Lepsze zdrowie w świetle dziennym

Kontrola dostępu światła dziennego może być źródłem oszczędności energii w budynkach. Systemy sterowania dostępem światła do pomieszczeń, za pomocą np. rolet lub żaluzji z powiedzchniami lustrzanymi, mogą zmniejszyć koszty klimatyzacji dzięki możliwości odbijania zbyt intemsywnych promieni słonecznych (szczególnie w lecie) z powrotem na zewnątrz pomieszczenia.

 

Aby zmniejszyć koszty oświetlenia elektrycznego, odpowiednio zaprojektowane systemy sterowania światłem dziennym mogą też kierować nisko padające promienie słoneczne w zimie ku głębiej położonym rejonom pomieszczenia w celu ich doświetlenia.


Systemowa umiejętność dokładnego sterowania dostępem światła dziennego polega na zaprojektowaniu kształtu powierzchni lustrzanej żaluzji. Przeciwstawnymi działaniami, takimi jak odbicie promieniowania słonecznego na zewnątrz i przekierowanie światła dziennego w głąb pomieszczenia, należy zarządzać przez odpowiednie rozmieszczenie i orientację przestrzenną „lusterek” rozmieszczonych na powierzchni żaluzji.

 

Efektywność tych działań zależy ponadto od jakości powierzchni lustrzanych i zdolności, którą określa się mianem „monoodbicia”. Żaluzje powinny odbijać promieniowanie do wewnątrz lub na zewnątrz za pomocą tylko jednego odbicia, aby uniknąć absorpcji energii przy odbiciu wielokrotnym.

 

Z punktu widzenia użytkowników systemy sterowania dostępem światła dziennego nie mogą generować oślepiających odblasków powstajacych zarówno na ich powierzchni, jak i na szkle podczas odbijania promieni z powrotem na zewnątrz.

 

Wreszcie, systemy te powinny umożliwiać bardzo dobry widok z wnętrza pomieszczeń na zewnątrz – idealnie byłoby, gdyby w ogóle nie były zauważalne i zapewniały niezakłócony widok na zewnątrz.

 

Autor artykułu ma duże doświadczenie w opracowywaniu takich systemów lustrzanych, którymi zajmuje się od ponad 30 lat. Ponad 7 000 000 zaprojektowanych przez niego systemów sterujących dostępem światła dziennego jest instalowanych na szklanych dachach i fasadach na całym świecie. Opracował systemy do użytku wewnątrz i na zewnątrz pomieszczeń oraz do fasad typu „podwójna skóra”.

 

Artykuł koncentruje się na najnowszych osiągnięciach w zakresie systemów lustrzanych do stosowania między warstwami fasady z zamkniętą komorą powietrzną (Closed Cavity Facades – CCF).

 

Oprócz oszczędzania energii najbardziej korzystnym efektem lustrzanych systemów sterowania dostępem światła dziennego jest zapewnienia komfortu życia i korzystne efekty zdrowotne ludzi. Systemy sterowania dostępem światła dziennego ograniczają i przekierowują zbyt intensywne światło słoneczne bez zmiany spektrum światła.

 

Zachowane są właściwości światła dziennego. Większe natężenie oświetlenia pomieszczenia można uzyskać kierując światło słoneczne na sufit. Odbite od sufitu światło powoduje doświetlenie głębiej położonych rejonów pomieszczenia, nie powodując oślepiania. Pomaga to komfortowo pracować lub uczyć się zgodnie z biorytmami fizjologicznymi, na które naturalne światło korzystnie oddziałuje.

 

 

2020 01 20 1


Rys.1. Żaluzje Retro dla szyb zespolonych

 2020 01 20 2

2020 01 20 3

Rys. 2-3. Żaluzje Retro 80 mm dla fasad z zamkniętą komorą powietrzną (Closed Cavity Facades – CCF)

 


Metodologia
Jako rozwiązanie pozwalające na uzyskanie oszczędności dzięki lepszemu sterowaniu dostępem światła dziennego, opracowano pomysł optyki zwierciadeł dwuogniskowych o właściwościach selektywnych pod względem kąta odbicia światła, przy zastosowaniu ich w szybach zespolonych.

