Ile czasu musi upłynąć, aby opracowujący dokumenty dotyczące warunków ochrony, spostrzegli, że nie ma już w spisie aktualnych norm, tych w których klasyfikowano drzwi do klasy C, zamki do klas O, T, A, B i C, a wkładki do zamków do klas T, A, B i C?

 

Norm nie ma a odwołania do tych klasyfikacji żyją nadal. Towarzystwa ubezpieczeniowe, wojsko – działają tak jak byśmy nie weszli do Unii Europejskiej i nadal stawiają wymagania na drzwi klasy C, zamki klasy C czy jak w przypadku wojska systemy alarmowe klasy SA-3. Nawet w nowych wymaganiach dla kancelarii tajnych jest zapisany wymóg na drzwi klasy C według wycofanej normy.


Może to ma jednak sens?

 

Zabezpieczenia mechaniczne
Coś jest nie tak, jeśli drzwi sklasyfikowane dawniej do klasy C, uzyskują według nowej normy i nowej klasyfikacji (zawiera sześć klas) – w zależności od typu i producenta – klasy od trzech do pięciu, które diametralnie różnią się wymaganiami na wytrzymałość.

 

Przecież klasa trzecia to ledwie krótka wytrzymałość na agresję np. łomem, a klasa piąta to ochrona przed wyrzynarką, piłą szablastą, szlifierką, a dawniej wszystkie te drzwi otrzymały jedną klasę, klasę C! Jeśli więc zostały gdzieś zapisane wymagania, aby montować drzwi klasy C, to jaka jest ich naprawdę wytrzymałość? Jeśli dla zwiększenia ochrony konieczne byłoby zamontowanie przeszklenia w drzwiach to w drzwiach klasy C zrobić tego nie wolno!

 

Jeszcze ciekawiej jest z wymaganiami narzucającymi stosowanie systemów klasy np. SA-3 czy SA-4 wg normy, której od roku już nie ma, a norma ta miała ustalone i niezmieniane wymagania od 1993 r.!

Tam, gdzie są zamontowane tej klasy systemy przestępcy mogli i mogą nadal wielokrotnie wchodzić do obiektu bez wykrycia przez system! Ktoś się czuję za ten stan odpowiedzialny?

Wracając do tematu artykułu, czyli aktualne normy, przewodnik po wymaganiach istotnych dla planowania ochrony, zapisanych w normach – pierwsza część będzie dotyczyła norm dotyczących zabezpieczeń mechanicznych.

 

Jakie typy zabezpieczeń zaliczamy do zabezpieczeń mechanicznych?
Drzwi, zamki, wkładki, szyldy, kraty, okna, szyby, depozytory, wrzutnie nocne, sejfy /szafy/, pojemniki, teczki itp. Od czego zacząć omawianie norm? Tak naprawdę to już rozpocząłem omawianie od zasygnalizowania miejsc konfliktu starych i nowych norm.

 

Czym różnią się nowe normy od starych?
W europejskich normach, które dziś obowiązują, dotyczących drzwi, zamków, wkładek, zawiasów, szyldów jest znacznie więcej grup różnych wymagań związanych z funkcjonowaniem i zastosowaniem elementów na co dzień, a to znaczy, że wymagania antywłamaniowe są zaledwie jedną z kilku (z kilkunastu) pozycji wymagań.

 

Oferowane w sprzedaży zabezpieczenia mechaniczne mają załączone certyfikaty zgodności z wyszczególnionymi normami i na kolejnych pozycjach kodu zapisane są cyfry lub litery, które określają klasę ściśle powiązaną z pozycją kodu. Dla np. zamków ustalono jedenaście pozycji kodu i dotyczy to wszystkich zamków ocenianych według kryteriów normy PN EN 12209.

 

Zamki, zaczepy wg PN-EN 12209:2003 oraz wg poprawki PN-EN 12209:2005/AC
Dla oceny klasy antywłamaniowości zamka została ustalona w normie siódma pozycja kodu i są tam umieszczane cyfry od 1 do 7, które odpowiadają klasie zabezpieczenia antywłamaniowego. Cyfra 1 oznacza najniższą klasę, a cyfra 7 najwyższą.

 

Zamki dawniej klasyfikowane do klasy C w nowych badaniach według wymienionej tu normy uzyskują klasy od 3 do 6, co wskazuje na bardzo duży rozrzut wytrzymałości na agresję.

