilku lat taniejących okien, na co wiele firm nie będzie po prostu stać.
Okna z PVC stanowią nadal najlepiej rozwijającą się grupę produktów na polskim rynku stolarki okiennej, w 2002 roku osiągnęły 45,1% rynku, czyli ilościowo 2,0 miliony jednostek okiennych. Najwyższy procent w sprzedaży okien PVC dzieli dwóch gigantów tego sektora: Drutex i Oknoplast Kraków. Główną przyczyną pomyślnego rozwoju tej grupy produktów była wyraźna preferencja okien z tworzyw sztucznych w dwóch, obecnie najbardziej dynamicznych sektorach branży okiennej: w segmencie renowacji oraz budownictwie mieszkaniowym rezydencyjnym (domy jedno i dwurodzinne). Rozwojowi sprzyjała dodatkowo silniejsza niż w przypadku okien drewnianych redukcja cenowa. Wzrost na rynku okien PVC utrzyma się także w najbliższych dwóch latach, aż do osiągnięcia w roku 2004 46,8% rynku.
Z punktu widzenia ilościowego okna drewniane zajęły drugą pozycję, osiągnąwszy w 2002 r. 40,9% rynku. W 2003 roku ich udział zmniejszy się o dalsze 2,8%, a w 2004 r. o 3,4%. Dopiero w następnych kilku latach, wraz z rosnąca aktywnością nowego budownictwa, będziemy świadkiem powolnego, lecz systematycznego wzrostu udziału okien drewnianych w powiększającym się rynku całościowym.
Okna aluminiowe zdołały podwyższyć swój udział w rynku do 12,5%, co odpowiada 561 tys. sprzedanych jednostek okiennych. W 2003, przy stałej ilości oraz obniżających się cenach, nastąpi spadek wartościowy o 1,4%. Już w 2004 roku rynek okien aluminiowych ponownie, nieznacznie wzrośnie, zarówno ilościowo jak i wartościowo.
Wzrost udziału okien łączonych był jeszcze wyższy niż w przypadku okien z aluminium. Ogółem sprzedano 62,2 tys. Okien, co się równa 1,5% rynku. Wobec rosnącej ilości i lekko rosnących cen wartość tej grupy produktów wzrosła aż o 18%.
W 2002 r. suma okien wyprodukowanych na potrzeby renowacji przekroczyła 60% rynku, co zbliżyło polską strukturę rynku do niemieckiej. Wzrost tego sektora utrzyma się do 2004 roku, kiedy to również nowe budownictwo po raz pierwszy wyraźnie się ożywi.
38,3% rynku należało do budownictwa mieszkaniowego. W 2003 nastąpi krótka przerwa w utrzymującym się od kilku lat wzroście tego segmentu, by w 2004r. na nowo rozkwitnąć, szczególnie w zakresie budownictwa mieszkaniowego wielopiętrowego.
InterConnection
Całość artykułu w wydaniu drukowanym i elektronicznym
Inne artykuły o podobnej tematyce patrz Serwisy Tematyczne
Więcej informacji: Świat Szkła 9/2003