 

Systemy luster składają się z pojedynczych listewek żaluzji mających dwie różnie ustawione (pod różnymi kątami) powierzchnie lustrzane (co jest pokazane na rysunkach przekrojów listewek żaluzji).

 

Listewki są tak ukształtowane i rozmieszczone w żaluzji, że jedna połowa powierzchni żaluzji odbija promienie słoneczne z powrotem „w niebo” czyli na zewnątrz pomieszczenia, a druga połowa powierzchni odbija promienie słoneczne w głąb pomieszczenia, kierując je w stronę sufitu.

 

Żaluzje mają mikrofałdy z powierzchnią lustrzaną, które pracują zgodnie z regułami Fresnela i są umieszczone tak, aby –wykorzystując ich selektywność kątową – w lecie odbijały intensywne promienie słoneczne na zewnątrz, natomiast w zimie kierowały światło dzienne do dalszych rejonów wewnątrz pomieszczenia.

 

Wartości g<0,07 są osiągane przy szybie dwukomorowej (z trzema taflami szkła). Pomiary są wykonywane przy otwartej pozycji listewek (lameli) żaluzji i jednoczesnej przejrzystości >80% i przy kącie linii cienia 30°.

 

 

(...)

 


Koszty zastosowania
Wszelkie dodatkowe koszty instalacji żaluzji sterujących światłem dziennym, zastosowanych w szybach zespolonych, są amortyzowane przez oszczędności w zakresie chłodzenia i oświetlenia elektrycznego ok. 5 lat dłużej, niż tradycyjne zacienienie zewnętrzne (osłony przeciwsłoneczne umieszczone na zewnątrz pomieszczeń).

 

Z kolei w porównaniu do zacienienia wewnętrznego (osłon przeciwsłonecznych umieszczonych wewnątrz pomieszczeń), okres zwrotu jest dłuższy maksymalnie 2-3 lata. Transparentność lustrzanych żaluzji umożliwia zastosowanie fasady z takimi żaluzjami do każdego budynku biurowego, szpitala, hali sportowej itp. Ruchome i stałe żaluzje umieszczone wewnątrz komory fasady CCF nie starzeją się i nie jest wymagana ich konserwacja.

 

 

Wpływ oświetlenia na zdrowie
W długoterminowym badaniu z żaluzjami lustrzanymi przeprowadzonym w klasach szkolnych stwierdzono, że poziom kortyzolu, tzw. hormonu stresu, był nawet o 30% niższy niż w przypadku uczniów klas ze standardowymi żaluzjami zewnętrznymi. Melatonina, hormon snu, też była bardziej obniżona. Poziom serotoniny – odpowiedzialnej za rozkosz i szczęście – wzrósł.

 

Nawet czas przebywania w szpitalach może zostać skrócony o 10–15%, w zależności od natężenia światła w salach z chorymi pacjentami, jak pokazują badania prowadzone w Kalifornii i Korei Południowej.

 

Nasza fizjologia potrzebuje światła słonecznego jako impulsu do wytwarzania hormonu serotoniny oraz wielu innych hormonów i witamin. Brak światła dziennego powoduje zaburzenia fizjologiczne. Mówienie o lepszym dostępie światła dziennego oznacza mówienie o lepszym zdrowiu.

 

 

Stwierdzenia z raportów badań naukowych
Aby czytać, potrzebujemy poziomu natężenia oświetlenia 300-500 luksów. Do życia potrzebujemy naturalnego światła dziennego. Ludzka fizjologia rozwinęła się w dostosowaniu do przebywania na zewnątrz pomieszczeń i poziomu oświetlenia naturalnymi promieniami słonecznymi w zakresie od 20 000 do 100 000 lx.

 

Dziś w naszych budynkach żyjemy więc w warunkach biologicznej ciemności. Objawy niedoboru światła są obciążeniem psychologicznym i fizjologicznym. Lepsze oświetlenie miejsc pracy jest centralnym zadaniem dzisiejszej architektury.

 

W budynkach administracyjnych oszczędności energii do 30% całkowitego zużycia energii są możliwe dzięki inteligentnym systemom doświetlania światłem dziennym. Służą one również lepszym warunkom zdrowotnym w miejscu pracy.