W tabeli poniżej umieszczony jest inny przykład oznaczeń wraz z informacją, co się kryje pod kolejnymi pozycjami kodu.

 

A jak odczytać następujące oznaczenie zamka?

2  

1

0  

7

 

 

- zamek przeznaczony do miejsc o średnim zagrożeniu wandalizmem np. biura – dla domów wystarczy klasa 1, ta pozycja nie ma nic wspólnego z klasą antywłamaniową!
- wytrzymałość około 100 tysięcy cykli uruchomienia,
- masa drzwi do 100 kg i siła zamykająca 50N,
- mogą być użyte do drzwi ppoż pod warunkiem spełnienia dodatkowych wymagań,
- brak wymagań dotyczących bezpieczeństwa w przypadku ewakuacji,
- średnia odporność na korozję w zakresie temperatur od 20 do +80°C,
- bardzo wysoka odporność antywłamaniowa wraz z odpornością na przewiercenie,
- zamek nawierzchniowy do drzwi rozwiernych,
- zamek zastawkowy automatycznie ryglowany,
- zamek z klamką bezsprężynową mocno obciążoną,
- 6 zastawek z rozszerzeniem liczby kombinacji [20 tysięcy kombinacji].

 

Proste? Bez ściągawki tak naprawdę ani rusz, a informacje o zawartości i sposobie oznaczeń można znaleźć w normie PN-EN 122091).

 

Przy planowaniu ochrony to najważniejsza jest klasa zapisana na siódmej pozycji, bo wskazuje jaka jest odporność na włamanie. W pewnych sytuacjach będą też ważne informacje zawarte na pierwszej pozycji kodu, bo wskazują na to jak bardzo zamek będzie narażony na wandalizm (wandalizm to jednak coś innego niż odporność na włamanie) oraz na ostatniej pozycji kodu, bo tam są zawarte informacje o liczbie zastawek i liczbie kombinacji, a te informacje mogą być przydatne do określenia np. jak wiele miejsc może być chronionych w przypadku wyboru systemu master key.

 

 

Wkładki bębenkowe do zamków na podstawie PN-EN 1303:2007
Podobnie jak w przypadku zamków dla oznaczania wkładek bębenkowych używany jest kod, którego każda pozycja oznacza inną grupę wymagań, z tym że o ile w przypadku zamków ten kod jest jedenastopozycyjny, to w przypadku wkładek jest to tylko siedem pozycji według wycofanej wersji normy i osiem według aktualnej, a więc po liczbie pozycji kodu można się zorientować czy zamek był klasyfikowany zgodnie ze starą lub nową wersją normy.

 

Uwaga! Nie wszystkie oferowane na rynku zamki są przystosowane do działania w połączeniu z wkładkami bębenkowymi. W normie dotyczącej zamków, w pozycjach oznaczeniowych kodu 8 i 9 są zawarte wymagania dla zamków przystosowanych do wkładek bębenkowych i tak – na pozycji 8 zamki te są oznaczane literami od A do J, a na pozycji 9 literami A lub B.

 

Dlaczego ten kod (przedstawiony na rys. 2) zawiera dziewięć pozycji a nie jak podaj norma osiem? Ponieważ niezgodnie z normą na dziewiątej pozycji dołączono klasyfikacje wg dawno temu wycofanej normy Wkładki bębenkowe profilowe PN-91 B- 94461/02. To gdzie szukać informacji o aktualnej klasyfikacji tej wkładki? Na ósmej pozycji kodu zawarta jest informacja o klasie antywłamaniowej i oznaczenia w tej pozycji mogą być: 0 – brak wymagań, 1 – wytrzymałość 3 minuty, 2 – wytrzymałość 5 minut. W tym przypadku wkładka ma najwyższą klasyfikację – 2.

 

Rys. 1. Przykład klasyfikacji trzech zamków

 

Rys. 2. Przykład kodu 

 

Kłódki – klasyfikacja wg PN -EN 12320:2002
Często na wykładach słuchacze zadają pytanie: Czy zamknięcia na kłódki są tak samo skuteczne jak zamknięcia na zamki? Bez wchodzenia w wymagania zawarte w normach, opierając się jedynie na tak zwanym zdrowym rozsądku, to przecież w przypadku dużych drzwi czy bram trudno sobie wyobrazić, aby nawet najlepszy zamek mógł być tak skuteczny jak dobrej klasy kłódka.

