Przeszklone przegrody stosowane są powszechnie w nowoczesnym budownictwie. Zapewniają one odpowiednie doświetlenie pomieszczeń oraz wspaniały efekt wizualny, przy jednoczesnym spełnieniu wszystkich wymagań niezbędnych do tego, aby dany budynek był miejscem bezpiecznym dla jego użytkowników.
Stanowić mogą zarówno wewnętrzne przegrody budynków [1–3], jak również ich zewnętrzne poszycie [4–6]. Mocowane mogą być z takim samym powodzeniem w pionie [7–12] jak i poziomo lub ukośnie [13, 14].
Rys. 1. Przykładowe zastosowania przegród przeszklonych: a) kładka; b) podłoga podniesiona; c) podłoga podniesiona, d) przeszklona ściana działowa; e) przeszklona ściana działowa bezszprosowa; f ) ściana działowa z pustaków szklanych; g) dach przeszklony (świetlik); h) balkon przeszklony [14, 69, 100]
Wstęp
W praktyce najczęściej spotykanymi elementami przeszklonymi są drzwi [3, 8, 19–28, 9, 29–38, 10, 39–42, 11, 12, 15–18] i okna [43, 44], które znajdują się praktycznie w każdym obiekcie. Ściany osłonowe [4, 5, 45–54, 6, 55–64, 7, 65–67, 8–12, 21], świetliki (dachy przeszklone) [13, 14] stanowiące obudowę większości nowoczesnych wieżowców oraz będące przedmiotem niniejszego artykułu ściany działowe [1, 2, 66, 68–76, 7, 77–86, 8, 87, 9–12, 21, 62], dzielące przestrzenie większości wieżowców, galerii handlowych czy też budynków użyteczności publicznej.
Główną funkcją, jaką spełniają przeszklone ściany działowe, jest wydzielenie pomieszczeń w budynku, dlatego też powinny być one zaprojektowane i wykonane w taki sposób aby zapewnić między innymi spełnienie wymagań dotyczących bezpieczeństwa pożarowego, w tym tych związanych z zachowaniem odpowiedniej klasy odporności ogniowej.
Ściany działowe, posiadające odpowiednią klasę odporności ogniowej wykonywane są najczęściej jako ścianki w lekkiej zabudowie usztywnione stelażem stalowym czy drewnianym, np. z płyt g-k [88–90], ewentualnie ścianki murowane z lekkich, drobnowymiarowych elementów [91–94], czy też konstrukcje wykonywane z płyt warstwowych [95–99].
Materiały te jednak, pomimo swoich znakomitych właściwości związanych z powstrzymywaniem ognia oraz wysokiej temperatury, są ze względów estetycznych coraz częściej zastępowane zdecydowanie milszymi dla oka przegrodami transparentnymi (przeszklonymi lub wykonanymi z pustaków szklanych).
Przeszklone ściany działowe wykonywane są najczęściej jako konstrukcje szkieletowe, w których przestrzenie pomiędzy drewnianymi (rys. 3a) lub metalowymi (rys. 3b i 3c) profilami wypełniane są matowymi lub przezroczystymi przeszkleniami.
Profile, z których wykonane są ściany działowe najczęściej posiadają symetryczny przekrój. Metalowe składają się z kształtowników połączonych przekładką termiczną, a drewniane wykonane są z litego lub klejonego drewna. W przypadku profili metalowych, bardzo istotne jest odpowiednie zaizolowanie kształtownika.
Wewnątrz profili umieszczane są specjalne wkłady izolacyjne wykonane najczęściej z płyt gipsowo- kartonowych, silikatowo-cementowych, krzemianowo- wapniowych. Oprócz wymienionych powyżej na rynku spotkać można także rozwiązania, w których wkłady izolacyjne stanowią listwy drewniane lub wełna mineralna. Rodzaj wkładu izolacyjnego oraz sposób wypełnienia profilu mają ogromny wpływ na klasę odporności ogniowej danej przegrody.
Coraz częściej spotykanym na rynku rozwiązaniem są bezszprosowe ściany działowe, w których profile występują tylko po obwodzie ściany, słupy zastąpione są specjalnym silikonem ognioodpornym, czasem uzupełnionym uszczelką pęczniejącą, a rygle w większości przypadków w ogóle nie występują.
Istnieją również rozwiązania, w których przeszklenie mocowane jest bezpośrednio do konstrukcji nośnej, a mocowanie zabezpieczane jest przed działaniem ognia i wysokiej temperatury poprzez paski płyt, np. gipsowo-kartonowych, silikatowo-cementowych lub krzemianowo-wapniowych.
Jako przeszklenia w przegrodach tego typu stosowane są specjalne szyby ogniochronne. Rodzaje przeszkleń przeciwpożarowych zostały szeroko opisane w artykułach [101–103].
