WZORNIKI SZKŁA |
Szkło jest tworzywem o wielu zastosowaniach. Zwłaszcza szkło stosowane na dużych powierzchniach, takich jak fasady daje sobie tylko właściwy efekt wizualny i wymaga świadomego wyboru stosownego produktu, ponieważ poszczególne niuanse barw są – obok parametrów technicznych – efektem wpływu otoczenia oraz osobistej percepcji. Ten, kto potrafi oddać kompleksowość wzajemnego oddziaływania różnorodnych czynników, może być pewien, że późniejsza atmosfera i „duch” budynku będą odpowiadały żywionym w stosunku do niego oczekiwaniom inwestora.
Rys. 1. Optymalny wzornik. Postrzeganie odbijania kolorów przez fasadę, tzw. „Street Appeal”, określane jest przez wiele czynników | Rys. 2. Przestrzeń kolorów. Czynniki takie jak kolor otoczenia, warunki pogodowe, promieniowanie świetlne o określonych porach dnia i roku wpływają na percepcję barwy określonej technicznie |
Prawidłowy wzornik – doskonały efekt
Różne typy szkła, jak szkło do ochrony przed ciepłem i nadmiernym promieniowaniem słonecznym czy szkło Combi, różnią się nie tylko z punktu widzenia funkcji, lecz także wyglądem zewnętrznym. Ponieważ poszczególne produkty szklane mają różne działanie i wygląd, a subiektywna percepcja odgrywa decydującą rolę, umiejętne tworzenie wzorników jest dziś ważniejsze niż kiedykolwiek.
Optymalnym warunkiem do tworzenia wzorca jest równomiernie zachmurzone niebo. Patrząc na szklaną fasadę, widać idealnie jego bezkres. Poza tym obserwator powinien znajdować się pod kątem 90o do fasady lub wzornika ręcznego, aby uzyskać niezafałszowane wrażenie. Patrząc pod zbyt ostrym kątem można doświadczyć efektu przesunięcia barw, ponieważ pod takim kątem odbijane jest promieniowanie świetlne o dłuższych falach. Dzięki różnym tłom można stworzyć symulację odbicia i transmisji barw: barwa odbijana na zewnątrz od powlekanej powierzchni szkła, tzw. street appeal, powinna być podkreślona przez tło czarne. Do tworzenia wzorników transmisji barw, wpływającej na postrzeganie kolorów we wnętrzu pomieszczenia, najlepiej nadaje się z kolei tło białe.
Zwykle można nabyć u producenta wzornik podręczny A4 (DIN). Ten jednak może oddać tylko pierwsze wrażenie optyczne. Właśnie w przypadku fasad szklanych o dużych powierzchniach ważny jest obszerniejszy wzornik. EUROGLAS oferuje tu oprócz wystaw wzorników w zakładach produkcyjnych również tzw. roadshow, czyli obwoźną fasadę wzorcową: długi na 15 m pojazd typu truck jest w stanie pomieścić wszystkie powlekane produkty szklane, służące do ochrony przed nadmiernym promieniowaniem słonecznym i ciepłem. Najbardziej niezawodną metodą tworzenia wzorników szkła użytkowego jest budowa fasady wzorcowej na placu budowy. Zaleta? W przypadku budowy oryginalnej fasady i konstrukcji ze szkła izolacyjnego można dodatkowo porównać współgranie z innymi tworzywami, takimi jak stal, aluminium, beton czy drewno.
Fasada wzorcowa w firmie Glas Trösch w Szwajcarii daje pierwsze wyobrażenie o różnych typach szkła |
Jak powstaje kolor?
Właściwości szkła, takie jak kolor własny, grubość tafli, układ warstw, położenie szkła powlekanego w szkle zespolonym oraz materiały powlekające (tlenki metali) współtworzą na drodze wzajemnego oddziaływania z otoczeniem zauważalne niuanse kolorystyczne. W ten sposób powłoka szkła, postrzeganego jako niebieskie, odbija błękity widzialnego promieniowania słonecznego. Reszta widma świetlnego przenika prawie bez oporu przez fasadę szklaną, co określane jest mianem transmisji barw.
