W szklanych wyrobach stanowiących wyposażenie wnętrz, jak również występujących w architektonicznych konstrukcjach, stosowane jest szkło laminowane – przynosi to wiele korzyści, do których możemy zaliczyć:
Bezpieczeństwo
Zwykłe szkło okienne jest kruche, a przy zbiciu rozpada się na ostre kawałki, które mogą spowodować poważne, a czasami nawet śmiertelne obrażenia. Główną zaletą szkła laminowanego jest jego zwiększona wytrzymałość i odporność na uderzenia. Folie łączące tafle szkła absorbują energię uderzenia i zwiększają trwałość szkła warstwowego.
Chociaż szkło może popękać, fragmenty szkła pozostają mocno przytwierdzone do folii, zmniejszając ryzyko okaleczenia. Dzięki tym cechom szkło laminowane jest obowiązkowo stosowane do wyrobu przednich szyb samochodowych we wszystkich krajach rozwiniętych na całym świecie i coraz częściej również zalecane przy szkleniu architektonicznym.
W szklanych świetlikach, ogrodach zimowych, zadaszeniach i ścianach kurtynowych – istnieje ryzyko pęknięcia tafli szklanej. W razie zbicia tafli szklanej, spadające na użytkowników lub przechodniów ostre kawałki szkła mogą powodować poważne zranienia. W przeciwieństwie do wszystkich typów monolitycznego szkła, szkło wielowarstwowe pozostaje w całości po zbiciu, chroniąc ludzi przed obrażeniami. To jest powodem, dlaczego przepisy budowlane w wielu krajach wymagają stosowanie szkła laminowanego do szklenia konstrukcji znajdujących się „nad głowami” ludzi.
Ochrona
Włamywacze często rozbijają szyby, by dostać się do klamek w oknach i drzwiach i otwierając je dostać się do pomieszczenia. Szkło laminowane może, przynajmniej przez pewien czas, powstrzymać ich wtargnięcie. Nawet, jeśli któraś z tafli szklanych zostanie zbita, folia międzywarstwowa nadal utrzymuje szybę w całości i ochrania budynek przed niepożądanymi gośćmi, aż do czasu, gdy szkło zostanie wymienione. Wymiana szyby może być zrobiona w dogodnym czasie, a niekoniecznie „w trybie nagłym”, co zwykle zwiększa koszty wymiany.
Szkło wielowarstwowe, w razie potrzeby może być tak zaprojektowane, aby oprzeć się ostrzałowi z broni palnej i wytrzymać podmuch powstały w wyniku eksplozji bomby – zastosowanych będzie wówczas wiele warstw folii i szkła. Dzięki możliwości stosowania w szkle laminowanym folii z różnych materiałów, o różnej grubości oraz różnych typów szkła o różnej grubości, może być ono stosowane nawet w miejscach o wysokim stopniu zagrożenia.
Wzrost przestępczości w miastach i zagrożenie terroryzmem stworzyły potrzebę stosowania przeszkleń, które umożliwiają ludziom chronionym przed zagrożeniami swobodne życie. Szczególnie zastosowanie folii poliwęglanowej zwiększa wielokrotnie wytrzymałość szkła laminowanego, a gdy zastosujemy szkło laminowane, w którego skład wchodzą płyty poliwęglanowe, możemy być pewni, że nawet kule wystrzelone z karabinu ugrzęzną w warstwie poli-węglanu nie robiąc nikomu krzywdy. W więzieniach natomiast odpowiednie szkło laminowane może zastąpić tradycyjne kraty i stworzyć bardziej „ludzkie” środowisko.
Izolacja akustyczna
Ha, właśnie jak włamywacz, najłatwiej dostaje się do budynków przez okna. Szkło laminowane jednak i temu potrafi zaradzić – jest uważane za doskonałą barierę akustyczną, mając znacznie wyższy współczynnik izolacyjności akustycznej niż szkło monolityczne podobnej grubości, w zakresie częstotliwości od 125 do 4000 Hz. To tłumienie hałasu jest spowodowane plastyczno-elastycznymi właściwościami folii znajdujących się między warstwami szkła.
Efekt koincydencji, czyli wzmacniania dźwięków określonych częstotliwości w wyniku rezonansu występującego przy stosowaniu dwóch tafli szklanych o tej samej grubości, jest w wypadku zastosowania laminowanego szkła również znacząco zredukowany. A ponieważ w oknach zwykle stosuje się szyby zespolone, złożone z dwóch szyb oddzielonych pustką wypełnioną powietrzem lub gazem szlachetnym, zaleca się, aby szyba znajdująca się po stronie pomieszczenia była właśnie szybą ze szkła laminowanego. W szkle laminowanym mającym służyć jako bariera akustyczna stosowana jest najczęściej specjalna odmiana PVB odznaczająca się większą plastycznością.
