Szkło w ofensywie

  

    Niewątpliwym wydarzeniem był BRIDGE 7 – kładka piesza o rozpiętości 7 m wykonana całkowicie ze szkła giętego na zimno (!).Tę nowatorską, energooszczędną technologię rozwija firma SEELE GmbH – lider w technologiach łączenia i klejenia szkła. Trzy łukowo wygięte elementy szklane tworzą podest i dwie balustrady mostu. Elementy wykonane zostały z klejonych warstwami tafli szkła gr. 3 mm, które zostały wygięte mechanicznie na specjalnie do tego celu przygotowanych stołach montażowych. Technologia gięcia szkła na zimno bazuje wyłącznie na sile ciążenia. Grubość tafli dobiera się w taki sposób, aby wgięła się w zadanym promieniu bez przekroczenia dopuszczalnych naprężeń niszczących. Technika, w przeciwieństwie do technik formowania szkła na gorąco, umożliwia otrzymanie elementów o doskonałej, niezaburzonej przezroczystości, ale ma oczywiste ograniczenia dotyczące promienia krzywizny. Pierwszym obiektem, w którym zastosowano tak produkowane elementy szklane, jest przekrycie holu dworca kolejowego w Strassburgu. Właśnie przy okazji realizacji tego projektu specjaliści z firmy SEELE GmbH opracowali podstawy technologii gięcia szkła na zimno. Kładka piesza BRIDGE 7 prezentowana w ramach „Glass Technology Life” jest pierwszym obiektem, w którym ten typ szkła pełni funkcję nośną.

    Wiele emocji wśród odwiedzających wzbudzał także szklany pomost o rozpiętości 6 m, na którym umieszczono sportowy samochód osobowy. Nośna konstrukcja ze szkła jest efektem pracy inżynierów z Uniwersytetu Technicznego w Dreźnie oraz specjalistów w technologii klejenia szkła z firm Hunsrucker Glasveredelung Wagner GmbH i DELO Industrial Klebestoffe. W warunkach testów próbnych wytrzymała obciążenie ciągnikiem rolniczym. Podstawowym elementem przenoszącym obciążenia jest dwuteownik szklany wykonany z trzech warstw szkła hartowanego gr. 10 mm łączonych klejem na bazie akrylu o specjalnych właściwościach wiążących i dużej odporności na dzia-
łanie promieni UV.

    Interesująco przedstawiały się rozwiązania prototypowe umożliwiające sterowanie przezroczystością tafli szklanej. Szkło elektrochromatyczne zostało zaprezentowane przez firmę EControl-Glas GmbH&Co, która wykorzystała przy jego produkcji technologię, polegającą na zmianie parametrów pochłaniania światła przez cienką warstwę materiału o nano-strukturze w zależności od przyłożonego napięcia. Dostępnych jest 5 odcieni niebieskiego i brąz (jako stan neutralny). Cykl zmiany trwa jednak parę minut, co uniemożliwia zaobserwowanie transformacji gołym okiem, ale jest w zupełności wystarczające w zastosowaniach komercyjnych. Popularność zdobywają także systemy firmy ROSCHMANN GLAS GmbH&Co., w których przezroczystość zestawu szkła zespolonego jest regulowana przez przesuwanie dwóch tafli z nadrukowanymi negatywowymi wzorami. Kiedy wzory się pokrywają, zestaw przepuszcza 50% światła, kiedy się uzupełniają, staje się całkowicie nieprzezroczysty. Przesuwaniem tafli steruje serwomotor, zintegrowany w obudowie zestawu szkła zespolonego. Inne interesujące rozwiązanie przedstawiła firma GLASZONE GmbH – trójwarstwowe zestawy szkła zespolonego, w których jedna z komór jest wypełniona drobno zmieloną stłuczką szklaną. W zależności od tego, czy wypełniona jest komora zewnętrzna, czy wewnętrzna, pełni ona funkcję elementu rozpraszającego światło, bądź akumulującego energię słoneczną.

    Znaczne zainteresowanie wzbudzały także projekty i konstrukcje studialne, które ze względu na współudział uczelni technicznych w organizacji przeglądu zawsze stanowią znaczną część wystawy. W tym roku prezentowano prototypowy moduł fasady ze zintegrowanymi kolektorami próżniowymi firmy Schottrohrglas, które, przetwarzając energię słoneczną na ciepło, stanowią jednocześnie element zacieniający partie nadprożową i parapetową fasady. Projekt został przygotowany w ramach projektu badawczego prowadzonego przez Uniwersytet Techniczny w Stuttgarcie. Wykonano prezentowany na wystawie prototyp i przetestowano go w Centrum Testów Urządzeń Słonecznych. Niezwykle rzeźbiarskim elementem był prototyp fasady pn. „Smart geometry” która została opracowana przez stud. annę apolinarską pod kierunkiem prof. S. Behlinga na Uniwersytecie Technicznym w Stuttgarcie. Przestrzenne modułowe elementy mają za zadanie zacieniać właściwą szklaną fasadę. Ich forma została jednak opracowana w taki sposób, że stanowią one stały, niewymagający sterowania, filtr selektywny dla słońca. Promienie padające pod dużym kątem (np. w letnie południe) przez zwielokrotnione odbicie na wewnętrznych powierzchniach elementu w ogóle nie przedostają się do wnętrza budynku. Natomiast w słoneczne zimowe dni głęboko penetrują obiekt, który w chłodnych porach roku korzysta z dobrodziejstwa efektu cieplarnianego. Na podkreślenie zasługuje fakt, że fantazyjne kształty można wykonać z całkowicie płaskich elementów składowych, otrzymywanych z blach stalowych wycinanych plazmowo przez urządzenia sterowane cyfrowo (CNC).

    Znaczna część ekspozycji i wykładów została poświęcona zagadnieniom ogniw słonecznych oraz ich integracji z formą architektoniczną budynków. Na podkreślenie zasługuje fakt, że wachlarz prezentowanych możliwości widocznie zwiększa się, a pokazowe elementy zostały zaprezentowane zwiedzającym przez wielu uczestniczących w pokazach producentów. Bardzo skrótowy charakter relacji nie pozwala na przybliżenie wszystkich prezentowanych eksponatów i prototypowych technologii.

    Tegoroczny przegląd „Glass Technology Life” niewątpliwie należał do interesujących, szczególnie w świetle dość skąpej oferty targowej firm prezentujących rozwiązania czysto elewacyjne. W perspektywie 5 cyklicznych imprez targowych Glasstec (autor bierze w nich udział od 2000 r.) można wyraźnie zauważyć zwiększone zainteresowanie możliwościami konstrukcyjnymi szkła, pozyskiwaniem energii oraz ograniczeniem zysków ciepła, przy jednoczesnym spadku zainteresowania podwójnymi fasadami i technologiami ciekłokrystalicznymi.