 

Wynika to z odmiennej zasady zamykania kłódek i zamków. W zamkach rygiel ma ograniczoną długość, a więc zamek jest wrażliwy na wszelkie niezbyt dokładnie spasowane połączenia drzwi, brama – futryna. Kłódkę możemy nakładać na skobel, a skobel może blokować albo bezpośrednio albo pośrednio, czyli np. przesuwaną, dużą zasuwę o długości, która nie jest przecież w żaden sposób ograniczona konstrukcją samego zamknięcia, czyli kłódki.

 

Kłódki – klasyfikacja Minimalna liczba kombinacji kluczy jest razem z klasą antywłamaniową oznaczana na 7 pozycji kodu, czyli w tej kratce należy szukać oznaczenia cyfrą od 1 do 6.

X

 

 

X – oznacza brak klasyfikacji pomimo, że kod ma siedem pozycji a nie dwie

 

Dla zaklasyfikowania pod kątem „zabezpieczenia” do jednej z sześciu klas [pozycja siódma kodu] kłódka oprócz wspomnianego wymogu zapewnienia minimalnej liczby kombinacji kluczy musi jeszcze spełniać następujące wymagania:
- zabezpieczenia przed otwarciem kluczem o kombinacji różniącej się jedynie o jedną pozycję,
- odporności na siłę, a także na moment obrotowy, które działają na bębenek lub mechanizm blokujący,
- odporności na wyrwanie, przecięcie i ukręcenie pałąka i skobla,
- a także odporności pałąka i skobla na uderzenia w niskiej temperaturze, na przewiercenie i przepiłowanie.

 

Dwa ostanie wymagania, czyli odporność na przewiercenie i przepiłowanie jest w normie podawana jako jednostka czasu w której zapewniona jest jeszcze odporność na agresję. Dla klasy 4 kłódek dla obu agresji (ale nie występujących łącznie) ten czas wynosi 2 min, dla klasy 5 – 4 min, a dla klasy 6 – 8 min.

 

Dla porównania wytrzymałość czasowa wkładek na agresję przez wiercenie wynosi: w klasie 1 – 3/5 min, w klasie 2 – 5/10 min, natomiast zamków w klasie 5 – 3/5 min, a w klasie 7 – 5/10 min w zależności od tego czy brany jest pod uwagę całkowity czas łącznie z przygotowaniem, czy tylko sam czas wiercenia.

 

Z tych porównań wynika, że kłódki mogą dać ochronę, w przypadku ataku polegającego na wierceniu porównywalną jak zamki czy wkładki odpowiedniej klasy.

 

Uwagi praktyczne:
Kłódki montowane na drzwiach (wrotach) objętych monitorowaniem magazynów powinny być znakowane tak, aby:
- można było natychmiast, podczas oględzin, ustalić czy nie zostały podmienione,
- wybranie z wielu, odpowiedniego klucza nie nastręczało trudności także przy słabym oświetleniu.

 

Łatwo poznać kłódki klasyfikowane pod kątem „zabezpieczenia” w klasach od 4 do 6 – ich kluczy nie można wyjąć jeśli pałąk nie zostanie zamknięty.

 

 

Zawiasy – na podstawie PN-EN 1935:2003
Norma ta zastąpiła normy PN-92/B-94050-02 oraz PN-EN 1935:2002. Ustalony w normie ośmiopozycyjny system kodowy zawiera na ostatniej pozycji informacje o klasie antywłamaniowej. Na trzeciej pozycji kodowej jest informacja o dopuszczalnej masie drzwi.

 

Ciężar drzwi antywłamaniowych w zależności od typu to od około − 60 kg do ponad 120 kg, a więc już tylko z samego warunku ciężaru drzwi wynika, że klasa użytych w nich zawiasów musi być na pozycji kodowania trzeciej (masa drzwi) co najmniej czwartej lub wyższej klasy. Na pozycji siódmej kodu dla drzwi antywłamaniowych musi być klasa zabezpieczenia 1 a na pozycji ósmej klasa od 12 do 14.

 

Szyldy, tarcze drzwiowe, klamki, gałki wg PN EN 1906:2003
Dla oznaczania klasy wyrobów w tej grupie stosowana jest podobnie jak w przypadku wkładek (cylindrów) ośmiopozycyjna klasyfikacja.