 


Sterowanie energią
Systemy sterowania światłem dziennym wspierają efektywność energetyczną szklanych fasad poprzez: odbijanie intensywnego promieniowania słonecznego (powodującego w lecie przegrzewanie pomieszczeń) w celu zmniejszenia obciążenia chłodniczego budynków i przekierowanie światła dziennego do wnętrza w celu naturalnego oświetlenia całego pomieszczenia, co pomaga w oszczędzaniu oświetlenia elektrycznego (zwłaszcza w zimie).

 

Oszczędności w oświetleniu elektrycznym i zużyciu energii służącej do chłodzenia są głównym źródłem oszczędności energii budynku.

 

Wymagania dotyczące funkcji ochronnej i funkcji doświetlającej różnią się w zależności od roku:
- Zimą preferujemy zasady architektury słonecznej, czyli pasywne wykorzystania energii słonecznej – szczególnie w zakresie pasywnego pozyskiwania ciepła oraz maksymalne wykorzystanie pasma światła widzialnego.
- W lecie wymagania zmieniają się na odwrotne, ważna jest ochrona przed zbyt intensywnym promieniowaniem słonecznym.

 

Inaczej mówiąc: okno powinno być bardzo elastycznym „tworem”, dostosowującym się do przeciwstawnych wymagań i wykazującym cechy odpowiednie do nich.

 

Przemysł szklarski oferuje powłoki o wysokiej transparentności w zakresie światła widzialnego i powłoki niskoemisyjne (low-e), zmniejszajace „ucieczkę” ciepła przez szybę. Funkcje ochronne okien w zakresie ochrony przeciwsłonecznej są często realizowane przez standardowy system zacienienia, który – niestety – zmniejsza również natężenie światła dziennego przechodzącego przez okno i naturalne oświetlenie w głębi pomieszczenia. Powszechnie znanym przykładem tego zjawiska jest włączanie oświetlenia elektrycznego w słoneczny dzień, gdy rolety są opuszczone.

 


Optymalizacja projektu: dwuogniskowa optyka lustrzana (Bifocal Mirror Optics)
Innowacyjne są udoskonalenia dychotomicznej*), dwuogniskowej optyki luster, wykorzystywanych jako element szklanej międzywarstwy lub jako element okien lub każdej podwójnej fasady, co umożliwia regulowanie transmisji energii i przekierowanie światła przez optykę lustrzaną, która wykorzystuje specjalne przekroje listewek żaluzji.

 

System lustrzany składa się z pojedynczych żaluzji z dwoma różnymi powierzchniami lustrzanymi ustawionymi względem siebie pod pewnym kątem. Jedna powierzchnia lustrzana odbija promienie słoneczne z powrotem na zewnątrz, druga odbija je w głąb wnętrza. W ten sposób powstaje rodzaj systemu selektywnego, zależnego od kąta padania promieni słonecznych i kąta nachylenia powierzchni lustrzanej.

 

Ustawienie powierzchni lustrzanych lameli pod pewnym kątem do siebie powoduje sterowanie przepływem światła do wnętrza nawet bez ustawienia kątowego samej lameli. Intensywne w lecie promieniowanie od słońca będącego wysoko nad widnokręgiem jest odbijane z powrotem na zewnątrz.

 

W zimie słońce jest nisko nad widnokręgiem, więc promieniowanie odbija druga powierzchnia lustrzana, ale do wewnątrz. Systemy lustrzane są zatem dostosowane do potrzeb występujących zimą i latem, umożliwiając przenikanie przez okna większej ilości energii w zimie. Przechylanie lameli zmienia kąt ustawienia do słońca obu powierzchni lustrzanych, osłabiając lub wzmacniając podstawowy efekt, zgodnie z indywidualnymi potrzebami użytkownika.

 

Ponieważ system wykorzystuje różne kąty padania promieni słonecznych, w dolnej części okna montowane są lamele żaluzji tak zaprojektowane, aby całkowicie odbijały promienie słoneczne na zewnątrz, co pozwala uniknąć oślepiania osób siedzących przy oknach i przegrzewania pomieszczeń.