Przeszklenia zapewniające odpowiednią klasę odporności ogniowej podzielić można na 3 grupy: szyby wielowarstwowe, szyby z grubą warstwą żelu oraz szyby monolityczne.
W przypadku pierwszego z wymienionych rodzajów jako warstwa aktywna pomiędzy taflami szkła stosowana jest przekładka ognioochronna z żelu zasadowo- krzemianowego o grubości około 1 mm.
W przypadku pożaru, na skutek działania podwyższonej temperatury przekładka „pieni się” – pęcznieje, zwiększając swoją objętość nawet 20-krotnie, a przy tym matowieje pochłaniając energię cieplną wytwarzaną przez ogień.
Podczas dalszego działania ognia następuje powolny rozkład przekładki i energia przekazywana jest do następnej warstwy, która zaczyna reagować w taki sam sposób jak poprzednia. Proces powtarza się przy każdej warstwie, aż szkło i przekładki zostają całkowicie zużyte.
Szyby z żelem w grubej warstwie, składają się z szyb oddzielonych komorami o szerokości zależnej od oczekiwanej klasy odporności ogniowej, wypełnionymi przezroczystym wodnistym żelem, reagującym na temperaturę, co pozwala na absorpcję energii cieplnej emitowanej przez ogień.
W czasie pożaru, podobnie jak w przypadku szyb wielowarstwowych, żel pęcznieje, wytwarzając barierę izolacyjną. Ostatnie z wymienionych – szyby monolityczne – mają postać pojedynczej tafli szkła.
Przeważnie są wykonywane ze szkła sodowo-wapniowego wzmacnianego termicznie, mogą też być zbrojone siatką stalową. Szkła zbrojone wytwarzane są metodą walcowania i występują w odmianie polerowanej całkowicie przejrzystej, lub odmianie ornamentowej, półprzejrzystej, dzięki naniesionej na powierzchnię szkła fakturze.
Niektórzy producenci do produkcji szkła ognioochronnego wykorzystują szkło borokrzemowe (borosilikatowe), mające większą odporność na temperatury od sodowo-wapniowego. Szkło tego typu w odróżnieniu od dwóch pierwszych rodzajów nie posiada właściwości izolacyjnych, dlatego też stosowane jest tylko w elementach, dla których wymagane jest zachowanie wyłącznie szczelności ogniowej.
Ponieważ sam projekt przeszklonej ściany działowej nie daje jednoznacznej odpowiedzi na to, czy zachowa ona szczelność i izolacyjność ogniową przez określony czas, niezbędne jest wykonanie badania w zakresie odporności ogniowej według odpowiedniej procedury badawczej.
Jak wskazują publikacje [104, 105] pierwsze badania ilościowe mające na celu sprawdzenie, jak długie oddziaływanie ognia wytrzymują różnego rodzaju konstrukcje budowlane, prowadzone były już pod koniec XIX w. w Niemczech, a pierwsza norma badawcza opublikowana została w Stanach Zjednoczonych na początku XX w.
Rys. 2. Przykładowe zastosowania przegród przeszklonych: a) szklany strop; b) przeszklona ściana osłonowa słupowo-ryglowa; c) przeszklona ściana osłonowa z połączeniami strukturalnymi, d) stalowe profilowe drzwi przeszklone z przeszklonymi panelami górnymi i bocznymi; e) stalowe płaszczowe drzwi przeszklone; f ) drewniane drzwi przeszklone; g) drewniane przesuwne drzwi przeszklone; h) drzwi „całoszklane” [100]
Bartłomiej Sędłak
Instytut Techniki Budowlanej
Artykuł powstał na podstawie wystąpienia Autora na Konferencji Technicznej
„Nowoczesne przegrody przeszklone kluczem do komfortowego budynku”, 24.06.2020 r.
Bibliografia
(zamieszczone żródła odnoszą się do wszystkich części artykułu):
[1] M. Kosiorek, Z. Laskowska: Bezpieczeństwo pożarowe – część XV. Ogniochronne przegrody przeszklone, „Mater. Bud.”, vol. 1, pp. 117–119, 2007.
[2] P. Sulik, B. Sędłak: Ochrona przeciwpożarowa w przegrodach wewnętrznych, „Izolacje”, vol. 20, no. 9, pp. 30–34, 2015.
[3] A. Borowy: Badania odporności ogniowej wewnętzrnych przegród budowlanych oraz stolarki otworowej, „Inżynier Budownictwa”, vol. 11, pp. 64–68, 2013.
[4] P. Sulik, B. Sędłak, J. Kinowski: Bezpieczeństwo pożarowe ścian zewnętrznych
(Cz. 1) Elewacje szklane, wymagania, badania, przykłady, „Ochr. Przeciwpożarowa”, vol. 50, no. 4/14, pp. 10–16, 2014.
