Biorąc pod uwagę ponad 200 projektów analizowanych w centrum eksperckim ift Rosenheim w zeszłym roku, ponownie można zauważyć, że spory o wadliwe elementy konstrukcyjne toczą się dość bezlitośnie.
Zwykle wykonawcy budowlani oraz dostawcy materiałów i wyrobów budowlanych spierają się między sobą o duże i małe problemy, ale zwykle brakuje w sporze jednej ważnej strony: osoby odpowiedzialnej za planowanie i nadzór organizacyjny inwestycji.
Mogą być ku temu dwa powody: błędy i luki w planowaniu nie są postrzegane jako istotne dla problemów z komponentem lub – po prostu – nikomu nie zostało (oficjalnie) powierzone planowanie.

Rys. 1. Połączenie fasady z konstrukcją budynku – nakładanie się prac wielu branż wymagające prac planistycznych (z: Wytyczne do montażu ścian osłonowych)
Planowanie okien – niedoceniana wartość W budownictwie można zaobserwować różne tendencje, które sprawiają że dobre planowanie jest coraz bardziej istotne: - okna, drzwi i fasady stają się coraz większe i bardziej złożone, stanowiąc wizytówkę współczesnej architektury; - duża część przegrody zewnętrznej ma decydujący wpływ na elementy budynku pod względem izolacji termicznej, akustycznej i bezpieczeństwa całego budynku; - zróżnicowane zestawy przepisów prawnych, rosnące wymagania i oczekiwania klientów.
Zbudowanie całego budynku w jak najkrótszym czasie, w ramach założonego budżetu i przy spełnieniu wszystkich wymagań funkcjonalnych i projektowych, było zawsze dużym wyzwaniem. Ogromny zakres prac można w praktyce zobaczyć podczas obsługi projektów budowlanych. Spektrum sięga od regulowanych przepisami procesów z udziałem ekspertów w ramach rzeczywistego zarządzania projektami do czystego zarządzania kryzysowego. Okna i drzwi zewnętrzne są tego ważnym elementem, ale tylko jednym z wielu.
Przy skomplikowanych pracach konstrukcyjnych, np. w przypadku montażu fasady aluminiowoszklanej, usługi planowania są zwykle świadczone w odpowiednim zakresie. Niestety w przypadku „prostych” okien rzadko bierze się pod uwagę szczegółowe kwestie związane z projektem i szczegółowym planowaniem.
Ale właściwie nie ma żadnych „prostych” okien, a na każdym kroku nacisk kładzie się na użyteczność i trwałość konstrukcji (patrz tab. 1). Błędy na poszczególnych etapach muszą być kompensowane dodatkowym wysiłkiem w kolejnych krokach, albo – co nie jest niekiedy już w pełni możliwe – później na placu budowy.
Elementy do zainstalowania zależą również od różnych innych branż. Nadrzędna, organizująca prace osoba jest tu wymagana nie tylko w przypadku „silnie splecionych“ procesów budowlanych (rys. 1).
A co ze starym budynkiem? Podczas gdy w przypadku nowych budynków przy współpracy z architektami, deweloperami i wykonawcami, planowanie i koordynację zwykle powierza się ekspertom, to w przypadku modernizacji starych budynków niejednokrotnie instalator okien – przeważnie milcząco i bezpłatnie – przejmuje rolę projektanta i bierze na siebie odpowiedzialność.
Jednak w szczególności stary budynek stawia wysokie wymagania w zakresie dogłębnych badań podstawowych i szczegółowego planowania. Rys. 2 przedstawia typowe punkty, które należy wyjaśnić w przypadku opracowania koncepcji montażu okna – połączenia ramy okiennej z konstrukcją ściany w starych budynkach.

