Tarnów, leżący w Małopolsce nad rzekami Białą i Dunajcem, jest drugą po Krakowie aglomeracją skupiającą największą ilość obiektów zabytkowych. Miasto, sięgające historią czasów Piastów, prawa miejskie otrzymało w 1330 r. Mieszka w nim prawie 115 tys. mieszkańców.
Jest to zarazem miasto przemysłowe: przemysł chemiczny, maszynowy, metalowy, szklarski, spożywczy. Tarnów coraz śmielej inwestuje w nową architekturę. Nowe dzielnice, osiedla, drogi akcentowane są nowymi projektami architektonicznymi z dużą ilością szkła.
Fot. 1, 2. Dworzec PKP
Śródmiejskie centrum jawi się śmiałymi akcentami szklanych elewacji, co uatrakcyjnia znane już nam budowle. Wiele nowych projektów, jeszcze nie zrealizowanych, a zatwierdzonych do realizacji, zostało już nagrodzonych.
Swój spacer po mieście i prezentację ciekawych szklanych budowli rozpoczynam od dworców, bowiem dworzec jest wizytówką miasta. Tarnów ma się czym pochwalić i to w skali ogólnopolskiej, myślę tu o wspaniale odrestaurowanym dworcu kolejowym, najpiękniejszym w kraju!
Obiekt monumentalny w stylu neorenesansowo-tyrolskim, wielki niczym pałac, jawi się dużymi przestrzeniami, oszklonymi głównie w reprezentacyjnym holu (fot. 1, 2). Powstał w latach 1906-1910 w oparciu o projekt E. Baudischa z Ministerstwa Kolei Żelaznych w Wiedniu.
Fot. 4. Dworzec PKS
Niedaleko zlokalizowany jest dworzec PKS, cały przeszklony niebieskim szkłem, dzięki czemu znakomicie się prezentuje, podkreślając walory estetyczne i funkcjonalne (fot. 4).
Fot. 3. Bank PKO BP
Splendoru nowoczesnej dzielnicy miasta dodaje wielki gmach oddziału 2 Banku PKO BP w Tarnowie (ul. Słoneczna 28/30), o ciekawej, szklanej bryle. Lustrzane, wąskie powierzchnie użytego szkła są wysmakowane stylistycznie (fot. 3).
Fot. 5. Zakład Gazowniczy
Szklany biurowiec Karpackiej Spółki Gazownictwa (ul. Bandrowskiego 16) i zaraz obok GAZ-SYSTEM SA (ul. Bandrowskiego 16a) (fot. 5), to niewątpliwie najpiękniejsze budowle szklane Tarnowa. Budynek Karpackiej Spółki Gazownictwa kosztował 19 mln zł i jest dobrze oceniany przez Tarnowskie Forum Inwestycyjne. Wykonawcą była firma ABM SOLID SA, projektant Biuro Studiów i Projektów Łączności TELEPROJEKT Sp. z o.o. oddział w Krakowie.
Dane obiektu: kubatura 14 200,40 m3, pow. zabudowy 1267,05 m2, pow. użytkowa łącznie 3892,30 m2. Budynek posiada 6 kondygnacji. Oddany został do użytku w 2012 r.
Fot. 6. Zakład Wodociągów
Tarnowskie Wodociągi (ul. Narutowicza 37) również mają piękny biurowiec, stylowy z domieszką szkła, tworzący ciekawą kompozycję architektoniczną (fot. 6).
Fot. 7. Sanepid
Odrobina ciekawego pomysłu, lustrzane szkło, dobry projekt uatrakcyjniły siedzibę tarnowskiego Sanepidu przy ul. Mościckiego 10 (fot. 7).
Fot. 8. Przejście podziemne
Fot. 9. Park Wodny
Park Wodny (fot. 9) – Tarnowski Ośrodek Sportu i Rekreacji (TOSiR) (ul. Piłsudskiego 32), to ważna dla rekreacji mieszkańców Tarnowa inwestycja. Obiekty zlokalizowane są na powierzchni 5,5 tys. m2: pływalnia sportowa 25x12,5 m, basen rekreacyjny, zjeżdżalnie, gejzery, masaże i inne atrakcje. Wokół piękna infrastruktura z krajobrazem zieleni. Generalnym wykonawcą był INSTALBUD Rzeszów, projekt architektoniczny wykonał INWEST BAU. Całość inwestycji ujęta została w programie Ponadregionalnego Centrum Sportowo-Rekreacyjnego.
Fot. 10. Galeria Gemini Park
C.H. Gemini Park (fot. 10) przy ul. Nowodąbrowskiej 127, położone między trzema wielkimi osiedlami, posiada ogólną pow. użytkową 41 000 m2.
Zlokalizowane są tam 3 wielkie markety, parking na 1000 pojazdów doskonała baza gastronomiczna i sportowo-rekreacyjna. Jak przystało na takie obiekty również w Gemini Park w elewacji króluje szkło.
Fot. 11. Teatr Miejski
Teatr Miejski im. Ludwika Solskiego (ul. Mickiewicza 4) (fot. 11), przechodził modernizację, która kosztowała 15 mln. zł. Przebudowę Teatru zaprojektowali architekci z krakowskiego biura Dresler Architektura i Urbanistyka. Szklana elewacja teatru prezentuje się okazale.
Fot. 12, 13. Wyższa Szkoła Zawodowa
Inwestycja w trakcie realizacji z dużą dawką szkła, to Kampus Wyższej Szkoły Zawodowej, obejmujący obiekty dydaktyczno-naukowe, basen itp. Inwestorem jest Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Tarnowie (ul. Mickiewicza 8), wykonawcą ABM SOLID SA. (foto 12, 13).
A teraz coś z małej architektury. Ciekawą zabudowę wejść do przejścia podziemnego i windy zaprojektowano na ul. Mickiewicza (fot. 8), niedaleko Teatru Miejskiego.
Fot. 14. Kościól św. Rodziny
W Tarnowie można też znaleźć witraże, w tarnowskich kościołach i innych obiektach jest ich wiele. Jeden z piękniejszych witraży z 1907 r. (fot. 14) w transepcie projektu Stefana Matejki, bratanka i ucznia Jana, znajduje się w kościele p.w. Świętej Rodziny w Tarnowie (ul. Krakowska 41).
Fot. 15. Projekty rozwojowe miasta Tarnowa
Na koniec (fot. 15) prezentacja na planszach na skwerze przy ul. Krakowskiej zamierzeń architektonicznych miasta. Pokazano obiekty już zrealizowane i w przygotowaniu. Imponująca dawka szkła w tarnowskiej architekturze zatem jeszcze przed nami!
Edward Poskier
Całość artykułu w wydaniu drukowanym i elektronicznym
inne artykuły o podobnej tematyce patrz Serwisy Tematyczne
więcej informacj: Świat Szkła 10/2012