Celem nadrzędnym w budownictwie energooszczędnym i pasywnym jest redukcja strat cieplnych w budynku do relatywnie niskiego poziomu lub wręcz ich eliminacji. Inwestorzy i wykonawcy korzystają z różnych materiałów do budowy i izolacji termicznej ścian dla polepszenia rzeczywistego, całkowitego współczynnika jej izolacyjności. Rozwój systemów okiennych oraz przeszkleń służy także poprawie ich izolacyjności, co ma ogromne znaczenie z uwagi na fakt, że to właśnie przez te elementy ściany straty ciepła mogą być największe nawet na poziomie 30% dla całego budynku.
Dlaczego okna w budynkach energooszczędnych i pasywnych powinny znajdować się poza murem?
Okna o współczynniku Uc na poziomie 1,0 - 0,8 W/(m2 K) nie są już niczym specjalnym i występują w wielu projektach, zawsze wtedy, gdy inwestorowi zależy na obniżeniu kosztów ogrzewania obiektu.
Przykładowa ściana w nowo budowanym domu energooszczędnym składa się ze: ściany nośnej czyli muru – np. grubości 24 cm lub więcej, zależnie od zastosowanego materiału (np. bloczki z betonu komórkowego lub pustaki ceramiczne), ocieplenia czyli warstwy izolacji termicznej – np. grubości 20 cm lub więcej (np. wełna mineralna lub styropian), warstwy wykończeniowej elewacji – warstwa tyku lub warstwa klinkieru.
Taki przekrój ściany wymusza położenie okna – o dobrych parametrach izolacyjnych – w przestrzeni izolacji termicznej. Istnieje więc możliwość praktycznego wyeliminowania liniowych mostków termicznych na obwodzie montowanego okna. Jest to korzystne, gdyż zależnie od zastosowanych materiałów w ścianie oraz ich rzeczywistej grubości dostosowujemy położenie okna do optymalnego przebiegu izoterm, a przez to skuteczne eliminujemy ewentualną kondensację i wykraplanie wilgoci po stronie wewnętrznej przeszklenia.
Dodatkowo ustawienie okna w płaszczyźnie bliższej elewacji wpływa na skuteczniejsze wykorzystane jego powierzchnia do doświetlenia wnętrza obiektu, co nie pozostaje bez znaczenia przy całkowitym bilansie energetycznym budynku – szczególnie istotne w przypadku budownictwa pasywnego.
Rys. 1. Przykład zamontowanego okna z wykorzystaniem Systemu JB-D
Czy możliwym jest skuteczne osadzenie okna w przestrzeni izolacji termicznej ściany warstwowej?
Okno oprócz swojego ciężaru (obciążenie statyczne) narażone jest na ciągłe obciążenia dynamiczne wywołane działaniem czynników atmosferycznych, a przede wszystkim wiatru i temperatury. Dlatego prawidłowe i trwałe osadzenie okna ma zawsze ogromne znaczenie dla jego skutecznego funkcjonowania w długim okresie użytkowania. Jednak jak to zrobić w miękkim materiale izolacyjnym, do którego zaliczamy: styropian lub wełnę mineralną?
Skutecznym rozwiązaniem jest system JB-D firmy SFS intec.
Wśród licznych zalet takiego montażu można wyróżnić te, które odnoszą się do fizyki budowli oraz ekonomii:
- montaż okna dostosowany do przewidywanego przebiegu izoterm,
- regulacja położenia okna w trzech płaszczyznach,
- kompensacja normalnych tolerancji wymiarów budowlanych muru i otworu okiennego,
- szeroki zakres systemowego wymiaru wysunięcia AK od 5 do 150 mm,
- bezpieczne przejęcie przez okno wszystkich obciążeń statycznych i dynamicznych w czasie długotrwałego użytkowania obiektu,
- pomiędzy ramą ościeżnicy a otworem pozostawienie wystarczającej przestrzeni dla materiału izolacyjnego i uszczelniającego.
Rys. 2. Schemat montażu konsoli dolnej JB-DK
Opis Sytemu JB-DK
W skład systemu wchodzą dwa, podstawowe rodzaje elementów mocujących:
- konsole dolne JB-DK: przeznaczone do mocowanie dolnej ramy ościeżnicy,
- wsporniki boczne JB-D: służące do mocowania bocznych i górnej (jeżeli nie występują zintegrowane rolety zewnętrzne) ramy ościeżnicy.
