20150506hartowaneTytułem wstępu przytoczę określenia i ogólny podział usług według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (cyt.): usługa obejmuje pewne świadczone czynności, które nie zależą od charakteru wykonawcy i odbiorcy, niezależnie od tego czy zostały wykonane odpłatnie czy też nie, pod warunkiem, że zleceniodawca i zleceniobiorca są różnymi podmiotami gospodarczymi. 

 

Zgodnie z PKWiU wyróżnia się: 

  • usługi produkcyjne, które są czynnościami będącymi współdziałaniem w procesie produkcji, nie tworzące nowych dóbr. Są one wykonywane przez jedną jednostkę gospodarczą na zlecenie drugiej; 
  • usługi konsumpcyjne, czyli te, które są bezpośrednio lub pośrednio związane z zaspokojeniem potrzeb ludności;
  • usługi ogólnospołeczne, czynności, które zaspokajają potrzeby porządkowo-organizacyjne gospodarki narodowej i społeczeństwa jako całości.

 

Z punktu widzenia m.in. przepisów Ustawy o podatku od towarów i usług i o podatku akcyzowym przez usługi rozumie się:

  • usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce państwowej;
  • roboty budowlano-montażowe;
  • oddanie do używania wspólnego znaku towarowego albo wspólnego znaku towarowego gwarancyjnego w rozumieniu przepisów prawa własności przemysłowej.

 

W związku z często spotykanym poglądem, że wytwarzanie bezpiecznych szyb termicznie hartowanych może być traktowane jako usługa produkcyjna z powierzonego materiału, w celu potwierdzenia lub odrzucenia takiej tezy konieczne jest przywołanie niektórych obowiązujących definicji, wymagań rynkueuropejskiego i przepisów UE oraz procedur zgodności. 

  

Określenia rozróżniające wyrób budowlany od innych zastosowań

 

Szyby bezpieczne termicznie hartowane charakteryzują się różnorodnym zastosowaniem, a główne kierunki to oszklenie do budownictwa, szyby do sprzętu domowego użytku i mebli oraz szyby do środków transportu drogowego i wolnobieżnego. Każdy z przykładowo wymienionych kierunków dostaw podlega innym procedurom oceny zgodności i nadzoru, wynikających z różnych źródeł przepisów prawnych i często z różnych specyfikacji technicznych. W ogólności:

  • szyby do budownictwa podlegają przepisom według Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011, ustanawiającego zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylające dyrektywę Rady nr 89/106/EWG,
  • szyby do sprzętu domowego użytku i mebli podlegają przepisom Ustawy z dnia 12 grudnia 2003 r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów,
  • a szyby do środków transportu drogowego i wolnobieżnego podlegają w całości przepisom Regulaminu homologacji Nr 43 ECE (Europejskiej Komisji Gospodarczej), a w części objęte tymi przepisami są szyby bezpieczne termicznie hartowane stosowane w pojazdach szynowych, samojezdnych maszynach budowlanych oraz na okrętach.

 

W każdym z wymienionych kierunków zastosowania, szyba bezpieczna termicznie hartowana jest wyrobem gotowym (produktem końcowym) z tym, że do stosowania w budownictwie będzie to określony typ wyrobu budowlanego, natomiast zastosowana w sprzęcie domowym lub w meblu to produkt lub wyrób szklany często określany jako towar konsumpcyjny, a w przypadku szyby do środka transportu to część (zamienna) do określonej kategorii i typu pojazdu lub okrętu.

 

Dodatkowego wyjaśnienia wymaga przypadek, gdy określony typ szyby termicznie hartowanej (z definicji bezpiecznej) jest taflą składową szyby warstwowej lub szyby zespolonej oraz wszelkich kombinacji układu zespoleń (oszkleń) w budownictwie. W tym miejscu konieczne jest przywołanie definicji wyrobu budowlanego z Rozporządzenia nr 305/2011, która jest następująca (cyt.): wyrób budowlany oznacza każdy wyrób lub zestaw wyprodukowany i wprowadzony do obrotu w celu trwałego wbudowania w obiektach budowlanych lub ich częściach, którego właściwości wpływają na właściwości użytkowe obiektów budowlanych w stosunku do podstawowych wymagań dotyczących obiektów budowlanych.