 

Na siódmej pozycji kodowej są oznaczenia klasy antywłamaniowej wg klasyfikacji: 
0 – brak wymagań, nie nadają się do zamknięć antywłamaniowych,
klasa 1 – klasa niska,
klasa 2 – klasa średnia,
klasa 3 – klasa wysoka,
klasa 4 – klasa bardzo wysoka.

 

 

Drzwi są klasyfikowane w dwóch normach. Pierwszą, omawiam poniżej.

 

Drzwi, okna, żaluzje PN ENV 1627:2006
(wersja po angielsku)2)

 

W normie PN-ENV 1627 przyjęto podział na sześć klas odporności na włamanie według kryteriów różnych rodzajów ataków i zróżnicowanej wiedzy przestępców. Klasa oporu, czyli klasa antywłamaniowa to oczekiwana metoda pokonania zabezpieczeń:
1. Przypadkowy włamywacz próbuje otworzyć okno, drzwi albo roletę przez użycie fizycznej przemocy, na przykład kopiąc nogą, naciskając ramieniem, podnosząc lub wyrywając rękoma (czyli zakładany jest atak bez użycia narzędzi);
2. Przypadkowy włamywacz próbuje otworzyć okno, drzwi albo roletę (okiennicę) używając prostych narzędzi, na przykład takich jak śrubokręt, szczypce, klin;
3. Włamywacz próbuje uzyskać wejście, używając dodatkowego śrubokrętu i łomu;
4. Doświadczony włamywacz używa piły, młotka, siekiery, dłuta i narzędzi zasilanych z akumulatorka, np. wiertarki;
5. Doświadczony włamywacz używa elektrycznych narzędzi, np. wyrzynarki lub piły szablastej (piłę wycinarkową) i szlifierkę kątową z dyskiem o maksymalnej średnicy 125 mm;
6. Doświadczony włamywacz używa mocnych elektrycznie narzędzi, np. wyrzynarki lub piły szablastej, szlifierki kątowej z dyskiem o średnicy maksimum 230 mm.

 

Aktualny spis atestów wydanych przez Instytut Mechaniki Precyzyjnej jest na stronie www.imp.edu.pl/cert/cert_drzwi_1627.html. Warto zwrócić uwagę jak jest duży rozrzut klasyfikacji drzwi dawniej klasyfikowanych do jednej grupy, czyli do klasy C.

 

Wymagania dla oszkleń drzwi, okien, rolet (okiennic)
Wymagania wobec zastosowanych w oknach, drzwiach i roletach szyb w zależności od ich klasy antywłamaniowej pokazuje poniższe zestawienie.

Z tym, że norma PN ENV 1627 odwołuje się do pr EN 356 a nie do obowiązującej od lipca 2000 r. normy PN-EN 356 Szkło w budownictwie. Szyby ochronne. Badania i klasyfikacja odporności na ręczny atak, dlatego w drugiej kolumnie nie występują oznaczenia P4A do P8B tylko od 4 do 8, które są tym pierwszym odpowiednio równoznaczne.

 

Wg normy ENV 1627 

  pr EN 356

 1

 bez wymagań

 2

 4

 3

 5

 4

 6

 5

 7

 6

 8

 

 

 

 

 

 

 

Uznanie w normie dopiero klasy 4 szyb jako tych, które mogą być stosowane dla klasy 2 zabezpieczeń antywłamaniowych drzwi, okien i rolet nie oznacza, że jako antywłamaniowe możemy uważać dopiero szyby od tej właśnie 4 klasy, ponieważ w normie PN-EN 356 wszystkie klasy szyb tam wymienione są traktowane jako antywłamaniowe. Aktualne oznaczenia szyb antywłamaniowych to P1A do P5A i P6B do P8B.

 

Uwaga! Drzwi klasy C nie mogą mieć zamontowanej szyby


Szyby
Szyby mogą być klasyfikowane jako:

Bezpieczne i nie ma to nic wspólnego z ich wytrzymałością antywłamaniową, PN-EN 12600:2004 Szkło w budownictwie. Badanie wahadłem. Udarowa metoda badania i klasyfikacja szkła płaskiego;

Antywłamaniowe − są one oznaczane od P1A do P5A oraz od P6B do P8B według normy PN-EN 356:2000 Szkło w budownictwie. Szyby ochronne. Badania i klasyfikacja odporności na ręczny atak;

Kuloodporne − są one oznaczane od BR1 do BR7 wg normy PN-EN 1063: 2002 Szkło w budownictwie. Bezpieczne oszklenia. Badania i klasyfikacja odporności na uderzenie pociskiem;