To dzięki ich zastosowaniu możliwym staje się zamocowanie okna do muru z zachowaniem wymiaru wysunięcia, określanego w systemie jako AK, w zakresie od 5 do 150 mm (Rys. 2).
Konsole dolne JB-DK
Konsola dolna JB-DK składa się - w wersji podstawowej - z szyny oraz regulowanego wspornika wysokości, który występuje w dwóch odmianach konstrukcyjnych: HVW - kątownik wysokości lub HVP - płytka wysokości (Rys. 3). Ich zastosowanie uzależnione jest od kształtu mocowanego profilu oraz ewentualnych wytycznych lub zaleceń producenta profili systemowych.
Konsole dolne JB-DK są produkowane w trzech odmianach długościowych pozwalających na uzyskanie maksymalnego, systemowego wymiaru wysunięcia AK odpowiednio w zakresie: 0 - 50 mm, 0 - 100 mm lub 80 - 150 mm.
W przypadku konieczności zastosowania konsoli dolnych JB-DK do mocowania ciężkich i wielkogabarytowych okien lub przeszkleń, przy systemowym wymiarze wysunięcia AK powyżej 80 mm można zastosować dodatkową podporę wzmacniającą AW75 (Rys. 4).
Rys. 3. Przykład regulowanego wspornika wysokości:
a) płytka
b) kątownik
Rys. 4. Konsola dolna JB-DK z dodatkową podporą wzmacniającą AW75.
W murze wykonanym z pełnych materiałów konsola dolna JB-DK mocowania jest przy wykorzystaniu odpowiednich łączników zależnie od typu podłoża zgodnie ze schematem na rysunku 2. Kiedy materiałem muru jest pustak (np. Porotherm), który uniemożliwia mocowanie konsoli dolnej JB-DK w podstawowym układzie pionowym łączników (z uwagi na ich równoległe ułożenie względem kanałów lub szczelin pustaka) koniecznym jest zastosowanie dodatkowego kątownika ALW (Rys. 5). Wtedy mocowanie konsoli dolnej odbywa się po przez kątownik ALW od strony wewnętrznej muru z wykorzystaniem łączników FB osadzanych prostopadle do kanałów lub szczelin pustaka.
Rys. 5. Schemat montażu konsoli dolnej JB-DK w murze z pustaków
Rys. 6. Konsola dolna JB-DK z dodatkowym kątownikiem ALW.
Bardzo istotne dla projektanta, montażysty – a w konsekwencji także użytkownika jest określenie przez producenta nośności charakterystycznych dla poszczególnych odmian konsoli dolnych JB-DK w zależności od systemowego wymiaru wysunięcia AK (Rys. 7).
Rys. 7. Nośność charakterystyczna konsoli dolnych JB-DK w N
Wsporniki boczne JB-D
Drugim podstawowym elementem mocującym systemu są wsporniki boczne JB-D. Występują one w dwóch odmianach różniących się jedynie długością części gwintowanej (wersja: 40 lub 60 mm), która współpracuje z elementem łączącym z ramą oznaczonym jako AM8-T. Schemat położenia wspornika bocznego JB-D mocującego ramę ościeżnicy pokazano na Rys. 8.
Rys. 8. Schemat montażu wspornika bocznego JB-D dla ramy bocznej ościeżnicy
Podobnie jak konsole dolne JB-DK także wsporniki boczne JB-D są produkowane w trzech odmianach długościowych pozwalających na uzyskanie maksymalnego, systemowego wymiaru wysunięcia AK odpowiednio do: 50 mm, 100 mm lub 150 mm.
Kolejnymi integralnymi elementami systemu są łączniki mocujące przeznaczone zarówno do mocowania konsoli dolnych JB-DK jak i wsporników bocznych JB-D. Konstrukcja łączników dostosowana jest do odpowiedniego materiału podłoża, w którym będą one osadzane.
Zestawienie łączników wraz z ich podstawowym przeznaczeniem:
- łącznik FC-D15/T25-7,2 x 45 - mocowanie w ścianie betonowej (klasa min. C15), nadprożu,
- łącznik FB-FK-T30-7,5 x 92 - mocowanie przede wszystkim w ścianie z pustaków, dziurawek
- łącznik IGR-T-T25-8,0 x 65 - mocowanie w ścianie z betonu komórkowego.