Kontrola energii słonecznej
Podczas, gdy dostarczenie naturalnego światła jest bardzo ważne przy projektowaniu architektury budynku, zbyt duża ilość promieniowania słonecznego wpadająca do pomieszczenia (przez popularne dzisiaj ogromne przeszklone powierzchnie) może powodować jego przegrzewanie. Zabarwione szkło laminowane (składające się albo ze szkła barwionego w masie tzw. antisol lub jednobarwnej kolorowej folii) może zmniejszyć zyski ciepła docierającego z promieniowaniem słonecznym, co powoduje niższe koszty klimatyzacji. Takie szkło redukuje również jaskrawość światła i chroni przed oślepianiem i odblaskami, co jest szczególnie uciążliwe, gdy światło pada na ekran monitora komputerowego.
Szkło laminowane może zawierać w swoim składzie zarówno szkło przeciwsłoneczne refleksyjne (odbijające nadmiar promieniowania słonecznego) jak i szkło niskoemisyjne (tzw. izolacyjne, chroniące przed ucieczką ciepła z pomieszczeń w chłodniejszym okresie), jak również szkło dwufunkcyjne łączące w sobie zalety szkła przeciwsłonecznego i izolacyjnego, pokryte warstwami odpowiednich tlenków metali. W szkle laminowanym warstwa metaliczna może znajdować się wewnątrz laminatu, chroniona z obu stron taflami szkła, co zabezpiecza ją przed uszkodzeniami mechanicznymi i zabrudzeniem.
Ta kombinacja ograniczania przenikania hałasu z regulacją zacienienia pomieszczeń i ilości docierającej energii słonecznej jest ważną zaletą szkła laminowanego.
Kontrola UV
Głównym powodem degradacji i blaknięcia kolorów tapet, malowanych ścian oraz mebli i obrazów są reakcje chemiczne (tzw. przyśpieszone starzenie) spowodowane krótkofalowym promieniowaniem UV. W przypadku szyb laminowanych promieniowanie to jest absorbowane przez dodatki zawarte w folii, które są w stanie selektywnie zatrzymać najbardziej szkodliwą krótkofalową część UV, a długofalową część widma UV (potrzebną m.in. do wegetacji roślin) w znacznej ilości przepuścić.
Ochrona przed „szaleństwami” pogody i naturalnymi katastrofami
W zurbanizowanych regionach narażonych na silne wiatry i deszcze - huragany i cyklony, budynki często wymagają dodatkowych zabezpieczeń. Latające odłamki przenoszone przez wiatr mogłyby roztrzaskać zwykłe szyby w oknach i drzwiach, raniąc ludzi i otwierając budynki na niszczące działanie żywiołu. Konstrukcje z laminowanego szkła dobrze zaprojektowane, są w stanie zapewnić, że pomieszczenie w budynku pozostaną nietknięte pomimo szalejącego na zewnątrz żywiołu.
Spadające kawałki szkła wywołane zniszczeniami podczas trzęsień ziemi czy tzw. tąpnięć górniczych są dużym zagrożeniem dla zdrowia i życia ludzi. Tu znów szkło laminowane jest najlepszym rozwiązaniem, bo nawet w tak niekorzystnych warunkach utrzymuje szkło w całości i pozostaje w ramie okiennej.
Trwałość
Szkło laminowane jest trwałe, zachowuje swój kolor i wytrzymałość, i może być łatwo czyszczone jak zwykłe szkło. Odporne jest na działanie większości kwasów i zasad, a nawet rozpuszczalników organicznych – dlatego usunięcie graffiti z witryn szklanych jest stosunkowo łatwe.
Różnorodność i wszechstronność
Można zaprojektować szkło laminowane o różnych własnościach, najlepiej odpowiadających konkretnemu zastosowaniu. Szkło laminowane może być wykonane ze szkła płaskiego lub giętego, zawierające szyby zwykłe float odprężone, hartowane lub wzmocnione termicznie (tzw. półhart), a także szkło zbrojone czy ornamentowe. Tafle szkła w szybach laminowanych mogą mieć uszlachetniona powierzchnię przez emaliowanie, trawienie, piaskowanie, malowanie (np. sitodruk) oraz pokryte powłokami twardymi i miękkimi, refleksyjnymi i niskoemisyjnymi.