[5] P. Sulik, B. Sędłak, J. Kinowski: Bezpieczeństwo pożarowe ścian zewnętrznych
(Cz. 2) Mocowanie okładzin elewacyjnych, „Ochr. Przeciwpożarowa”, vol. 51, no. 1/15, pp. 9–12, 2015.
[6] J. Kinowski, P. Sulik: Bezpieczeństwo użytkowania elewacji, „Mater. Bud.”, vol. 9, pp. 38–39, 2014.
[7] P. Sulik, B. Sędłak: Odporność ogniowa pionowych przegród przeszklonych. Część 2, „Świat Szkła”, vol. 20, no. 9, pp. 31-32, 34-35, 2015.
[8] J. Kinowski, P. Sulik, B. Sędłak: Badania i klasyfikacja systemów pionowych przegród przeszklonych o określonej klasie odporności ogniowej, „BiTP”, vol. 42, no. 2, pp. 135–140, 2016, doi: 10.12845/bitp.42.2.2016.14.
[9] B. Sędłak: Wymagania z zakresu nienośnych przegród przeciwpożarowych - przeszklone ściany osłonowe i działowe, drzwi i bramy. W: Budynek wielofunkcyjny z częścią usługowo-handlową i garażem podziemnym - w aspekcie projektowania, wykonawstwa i odbioru przez PSP: Materiały pomocnicze do wykładów. G. Grzymkowska-Gałka Archmedia, Warszawa 2016, pp. 43–62.
[10] B. Sędłak, P. Sulik, J. Kinowski: Wymagania i rozwiązania techniczne systemów pionowych przegród przeszklonych o określonej klasie odporności ogniowej, „BiTP” vol. 42, no. 2, pp. 167–171, 2016, doi: 10.12845/bitp.42.2.2016.18.
[11] P. Sulik, B. Sędłak: Odporność ogniowa pionowych przegród przeszklonych. Część 1, „Świat Szkła”, vol. 20, no. 7–8, pp. 37-38, 40, 42-43, 2015.
[12] B. Sędłak, P. Sulik: Odporność ogniowa pionowych elementów przeszklonych, „Szkło i Ceram.”, vol. 66, no. 5, pp. 8–10, 2015.
[13] P. Roszkowski, B. Sędłak: Metodyka badań odporności ogniowej dachów przeszklonych, „Świat Szkła”, vol. 16, no. 6, pp. 50–52, 2011.
[14] P. Roszkowski, B. Sędłak: Badania odporności ogniowej poziomych elementów przeszklonych, „Świat Szkła”, vol. 19, no. 12, pp. 46–51, 2014.
[15] O. Korycki, K. Kuczyński: Zasady wprowadzania do obrotu stolarki budowlanej w świetle PN-EN 14351-1:2006, „Mater. Bud.”, vol. 8, pp. 94–96, 2007.
[16] M. Jakimowicz: Okna i drzwi balkonowe w świetle obowiązującego prawa, „Świat Szkła”, vol. 7–8, pp. 61–65, 2010.
[17] B. Sędłak: Metodyka badań odporności ogniowej drzwi przeszklonych. Cz. 2, „Świat Szkła”, vol. 17, no. 4, pp. 55-58,60, 2012.
[18] B. Sędłak: Metodyka badań odporności ogniowej drzwi przeszklonych. Cz. 1., „Świat Szkła”, vol. 17, no. 3, pp. 50-52,60, 2012.
[19] B. Sędłak: Przeszklone drzwi dymoszczelne – badania oraz klasyfikacja w zakresie dymoszczelności, „Świat Szkła”, vol. 18, no. 4, pp. 35–38, 2013.
[20] D. Izydorczyk, B. Sędłak, P. Sulik: Fire Resistance of timber doors - Part II: Technical solutions and test results, „Ann. Warsaw Univ. Life Sci. - SGGW For. Wood Technol.”, vol. 86, pp. 129–132, 2014.
[21] A. Borowy: Fire Resistance Testing of Glazed Building Elements. W: Pozarni Ochrana 2014, 2014, pp. 15–17.
[22] P. Sulik, B. Sędłak, D. Izydorczyk: Odporność ogniowa i dymoszczelność drzwi przeciwpożarowych na wyjściach awaryjnych z tuneli – badania i klasyfikacja, „Logistyka”, no. 6, pp. 10104–10113, 2014.
[23] D. Izydorczyk, B. Sędłak, P. Sulik: Fire Resistance of timber doors - Part I: Test procedure and classification, „Ann. Warsaw Univ. Life Sci. - SGGW For. Wood Technol.”, vol. 86, pp. 125–128, 2014.
[24] D. Izydorczyk, B. Sędłak, P. Sulik: Problematyka prawidłowego odbioru wybranych oddzieleń przeciwpożarowych, „Mater. Bud.”, no. 11, pp. 62–64, 2014.
[25] P. Sulik, B. Sędłak: Odporność ogniowa drzwi z dużymi przeszkleniami, „Świat Szkła”, vol. 20, no. 3, pp. 38–42, 2015.