Rys. 2. Punkty, które należy sprawdzić planując renowację starego budynku pod kątem zapobiegnia kondensacji pary wodnej i tworzenia się pleśni (z: Wytyczne do montażu okien i drzwi zewnętrznych)
Błędne koło: - błędne i niepełne planowanie, - nieuwzględnianie koordynacji prac przy doborze materiałów i określaniu szczegółów, - improwizowane środki w celu kompensacji ruchów (odkształceń) okna w budynku w większości przypadków prowadzą do niepowodzenia.
Tabela 1. Planowanie etapów i określenie mogących wystąpić problemów („pułapek“) w bieżących pracach budowlanych
(kliknij na tabelę aby ją powiększyć)
(...)
W artykule opisane są aktualne przykłady, z których niektóre skutkują znacznymi pracami remontowymi.
Przykład 1: brak obliczeń termicznych
Opis: W nowym budynku zamontowano okna aluminiowe. W łazience wanna ustawiona jest bezpośrednio wzdłuż okna. Zimą wanna nie może być używana przez mieszkańców do kąpieli ze względu na wyjątkowo chłodne powierzchnie wokół wanny.
Problem: Okno zostało umieszczone praktycznie równo ze ścianą od strony pomieszczenia. Między oknem a wanną jest tylko niewielka szczelina, która również nie jest izolowana (rys. 3). Zewnętrzna powierzchnia ściany pod parapetem również nie jest odpowiednio izolowana termicznie.
Ocena: Obliczając czynnik temperaturowy fRsi można by zauważyć, że temperatury powierzchni od strony pomieszczenia już od ok. 5°C stają się problematyczne. Takich obliczeń jednak nie wykonano. Znaczący mostek termiczny jest praktycznie „osadzony“ na szyi kąpiącego się. W porównaniu z izolowaną termicznie ścianą, duża powierzchnia okna ma zawsze niższą temperaturę powierzchni, co sprawia, że kąpiel w wannie ustawionej pod takim oknem moze być nieprzyjemna.
Rys. 3. Zamontowane okno zlicowane z wewnętrzna powierzchnią sciany, płytki dochodzą do metalowej ramy, bez izolacji spoin: nieprzyjemny chłód ogranicza użytkowanie wanny.
Przykład 2: prosta konstrukcja – złożone szczegóły Opis: W hali przemysłowej powstanie duże centrum usługowe o różnych obszarach użytkowania. Planowane są powierzchnie ścian z dużymi oknami, pasmami okiennymi i drzwiami zewnętrznymi wykonanymi z tworzywa sztucznego.
Problem: Konstrukcja budynku wykonana jest ze stali i drewna. Ściana zewnętrzna budynku jest wykonana głównie z aluminiowych paneli termoizolacyjnych. Okna należy umieścić w panelach. Brakuje zaprojektowania i zamontowania elementów niezbędnych do prawidłowego uszczelnienia i mocowania okien. Wykonawca „wykonał wysiłek“, aby zrekompensować brakujące elementy (rys. 4). Jednak na szybach występuje kondensacja pary wodnej, wnikanie wody – co może powodować mniejszą trwałość.
Ocena: Rozmieszczenie okien i brak zastanowienia się, jak można je zintegrować z konstrukcją ściany, to istotne czynniki, które są już „zakorzenione“ w projekcie budynku. Brak korekty na etapie szczegółowego planowania jest bardzo ważny, bowiem działania podjęte na budowie w czasie wznoszenia nieruchomości są nieskuteczne. Budynek nie może być eksploatowany bez poważnych ingerencji w podstawową koncepcję budynku. Konieczny jest więc odpowiednio duży wysiłek remontowy.