Odporne na wybuch − oznaczane od ER1 do ER4 wg PN-EN 13541: 2002 Bezpieczne oszklenia. Badania i klasyfikacja odporności na siłę eksplozji;

 

O podwyższonej odporności na ogień.
Ta sama szyba może być jednocześnie klasyfikowana do różnych grup, a to oznacza, że nie trzeba montować osobno np. szyby antywłamaniowej i osobno szyby kuloodpornej, gdyż może być to jedna i ta sama szyba, której typ uzyskał odpowiednie klasyfikacje podczas badań na kuloodporność i antywłamaniowość.

Można też uzyskać zwiększoną wytrzymałość istniejącego już zwykłego okna, po oklejeniu szyby lub okna i szyby specjalną folią. Oklejając szybę można uzyskać odporność na włamanie na poziomie nie wyższym niż P2A. Po specjalnym zamocowaniu foli na szybie i ramie okiennej można uzyskać wytrzymałość na poziomie nawet P4A. Ten ostatni sposób polepszania własności ochronnych okien zwiększa też wytrzymałość okna na wybuch.

 

Szyby bezpieczne
Co to jest szkło bezpieczne? W potocznym rozumieniu utarło się, że określenie to jest synonimem szyb antywłamaniowych, lecz jak wspomniałem wcześniej, jest to błąd. W wycofanej już kilka lat temu normie PN – B-13083 Szkło budowlane bezpieczne3) szkło bezpieczne oznaczało szkło, które wytrzymuje określone w normie uderzenia i nie pęka, a jeśli pęknie to nie daje odłamków, które ranią. Z tego wynika, że klasyfikacja i metody badania były przeprowadzane pod kątem kształtu, wielkości i ewentualnych krawędzi kawałków szkła jakie powstawały po ich stłuczeniu – z antywłamaniowością te badania nie miały nic wspólnego.

 

W tej normie szyby miały być testowane uderzeniami worka o wadze 45 kg, a nie jak to ma miejsce obecnie, w przypadku szyb antywłamaniowych, upadkiem kuli stalowej o wadze 4,11 kg lub uderzeniami siekiery. Każda z tych prób – worek i kula czy siekiera − symulują inny rodzaj agresji. Uderzenia workiem symulują atak na szybę całym ciałem a testy z upadającą kulą symulują atak kamieniem, młotkiem i podobnymi przedmiotami.

 

Ponieważ szyby mają być zaklasyfikowane jako „bezpieczne budowlane” to w wyniku prób ich stłuczenia nie jest ważne dostanie się lub nie, kogoś czy czegoś do obiektu, a ważne jest to, czy po pierwsze ulegną stłuczeniu czy nie, a jeśli już pękną − to czy powstałe odłamki mogą kaleczyć ludzi czy też nie?

 

Czyli, taka szyba w przypadku agresji lub niezamierzonego zbicia − może się zbić, lecz nie może ranić! Jest więc tak samo bezpieczna dla użytkownika jak i dla złodzieja!

W normie PN – B- 13083 Szkło budowlane bezpieczne występowały oznaczenia A, B i C z tym, że zastosowano odwrotną klasyfikację i szyba poddawana najsilniejszym uderzeniom była klasyfikowana jako „A”, a mniej odporne to kolejno „B” i „C”, z tym, że szyby klejone były sprawdzane zarówno workiem jak i upadającą kulą o wadze ~23 dag.

W zależności od grubości szkła szyba nie powinna się stłuc przy upadku na nią kuli testowej z wysokości 2 m – dla szkła o grubości 4 mm i z wysokości 3,5 m – dla szkła o grubości 6 mm.

 

Czy warto zajmować się normami, które zostały wycofane?
Tak, ponieważ:
- ciągle funkcjonują nieaktualne określenia i potoczne określenia wprowadzające użytkowników w błąd − można spotkać, nawet w ofercie firm oferujących okna, oznaczenia O1 i O2 dla klasyfikacji szyb bezpiecznych, pomimo, że te oznaczenia nie są już używane w aktualnych arkuszach norm od dawna;
- w przypadku np. procesu sądowego zdarza się, że strony odwołują się do zapisów zawartych w nieaktualnych dziś normach, lecz normy te były aktualne wtedy, gdy np. klient zamówił okna.