[26] P. Sulik, D. Izydorczyk, B. Sędłak: Elementy decydujące o awariach wybranych oddzieleń przeciwpożarowych. W: XXVII Konferencja Naukowo-Techniczna Awarie Budowlane, 20-23.05, Szczecin – Międzyzdroje, 2015, pp. 771–778.
[27] J. Kinowski, B. Sędłak, P. Sulik: Odporność ogniowa i dymoszczelność drzwi
zgodnie z PN-EN 16034, „Mater. Bud.”, vol. 1, no. 11, pp. 67–69, Nov. 2015, doi: 10.15199/33.2015.11.20.
[28] D. Izydorczyk, P. Sulik: Odporność ogniowa drzwi stalowych, „Mater. Bud.”, vol. 1, no. 7, pp. 33–36, Jul. 2015, doi: 10.15199/33.2015.07.07.
[29] P. Sulik, B. Sędłak: Wybrane zagadnienia związane z drzwiami przeciwpożarowymi, „Inżynier Budownictwa”, no. 11, pp. 90–97, 2015.
[30] A. Schmidt: Projekt normy wyrobu dla drzwi wewnętrznych: prEN 14351-2 –stan prac, „Świat Szkła” 5/2015.
[31] P. Sulik, B. Sędłak: Prawidłowy odbiór przeszklonych drzwi przeciwpożarowych, „Świat Szkła”, vol. 20, no. 2/2015, pp. 46-49, 56.
[32] D. Izydorczyk, B. Sędłak, P. Sulik: Izolacyjność ogniowa drzwi przeciwpożarowych, „Izolacje”, vol. 21, no. 1, pp. 52–63, 2016.
[33] B. Sędłak, A. Frączek, P. Sulik: Wpływ zastosowanego rozwiązania progowego na dymoszczelność drzwi przeciwpożarowych, „Mater. Bud.”, vol. 1, no. 7, pp. 26–29, Jul. 2016, doi: 10.15199/33.2016.07.07.
[34] D. Izydorczyk, B. Sędłak, P. Sulik: Thermal insulation of single leaf fire doors, Test results comparison in standard temperature-time fire scenario for different types of doorsets, „Appl. Struct. Fire Eng.”, Jan. 2016, doi: 10.14311/asfe.2015.077.
[35] P. Sulik, D. Izydorczyk, B. Sędłak: Bezinwazyjna weryfikacja poprawności wykonania i montażu drzwi przeciwpożarowych. W: Problemy techniczno- prawne utrzymania obiektów budowlanych: Ogólnopolska konferencja, Warszawa, 22-23 stycznia 2016, 2016, pp. 147–150.
[36] B. Sędłak, P. Sulik: Badania odporności ogniowej i dymoszczelności drzwi przeszklonych zgodnie z wymaganiami normy wyrobu PN-EN 16034. Cz. 1, „Świat Szkła”, vol. 2, pp. 30–35, 2017.
[37] B. Sędłak, P. Sulik: Badania odporności ogniowej i dymoszczelności drzwi przeszklonych zgodnie z wymaganiami normy wyrobu PN-EN 16034. Cz.2, „Świat Szkła”, vol. 3, pp. 40,42-43, 2017.
[38] D. Izydorczyk, B. Sędłak, P. Sulik: Thermal insulation of single leaf fire doors: Test results comparison in standard temperature-time fire scenario for different types of doorsets. W: Applications of Structural Fire Engineering 2017.
[39] B. Sędłak, P. Sulik: Wymagania dotyczące klasy odporności ogniowej zamknięć otworów w przegrodach przeciwpożarowych, „Mater. Bud.”, vol. 1, no. 3, pp. 68–70, Mar. 2017, doi: 10.15199/33.2017.03.19.
[40] D. Izydorczyk, B. Sędłak, B. Papis, P. Turkowski: Doors with Specific Fire Resistance Class, „Procedia Eng.”, vol. 172, pp. 417–425, 2017, doi: 10.1016/j. proeng.2017.02.010.
[41] D. Izydorczyk, B. Sędłak, P. Sulik: Fire doors in tunnels emergancy exits - smoke control, fire resistance tests. W: IFireSS 2017 – 2nd International Fire Safety Symposium Naples, Italy, June 7-9, 2017, 2017, pp. 1–8.
[42] B. Sędłak, P. Sulik: Badania odporności ogniowej i dymoszczelności drzwi przeszklonych zgodnie z wymaganiami normy wyrobu PN-EN 16034. Część 1, „Świat Szkła” vol. 2, pp. 30–35, 2017.
[43] D. Izydorczyk, P. Sulik, J. Kinowski, B. Sędłak: Fire resistance of timber windows – Part II: Technical solutions, test results, „Ann. Warsaw Univ. Life Sci. - SGGW For. Wood Technol.” vol. 92, pp. 113–116, 2015.