Dokładna definicja odcienia koloru powstaje zazwyczaj w czysto techniczny sposób za pomocą modelu kolorów L*a*b*: Na podstawie pomiarów laboratoryjnych każdemu niuansowi kolorystycznemu przypisywany jest punkt w trójwymiarowym układzie współrzędnych. Trzy współrzędne opisują udział barw czerwona-zielona oraz żółta-niebieska oraz ich jasność.
Te wartości techniczne nie zastąpią jednak oceny na miejscu. Neutralną powierzchnię, otoczoną np. odcieniami błękitu, oko postrzega w barwach dopełniających z lekkim odblaskiem żółci. Dlatego też podczas tworzenia wzorców zaleca się uwzględniać zarówno miejsce lokalizacji, jak również porę roku i dnia oraz położenie słońca i warunki pogodowe.
Stebler Glashaus AG, CH-Oensingen. Szkło Sunstop przekonuje obok skutecznej ochrony przed promieniowaniem słonecznym również swoją optyką, bogatą w niuanse kolorystyczne. | Dworzec Główny Berno. Dzięki swojej szklanej fasadzie o „podwójnej skórze” Dworzec Główny w Bernie ucieleśnia przezroczystą lekkość i dynamikę. |
Poniższe przykłady pokazują, jak różne efekty optyczne można uzyskać – w zależności od zastosowania szkła.
Saturn Tower Wiedeń
Saturn Tower w Wiedniu jest przykładem niuansów optycznych, jakie powstają przy stosowaniu powlekanego szkła fasadowego. I tak produkt SILVERSTAR COMBI Silber 43/27 dzięki swoim srebrzystym refleksom podkreśla jeszcze bardziej wystające „podniebne skrzynie”. Dzięki zastosowaniu szkła fasadowego SILVERSTAR COMBI Neutral 50/25 oraz SILVERSTAR COMBI Irish 51/27 o lekko niebieskawych i zielonkawych refleksach nowy symbol Wiednia wkomponował się w krajobraz miejski.
Mimo 16 000 m2 powierzchni fasad różne rodzaje szkła Combi latem stanowią skuteczną ochronę przed upałem, a zimą – optymalną izolację cieplną.
Hala montażowa Stebler Oensingen
Hala produkcyjno-montażowa firmy Stebler Glashaus AG w Oensingen w Szwajcarii przekonuje swoją wdzięczną, z technicznego punktu widzenia, optyką. Eksperci ds. powierzchni szklanych zastosowali tutaj do ochrony przed nadmiernym promieniowaniem słonecznym szkło SUNSTOP T Blau 30,
w subtelnym, niebieskim kolorze, wkomponowane w fasadę z aluminium. Paleta produktów SUNSTOP T firmy EUROGLAS obejmuje odcienie począwszy od neutralnego, poprzez brylantowo-srebrny aż do subtelnych lub intensywnych odcieni błękitu.
Dworzec Berno
Neutralne szkło termoizolacyjne często schodzi pod względem optycznym na drugi plan. Dzięki swojej aluminiowej fasadzie dworzec w Bernie zyskał niejako jasną, przezroczystą, podwójną fasadę, która subtelnie wkomponowała się w krajobraz zabudowy miejskiej. Powierzchnia zewnętrzna „podwójnej” fasady, będąca dziełem EUROGLAS, spełnia funkcję estetycznej ochrony przed niepogodą i hałasem. Powlekane szkło izolacyjne wewnętrznej fasady głównej oferuje – obok optymalnej izolacji cieplnej (wartość U=0,7 m2K), ze stopniem transmisji światła w wysokości 62% – największą ilość światła dziennego w przezroczystej hali. Warstwy powłoki antyrefleksyjnej redukują efekt zwierciadlanego odbicia warstw do minimum. Mimo wielokrotnego powlekania szkło fasadowe jest zarówno w wyglądzie jak i działaniu przezroczyste oraz neutralne kolorystycznie.
tłum.: Marek Czupkiewicz
Ilustracje: Copyright EUROGLAS