Rys. 9. Wspornik boczny JB-D (odmiana 40 mm)
System JB-D – zasady montażu okien poza murem
Najważniejszy jest dobry pomiar otworów okiennych. Zastosowanie systemu JB-D do montażu okien nie wpływa na konieczność powiększania standardowych wymiarów szczelin między oknem a murem w otworze okiennym. Zarówno konsole dolne JB-DK, jak i wsporniki boczne JB-D wymagają zastosowania minimalnej szczeliny na poziomie 10 mm, choć prawidłowy montaż okna jest możliwy także przy większych wymiarach np. na poziomie 30 mm na stronę!
Zasadnicze znaczenie ma precyzyjne rozplanowanie położenia okna w przekroju ściany. Najczęściej określany będzie wymiar szczeliny jaką należy utworzyć pomiędzy zewnętrzną stroną muru a wewnętrznym licem ramy ościeżnicy. Znając dodatkowo typ i wymiary profilu ramy ościeżnicy oraz wszelkie dodatkowe elementy montażowe, takie jak profile podparapetowe lub transportowe, i korzystając z wytycznych systemodawcy istnieje możliwość określenia systemowego wymiaru wysunięcia AK – patrz rys. 10. oraz rodzaju wymaganego wspornika wysokości konsoli dolnej JB-DK. Na podstawie określonego wymiaru AK dokonujemy wstępnego wyboru zakresu wysunięcia konsoli dolnych i wsporników bocznych. Do dyspozycji mamy trzy podstawowe zakresy wymiarowe dla wysunięcia AK: do 50 mm, do 100 mm oraz w zakresie: 80÷150 mm.
Rys. 10. Systemowy wymiar wysunięcia AK.
System przewiduje zastosowanie jednej z dwóch odmian konstrukcyjnych regulowanego wspornika wysokości: HVW – kątownik wysokości lub HVP – płytka wysokości (rys. 10).
Na rysunku 11. przedstawiono schemat rozmieszczenia elementów mocujących Systemu JB-D. Należy pamiętać, aby odległość konsoli dolnej JB-DK lub wspornika bocznego JB-D od naroża wynosiła 150 mm (odległość B). Wymiar ten odnosi się także do położenia konsoli względem słupka w przypadku okien z podziałem.
Rys. 11. Zasada rozmieszczania elementów mocujących systemu JB-D dla typowego okna.
Drugim podstawowym wymiarem dla prawidłowego rozmieszczania elementów mocujących w systemie JB-D jest maksymalna odległość między sąsiednimi konsolami dolnymi JB-DK lub wspornikami bocznymi JB-D (odległość A): 700 mm – niezależnie od rodzaju i koloru okna.
Po doborze wstępnym rozmieszczenia konsoli dolnych ze względów wymiarowych (geometrycznych) należy sprawdzić, czy zakładany ciężar okna przy przyjętym wymiarze wysunięcia AK zostanie przeniesiony przez przyjętą liczbę konsoli dolnych JB-DK. Do tego celu służyć może diagram wskazujący maksymalne nośności dla odpowiednich konsoli dolnych JB-DK w zależności od systemowego wymiaru wysunięcia AK. W przypadku okien ciężkich musimy zagęścić liczbę konsoli dolnych, jaką określiliśmy na podstawie wymiarów okna lub – jeżeli wymiar wysunięcia AK przekracza 80 mm – zastosować konsolę dolną JB-DK z dodatkową podporą wzmacniającą AW75 (rys. 12.).
Rys. 12. Konsola dolna JB-DK150-HVW (standardowo wyposażona w podporę wzmacniającą AW75).
Konsola dolna JB-DK150, której zakres wysunięcia wynosi 80-150 mm wyposażona jest standardowo we wspornik AW75, aby przy znacznych wysunięciach utrzymać wysokie parametry nośności.
Na szczególną uwagę zasługuje dobór konsoli dolnych JB-DK dla muru wykonanego z pustaków, w którym szczeliny lub kanały przebiegają pionowo i nie pozwalają na skuteczne osadzenie łącznika mocującego szynę konsoli. W takim przypadku należy zastosować konsolę dolną JB-DK wraz z dodatkowym kątownikiem ALW. Mamy wtedy możliwość mocowania, połączonej z kątownikiem ALW, konsoli łącznikami typu FB osadzanymi w kierunku prostopadłym do szczelin lub kanałów pustaka (rys. 13.).