[44] J. Kinowski, B. Sędłak, P. Sulik, D. Izydorczyk: Fire resistance of timber windows – Part 1: Test procedure, classification, „Ann. Warsaw Univ. Life Sci. - SGGW For. Wood Technol.” vol. 92, pp. 183–187, 2015.
[45] W. K. Chow, Y. Gao, C. L. Chow: A Review on Fire Safety in Buildings with Glass Façade, „J. Appl. Fire Sci.” vol. 16, no. 3, pp. 201–223, Jan. 2006, doi: 10.2190/AF.16.3.b.
[46] B. Siebert: Modern Facades made of Glass, IABSE Congr. Rep., vol. 17, no. 9, pp. 342–343, Jan. 2008, doi: 10.2749/222137908796292911.
[47] B. Sędłak: Badania odporności ogniowej przeszklonych ścian osłonowych. Cz. 2, „Świat Szkła” vol. 17, no. 10, pp. 53-58,60, 2012.
[48] B. Sędłak: Badania odporności ogniowej przeszklonych ścian osłonowych. Cz. 1. „Świat Szkła” vol. 17, no. 9, pp. 52–54, 2012.
[49] B. Sędłak, J. Kinowski: Badania odporności ogniowej ścian osłonowych – przyrosty temperatury na szybach, „Świat Szkła” vol. 18, no. 11, pp. 20–25, 2013.
[50] J. Kerson, R. Jansson: Façade fire tests – measurements, modeling. W: MATEC Web Conf. vol. 9, p. 2003, 2013, doi: 10.1051/matecconf/20164603002.
[51] B. Sędłak, J. Kinowski, A. Borowy: Fire resistance tests of large glazed aluminium curtain wall test specimens - Results comparison. W: MATEC Web of Conferences, 2013, vol. 9, p. 02009, doi: 10.1051/matecconf/ 20130902009.
[52] B. Sędłak: Odporność ogniowa ścian osłonowych z dużymi przeszkleniami. Cz. 1, „Świat Szkła” vol. 19, no. 3, pp. 16-19,25, 2014.
[53] B. Sędłak: Odporność ogniowa ścian osłonowych z dużymi przeszkleniami. Cz. 2, „Świat Szkła” vol. 19, no. 5, pp. 28–31, 2014.
[54] B. Sędłak: Badania odporności ogniowej przeszklonych ścian osłonowych wg nowego wydania normy PN-EN 1364-3, „Świat Szkła” vol. 19, no. 7–8, pp. 49–53, 2014.
[55] P. Sulik, B. Sędłak, P. Turkowski, W. Węgrzyński: Bezpieczeństwo pożarowe budynków wysokich i wysokościowych. W: A. Halicka (red): Budownictwo na obszarach zurbanizowanych, Nauka, praktyka, perspektywy, Politechnika Lubelska, 2014, pp. 105–120.
[56] P. Sulik, B. Sędłak: Bezpieczeństwo pożarowe przeszklonych elewacji, „Mater. Bud.” vol. 1, no. 9, pp. 20–22, Sep. 2015, doi: 10.15199/33.2015.09.04.
[57] J. Kinowski, B. Sędłak, P. Sulik: Izolacyjność ogniowa aluminiowo-szklanych ścian osłonowych w zależności od sposobu wypełnienia profili szkieletu konstrukcyjnego, „Izolacje” vol. 20, no. 2, pp. 48–53, 2015.
[58] P. Sulik, B. Sędłak: Bezpieczeństwo pożarowe szklanych fasad. W: Inf. Bud. Murator - Fasady, pp. 38–42, 2015.
[59] J. Kinowski, B. Sędłak, P. Sulik: Large glazing in curtain walls - Study on impact of fixing methods on fire resistance. W: MATEC Web of Conferences, 2016, vol. 46, p. 05004, doi: 10.1051/matecconf/20164605004.
[60] P. Sulik, B. Sędłak, J. Kinowski: Study on critical places for maximum temperature rise on unexposed surface of curtain wall test specimens. W: MATEC Web of Conferences, 2016, vol. 46, p. 02006, doi: 10.1051/matecconf/ 20164602006.
[61] B. Sędłak, P. Sulik: Odporność ogniowa pasów międzykondygnacyjnych aluminiowo-szklanych ścian osłonowych, „Izolacje” vol. 21, no. 1, pp. 66–73, 2016.
[62] J. Kinowski, B. Sędłak, P. Sulik, D. Izydorczyk: Fire resistance glazed constructions classification, Changes in the field of application, „Appl. Struct. Fire Eng.”, Jan. 2016, doi: 10.14311/asfe.2015.073.
[63] P. Sulik, J. Kinowski, B. Sędłak: Fire resistance of aluminium glazed curtain walls, Test results comparison depending on the side of fire exposure, „Appl. Struct. Fire Eng.”, Jan. 2016, doi: 10.14311/asfe.2015.076.