 

Szyby antywłamaniowe – szyby ochronne
Od lipca 2000 roku obowiązuje norma PN-EN 356 „Szkło ochronne. Badania i klasyfikacja na ręczny atak” i w tej normie szyby ochronne nazywane są szybami antywłamaniowymi. Między projektem tej normy a jej wersją przyjętą jako obecnie obowiązująca występuje kilka istotnych różnic.

Po pierwsze nie ma w niej podziału na szyby bezpieczne budowlane i szyby o zwiększonej odporności na włamanie – wszystkie sklasyfikowane w tej normie szyby są uznawane jako antywłamaniowe.

Po drugie – zniknęły oznaczenia O1 i O2 i zmieniły się oznaczenia szyb – dawniej stosowane oznaczenia od P1 do P8 zostały zastąpione oznaczeniami od P1A do P5A i od P6B do P8B.

Szyby z przedziału oznaczeń „P*A” są testowane upadkiem kuli o wadze 4,11 kg, a szyby które mają w oznaczeniu literę „P*B” są testowane siekierą4) .

Według aktualnie obowiązującej normy, oznaczenia klasy mogą być umieszczane na szybie chyba, że ze względów bezpieczeństwa takie oznaczenie nie jest wskazane.

Symbol EN 356 P6B na szybie oznacza, że jest to szyba, która według normy EN 356 (czyli PN EN 356) wytrzymuje od 30 do 50 uderzeń testową siekierą o energii 300 Nm, w celu wycięcia otworu 40 x 40 cm.

 

Uwaga! Szyby foliowane jednostronnie przez wiele lat nie uzyskiwały w badaniach klasy wyższej niż P2 (wg starych oznaczeń). Od trzech lat wprowadzono nowy system mocowania folii na szybie oraz oknie i dzięki temu uzyskano klasę P4A – dla szyby jednostronnie foliowanej.

 


Szyby kuloodporne
Przy klasyfikacji szyb kuloodpornych w literaturze fachowej można spotkać się z kilkoma różnymi oznaczeniami, a także co gorsza z identycznymi oznaczeniami, które są związane z zupełnie innymi wytrzymał ościami. Jest to duży problem, zważywszy, że błędy te pojawiają się w instrukcjach likwidatorów szkód, w referatach, książkach i na szkoleniach.

 

Po pierwsze wprowadzono jednakowe symbole dla oznaczania klasy kuloodporności S*, gdzie symbol (*) oznacza cyfrę dla zupełnie innych wymagań.

 

I tak według najstarszych oznaczeń – a te oznaczenia są jeszcze dziś stosowane przez sprzedawców szyb – szyba S1 wytrzymuje ostrzał amunicją:
- 9 Para;
- 9,2 Makarow (9 Makarow);
-7,62 x 25 TT.

 

Według PN-V-87002 z września 1999 roku zastąpionej przez PN-EN 1063 w grudniu 2002 roku − szyba klasy S1 wytrzymuje ostrzał z karabinka kalibru .22 amunicją Long. O ile w pierwszej grupie prób na uzyskanie klasy S1 mamy do czynienia z energiami  pocisków od 300 do około 500 J, to w drugim przypadku dla takiego samego oznaczenia S1, są to energie na poziomie 150 – 170 J, czyli są to zupełnie nieporównywalne wytrzymałości. Istnieje pewne podobieństwo odporności na ostrzał między starym oznaczeniem S1, a tym które w normie PN-V-87002 jest określone jako S2, ponieważ w obu przypadkach używana jest do prób amunicja 9 Para.

 

Co prawda w PN-V-87002 jest ona nazywana 9 Luger, ale jest to wynikiem braku wiedzy o oznaczeniach amunicji u osoby, która wprowadzała normę. Ten sam nabój, który w Europie nazywany jest najczęściej 9 Para (lub 9 x 19), w Ameryce jest nazywany 9 Luger!

 

Istotną różnicą jest natomiast wyodrębnienie dla klasy S2 amunicji, która we Europie Wschodniej znana jest jako nabój TT, czyli 7,62 x 25 do prób na klasę S3A (patrz tabela nr 1). Istnieje też analogia między starymi oznaczeniami S2 i nowymi S3 oraz miedzy S3 i S4. Nie ma natomiast żadnego porównania między starym oznaczeniem S5 a oznaczeniami od S5 do S7 nowszymi. W cytowanej tabeli można znaleźć dane zaczerpnięte z normy EN 1063 na szkło i normy PN-EN 1522 na kuloodporność okien, drzwi, rolet itp.