Rys. 13. Schemat montażu konsoli dolnej JB-D z dodatkowym kątownikiem ALW w murze z pustaków.
Systemowe łączniki do montażu konsoli i wsporników
System JB-D zawiera kilka specjalnych łączników pozwalających na odpowiedzialny montaż konsoli dolnych i wsporników bocznych do wybranych materiałów ścian konstrukcyjnych. Każdy łącznik ma dla typowego materiału ściennego udokumentowane wartości nośności, które zabezpieczają mocowany element przed wyrwaniem z podłoża. Należy zwrócić uwagę, że wszystkie z tych elementów są osadzane bezpośrednio w podłożu – nie występują dodatkowe elementy rozporowe.
Łącznik do mocowania w ścianie betonowej lub z pełnej cegły: FC-D15/T25-7,2 x 45 pokazano na rysunku 14a. Osadzanie w podłożu wymaga nawiercenia otworu wstępnego o średnicy 6,0 mm na głębokość ok. 60 mm. Stosunkowo duży łeb pozwala na skuteczny docisk mocowanej szyny do podłoża.
Do mocowania w pustakach ceramicznych stosowany jest łącznik FB-FK-T30-7,5 x 92 (pokazany na Rys. 14b). Dla skutecznego jego osadzania wymagane jest wykonanie otworu wstępnego o średnicy 5,0 mm w kierunku prostopadłym do przebiegu kanałów (szczelin) w pustaku. Długość łącznika jest tak dobrana aby zapewnić zawsze mocowanie w trzech ściankach pustaka niezależnie od zastosowanego produktu w ścianie (np. pustak Porothem, pustak Max, cegła dziurawka K3).
Mocowanie w bloczkach z betonu komórkowego wykonywane jest za pomocą łącznika IGR-T-T25-8,0 x 65 pokazanego na rys. 14c. Osadzanie obywa się przy niskiej prędkości obrotowej, bez wiercenia otworu wstępnego. Specjalnie ukształtowany zarys gwintu pozwala na skuteczne wkręcenie się łącznika w jednorodny materiał z betonu komórkowego.
Rys. 14. Przykłady systemowych łączników do bezpośredniego montażu w odpowiednim materiale ściany nośnej.
a) łącznik: FC-D15/T25-7,2 x 45,
b) łącznik: FB-FK-T30-7,5 x 92,
c) łącznik: IGR-T-T25-8,0 x 65.
Montaż wstępny konsoli dolnej JB-DK do ściany konstrukcyjnej
Czynności te wykonuje się przed osadzeniem okna. Konsolę dolną JB-DK wraz z osadzonym, odpowiednim wspornikiem wysokości: HVW lub HVP, dosuwamy maksymalnie do lica zewnętrznego muru (rys. 15.). Wtedy można wykonać pierwszy otwór w podłożu – wykorzystując szynę konsoli dolnej jako szablon wiertarski – najbliższe miejsce od krawędzi muru położone w wydłużonym otworze szyny. Dzięki temu zachowany zostanie wymagany, minimalny odstęp pierwszego otworu od krawędzi ar = 30 mm. Następnie w otworze osadzamy wstępnie odpowiedni dla danego podłoża łącznik mocujący – bez pełnego jego dokręcenia.
Rys. 15. Typowy, wstępny montaż konsoli dolnej JB-DK.
Teraz za pomocą miary określamy wysunięcie konsoli na wymiar AK i znowu, wykorzystując szynę konsoli jako szablon wiertarski, wiercimy drugi otwór w podłożu w miejscu skrajnego, pojedynczego otworu w szynie. Osadzamy drugi łącznik w wykonanym właśnie otworze – dokręcając go i poprzedni łącznik ostatecznie. Powyższe czynności powtarzamy dla kolejnych konsoli dolnych JB-DK.
Kiedy mamy osadzone wszystkie konsole dolne dla danego okna ustalamy jednakowy poziom położenia dla wszystkich wsporników wysokości (HVW lub HVP) przez regulację nakrętkami. Jeżeli jest to konieczne, można zablokować (skontrować) położenie wsporników dodatkową nakrętką M8 (zestaw konsoli dolnych jej nie zawiera) osadzoną na trzpieniu gwintowanym bezpośrednio pod szyną konsoli.