Dla uzyskania efektów estetycznych lub zachowania prywatności może być zastosowana folia bezbarwna, kolorowa jednobarwna (zwykła, opalizująca, metaliczna) lub z naniesionym wzorem (zarówno prostym naniesione metodą sitodruku, ale największym zainteresowaniem cieszą się naniesione na folię wielkogabarytowe fotografie – wykorzystana jest wówczas technologia druku cyfrowego o wysokiej rozdzielczości), przezroczysta lub matowa o różnym stopniu przezierności. Ostatnio pojawiła się technologia pozwalająca zalaminować z folią również siatki metalowe, tkaniny, czyli prawie wszystko, co można sobie wyobrazić. Elementy te zlokalizowane wewnątrz szkła laminowanego, chronione z obu stron taflami szklanymi są zabezpieczone przed zabrudzeniem, odciskami palców, ścieraniem, uszkodzeniem czy działaniem środków stosowanych np. do mycia fasad.
Pojawiła się również możliwość instalowania w międzywarstwach szkła laminowanego diod LED, dających różnokolorowe efekty świetlne, a przy wykonaniu odpowiednich obwodów elektrycznych również ruchome obrazy telewizyjne.
Mamy, więc do dyspozycji trwałe wyroby, łatwe w utrzymaniu czystości, bezpieczne dla środowiska i zapewniające pełną ochronę pomieszczeń wewnątrz budynku.
Dzięki zwiększonej wytrzymałości mogą powstawać dużych rozmiarów, całoszklane konstrukcje strukturalne, z elementami konstrukcyjnymi z innych materiałów ograniczonymi do minimum, a więc optycznie niezauważalnymi, w których szkło jest nie tylko eleganckim wypełnieniem, ale przenosi również wszelkie obciążenia użytkowe.
Łatwość instalacji
Szkło laminowane dzięki zwiększonej wytrzymałości jest mniej narażone na uszkodzenie podczas montażu. W odróżnieniu od szkła hartowanego może być docinane do odpowiednich rozmiarów, a także mogą być w nim wiercone otwory czy szlifowane krawędzie.
Niezauważalne zniekształcenia optyczne
W budowie szkła laminowanego zwykle występuje odprężone szkło float, dzięki czemu unika się zniekształceń obrazu nieuniknionych przy stosowaniu szkła hartowanego lub wzmacnianego termicznie (półhart). Jest to szczególnie ważne w ścianach kurtynowych aluminiowo-szklanych z zastosowaniem szkła refleksyjnego, na których odbijają się sąsiednie budynki - ostre odbite obrazy są oznaką zastosowania szkła float o wysokiej jakości. Efekt pojawiania się na nowoczesnej elewacji szklanej, odbić zabytkowych budynków sąsiednich jest często celowym zamierzeniem architekta projektującego budynek.
Tadeusz Michałowski
patrz też:
- Badanie laminowanego szkła meblowego, Iwona Kozubek, Świat Szkła 09/2013
- Pilkington Spandrel Glass Laminowany, Świat Szkła 07-08/2013
- Szkło o zmiennej przezierności, Tadeusz Michałowski, Świat Szkła 4/2013
- Maxi-szyba na targach BAU, INTERPANE, Świat Szkła 4/2013
- Szkło laminowane kontra materiały wybuchowe, Jens Schneider, John Kuntsche, Świat Szkła 3/2013
- Laminacja szkła, Arkadiusz Krauschar, Świat Szkła 2/2013
- Szyby ochronne warstwowe – badania i klasyfikacja. Część 2, Zofia Pollak, Świat Szkła 02/2013
- Szyby ochronne warstwowe – badania i klasyfikacja Część 1, Zofia Pollak, Świat Szkła 01/2013
- Raport na temat balustrad ze szkła Część 3, Tadeusz Michałowski , Świat Szkła 11/2012
- Nośność zginanego szkła warstwowego, Paolo Foraboschi, Świat Szkła 5/2012
- Dobór szkła na balustrady wg przepisów polskich i niemieckich, Tadeusz Michałowski, Świat Szkła 5/2012
- Wady szkła na fasadach Część 1 Szkło hartowane i warstwowe, Anna Balon-Wróbel, Agnieszka Marczewska, Świat Szkła 3/2012
- Folie specjalnego przeznaczenia, Tomasz Gryc, Świat Szkła - portal
- SGG STADIP SILENCE - hałas po kontrolą, Świat Szkła 10/2011
- Szklane ekrany akustyczne , Jan Adamczyk, Dorota Szałyga-Osypanka, Świat Szkła 12/2010
- Oszklenia bezpieczne w budownictwie , Tadeusz Tarczoń, Świat Szkła 10/2010
- Folia do szkła warstwowego EVALAM 80-120 , Świat Szkła - portal