 

Z powyższego wynika, że zarówno określony zestaw wyrobów, jak i każda z osobna szyba składowa z zestawu wyrobów (także szkło surowe do jej wytworzenia) oraz objęta normą przedmiotową, przykładowo szyba termicznie hartowana lub bezpieczna szyba hartowana wygrzewana (po teście HST), z definicji – jako szyba bezpieczna – ma wpływ na właściwości użytkowe obiektu budowlanego i jest wyrobem budowlanym oraz podlega ocenie zgodności stanowiącej obowiązek Producenta (Wytwórcy).

 

W tych przypadkach wymaganiem podstawowym jest bezpieczeństwo użytkowania i dostępność obiektów, określone w Załączniku I pkt. 4 Rozporządzenia nr 305/2011.

 

W odniesieniu do bezpiecznej szyby termicznie hartowanej nie będącej wyrobem budowlanym, właściwe są wymagania zgodności, zawarte w Ustawie o ogólnym bezpieczeństwie produktów wraz z definicjami następujących określeń:

  • definicja producenta w ustawie jest bardzo szeroka. Producentem jest zatem nie tylko ten, kto wytwarza towar, ale każdy kto występuje jako wytwórca, firmując produkt swoim nazwiskiem, znakiem towarowym, nazwą itp. Zostanie za niego uznana również osoba dokonująca naprawy lub regeneracji towaru. Gdy producent nie prowadzi działalności w UE, odpowiedzialność taką jak on będzie ponosił jego przedstawiciel lub importer produktu.
  • produkt – rzecz ruchoma nowa lub używana, jak i naprawiana lub regenerowana, przeznaczona do użytku konsumentów, lub co do której istnieje prawdopodobieństwo, że może być używana przez konsumentów, nawet jeżeli nie była dla nich przeznaczona, dostarczana lub udostępniana przez producenta lub dystrybutora, zarówno odpłatnie, jak i nieodpłatnie, w tym również w ramach świadczenia usługi; produktem nie jest rzecz używana dostarczana jako antyk albo jako rzecz wymagająca naprawy lub regeneracji przed użyciem, o ile dostarczający powiadomił konsumenta o tych właściwościach;
  • produktem bezpiecznym jest produkt, który w zwykłych lub w innych, dających się w sposób uzasadniony przewidzieć, warunkach jego używania, z uwzględnieniem czasu korzystania z produktu, a także, w zależności od rodzaju produktu, sposobu uruchomienia oraz wymogów instalacji i konserwacji, nie stwarza żadnego zagrożenia dla konsumentów lub stwarza znikome zagrożenie, dające się pogodzić z jego zwykłym używaniem i uwzględniające wysoki poziom wymagań dotyczących ochrony zdrowia i życia ludzkiego.
  • Przy ocenie bezpieczeństwa produktu uwzględnia się:
    1.  cechy produktu, w tym jego skład, opakowanie, instrukcję montażu i uruchomienia, a także – biorąc pod uwagę rodzaj produktu – instrukcję instalacji i konserwacji;
    2. oddziaływanie na inne produkty, jeżeli można w sposób uzasadniony przewidzieć, że będzie używany łącznie z innymi produktami;
    3. wygląd produktu, jego oznakowanie, ostrzeżenia i instrukcje dotyczące jego użytkowania i postępowania z produktem zużytym oraz wszelkie inne udostępniane konsumentowi wskazówki lub informacje dotyczące produktu;
    4. kategorie konsumentów narażonych na niebezpieczeństwo w związku z używaniem produktu, w szczególności dzieci i osoby starsze.

 

(...)