[64] P. Sulik, G. Kimbar, B. Sędłak: Fire resistance of spandrels in aluminium glazed curtain walls. W: IFireSS 2017 – 2nd International Fire Safety Symposium Naples, Italy, June 7-9, 2017, 2017.
[65] B. Sędłak, J. Kinowski, P. Sulik: Miejsca krytyczne elementów próbnych przeszklonych ścian osłonowych pod względem izolacyjności ogniowej, „BiTP” vol. 45, no. 1, pp. 38–50, 2017, doi: 10.12845/bitp.45.1.2017.3.
[66] P. Sulik, B. Sędłak: Wybrane aspekty oceny odporności ogniowej przeszklonych elementów oddzielenia przeciwpożarowego, „J. Civ. Eng. Environ. Archit.”, vol. 64, pp. 17–29, 2017, doi: 10.7862/rb.2017.100.
[67] P. Sulik, B. Sędłak: Wybrane aspekty oceny odporności ogniowej przeszklonych elementów oddzielenia przeciwpożarowego. W: 63. Konferencja Naukowa Komitetu Inżynierii Lądowej i Wodnej PAN oraz Komitetu Nauki PZITB Krynica Zdrój, 17-22.09.2017, 2017.
[68] Z. Laskowska, M. Kosiorek: Bezpieczeństwo pożarowe ścian działowych przeszklonych – badania i rozwiązania, „Świat Szkła” vol. 1, pp. 16–21, 2008.
[69] P. Roszkowski, B. Sędłak: Metodyka badań odporności ogniowej przeszklonych ścian działowych, „Świat Szkła” vol. 16, no. 9, pp. 59–64, 2011.
[70] B. Sędłak, P. Roszkowski: Klasyfikacja w zakresie odporności ogniowej przeszklonych ścian działowych, „Świat Szkła” vol. 17, no. 7–8, pp. 54–59, 2012.
[71] Z. Laskowska, A. Borowy: Rozszerzone zastosowanie wyników badań odporności ogniowej ścian działowych przeszklonych wg PN-EN 15254-4, „Mater. Bud.” vol. 7, pp. 62–64, 2012.
[72] B. Sędłak: Systemy przegród aluminiowo szklanych o określonej klasie odporności ogniowej, „Świat Szkła” vol. 18, no. 10, pp. 30-33,41, 2013.
[73] B. Sędłak: Bezszprosowe szklane ściany działowe o określonej klasie odporności ogniowej, „Świat Szkła” vol. 19, no. 11, p. 24,26,28,30, 2014.
[74] B. Sędłak: Badania odporności ogniowej przeszklonych ścian działowych, „Świat Szkła” vol. 19, no. 2, pp. 30–33, 2014.
[75] B. Sędłak: Ściany działowe z pustaków szklanych – badania oraz klasyfikacja w zakresie odporności ogniowej, „Świat Szkła” vol. 19, no. 1, pp. 30–33, 2014.
[76] B. Sędłak, D. Izydorczyk, P. Sulik: Fire Resistance of timber glazed partitions, „Ann. Warsaw Univ. Life Sci. - SGGW For. Wood Technol.” vol. 85, pp. 221–225, 2014.
[77] B. Sędłak, P. Sulik: Odporność ogniowa wielkogabarytowych pionowych elementów przeszklonych, „Mater. Bud.” vol. 1, no. 7, pp. 28–30, Jul. 2015, doi: 10.15199/33.2015.07.06.
[78] B. Sędłak: Bezpieczeństwo pożarowe przeszklonych ścian działowych, „Świat Szkła” vol. 20, no. 5, pp. 34–40, 2015.
[79] P. Sulik, B. Sędłak: Odporność ogniowa drewnianych przeszklonych ścian działowych, „Świat Szkła” vol. 20, no. 3, pp. 43–48, 56, 2015.
[80] B. Sędłak, P. Sulik, P. Roszkowski: Fire resistance tests of aluminium glazed partitions with timber insulation inserts, „Ann. Warsaw Univ. Life Sci. - SGGW For. Wood Technol.” vol. 92, pp. 395–398, 2015.
[81] B. Sędłak, D. Izydorczyk, P. Sulik: Aluminium glazed partitions with timber insulation inserts – fire resistance tests results depending on the type of used wood, „Ann. Warsaw Univ. Life Sci. - SGGW For. Wood Technol.” vol. 92, pp. 102–106, 2016.
[82] B. Sędłak, P. Sulik: Badanie i klasyfikacja w zakresie odporności ogniowej przeszklonych ścian działowych według wymagań nowego wydania normy badawczej. Cz. 1., „Świat Szkła” vol. 21, no. 2, pp. 38–40, 42, 2016.