- Materiały używane do budowy szkieł warstwowych , Tadeusz Tarczoń, Świat Szkła 6/2010
- Folia do laminowania szkła poza autoklawem , Świat Szkła 6/2010
- Nowa seria pieców do laminowania bez użycia autoklawów , Świat Szkła 6/2010
- Najnowsze trendy w przemyśle laminowanego szkła motoryzacyjnego , Michel Van Russel, Świat Szkła 3/2010
- Laminowanie szkła, AB-GLASS, Świat Szkła 2/2009
- Uchwycić światło. AGC Flat Glass łączy szkło z diodami LED , Świat Szkla 10/2008
- Szkło + LED = nowa estetyka , Robert Sienkiewicz , Szklane inspiracje 9/2008
- Produkcja, wymagania i badania szkła warstwowego , Tadeusz Tarczoń, Świat Szkła 9/2008
- Stone glass - dekoracyjne szyby laminowane, EPO, Świat Szkla 3/2008
- Szyby zespolone w zastosowaniach specjalnych , Wojciech Dąbrowski, Świat Szkła 2/2008
- Rozwój zastosowań szkła laminowanego z diodami LED , Tadeusz Michałowski, Świat Szkła 1/2008
- Parametry techniczne nowoczesnych przegród szklanych. Część 4 , Zbigniew Respondek, Świat Szkła 1/2008
- Szkła budowlane o podwyższonej wytrzymałości , Wojciech Korzynow, Świat Szkła 11/2007
- Oszklenia bezpieczne w przegrodach budowlanych a obowiązujące wymagania, Andrzej Bojęś, Świat Szkła 6/2007
- Podstawowe zasady doboru szkła na fasadę Część 1, Monika Magiera, Świat Szkła 5/2007
- Szkło laminowane - bezpieczne, ochronne i dekoracyjne, Paweł Urbański, Świat Szkła 9/2006
- Wymagania i badania szkła klejonego-warstwowego , Zofia Pollak, Świat Szkła 4/2006
- Szkło klejone - technologia, właściwości, zastosowanie , Zofia Pollak, Świat Szkła 3/2006
- Produkcja dekoracyjnych szyb bezpiecznych i antywłamaniowych, EPO, Świat Szkła 2/2006
- Technologia wytwarzania oraz badania szkła hartowanego i laminowanego Część 2 , Tadeusz Tarczoń, Świat Szkła 5/2005
- Technologia wytwarzania oraz badania szkła hartowanego i laminowanego Część 1 , Tadeusz Tarczoń, Świat Szkła 4/2005
- Szkło warstwowe Pilkington Optilam, Świat Szkla 2/2005
- Szkło laminowane - unikalna dekoracja w kuchni i łazience, BELMEB, Świat Szkła - portal
- Szyby pod pełnym nadzorem, Świat Szkła - portal
- No-Bar i najnowsze folie antywłamaniowe, Świat Szkła - portal
- Zastosowanie folii okiennych w budynkach biurowych, Świat Szkła - portal
- AGC Glass Europe przejmuje kontrolę nad FGT Polska, Świat Szkła - portal
- Nowy piec do hartowania dla FGT, Bernard Bulinski FGT, Świat Szkła - portal
- Największy jest w Ozorkowie!, Friedrich Langenbach FGT, Świat Szkła - portal
- Szkło laminowane, Bernard Buliński, Świat Szkła - portal
oraz patrz też szkło laminowane motoryzacyjne:
- Samochodowe szyby przednie Część 2 , Tomasz Zduniewicz, Świat Szkła 1/2010
- Samochodowe szyby przednie. Część 1 , Tomasz Zduniewicz, Świat Szkła 7-8/2009 ż
- Podstawy prawne homologacji typu oszkleń bezpiecznych , Tadeusz Tarczoń, Świat Szkła 4/2009
- Materiały oszkleniowe dla pojazdów mechanicznych wg amerykańskiej normy ANSI/SAE Z26.1:1996 , Tadeusz Tarczoń, Świat Szkła 9/2008
- Szyby w nowoczesnych samochodach , Wiesław Wielgołaski, Świat Szkła - Szyby samochodowe II
- Przyciemnianie szyb samochodowych a homologacja , Tadeusz Tarczoń, Świat Szkła - Szyby samochodowe II
- Najnowsze tendencje na rynku klejów poliuretanowych do montażu szyb , Maciej Nawrot, Świat Szkła - Szyby samochodowe II
- Wymagania jakościowe dla szyb samochodowych według normy amerykańskiej ANSI Z26.1 oraz norm w koncernach europejskich , Tadeusz Tarczoń, Świat Szkła - Szyby samochodowe II
- Bezpieczeństwo w aucie , Świat Szkła - Szyby samochodowe II
- Badania eksperymentalne różnych materiałów stosowanych w szkle laminowanym w charakterze przekładek , Bernhard Weller, Jan Wünsch, Kristina Härth, Świat Szkła - Szyby samochodowe II
więcej informacji: Świat Szkła 4/2007
inne artykuły o podobnej tematyce patrz Serwisy Tematyczne