 

Funkcjonalność tak zaprojektowanych żaluzji jest wykorzystywana, gdy są w poziomej pozycji roboczej. Dlatego przezierność przez takie systemy żaluzji jest >85% przez całe lato, kiedy kąty padania promieni słonecznych są >30°. Tylko w przypadku bardzo niskich kątów padania promieni słonecznych listwy żaluzji należy lekko przechylić.

 


Reguły fizyczne wykorzystywane w technologii żaluzji Retro
Promienie słoneczne nie są pochłaniane, lecz odbijają się z powrotem na zewnątrz (w części żaluzji pełniącej funkcję przeciwsłoneczną). Ze względu na odpowiednie odbicie (odchylenie) promieniowania słonecznego za pomocą doskonałych luster zapobiega się przegrzewaniu strefy pomieszczenia blisko okna. Udaje się to dzięki precyzyjnemu przekierowaniu światła za pomocą luster o wysokiej jakości, które uniemożliwiają konwersję promieniowania świetlnego (światła widzialnego) na długofalowe promieniowanie cieplne.

 

*) Dychotomia (grec. dichotomos – przecięty na dwie części): dwudzielność, podział na dwie całkowicie odmienne części, które mogą uzupełniać się tworząc całość.


**) Soczewka Fresnela (soczewka schodkowa, soczewka pierścieniowa) – skonstruowana w 1822 r. przez Augustina-Jeana Fresnela soczewka składająca się z koncentrycznych pierścieni będących pocienionymi fragmentami soczewki. Często zbudowana jest z dwóch warstw: rozpraszającego kolimatora i skupiającego kolektora.

 


Zróżnicowane kształtowanie żaluzji
Żaluzje w górnej części okna mają lustrzaną powierzchnię z tzw mikrofałdami. Mikrofałdy zapewniają sztywność i stabilność listew żaluzji oraz kierunkowe odbicie światła. Projektowanie kształtu mikrofałdów odbywa się z wykorzystaniem praw optycznych Fresnela**) i powoduje odbicie na zewnatrz promieni słonecznych w lecie lub odchylenie promieni słonecznych w zimie do wnętrza.

 

W fasadach CCF fałdy na listwach żaluzji mają wysokość 5 mm. Długość listew (rozpiętość żaluzji w oknie) może wynosić do 1,5 m, bez konieczności podparcia w środku rozpiętości. Dwuogniskowa optyka lustrzanych żaluzji jest objeta zgłoszeniem patentowym (PCT).

 

 

Efektywność szyby: modulacja światła dziennego
Oprócz inteligentnej, sezonowej kontroli nasłonecznienia, po południowej stronie budynku zawsze jest wystarczająco dużo światła słonecznego, aby doświetlić wnętrze rozproszonym światłem dziennym uderzającym w sufit, więc opisywane żaluzje pozostają w pozycji poziomej otwartej.

 

2020 01 20 4

 

2020 01 20 4a

Rys. 4. Żaluzja RETROLuxTherm 12 mm typ O. Pierwsza połowa powierzchni żaluzji z przekierowaniem światła w głąb pomieszczenia (dodatkowe „samoistne” doświetlenie światłem naturalnym).
Uzupełniająca druga połowa powierzchni żaluzji zapewnia odbicie na zewnątrz promieni słonecznych (chłodzenie pasywne)

 

2020 01 20 5

2020 01 20 5a

Rys. 5. Żaluzja RETROLuxTherm 12 mm typ U. Pierwsza połowa żaluzji z funkcją przeciwsłoneczną odbija promienie słoneczne z powrotem na zewnątrz „w niebo” (chłodzenie pasywne).
Uzupełniająca druga połowa powierzchni żaluzji z funkcją przekierowania światła na sufit wewnątrz pomieszczenia i po odbiciu od sufitu w głąb pomieszczenia (samoistne doświetlanie)

 

2020 01 20 6

Rys. 6. Żaluzja RETROLux 80 mm Typ O

 

2020 01 20 6a

 

 

2020 01 20 7

Rys. 7. Żaluzja RETROLux 80 mm Typ U

 


Wartości współczynnika zysku ciepła z promieniowania słonecznego SHGC***), wynoszące ok. 0,07, są osiągane dla szyb jednokomorowych wykorzystanych w fasadzie zamkniętą komorą powietrzną (CCF) – pomiary wykonał TU Berlin (Institute for Lighting). W przypadku szyb dwukomorowych (potrójnego oszklenia) wartość g przy poziomym położeniu listew żaluzji jest <0,05.