 

Konkluzja na podstawie powyższych rozważań

 

 

Określenie „usługowe hartowanie szkła z surowca powierzonego” jest nieuprawnione, a nawet nielegalne, bowiem każdy Wytwórca szyb bezpiecznych termicznie hartowanych jest Producentem w rozumieniu przepisów prawa budowlanego i prawa konsumenckiego. Firma zajmująca się hartowaniem szkła (Producent) powinna jednakowo traktować materiały przychodzące – szkło surowe, tj. pochodzące z różnych źródeł zakupów (w tym dostarczonych przez Zamawiającego) pod kątem ich zgodności z europejskimi normami przedmiotowymi. Do produkcji szyb bezpiecznych termicznie hartowanych może być użyte szkło rodzajowo zgodne z poniższymi normami, tj.:

  • EN 572-1, -2, -4, -5; szkło float, szkło płaskie ciągnione, wzorzyste szkło walcowane,
  • EN 1096-1, -2, -3; szkło powlekane, lub odpowiednie szkło emaliowane.

 

W przypadku gdy Zamawiający partię szyb bezpiecznych termicznie hartowanych nie dostarczy Producentowi tych szyb (wyrobów gotowych), stosownej Deklaracji Właściwości Użytkowych, tj. dokumentu potwierdzającego zgodność rodzaju szkła (surowca) z wymienionymi wyżej normami, lub nie wskaże źródła pochodzenia tego surowca w celu pobrania DWU ze strony internetowej, przykładowo producenta szkła float – wszelka odpowiedzialność za zgodność surowca przechodzi na Producenta szyb bezpiecznych termicznie hartowanych lub szyb bezpiecznych termicznie hartowanych wygrzewanych.

 

W skrajnych przypadkach braku DWU (w razie importu szkła z kraju z poza obszaru UE, jak Rosja, Ukraina, Chiny, itd., bez dokumentu zgodności), Producent ww. szyb hartowanych powinien dokonać lub zlecić badania zgodności i uzyskać stosowne świadectwo z badań, wystawione przez niezależną jednostkę certyfikacyjną. 

 

 

Obowiązki Producenta (Wytwórcy) szyby hartowanej, w tym deklarowanie zgodności

 

 

Przywołane zasady i procedury postępowania przy ocenie zgodności szyby termicznie hartowanej, zarówno jako wyrobu budowlanego, jak również jako produktu przeznaczonego do użytku konsumentów, wymagają od Producenta (Wytwórcy) uzyskania informacji od Zamawiającego dla zapewnienia zgodności ze wskazanymi wyżej przepisami. Szczególne obowiązki uzyskania informacji od Zamawiającego dotyczą każdego Producenta lub Wytwórcy, który na podstawie wiedzy o szczegółowym przeznaczeniu i funkcjach określonego typu szyby termicznie hartowanej powinien ustalić dla niego plan badań w ramach zakładowej kontroli produkcji. Następnie, na podstawie wyników z badań i kontroli, każdy Producent ma obowiązek oznakowania wyrobu budowlanego i wystawienia Deklaracji Właściwości Użytkowych, zapewniając spełnienie przez określony typ szyby hartowanej wymagań podstawowych przez obiekt budowlany, w którym nastąpi jej montaż.

 

 

Dokumenty odniesienia, identyfikacja typu szyby hartowanej i producenta

 

 

W odniesieniu do bezpiecznych szyb termicznie hartowanych mają zastosowanie następujące zharmonizowane specyfikacje techniczne:

  • PN EN 12150-1:2002P Szkło w budownictwie. Termicznie hartowane bezpieczne szkło sodowowapniowo- krzemianowe. Część 1: Definicje i opis. W punkcie 10 normy jest wymaganie (cyt.): Termicznie hartowane szkło sodowo-wapniowo-krzemianowe odpowiadające wymaganiom niniejszej normy europejskiej powinno być trwale oznakowane. Oznakowanie powinno zawierać następujące informacje: – nazwa lub znak firmowy producenta; – numer niniejszej normy europejskiej: EN 12150.
  • PN EN 12150-2:2005P Szkło w budownictwie. Termicznie hartowane bezpieczne szkło sodowowapniowo- krzemianowe. Część 2: Ocena zgodności wyrobu z normą. W punkcie 5.3 normy: „Zakładowa kontroli produkcji oraz badanie próbek zgodnie z opisanym planem badań” jest wymaganie (cyt.): Wszystkie składniki, wymagania i postanowienia przyjęte przez producenta, powinny być udokumentowane w sposób systematyczny, w formie pisemnych zapisów i procedur. Dokumentacja systemu kontroli produkcji powinna zapewniać powszechne rozumienie zapewnienia jakości i umożliwiać osiągnięcie wymaganych właściwości wyrobu oraz sprawdzenia skuteczności działania systemu kontroli produkcji. W Tablicy A1, Część 1 „Kontrola materiału”, w punkcie 1.1.1 jest obowiązek Identyfikacji materiałów przychodzących – szkło, łącznie z opakowaniem i oznakowaniem, metodą wzrokową w zgodności ze specyfikacją zakupu. Kontrola materiału dotyczy wszystkich odmian i kombinacji użytych materiałów.
  • PN EN 14179-1:2008P Szkło w budownictwie. Termicznie wygrzewane hartowane bezpieczne szkło sodowo-wapniowo-krzemianowe. Część 1: Definicje i opis. W punkcie 12 normy jest wymaganie (cyt.): Termicznie wygrzewane hartowane bezpieczne szkło sodowo-wapniowo-krzemianowe odpowiadające wymaganiom niniejszej Normy Europejskiej powinno być trwale oznakowane. Oznakowanie powinno zawierać następujące informacje: – nazwa lub znak firmowy producenta, – numer niniejszej Normy Europejskiej: EN 14179-1.
  • PN EN 14179-2:2006P Szkło w budownictwie. Termicznie wygrzewane hartowane bezpieczne szkło sodowo-wapniowo-krzemianowe. Część 2: Ocena zgodności wyrobu z normą. W punkcie 5 „Ocena zgodności” jest informacja, że Zakładowa Kontrola Produkcji powinna obejmować (cyt.): kontrolę próbek pobranych w zakładzie zgodnie z określonym planem badania; wstępną kontrolę zakładu oraz Zakładowej kontroli produkcji; stały nadzór oraz ocenę Zakładowej kontroli produkcji. W Tablicy A1, Część 1 „Kontrola materiału”, w punkcie 1.1.1 jest obowiązek identyfikacji materiałów przychodzących – szkło, łącznie z opakowaniem i oznakowaniem, metodą wzrokową w zgodności ze specyfikacją zakupu.

 

Z cytowanej treści wybranych wymagań normowych dotyczących bezpiecznych szyb termicznie hartowanych jednoznacznie wynika, że zarówno znakowanie i identyfikacja Producenta szkła surowego (materiały przychodzące) oraz Producenta szyb bezpiecznych termicznie hartowanych (lub wygrzewanych), jak również Zakładowa kontrola produkcji i badania próbek, odnoszą się wyłącznie do kontroli materiału, kontroli produkcji oraz kontroli wyrobu gotowego po hartowaniu lub hartowaniu i wygrzewaniu. Te reguły i wymagania podane wyżej, nie dają możliwości hartowania szkła jako świadczenie usługi produkcyjnej.

 

 

Wojciech Korzynow

SZKLAREXPERT

Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

 

Całość artykułu w wydaniu drukowanym i elektronicznym 
Inne artykuły o podobnej tematyce patrz Serwisy Tematyczne 
Więcej informacji: Świat Szkła 5/2015

 

 

 

 

  • Logo - alu
  • Logo aw
  • Logo - fenzi
  • Logo - glass serwis
  • Logo - lisec
  • Logo - mc diam
  • Logo - polflam
  • Logo - saint gobain
  • Logo termo
  • Logo - swiss
  • Logo - guardian
  • Logo - forel
  • vitrintec wall solutions logo

Copyright © Świat Szkła - Wszelkie prawa zastrzeżone.