Szkło laminowane |
Każdy czytelnik „Świata Szkła” wie zapewne czym jest szkło laminowane i niejednokrotnie spotkał się z nim.
Najprościej mówiąc jest to szkło składające się z co najmniej dwóch tafli szkła połączonych za pomocą folii PVB. PVB jest skrótem używanym dla oznaczenia substancji nazywanej poli-winylo-butyralu czy inaczej poli-maślanem-winylu.
Dlaczego produkuje się szkło laminowane?
Ponieważ folie łączące szkło mogą być:
a) przeźroczyste,
b) matowe (mleczne),
c) kolorowe,
d) dźwiękochłonne
oraz istnieje możliwość wlaminowania „zwykłych” folii np. ze zdjęciami, rysunkami, napisami itp., to połączenie ze sobą dwóch tafli szkła za pomocą folii otwiera przed użytkownikiem wiele nowych możliwości zastosowania w życiu codziennym.
• Eliminuje ryzyko skaleczeń w przypadku stłuczenia. Szkło ma tę wadę, że jest kruche i stosunkowo łatwo pęka, a pękając często powoduje skaleczenia. Stąd np. w budynkach użyteczności publicznej obowiązkowo należy stosować szkło bezpieczne. Obok szkła hartowanego szkłem bezpiecznym jest szkło laminowane. Po stłuczeniu szkła laminowanego wszystkie elementy zostają „na swoim miejscu”, nie mogą więc nikogo zranić. Szkłem super bezpiecznym jest laminat wykonany ze szkła hartowanego.
• Połączenie szkła folią PVB umożliwia wykonywanie: przegród dachowych ze szkła laminowanego i chroni ludzi przebywających w pomieszczeniach przed uderzeniem spadającymi przedmiotami.
• Laminowanie pozwala na używanie szkła jako pełnowartościowego materiału budowlanego pionowych przegród (ścian, barierek, podokienników) zabezpieczających osoby przebywające w pomieszczeniu przed wypadnięciem z pomieszczenia w razie zniszczenia szkła.
• Dzięki laminowaniu szkło może pełnić w budownictwie funkcję konstrukcyjną – ze szkła laminowanego wykonuje się np. żebra konstrukcji fasad czy szklane podłogi. Nigdy wcześniej szkło nie było stosowane w budownictwie jako element przenoszący obciążenia mechaniczne inne niż jego własny ciężar.
Szkło laminowane – trochę normalizacji
Zgodnie z normą EN 356 wyróżnia się 8 klas odporności szyb ochronnych na ręczny atak od P1A do P5A i od P6B do P8B. Odsyłamy Państwa do tejże normy po szczegółowe informacje. Poszczególne klasy odporności powinny być indywidualnie dobierane w miarę potrzeb użytkownika.
Najniższe klasy określają szkło, które charakteryzuje się odpornością na uderzenia, tak aby po stłuczeniu nie powodowały zagrożenia dla ludzi znajdujących się w bezpośrednim sąsiedztwie. Szkło najwyższych klas odporności ma stawiać odpór próbom włamania przy użyciu siekiery o masie 2 kg przez określony czas, np. klasa P8B odporność na 70 uderzeń.
Laminaty szklane spełniają wymagania normy EN13541, klasyfikującej odporność na siłę eksplozji na klasy od ER1 do ER4.
Kiedy rozmawiamy o szkle laminowanym najczęściej padają pytania o to czy jest to szkło kuloodporne. Tak, szyby kuloodporne to właśnie kombinacje różnej grubości szkła połączonego kombinacją różnych grubości folii. O klasach kuloodporności przeczytać można szczegółowo w normie EN 1063. Klasyfikacja obejmuje ostrzał próbek szkła z różnorakiej broni z różnych odległości i dzieli szkło na klasy BR1 – BR7 i SG1 i SG2.
Jak to się robi?
Produkcja szkła laminowanego w FGT Polska odbywa się na linii produkcyjnej produkcji Benteler. Przygotowane szkło, wcześniej pocięte, oszlifowane i ewentualnie zahartowane myje się, a następnie w klimatyzowanym i sterylnym, pomieszczeniu (będącym elementem linii produkcyjnej) przekłada się folią PVB. Tak wstępnie przełożone folią formatki trafiają na system walców i pieców, które łączą ze sobą wszystkie elementy składowe. Powstałe w ten sposób szkło nie jest jeszcze w pełni gotowe do zastosowania.
Aby zapewnić odpowiednią adhezje i nierozerwalność związku szkła i folii PVB formatki poddaje się procesowi autoklawizacji w temperaturze ok. 140°C i ciśnieniu 12 atm. W zależności od „składu” laminatu proces ten zajmuje od około 1,5 godz. do nawet 6 godzin. Po opuszczeniu autoklawu obcina się naddatki folii z brzegów formatek i proces jest zakończony.
Dla szkła giętego kiedy nie jest możliwe wstępne laminowanie za pomocą wałków i piecy podgrzewających folię stosuje się specjalną technikę autoklawizacji przy pomocy pomp próżniowych.
Jakie szkło można poddać procesowi laminowania?
Właściwie każde dostępne szkło nadaje się do wykonania z niego laminatów. Możemy wykonywać laminaty ze szkła bezbarwnego float, ze szkła barwionego w masie, ze szkła powłokowego niezależnie od rodzaju powłoki. Laminaty wykonuje się również ze szkła hartowanego oraz giętego. Można wykonywać laminaty będące kombinacją różnych rodzajów i grubości szkła.
Jedynym właściwie ograniczeniem jest wielkość linii produkcyjnej. W Fassaden Glas Technik - Polska największe możliwe do laminowania formatki szkła mogą mieć wymiary 2700x7000 mm.
Cóż to są te oznaczenia?
Szkło laminowane oznaczane jest kombinacją cyfr. Kombinacja ta jest łatwa do rozszyfrowania. Do najczęściej spotykanych skrótów należy 44.2 – oznacza dwa połączone ze sobą szkła o grubości 4 mm za pomocą folii o grubości 0,76 mm.
Pojedyncza folia PVB ma grubość 0,38 mm.
Bernard Buliński
Fassaden Glas Technik Polska
www.fgt.pl
patrz też:
- AGC Glass Europe przejmuje kontrolę nad FGT Polska, Świat Szkła - portal
- Nowy piec do hartowania dla FGT, Bernard Bulinski FGT, Świat Szkła - portal
- Największy jest w Ozorkowie!, Friedrich Langenbach FGT, Świat Szkła - portal
- Szkło laminowane, Bernard Buliński, Świat Szkła - portal
oraz:
- Oszklenia bezpieczne w budownictwie , Tadeusz Tarczoń, Świat Szkła 10/2010
- Materiały używane do budowy szkieł warstwowych , Tadeusz Tarczoń, Świat Szkła 6/2010
- Produkcja, wymagania i badania szkła warstwowego , Tadeusz Tarczoń, Świat Szkła 9/2008
- Szyby zespolone w zastosowaniach specjalnych , Wojciech Dąbrowski, Świat Szkła 2/2008
- Parametry techniczne nowoczesnych przegród szklanych. Część 4 , Zbigniew Respondek, Świat Szkła 1/2008
- Szkła budowlane o podwyższonej wytrzymałości , Wojciech Korzynow, Świat Szkła 11/2007