Nowoczesna architektura, której wyrazem stało się szkło w elewacjach, konstrukcjach przeszklonych wejść do budynków, ścian działowych i drzwi do pomieszczeń, nie może obyć się bez odpowiednich okuć.
Warto więc przyjrzeć się bliżej temu asortymentowi wyrobów powoli wyrastającemu na ważną dziedzinę produkcji, opartej na znakomitej technice i wysokim poziomie wzornictwa. Rozwój firm oferujących wiodące w branży rozwiązania, z których wiele jest międzynarodowymi koncernami, świadczy o tym, że produkcja i dystrybucja okuć dla budownictwa stały się dziedziną wysoce specjalistyczną i awangardową.
Okucia do konstrukcji i drzwi całoszklanych
Aby swobodnie stosować szkło hartowane w wielkich płaszczyznach, które musza być odpowiednio grube i ciężkie, trzeba zastosować niezwykle wytrzymałe i sprawnie działające okucie.
Ten produkt jest obecny w takich dziedzinach, jak techniki drzwiowe, okucia do ścianek i szklanych drzwi bezprofilowych, automatyka drzwiowa. Sprawność techniczna, przystosowana do wielu skomplikowanych funkcji idzie w parze z perfekcyjnym wykonaniem i szczególna dbałością o piękno form i wykończenia okuci, bowiem od tego zależy powodzenie użycia szkła.
Jest ono przejrzyste, nie można wiec „ukryć” żadnych mechanizmów, które umożliwiają funkcjonowanie i bezpieczne użytkowanie konstrukcji szklanych. Zatem walory estetyczne okuć nie tylko uzupełniają ale wręcz zdobiła przeszkolone budynki i wnętrza, zwłaszcza w przypadku wejść do biurowców czy centrów handlowych. Okucia, to systemy zapewniające automatyczne otwieranie bądź rozsuwanie drzwi, przez które przechodzi wielka liczba uzytkowników.
Te same mechanizmy musza jednoczesnie zabezpieczac dostep i chronic przed włamaniem. W szczególnych przypadkach wymagana jest funkcja antypani- czna zamka, umozliwiajaca otwarcie zaryglowanych drzwi od strony wewnetrznej. W przypadku mniej nasilonego ruchu, drzwi szklane moga byc otwierane przez uzytkowników za pomoca uchwytów i pochwytów metalowych, których piekne formy stanowia dodatkowa ozdobe zharmonizowana z innymi detalami architektury.
Okucia do drzwi i okien
Nowoczesne klamki w wyniku postepu elektroniki moga byc zaopatrzone w klawiatury czy głowice czytajace umozliwiajace kontrole dostepu do pomieszczen. Wszelkie zamkniecia moga byc zintegrowane z centralnymi systemami kontroli budynków, co ułatwia automatyczne otwieranie drzwi w przypadkach ewakuacji. Poza strona praktyczna pozostaja jednak najwazniejsze funkcje: uzytkowa i estetyczna.
Formy klamek drzwiowych swiadcza o ogromnym znaczeniu, jakie współczesne wzornictwo nadaje tym niewielkim formom uzytkowym. Klamki musza byc wygodne w uzytkowaniu. Ergonomia wymaga dostosowania do anatomii reki, łatwosci manipulacji, lekkosci nacisku przy otwieraniu i zamykaniu drzwi, co musi isc w parze z perfekcyjnym wykonczeniem – trwałym i odpornym na scieranie. Klamki uzytkowane sa przez wiele lat.
Jako formy – stylowe czy nowoczesne
– dobierane sa do stylu wnętrz, maja w znacznym stopniu podnieść estetyczne walory drzwi i okien i stanowic ważny element zdobiący całość wnętrza.
Asortyment klamek do drzwi i okien oferowanych na naszym rynku, po latach ogromnych zaniedban, nareszcie jest bardzo bogaty i wszechstronny. Dziesiątki firm polskich i zagranicznych oferuje szeroki ich wybór.
Wspomniane bogactwo stylistyczne – rozmaitość kształtów i zdobień – uzupełniane i wzbogacane sa przez nowe materiały i powłoki wykoncze- niowe, zawsze odporne na ścieranie i odbarwianie. Prawdziwa „rewolucje” spowodowało użycie aluminium, tak modnego również w innych elementach wystroju wnętrz i sprzętach. Dzięki nowatorskim metodom elektrolitycznego barwienia można uzyskać piękna gamę barw i odcieni wyrobów, a także znakomite efekty fakturalne.
Najwięksi projektanci wzornictwa dostarczają wiodącym producentom okuć znakomite wzory, bowiem, mimo wielkiej różnorodności oferty rynkowej, wciąż stanowią tak interesujące zadanie projektowe, ze wciągają wybitnych dizajnerów do swego rodzaju współzawodnictwa.
Asortyment klamek drzwiowych i okiennych wzbogacany jest nie tylko o formy związane z nowymi trendami ale również o formy łączone z najrozmaitszych materiałów. I tak, spotykamy klamki i uchwyty łączone ze szkłem, często kryształowym, porcelana, również barwnie zdobiona, drewnem, tworzywami sztucznymi o niezwykłych barwach itp.
Dla miłośników tradycji bogata ofertę dawnych okuć wykonuje sie nadal z mosiądzu czy brązów przy zastosowaniu technik odlewniczych, repuserskich i wszelkich metod rzemiosła artystycznego dawnych epok. Tyle, ze przy masowej produkcji bywają one znacznie transze, niż wytwarzanie przez dawnych artystów.
Okucia meblowe
Osobnym asortymentem sa okucia meblowe. Ale tylko pozornie, bowiem moda na używanie szkła jako materiału wykończeniowego, a niekiedy podstawowego w meblarstwie również wywołała rozwój okuć uwzględniających specyfikę montażu i użytkowania płaszczyzn szklanych.
Także asortyment tradycyjnych mebli wymaga bogatej oferty okuć, które z kolei oferowane sa w podobnej stylistyce jak okucia i uchwyty do drzwi i okien. Szczególnie nowe trendy wzornictwa szybko sa podchwytywane przez producentów zarówno okuc do stolarki okiennej i drzwiowej jak i do mebli.
Współczesne koncepcje projektowe uwzgledniaja równiez potrzeby osób niepełnosprawnych. W miejscach uzytecznosci publicznej, wszelkich przychodniach, lecznicach czy sanatoriach swiadomi projektanci staraja sie o takie formy klamek, aby mogły byc uzytkowane przez osoby o ograniczonej sprawnosci rak – stad pomysły na formy coraz bardziej ergonomiczne z natury wieksze, o obłych, zmiekczonych kształtach, oraz sprawne mechanizmy zamków i zawiasów do minimum zmniejszajace opór i ułatwiajace lekkie otwieranie drzwi.
Przygladajac sie ofercie rynkowej i katalogom znanych producentów, musimy zauwazyc, jak niezwykle róznorodne i czesto niezwykle piekne sa ich propozycje. Wiele wzorów, z racji wysokiego standardu projektowego i jakosciowego to wyroby kosztowne.
Ale czy nie warto wziac pod uwage faktu, ze klamki i okucia słuza nam latami? A ze ich piekno znaczaco podnosi walory estetyczne wnetrz warto z pewnoscia wybrac je do naszych domów.
Ewa Mickiewicz Ilustracje: DORMA, FAM, IMPEXMEBEL, LINEA CALI, STREMLER, TKZ POLN'A
Całość artykułu w wydaniu drukowanym i elektronicznym
Inne artykuły o podobnej tematyce patrz Serwisy Tematyczne
Więcej informacji: Świat Szkła 12/2003
