Stosowanie zamknięć przeciwpanicznych w miejscach publicznych jest coraz częściej doceniane. Odpowiednia konstrukcja wyjść z budynków i pomieszczeń musi zapewniać szybkie i bezkolizyjne opuszczenie zagrożonego pomieszczenia w sytuacji zagrożenia życia i zdrowia ludzkiego.
Dane statystyczne mówią o rosnącym zagrożeniu z powodu pożarów. Zasadniczą przyczyną utraty zdrowia i życia ludzkiego jest w takich sytuacjach nie tylko sam pożar, ale również czynniki wtórne, takie jak: zatrucie dymowe, panika, itp. Dlatego też miejsca publiczne muszą zapewniać najwyższy stopień bezpieczeństwa ludziom w nich przebywających.
W miejscach publicznych konstruuje się dwa rodzaje wyjść:
- WYJŚCIA EWAKUACYJNE
Wszędzie tam, gdzie duża grupa ludzi może znaleźć się w sytuacji paniki, a nie ma możliwości poinformowania ich wcześniej o zasadach używania drzwi ewakuacyjnych [np. kina].
- WYJŚCIA AWARYJNE
Tam, gdzie grupa ludzi została poinformowana i przeszkolona jak używać drzwi awaryjnych [np. biura].
Wybierając i montując określone zamknięcie przeciwpaniczne należy pamiętać o ewentualnych negatywnych konsekwencjach stosowania zamknięć niezgodnych z obowiązującymi regulacjami, bądź zgodnych, ale bez potwierdzonej zgodności przez niezależną instytucję. W sytuacji, gdy dojdzie do tragedii, możemy ponieść nie tylko odpowiedzialność cywilną, ale także karną, zarówno jako firma dystrybuująca takie okucia, jak i firma, która dokonała ich montażu.
Podstawowe dwa rodzaje zamknięć przeciwpanicznych to:
- zamknięcia uruchamiane drążkiem poziomym: drążek roboczy nie jest zintegrowany z obudową mechanizmu
- zamknięcia uruchamiane listwą poziomą: listwa robocza jest zintegrowana z obudową mechanizmu zamknięcia
Norma Europejska EN 1125 (polski odpowiednik PN-EN 1125) określa wymagania w stosunku do zamknięć przeciwpanicznych, sposób ich testowania oraz metody oceny zgodności dla zamknięć uruchamianych drążkiem poziomym oraz uruchamianych listwą poziomą.
Zgodnie z normą EN 1125 zamknięcia przeciwpaniczne muszą być klasyfikowane wg dziewięcioznakowego wzoru:
-- Pierwszy znak (cyfra) - Kategoria stosowania
- ocena 3 = częste wykorzystywanie zamknięcia przez ludzi z dużym prawdopodobieństwem braku zachowania ostrożności i z możliwością wystąpienia wypadku lub niewłaściwego użytkowania
-- Drugi znak (cyfra) - Trwałość
- ocena 6 = 100.000 cykli
- ocena 7 = 200.000 cykli
-- Trzeci znak (cyfra) - Ciężar drzwi
- ocena 5 = do 100 kg
- ocena 6 = do 200 kg
-- Czwarty znak (cyfra) - Odporność na działanie ognia
- ocena 0 = nieodpowiednie do drzwi przeciwpożarowych/dymoszczelnych
- ocena 1 = z możliwością stosowania do drzwi przeciwpożarowych/dymoszczelnych
-- Piąty znak (cyfra) - Bezpieczeństwo dla życia
- ocena 1 = wszystkie zamknięcia przeciwpaniczne muszą spełniać najwyższe wymagania, aby uzyskać ocenę „1” zgodnie z normą
-- Szósty znak (cyfra) - Odporność na korozję
- ocena 3 = wysoka odporność
- ocena 4 = bardzo wysoka odporność
-- Siódmy znak (cyfra) - Ochrona antywłamaniowa
- ocena 2 = zamknięcia przeciwpaniczne są użytkowane od wewnątrz pomieszczeń, wymagania ochrony są drugorzędne w stosunku do zapewnienia bezpieczeństwa dla życia
-- Ósmy znak (cyfra) - Instalacja
- ocena 1 = odległość od ościeżnicy do 150 mm (instalacja standardowa)
- ocena 2 = odległość od ościeżnicy do 100 mm (instalacja skrócona)
-- Dziewiąty znak (litera) - Rodzaj zamknięcia
- typ A = zamknięcie przeciwpaniczne z drążkiem poziomym - „naciśnij”
- typ B = zamknięcie przeciwpaniczne z listwą poziomą - „popchnij”
Dobierając zamknięcie przeciwpaniczne musimy pamiętać o:
- Rodzaju drzwi, ich wymiarze i ciężarze
- Przeznaczeniu drzwi
- Środowisku w jakim będzie funkcjonował produkt
Jednym z możliwych rozwiązań w przypadku zamknięć przeciwpanicznych drążkowych jest seria zamknięć „Idea” produkowanych przez firmę ISEO. Jedną z cech charakterystycznych tego produktu jest wysoki poziom ergonomii będący maksymalnym kompromisem pomiędzy gwarancją bezpieczeństwa, a wygodą użytkowania i estetyką.