[83] B. Sędłak, P. Sulik: Badanie i klasyfikacja w zakresie odporności ogniowej przeszklonych ścian działowych zgodnie z wymaganiami nowego wydania normy badawczej. Cz. 2., „Świat Szkła” vol. 21, no. 5, pp. 27–28, 30–34, 2016.
[84] B. Sędłak, J. Kinowski, D. Izydorczyk, P. Sulik: Fire resistanc tests of aluminium glazed partitions, Results comparison, „Appl. Struct. Fire Eng.” Jan. 2016, doi: 10.14311/asfe.2015.075.
[85] P. Sulik, B. Sędłak, J. Kinowski: Study on critical places for maximum temperature rise on unexposed surface of walls with butt jointed glazing test specimens. W: IFireSS 2017 – 2nd International Fire Safety Symposium Naples, Italy, 2017.
[86] B. Sędłak, P. Roszkowski, P. Sulik: Fire insulation of aluminium glazed partitions depending on the infill solution of framework profiles, „Civ. Environ. Eng. Reports”, vol. 26, no. 3, pp. 91–107, 2017, doi: 10.1515/ ceer-2017-0038.
[87] B. Sędłak, J. Kinowski, P. Roszkowski, P. Sulik: Izolacyjność ogniowa przeszklonych ścian bezszprosowych, „Mater. Bud.” vol. 1, no. 7, pp. 17–20, Jul. 2017, doi: 10.15199/33.2017.07.05.
[88] A. Borowy, M. Łukomski, G. Woźniak: Metody oceny odporności ogniowej ścian skonstruowanych na szkielecie stalowym z obudową z płyt gipsowo-kartonowych, „Mater. Bud.” vol. 1, no. 8, pp. 8–11, Aug. 2017, doi: 10.15199/33.2017.08.02.
[89] B. Wróblewski, A. Borowy: Płyty gipsowo-kartonowe – odporność ogniowa ścian nienośnych, „Izolacje” vol. 10, 2010.
[90] G. Thomas: Thermal properties of gypsum plasterboard at high temperatures, „Fire Mater.” vol. 26, no. 1, pp. 37–45, Jan. 2002, doi: 10.1002/fam.786.
[91] G. Zapotoczna-Sytek, P. Sulik, G. Woźniak, M. Abramowicz: Przegrody budowlane wykonane z autoklawizowanego betonu komórkowego (ABK), a bezpieczeństwo pożarowe. W: Dni betonu: Tradycja i nowoczesność. 8 Konferencja, 2014, pp. 803–814.
[92] T.-D. Nguyen, F. Meftah, R. Chammas, A. Mebarki: The behaviour of masonry walls subjected to fire: Modelling, parametrical studies in the case of hollow burnt-clay bricks, „Fire Saf. J.” vol. 44, no. 4, pp. 629–641, May 2009, doi: 10.1016/j.firesaf.2008.12.006.
[93] N. Narayanan, K. Ramamurthy: Structure, properties of aerated concrete: a review, „Cem. Concr. Compos.” vol. 22, no. 5, pp. 321–329, Oct. 2000, doi: 10.1016/S0958-9465(00)00016-0.
[94] K. Ghazi Wakili, E. Hugi, L. Karvonen, P. Schnewlin, F. Winnefeld: Thermal behaviour of autoclaved aerated concrete exposed to fire, „Cem. Concr. Compos.” vol. 62, pp. 52–58, Sep. 2015, doi: 10.1016/j.cemconcomp. 2015.04.018.
[95] B. Wróblewski, A. Borowy: Badanie i klasyfikacja w zakresie odporności ogniowej ścian i dachów z płyt warstwowych, „Izolacje” vol. 7–8, pp. 30–34, 2012.
[96] J. M. Davies: Lightweight sandwich construction. John Wiley & Sons, 2008.
[97] M. R. E. Looyeh, K. Rados, P. Bettess: Thermochemical responses of sandwich panels to fire, „Finite Elem. Anal. Des.” vol. 37, no. 11, pp. 913–927, Oct. 2001, doi: 10.1016/S0168-874X(01)00075-0.
[98] P. Roszkowski, P. Sulik: Sandwich panels - behavior in fire based on fire resistance tests, „Appl. Struct. Fire Eng.” Jan. 2016, doi: 10.14311/asfe.2015.065.
[99] G. Kimbar, P. Roszkowski, P. Sulik: Optimal Load Resolution in Fire Resistance Tests of Orthotropic Plates.
[100] B. Sędłak, P. Sulik: Ogólne zasady dotyczące badań odporności ogniowej elementów przeszklonych. Cz.1, „Świat Szkła” vol. 23, no. 2, pp. 34–38, 2018.
[101] Z. Laskowska, A. Borowy: Szyby w elementach o określonej odporności ogniowej, „Świat Szkła” vol. 20, no. 12, pp. 10–15, 2015.
[102] K. Zieliński: Szkło ogniochronne, „Świat Szkła” vol. 1, pp. 9–11, 2008.