 

W przypadku bardzo płaskiego kąta padania promieni słonecznych – nasłonecznienia wczesnym rankiem lub późnym popołudniem po wschodniej i zachodniej stronie – listwy żaluzji można nieco przechylić lub zastosować dodatkowe zabezpieczenie przed olśnieniem w rejonie blisko okna.

 

W celu uniknięcia oślepiania użytkownika przez lustrzane powierzchnie żaluzji, kształt fałdu lameli jest zaprojektowany tak, aby skierować padające światło stromo na sufit. Użytkownik spoglądający na lustrzane żaluzje zza biurka nie powinien widzieć błyszczącego jak lustro nieba, ale ciemniejsze wnętrze.

 

Specyficzny kształt luster i dokładne „prowadzenie” odbitego światła pozwalają uniknąć oślepienia odbitym światłem, do czego mogłoby dojść, gdyby światło było odbijane z powrotem na zewnątrz pod niewłaściwym kątem.

 


Zarządzanie energią poprzez kontrolę światła dziennego
Niewielka część płaskiego promieniowania słonecznego jest odchylana przez żaluzję typu U w dolnym obszarze okna stromo do sufitu. Większa część jest odbijana z powrotem na zewnątrz, dzięki czemu unika się przegrzania wnętrza. Oświetlenie pomieszczenia światłem dziennym jest bezpieczne.

 


Zalety żaluzji sterujących światłem dziennym
Opisywany system regulacji dostepu światła naturalnego ma wiele zalet. Jego akceptacja przez użytkowników jest bardzo wysoka ze względu na doskonałą transmisję optyczną (wizualną).

 

Smukłość pojedynczych listew żaluzji pozwala na doskonały widok na zewnątrz. Wysokość żaluzji wynosi 1,3 mm – niewiele więcej niż linia napisana długopisem. W przypadku fasady CCF żaluzje mają wymiary: szerokość 80 mm, wysokość 5 mm i odległość 50 mm między żaluzjami.

 

Transparentność otwartych żaluzji jest >85% przy jednoczesnej linia cienia 30°. Z odległości >4 m żaluzje nie są już widoczne w ciągu dnia. Okno jest bardzo transparentne (przezroczyste), a jednocześnie zapewnia zacienienie (ochronę przed intensywnymi promieniami słonecznymi) w lecie. Osiągana transparentność kwalifikuje oszklenie z tymi żaluzjami do każdego budynku biurowego, szpitala, hali sportowej itp.

 

Zarządzanie obiektami wspiera trend projektowania fasad z oszkleniem zapewniającym kontrolę oświetlenia (ochronę przeciwsłoneczną). Ze względu na stały montaż w przestrzeni między warstwami oszklenia, systemy żaluzji lustrzanych nie ulegają starzeniu.

 

Nie jest wymagana też pracochłonna konserwacja. Dla większości projektantów oszczędność energii zużywanej na chłodzenie i oświetlenie elektryczne oraz trwałość (długowieczność) są głównym argumentem przy stałej instalacji systemu żaluzji. W elewacjach dwuwarstwowych z zamkniętą komorą powietrzną uzyskuje się te same zalety.

 

 2020 01 20 8

Rys. 8. Wartość g w zależności od kąta padania promieni słonecznych, fasada z zamkniętą komorą powietrzną CCF z potrójnym przeszkleniem (szybami dwukomorowymi)

 

2020 01 20 9

Rys. 9. Śledzenie promieni słonecznych (Photon Mapping****)) dla dla kąta padania promieni słonecznych 55° bez rozproszonego światła (po lewej)

 

2020 01 20 10

Rys. 10. Przekierowanie światła w kierunku sufitu za pomocą żaluzji typu O (po prawej)

 