Montaż wstępny wsporników bocznych JB-D w ramie okna
Boczne wsporniki JB-D można zamontować zarówno już podczas produkcji okna, jak i dopiero przy montażu okna na budowie. Dla okien z PCV zalecane jest osadzanie elementu łączącego w ich wzmocnieniu (rys. 16.).
Rys. 16. Typowy, wstępny montaż wspornika bocznego JB-D.
Na początek należy wywiercić otwór przelotowy o średnicy 10,5 mm w bocznej części ramy ościeżnicy, który wykorzystać będzie można w przyszłości na wyregulowanie położenia ramy już po osadzeniu elementów montażowych systemu JB-D. W wykonanym otworze, od strony zewnętrznej ramy, osadzamy tuleję elementu łączącego ramę: AM8-T i mocujemy ten element za pomocą dwóch, odpowiednich wkrętów położonych w jego otworach.
Jeżeli montaż wstępny wsporników bocznych prowadzony był podczas produkcji okna, należy teraz zabezpieczyć wspornik boczny na czas transportu lub ewentualnie wykręcić jego szynę wraz z trzpieniem gwintowanym i dostarczyć na plac budowy oddzielnie. W tym drugim przypadku unikamy możliwości uszkodzenia wspornika oraz okna w czasie transportu, załadunku i wyładunku okien. Pamiętać trzeba, aby przed przystąpieniem do montażu okna w otworze ponownie wkręcić trzpień gwintowany wraz z szyną w osadzony wcześniej w ramie element AM8-T.
Dla okien, w których nie będą występowały rolety zewnętrzne (np. zintegrowane lub montowane w skrzynkach wpuszczanych) wsporniki boczne JB-D są montowane do nadproża na ramie górnej! Ich rozmieszczenie powinno odpowiadać rozmieszczeniu konsoli dolnych JB-DK dla ramy dolnej.
Montaż ramy dolnej okna do wstępnie osadzonych konsoli dolnych JB-DK
Po przygotowaniu okna do osadzenia w otworze (zainstalowane wszystkie wsporniki boczne, założone niezbędne materiały uszczelniające i izolacyjne – jeżeli technologia wymaga tego przed osadzeniem okna) stawiamy je na wstępnie zamontowanych konsolach dolnych JB-DK z wypoziomowanymi wspornikami wysokości (HVW lub HVP). Teraz jest czas na sprawdzenie poziomu okna oraz wyrównanie dystansów bocznych między oknem a otworem. Staramy się uchwycić jednocześnie pionowe położenie okna w przekroju ściany.
Jeżeli występuje konieczność modyfikacji położenia ramy dolnej okna, stosownie regulujemy położenie poszczególnych wsporników wysokości, aż zamierzony efekt zostanie osiągnięty. Wtedy przykręcamy wsporniki wysokości do ramy okna lub profilu podparapetowego: z boku (od środka budynku) w przypadku kątownika wysokości HVW lub od dołu (w strefie izolacji termicznej) dla płytki wysokości HVP – rys. 17.
Rys. 17. Montaż ostateczny okna na konsolach dolnych JB-DK.
Montaż okna do ściany za pomocą bocznych wsporników JB-D
Dzięki otworowi w ramie bocznej (lub górnej) wykonanemu podczas montażu wstępnego wsporników bocznych JB-D istnieje możliwość dostosowania ich odstępu (szczeliny) do rzeczywistych potrzeb. W tym celu – za pomocą końcówki TORX® T25 – obracamy trzpień gwintowany wspornika tak długo, aż uzyskamy wymagane położenie szyny wspornika na murze ściany bocznej lub nadproża (dla ramy górnej).
Podobnie jak w przypadku montażu konsoli dolnych także teraz wiercimy pierwszy otwór w murze pod łącznik bliższy montowanej ramie okna – w wydłużonym otworze w szynie (rys. 18.). Zachować należy minimalny odstęp – 30 mm – dla pierwszego otworu od krawędzi muru. Następnie wkręcamy wstępnie odpowiedni łącznik. Po ustaleniu idealnego położenia pionowego okna w przekroju ściany przystępujemy do wywiercenia otworu wstępnego pod drugi łącznik – wykorzystując do tego szynę wspornika jako szablon wiertarski (w miejscu skrajnego otwór w szynie). Osadzamy drugi łącznik i dokręcamy oba do oporu.