Rys. 4. Drewniana część wstawiana w panel ścienny przez dostawcę okna (patrz strzałki) w celu połączenia okien ze ścianą). Panel nie może przejąć występujących obciążeń
Przykład 3: niedoszacowane warunki użytkowania Opis: Na niektórych oknach drewniano-metalowych zawsze występuje kondensacja pary wodnej. Przeszklone powierzchnie wokół szyby są narażone na wystąpienie kondensacji. Budynek posiada system wentylacji oraz podłogowe grzejniki konwektorowe.
Problem: Przy szczegółowej inspekcji pomieszczeń okazało się, że problem dotyczy okien w kuchni. Przy podobnych planach pięter kuchnie zawsze łączą się z salonem otwartym przejściem. W kuchni znajduje się wentylator wyciągowy, a sama kuchnia nie jest ogrzewana, a jedynie ogrzewana pośrednio przez krążące powietrze nagrzewane przez podłogowe grzejniki konwektorowe umieszczone w salonie. Ze względu na typowy rozkład pomieszczeń meble kuchenne są praktycznie zawsze takie same, z blatem roboczym bezpośrednio przed oknami (rys. 5).
Ocena: Zabudowa kuchenna sprawia, że okna są w dużym stopniu odcięte prądów ciepłego powietrza krążących w pomieszczeniu, mebli kuchennych nie da się ustawić w inny sposób. Urządzenie wywiew-

Rys. 5. Niekorzystne ustawienie okna bezpośrednio przy blacie roboczym odcina je od prądów ciepłego powietrza krążących w pomieszczeniu
(...)
Ingo Leuschner ift Rosenheim
Dzięki inicjatywie miesięcznika „Świat Szkła“ dostępne są obecnie w jezyku polskim wspominane w artykule Wytyczne do montażu okien i drzwi zewnętrznych, a wkrótce ukażą się też Wytyczne do montażu ścian osłonowych.
Przedstawicielem Instytutu ift Rosenheim w Polsce jest Andrzej Wicha:
Adres poczty elektronicznej jest chroniony przed robotami spamującymi. W przeglądarce musi być włączona obsługa JavaScript, żeby go zobaczyć.
Literatura [1] Wytyczne do montażu ścian osłonowych – projektowanie i wykonanie montażu w nowych i remontowanych
Wytyczne montażu okien i drzwi zewnętrznych
„Instrukcja montażu…” RAL dokumentuje najnowszy stan techniki i opisuje teoretyczne i praktyczne aspekty montażu okien i drzwi zewnętrznych.
Obejmuje to informacje dotyczące hydroizolacji, termoizolacji i mocowania, a także podstawy statyki i fizyki budowli – solidnie naukowo i praktycznie.
Uzupełniają to standardowe szczegóły i wiele praktycznych przykładów. Dlatego instrukcja montażu stanowi idealną praktyczną pomoc w projektowaniu i wykonaniu profesjonalnego montażu okien i drzwi.
Instrukcja jest dostępna w języku niemieckim, angielskim oraz polskim. W Polsce jest dostępna dzięki staraniom miesięcznika „Świat Szkła”.
www.ift-rosenheim.de/shop
i
www.swiat-szkla.pl/component/content/article/308/14935
|

Informacje na temat Wytycznych montażu mozna uzyskać bezpośrednio w redakcji miesięcznika Świat Szkła:
- Agata Kostrzewa
Adres poczty elektronicznej jest chroniony przed robotami spamującymi. W przeglądarce musi być włączona obsługa JavaScript, żeby go zobaczyć.
- Agnieszka Roguska
Adres poczty elektronicznej jest chroniony przed robotami spamującymi. W przeglądarce musi być włączona obsługa JavaScript, żeby go zobaczyć.
oraz dziale dystrybucji
- Iwona Markowska
Adres poczty elektronicznej jest chroniony przed robotami spamującymi. W przeglądarce musi być włączona obsługa JavaScript, żeby go zobaczyć.
więcej informacji też na stronie o Wytycznych do montaż okien i drzwi zewnętrznych tzw Instrukcja RAL
Całość artykułu w wydaniu drukowanym i elektronicznym
Inne artykuły o podobnej tematyce patrz Serwisy Tematyczne Więcej informacji: Świat Szkła 11/2020
|