2020 01 20 11

Rys. 11. Śledzenie promieni słonecznych dla kąta padania promieni słonecznych 35° bez rozproszonego światła

 

2020 01 20 12

Rys. 12. Przekierowanie światła w kierunku sufitu za pomocą żaluzji Retro typu U

 


***) Współczynnik zysku ciepła z promieniowania słonecznego (SHGC). Współczynnik SHGC określa część padającego promieniowania słonecznego wpuszczanego przez okno, zarówno bezpośrednio przenoszonego, jak i pochłanianego, a następnie uwalnianego do wewnątrz. Współczynnik SHGC jest wyrażany liczbą od 0 do 1. Im niższy współczynnik zysku ciepła słonecznego dla okna, tym mniej ciepła z promieniowania słonecznego przenosi się do wnętrza pomieszczenia.

 

****) Technika mapowania fotonowego (ang. photon mapping) – technika symulowania realistycznego rozkładu oświetlenia polegająca na utworzeniu, a następnie odpowiednim wykorzystaniu podczas renderowania struktury danych, która przechowuje informacje o rozkładzie światła w danej scenie trójwymiarowej. Najprościej jest opisać przebieg odbicia kierunkowego, czyli tzw. lustrzanego, najtrudniej – wielokrotne odbicie rozproszone i pośrednie oddziaływania typu składowej kierunkowej padającej na powierzchnię rozpraszającą.

 


Lepsze zdrowie przez lepszy dostęp do naturalnego światła dziennego
Wyniki badań na Uniwersytecie Medycznym Paracelsus w Salzburgu (AT) pokazują mniejsze zmęczenie w ciągu dnia, szybszy postęp pracy, lepsze zarządzanie stresem, lepszą zdolność koncentracji w przypadku dostępu do naturalnego światła dziennego.

 

Uniwersytet w Salzburgu przeprowadził długotrwałe badania porównawcze w klasach szkolnych. Badano skutki zdrowotne i psychologiczne zauważalne w wyniku poprawy dostępu do naturalnego światła dziennego. W badaniu porównano użycie konwencjonalnej, zewnętrznej osłony przeciwsłonecznej i żaluzji Retro sterujących dostępem naturalnego światła.

 

Badania kliniczne wykazały wyraźnie: studenci klas wyposażonych w żaluzje Retro wykazują znacznie większą redukcję poziomu kortyzolu – hormonu stresu. Poziom kortyzolu był do 30% niższy niż u kolegów z klasy ze standardowymi żaluzjami zewnętrznymi. Ponadto melatonina, hormon snu, była na niższym poziomie podczas zajęć z lepszym oświetleniem dziennym.

 

Dopływ światła dziennego zmniejsza więc nie tylko stres, ale także zmęczenie w ciągu dnia. Wzrósł poziom serotoniny, odpowiedzialnej za rozkosz i szczęście. Ponadto uczniowie wykazali się większą prędkością uczenia, a w testach wykazali lepszą zdolność koncentracji. Dla pracujących cały dzień dorosłych istotna jest możliwość cieszenia się większą ilością naturalnego światła dziennego bez dokuczliwego oślepiania zbyt intensywnymi promieniami słonecznymi.

 

Tu pomocne jest możliwość przekierowania promieniowania słonecznego na sufit w pomieszczeniu. Nawet 4000-5000 luksów odbite od sufitu nie powoduje odblasków od ekranu komputera  i nie oślepia, ale pomaga zachowaniu dobowego rytmu w chronobiologii ludzkiej fizjologii.

 

2020 01 20 13

Rys. 13. Zasada kierunkowego selektywnego odchylenia światła

 

 2020 01 20 14

2020 01 20 14a

Rys. 14. Mapowanie fotonowe autorstwa Larsa Grobe (University Luzern, CH) w pomieszczeniu z oknem z zamontowanym systemem żaluzji Retro zaprojektowanym przez Koester Lighting Design

 

2020 01 20 15 

Rys. 15. Wyniki badań na Uniwersytecie Medycznym Paracelsus w Salzburgu (AT) opisują zalety lustrzanych żaluzji: mniejsze zmęczenie w ciągu dnia, szybszy postęp pracy, lepsze zarządzanie stresem, lepsza zdolność koncentracji

 

2020 01 20 16

Rys. 16. Widok przez system otwartych żaluzji

 

 

Nawet czas pobytu w szpitalach można zmniejszyć o 10-15%, w zależności od natężenia naturalnego światła w salach chorych. Dostarczenie większej ilości światła dziennego jest niezbędnym zadaniem w architekturze! 