Projektanci „Idei” wyeliminowali wszelkie elementy mogące obniżać bezpieczeństwo użytkowania zamknięcia poprzez zastosowanie łagodnych krawędzi oraz płynnej zmiany kształtu.
Zamknięcie przeciwpaniczne „Idea”, dzięki specjalnemu mechanizmowi otwierającemu, redukuje do minimum siłę potrzebną do otwarcia drzwi.
Łatwość otwierania w połączeniu z niezawodnością mechanizmu i wysoką jakością wykonania gwarantuje nie tylko bezawaryjną i bezobsługową pracę przez wiele lat, ale również wypełnienie najsurowszych norm i regulacji z zakresu zapewnienia bezpieczeństwa dla wyjść ewakuacyjnych.
„Idea” została zaprojektowana w sposób umożliwiający szybki i łatwy montaż na dowolnym typie drzwi aluminiowych, drewnianych czy też metalowych. Nawet najprostsza wersja jednopunktowa tego zamknięcia może być stosowana w różnych wariantach. Pożądaną wersję instalacyjną uzyskuje się poprzez kombinację różnych elementów systemu: rygli, drążków, prętów, itp. W sposób nie wymagający użycia żadnych narzędzi możemy przestawić zamknięcie z lewego na prawe i odwrotnie.
System zamknięć przeciwpanicznych „IDEA” daje nam również możliwość wyboru odpowiedniego wariantu do drzwi specjalnego zastosowania: przeciwpożarowych, do pomieszczeń przetwórstwa spożywczego, dla przemysłu chemicznego itp.
Rozwiązaniem alternatywnym do serii „Idea” są zamknięcia przeciwpaniczne z serii „Push-bar”. Zostały one zaprojektowane z myślą o użytkownikach oczekujących od tego typu urządzeń nie tylko funkcjonalności, ale również nowoczesnego wzornictwa. Łagodne krawędzie zamknięć tego typu pasują do różnych drzwi oraz pozwalają uniknąć ewentualnych uszkodzeń ciała w trakcie ewakuacji.
Podstawową wersją jest wariant modułowy dający możliwość stosowania w różnych wersjach. Pożądana wersja instalacyjna może być uzyskana poprzez kombinację różnych elementów systemu: zamknięć centralnych, rygli, prętów, itp.
System zamknięć przeciwpanicznych „PUSH-BAR” daje nam również możliwość wyboru odpowiedniego wariantu estetycznego w zależności od charakteru pomieszczeń:
- wersja niklowana
- wersja mosiądzowa
- wersje lakierowane (biały, szary, zielony)
oraz wariantu funkcjonalnego odpowiednio do drzwi specjalnego zastosowania: przeciwpożarowych, do pomieszczeń przetwórstwa spożywczego itp.
Całość artykułu w wydaniu drukowanym i elektronicznym
Inne artykuły o podobnej tematyce patrz Serwisy Tematyczne
Więcej informacji: Świat Szkła 9/2003