Ostatnie lata przyniosły uporządkowanie w prawie Unii Europejskiej zagadnień związanych z badaniami i klasyfikacją konstrukcji pod względem kuloodporności. W roku 2006 została wprowadzona w Polsce europejska norma zharmonizowana PN-EN-14351-1:2006, ”Okna i drzwi. Norma wyrobu, właściwości eksploatacyjne. Część 1: Okna i drzwi zewnętrzne bez właściwości dotyczących odporności ogniowej i/lub dymoszczelności”. Norma określa możliwe klasy poszczególnych właściwości konstrukcji, sposób oceny zgodności konstrukcji oraz sposób, w jaki konstrukcja może być przez producenta oznaczona znakiem CE (europejskim symbolem zgodności z obowiązującymi normami). W normie tej wśród cech, jakie mogą być określone i sklasyfikowane dla konstrukcji okiennych i drzwiowych, znajduje się także kuloodporność.
7 klas kuloodporności
Odpowiednią klasę kuloodporności należy podawać zgodnie z normą PN-EN 1522:2000 „Okna, drzwi, żaluzje i zasłony. Kuloodporność. Wymagania i klasyfikacja”. W normie podanych jest 8 klas kuloodporności, określanych oznaczeniami od FB1 do FB7 oraz dodatkowo klasa FSG dla broni myśliwskiej, przy czym klasa FB1 dotyczy konstrukcji o najniższej a klasa FB7 o najwyższej kuloodporności. Badania dla poszczególnych klas kuloodporności różnią się między sobą typem zastosowanej broni, kalibrem, rodzajem i masą pocisków, odległością strzelania oraz prędkością pocisku (tabele 1 i 2).
W przypadku aluminiowych konstrukcji przeszklonych, norma podaje minimalną wymaganą klasę kuloodporności oszklenia w zależności od klasy kuloodporności całej konstrukcji (tabela 3).
Magnum 357 czy Luger 9 mm?
Badania kuloodporności przeprowadzane są zgodnie z wymaganiami normy PN-EN 1523:2000 „Okna, drzwi, żaluzje i zasłony. Kuloodporność. Metody badań”. Określono zasady przeprowadzania badania: zalecane położenia punktów celowania, kąty i liczbę strzałów. W wyniku badania należy stwierdzić czy w badanej konstrukcji, wskutek jej ostrzału, nie doszło do powstania perforacji. Perforacja następują wtedy, gdy pocisk przejdzie przez dowolną część próbki, nastąpi pęknięcie jej tylnej powierzchni, wywołane pociskiem lub jego częścią (nawet w przypadku, gdy pocisk został w sposób widoczny zatrzymany z tyłu próbki), albo gdy utworzy się otwór przelotowy w próbce (nawet gdy potem otwór się zamknie). Wybór obszarów celowania dokonywany jest przez laboratorium badawcze na podstawie analizy konstrukcji, podczas której określane są miejsca „słabe”, tzn. takie gdzie wystrzelony pocisk napotka najmniejszy opór, doprowadzi do takiego zniszczenia, które umożliwi dostęp do mechanizmów otwierających, lub spowoduje niepożądane otwarcie konstrukcji. W praktyce są to zazwyczaj połączenia pomiędzy ramą i elementami otwieranymi oraz pomiędzy oszkleniem a profilem aluminiowym, szczególnie w przypadkach ostrzału konstrukcji pod różnymi kątami. Dodatkowo podczas próby, za badaną konstrukcją, w odległości 0,5 m od jej linii środkowej, umieszcza się kontrolny arkusz folii aluminiowej o grubości 0,02 mm i gramaturze 54 g/m2.
Badanie kuloodporności dla drzwi Reynaers CS77-BP otwieranych na zewnątrz dla klasy kuloodporności FB6.
Badanie kuloodporności dla drzwi Reynaers CS77-BP otwieranych do wewnątrz dla klasy kuloodporności FB4.
Wyniki badań powinny być klasyfikowane przez dodanie przyrostka „S” lub „NS”
w zależności od tego, czy występują lub nie występują odpryski, w postaci perforacji folii kontrolnej, np. FB4 (S) lub FB4 (NS). Występowanie lub niewystępowanie odprysków zależy w głównej mierze od rodzaju zastosowanej szyby – w poszczególnych klasach dostępne są szyby klasyfikowane jako odpryskowe i bezodpryskowe. W przypadku określenia wymagania bezodpryskowości należy się liczyć z koniecznością zastosowania dużo grubszego pakietu szybowego, co ma wpływ na znaczne zwiększenia masy oszklenia jak i ceny konstrukcji.
Podobnie jak w przypadku konstrukcji o określonej odporności na włamanie, określenie wymaganej klasy kuloodporności konkretnej konstrukcji należy do użytkownika (właściciela obiektu, architekta, firmy ubezpieczeniowej, policji).
Nowatorstwo Reynaers
Firma Reynaers opracowała nowatorskie konstrukcje kuloodporne dla najczęściej stosowanych na rynku elementów, takich jak: ścianki stałe, otwierane okna i drzwi w systemie CS 77-BP oraz przeszklone ściany osłonowe CW 50 w wariancie kuloodpornym CW 50-BP. Konstrukcje opracowano tak, aby system okienno-drzwiowy CS 77-BP spełniał normy najczęściej stosowanych w Polsce klas kuloodporności – FB4, która często potocznie jest określana jako kuloodporność na broń krótką – pistolety i rewolwery oraz FB6, często określanej jako kuloodporność na broń długą – karabiny (zdjęcie nr 1).
Konstrukcje opracowane przez Reynaers o podwyższonej klasie kuloodporności, w stosunku do konstrukcji standardowych, odznaczają się sześcioma głównymi różnicami:
• zastosowaniem właściwych dla danej klasy kuloodporności oszkleń;
• wykorzystaniem listew przyszybowych o zamkniętym przekroju, co zabezpiecza listwę przed możliwością jej wypięcia podczas uderzenia pocisku;
• dodaniem od zewnątrz przykręcanego aluminiowego profilu nakładkowego na profile aluminiowe, służącego do zabudowy stalowych wkładek kuloodpornych;
• zastosowaniem wkładek stalowych o odpowiedniej odporności na perforacje pociskiem oraz odpowiednio zabezpieczonych antykorozyjnie;
• stosowaniem dodatkowej wkładki stalowej dookoła szyby, co zabezpiecza przed możliwością perforacji pomiędzy oszkleniem a profilem aluminiowym podczas strzelania pod kątem;
• zastosowaniem odpowiednich okuć zapobiegających otwarciu konstrukcji podczas uderzenia pocisku.
Adaptując i wzmacniając standardowe i dobrze sprawdzone systemy, specjaliści Reynaers nie tylko spełniają najnowsze normy dotyczące podwyższonych wymagań kuloodporności, ale także zapewniają ciągłość innych, standardowych wymagań stawianych konstrukcjom, takich jak wodoszczelność, infiltracja powietrza, odporność na działanie wiatru, itd. Dodatkową zaletą takiego rozwiązania jest również kompatybilność pomiędzy konstrukcjami standardowymi a specjalnymi.