[103] Z. Laskowska, A. Borowy: Szyby zespolone w elementach o określonej odporności ogniowej, „Świat Szkła” vol. 21, no. 3, pp. 15-20,28, 2016.
[104] V. Babrauskas, R. B. Williamson: The historical basis of fire resistance testing — Part II, „Fire Technol.” vol. 14, no. 4, pp. 304–316, Nov. 1978, doi: 10.1007/BF01998390.
[105] V. Babrauskas, R. B. Williamson: The historical basis of fire resistance testing — Part I, „Fire Technol.” vol. 14, no. 3, pp. 184–194, Aug. 1978, doi: 10.1007/BF01983053.
[106] S. B. Hamilton: A Short History of the Structural Fire Protection of Buildings Particularly in England, Special Report No. 27. London 1958.
[107] Böhme: Mittheilungen. Berlin 1891.
[108] M. Gary: Mittheilungen. Berlin 1900.
[109] F ire Tests with Partitions, Red Book, No. 53, British Fire Prevention Committee, London, 1900.
[110] F ire Tests with Partitions, Red Book, No. 22; British Fire Prevention Committee, London, 1899.
[111] “Engineering News, Vol. 46 (December 26, 1901), pp. 482-486, 489-490.”
[112] R ozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, Poz.690).
[113] EN 1634-3:2004 Fire resistance, smoke control tests for door, shutter assemblies, openable windows, elements of building hardware. Smoke control test for door, shutter assemblies.
[114] EN 1634-1:2014+A1:2018 Fire resistance, smoke control tests for door, shutter assemblies, openable windows, elements of building hardware - Part 1: Fire resistance test for door, shutter assemblies, openable windows.
[115] EN 1363-1:2012 Fire resistance tests. General requirements.
[116] EN 60584-1:2013 Thermocouples. EMF specifications, tolerances.
[117] B. Sędłak, P. Sulik: Ogólne zasady dotyczące badań odporności ogniowej elementów przeszklonych. Cz. 4, „Świat Szkła” vol. 23, no. 5, pp. 28-30, 32, 2018.
[118] EN 13501-1:2007+A1:2009 Fire classification of construction products, building elements. Classification using test data from reaction to fire tests.
[119] A. Piekarczuk, K. Malowany, P. Więch, M. Kujawińska, P. Sulik: Stability, bearing capacity of arch-shaped corrugated shell elements: experimental, numerical study, „Bull. Polish Acad. Sci. Tech. Sci.” vol. 63, no. 1, pp. 113–123, Mar. 2015, doi: 10.1515/bpasts-2015-0013.
[120] EN 1363-2:1999 Fire resistance tests. Alternative, additional procedures.
[121] EN 13501-2:2016 Fire classification of construction products, building elements. Classification using data from fire resistance tests, excluding ventilation services.
[122] P. Sulik, B. Sędłak: Promieniowanie w zamknięciach przeciwpożarowych, „Mater. Bud.” vol. 1, no. 5, pp. 90–91, May 2018, doi: 10.15199/ 33.2018.05.27.
[123] P. K. Raj: A review of the criteria for people exposure to radiant heat flux from fires, „J. Hazard. Mater.” vol. 159, no. 1, pp. 61–71, Nov. 2008, doi: 10.1016/j.jhazmat.2007.09.120.
[124] L. T. Wong: Hazard of Thermal Radiation from a Hot Smoke Layer in Enclosures to an Evacuee, „J. Fire Sci.” vol. 23, no. 2, pp. 139–156, Mar. 2005, doi: 10.1177/0734904105044673.
[125] T. Sawicki: Czynniki zagrażające bezpieczeństwu strażaków w warunkach pożaru, „Bezpieczeństwo Pr.” vol. 7–8, pp. 35–38, 2004.
[126] Y. Zhan, Z. Xia, W. Xin, L. Hai-lun: Application, Integrity Evaluation of Monolithic Fire-resistant Glass, „Procedia Eng.” vol. 11, pp. 603–607, 2011, doi: 10.1016/j.proeng.2011.04.702.
[127] EN 1364-1:2015 Fire resistance tests for non-loadbearing elements - Part 1: Walls.
[128] EN 15254-4:2008+A1:2011 Extended application of results from fire resistance tests. Non-loadbearing walls. Glazed constructions.
[129] EN 1364-4:2014 Fire resistance tests for non-loadbearing elements. Curtain walling. Part configuration.
[130] J. Kinowski, B. Sędłak, P. Sulik: Large scale, faceted curtain walls fire resistance tests. W: FSF 2019 – 3nd International Symposium on Fire Safety of Facades Paris, France, 2019.
Całość artykułu w wydaniu drukowanym i elektronicznym
Inne artykuły o podobnej tematyce patrz Serwisy Tematyczne
Więcej informacji: Świat Szkła 09/2020