 

Jak widać dość łatwo się zgubić w różnych oznaczeniach, lecz to wcale nie koniec naszych kłopotów, ponieważ w normie PN-EN 1522 mamy rozpisane zależności między oznaczeniami FB* = FS*, gdzie oznaczenie FS* jest krajowym odpowiednikiem klasyfikacji oznaczanej w EN, jako BR. Trochę skomplikowane? Chyba nie tylko trochę.

 

W poniższej tabeli zestawiona jest jedynie kuloodporność na broń strzelecką, a nie myśliwską.
Trzeba więc jeszcze dopisać, że oznaczenie FSG jest równoważne SG2 z normy EN 1063. A co odpowiada w takim razie oznaczeniu SG1 w normie EN 1522? Po prostu brak jest takiego odpowiednika. Podobieństwa i różnicę występujące między kolejnymi oznaczeniami kuloodporności zestawiłem w tab. 1.

 

Tab. 1. Porównanie klas kuloodporności według różnych norm

 

Uwagi praktyczne:
- Broń myśliwska to nic innego jak broń gładkolufowa, czyli także popularna „pompka”, używana przez ochroniarzy tyle, że w czasie prób strzela się brenekami (kule ołowiane).
- Jest oferowane szkło odpryskowe i bezodpryskowe,
na przykład: S – daje odpryski, NS – bez odprysków. Oznaczenia np. BR5 [S].
- Towarzystwa ubezpieczeniowe jeszcze stosują nieaktualny podział na szyby bezpieczne budowlane i ich przedstawiciele mogą nie uznać, że klasy P1A i P2A to są także szyby antywłamaniowe.

 

Szyby odporne na wybuch według PN EN 13541:2002
W czasach, gdy jednym z poważnych zagrożeń jest terroryzm, konieczne jest zapobieganie ewentualnym skutkom wybuchu. Ponieważ oszklenia zwiększają liczbę rażących odłamków w przypadku wybuchu, stało się konieczne zarówno opracowanie oszkleń w dużym stopniu odpornych na wybuch, jak i opracowanie metod klasyfikacji odpornościowej tych oszkleń.

W normie PN EN 13541: 2002 ustalona jest klasyfikacja oszkleń według oznaczeń5) od ER1 do ER4, z rosnącą wytrzymałością na wybuch. Przed wprowadzeniem normy PN EN 13541: 2002 używano oznaczeń D1 do D3 do określania odporności szyb na wybuch.

 

Przykład oznaczeń: PN EN 13541 ER3 [NS] – szyba klasy 3 według normy, która nie daje odłamków po stronie wewnętrznej.

Szczegółowych informacji na ten temat Czytelnicy mogą zasięgnąć w branżowych Izbach i Stowarzyszeniach lub poprzez kontakt z Autorem.



1) Jeśli przy numerze normy nie ma umieszczonego po dwukropku roku oznacza to aktualną normę

2) To, że norma nie jest przetłumaczona nie znaczy, że nie jest normą polską – to jest polska norma w języku oryginalnym.

3) Obecnie wprowadzono szereg norm:
PN-EN 12150-1i-2
PN-EN 13024-1i-2
PN-EN 14179-1i-2
PN-EN 14449
zawierających wymagania po spełnieniu których poszczególne rodzaje szkła można uważać za bezpieczne

4) *– jest cyfrą z przedziału od 1 do 5 dla najstarszych norm, i od 1 do 7 dla nowszych.

5) Uwaga: dziesięć lat temu oznaczenia ER 1do ER6 stosowano do oznaczania odporności na włamania rolet.

 

Stefan Jerzy SIUDALSKI

 „Ochrona Mienia i Informacji” 6/2010, 1/2011.

 

Całość artykułu w wydaniu drukowanym i elektronicznym 

inne artykuły o podobnej tematyce patrz Serwisy Tematyczne

więcej informacj: Świat Szkła 12/2011

  • Logo - alu
  • Logo aw
  • Logo - fenzi
  • Logo - glass serwis
  • Logo - lisec
  • Logo - mc diam
  • Logo - polflam
  • Logo - saint gobain
  • Logo termo
  • Logo - swiss
  • Logo - guardian
  • Logo - forel
  • vitrintec wall solutions logo

Copyright © Świat Szkła - Wszelkie prawa zastrzeżone.