 

 

(...)

 

Artykuł został oparty na wykładzie zaprezentowanym na Konferencji GLASS PERFORMANCE DAYS 2019, która odbyła się w dniach 26-28 czerwca 2019 r. w Tampere w Finlandii


Helmut Köster
Köster Lichtplanung, Frankfurt nad Menem, Germany

 

Bibliografia
[1] Hartl, A.: Kontrola światła dziennego w celuzmniejszenia stresu i zmęczenia w ciągu dnia u dzieci w wieku szkolnym (Tageslichtlenkung zur Reduzierung von Stress und Tagesmüdigkeit bei Schulkindern), Paracelsus Medizinische Privatuniversität Salzburg, Sonderdruck Institut für Ecomedicine, pp 1-8, 2018.
[2] Bahnsen, U.: Czy to jeszcze przeczytasz, czy zbyt często oglądasz telefon? (Ist das noch zu lesen, oder schauen Sie zu oft auf ihr Handy?) Zeit, 30.05.2018, p- 29ff.
[3] Grobe, Lars. O.: Dwukierunkowa funkcja dystrybucji rozproszonego światła od powierzchni arkuszy blachy, fasady CC i energia słoneczna (Bidirectional Scatter Distribution Function of two Metal Sheets, CC Envelopes and Solar Energy), Lucerne University of Applied Sciences and Arts, Summary of measurements, Oct. 10, 2015
[4] Schregle. R.: Opracowanie i integracja rozszerzonych mapy fotonów RADIANCE – Raport techniczny (Development and Integration of the RADIANCE Photon Map Extension – Technical Report), Rev. 1.14, CC Envelopes and Solar Energy, Lucerne University of Applied Sciences and Arts, June 1, 2015
[5] Aydinli, S., Gramm, S., Kaase, H., Köster, H.: Integracja mierzonych wartości technicznych światła dziennego w programach planowania na przykładzie nowatorskich systemów ochrony przeciwsłonecznej (Einbindung tageslichttechnischer Messwerte in Planungsprogramme am Beispiel eines neuartigen Sonnenschutzsysteme), Bauphysik 37 (2015), Heft 15, p. 257-262, Ernst & Sohn Verlag, Berlin.
[6] Köster, H.: Architektura ze zmiennym dostępem światła dziennego (Dynamic Daylight Architecture), Birkhäuser Publisher, Basel, 2004
[7] Köster, H.: Modelowanie dostępu naturalnego światła dziennego – strategie dla fasad adaptacyjnych (Tageslicht modulieren – Daylight Modulation, Strategies for Adaptive Facades), WiTag Publisher, Frankfurt, 2014
[8] Köster, H.: Dwuogniskowe osłony okienne (Bifokale Fensterbehänge) DE10 2019 207 768.4
[9] Köster, H.: Osłony okienne odblaskowe (Retroreflektierende Fensterbehänge) DE10 2019 207 766.8
[10] Köster, H.: Osłony przeciwsłoneczne i żaluzje odbijające światło do kierowania promieniowania słonecznego (Sun Protection and Light-deflecting Louvers for Guiding Zenith Radiation Inward) PCT/EP2017/052175

2020 01 20 17

 

Całość artykułu w wydaniu drukowanym i elektronicznym 

Inne artykuły o podobnej tematyce patrz Serwisy Tematyczne 
Więcej informacji:  Świat Szkła 01/2020
   

  • Logo - alu
  • Logo aw
  • Logo - fenzi
  • Logo - glass serwis
  • Logo - lisec
  • Logo - mc diam
  • Logo - polflam
  • Logo - saint gobain
  • Logo termo
  • Logo - swiss
  • Logo - guardian
  • Logo - forel
  • vitrintec wall solutions logo

Copyright © Świat Szkła - Wszelkie prawa zastrzeżone.