Rys. 18. Montaż okna przy wykorzystaniu wsporników bocznych JB-D.
Po wyregulowaniu ostatecznym położenia okna w otworze w celu zaślepienia otworów wykonanych przy montażu wsporników bocznych JB-D – od środka ramy ościeżnicy zakładamy zaślepki z tworzywa sztucznego w kolorze ramy (białe, brązowe).
Podsumowanie
Poprawa komfortu wewnętrznego i uzyskanie wysokich parametrów izolacyjności ścian z otworami okiennymi w budynkach energooszczędnych, a szczególnie pasywnych, wymusza położenie okna w warstwie izolacji termicznej niezależnie od jego wymiarów i ciężaru (szklenie dwukomorowe, trzyszybowe). Przedstawiony System JB-D jest kompleksowym rozwiązania dla skutecznego mocowania okien w przestrzeni izolacji termicznej – poza murem/ścianą nośną.
Montaż jest stosunkowo prosty, jeżeli dobór i rozmieszczenie elementów mocujących odbywa się zgodnie z wytycznymi producenta systemu. Co więcej – gwarantuje on stabilne położenie okna w czasie użytkowania budynku i pozwala na udzielenie długoletniej gwarancji na okno i usługę jego montażu wykonaną przez wyspecjalizowaną, autoryzowaną ekipę montażową producenta okien.
System JB-D pozwala na skuteczny, regulowany i prosty montaż okien w ścianach warstwowych w przestrzeni izolacji termicznej. Odpowiednia konstrukcja podstawowych elementów montażowych: konsoli dolnych JB-DK oraz wsporników bocznych JB-D pozwala montażystom na precyzyjne ustawienie okna w wybranym miejscu w przekroju ściany z zachowaniem systemowego wymiaru wysunięcia AK.
Możliwość regulowania wysokości położenia ramy dolnej przy wykorzystaniu wsporników wysokości konsoli dolnych JB-DK pozwala na skuteczną kompensację wszelkich odchyłek wymiarowych występujących w otworze okiennym. Po zamocowaniu konsoli dolnych oraz wsporników bocznych do muru montażysta nadal ma możliwość precyzyjnego wyregulowania położenia okna, tak aby uzyskać idealne jego ułożenie w pionie i poziomie.
Tekst i rysunki: mgr inż. Mariusz Pawlak
SFS intec, Poznań
{youtube}kjkAojJkTog?rel=0{/youtube}
Całość artykułu w wydaniu drukowanym i elektronicznym
patrz też:
- Okna w budynku prawie pasywnym , Andrzej Jurkiewicz, Świat Szkła 1/2011
- Elementy mocujące ościeżnice okien, Zbigniew Czajka, Świat Szkła 2/2010
- Montaż najważniejszy, Karol Reinsch, Świat Szkła 1/2010
- Montaż okien w budynkach energooszczędnych i pasywnych, Wiesław Dybał, Świat Szkła 1/2009
oraz:
- Wady montażu i wykonania okien. Część 1, Jerzy Płoński, Świat Szkła 4/2006
- Wady montażu i wykonania okien. Część 2, Jerzy Płoński, Świat Szkła 5/2006
- Wady montażu i wykonania okien. Część 3, Jerzy Płoński, Świat Szkła 6/2006
- Wady montażu i wykonania okien. Część 4, Jerzy Płoński, Świat Szkła 7-8/2006
- Wady montażu i wykonania okien. Część 5, Jerzy Płoński, Świat Szkła 9/2006
- Wady montażu i wykonania okien. Część 6, Jerzy Płoński, Świat Szkła 11/2006
więcej informacji: Świat Szkła 4/2010
inne artykuły o podobnej tematyce patrz Serwisy Tematyczne
Artykuł był publikowany w miesięczniku „Doradca Energetyczny” nr 9/09 i 10/09
Informacje na temat Wytycznych montażu mozna uzyskać bezpośrednio w redakcji miesięcznika Świat Szkła:
- Agata Kostrzewa
- Agnieszka Roguska
oraz dziale dystrybucji
- Iwona Markowska
więcej informacji też na stronie o Wytycznych do montaż okien i drzwi zewnętrznych tzw Instrukcja RAL
