Coraz częściej mamy z nowoczesnym montażem, oferowanym przez producentów stolarki. Coraz większe (i cieplejsze) są szyby. Zatem i stolarka otworowa powiększa wymiary: ramy grubieją, rośnie liczba komór. Ale problemy pozostają i są coraz bardziej złożone.
Przypadek I
Inwestor stwierdził, że zamontowane drzwi balkonowe, dwuskrzydłowe, dziwnie się zachowują. Jeżeli stanie się na dolną ramę ościeżnicy, to trzeba łapać równowagę bo drzwi „jadą” do dołu. Okazało się, że ponieważ w budynku przewidziano ogrzewanie podłogowe, to wylewki razem z izolacjami i oprzyrządowaniem oraz samą podłogą powinny mieć grubość ok. 15 cm. O tyle też pomniejszono wysokość zamówionych drzwi balkonowych.
Wyprodukowano je zgodnie z zamówieniem. Stolarka miała być wbudowana w pierwszej kolejności, ogrzewanie podłogowe w drugiej. Drzwi wbudowano na zaplanowanej wysokości i na czas do chwili wykonania posadzek podparto je od spodu „klockami” styropianu – takiego do ocieplania ścian, bo był w zasięgu ręki. Nikt nie zwrócił uwagi, lub być może zaplanowano to wykonać później, że drzwi nie mają stabilnego podparcia dolnej ramy, co przy wielkości drzwi (1800x2500 mm, szyba 4/16/44.2) musiało skończyć się niemiłymi konsekwencjami. Wykonano posadzki z ociepleniem, pozostałe prace wewnątrz budynku i przyszła pora na jego użytkowanie.
Lokator wyszedł na balkon, stanął na ramie i zjechał do dołu. Miękki styropian nie wytrzymał ciężkiego użytkownika. Zaczęły się dyskusje, kto zawinił. Producent, w odpowiedzi na przedstawioną mu własnego autorstwa instrukcję montażu, w której wyraźnie było napisane, że drzwi balkonowe należy trwale i stabilnie podpierać od spodu pod ramą odmówił poprawy montażu stwierdzając, że niniejsza instrukcja obowiązuje od listopada, a okna były montowane we wrześniu. Można i tak. Ale wina jest po stronie producenta.
Przykładowe rozwiązania podparcia opisano poniżej:
podmurowanie, listwy lub profile poszerzające, specjalne kotwy podpierające, twardy styropian, parapety z twardego styropianu.
- Podmurowanie bloczkami. Podmurowanie należy dodatkowo docieplić od strony zewnętrznej, aby nie następowało przemarzanie pod ramą lub wykonać je z ocieplonych pustaków typu Isomur.
- Zastosowanie systemowego profilu bazowego lub poszerzenia przykręconego od spodu do ramy drzwi. Drzwi mają podparcie na całej szerokości, profile tworzą izolację pomiędzy posadzką wewnętrzną a tarasem zewnętrznym. Profil jest od strony zewnętrznej lekko cofnięty do środka, umożliwia to wykonanie izolacji tarasu wchodzącej pod ramę drzwi.
- Osadzenie drzwi powyżej 20 cm od istniejącego poziomu – obydwa rozwiązania z punktu 1 i 2. Czyli podmurowanie na pewną wysokość bloczkami i później zastosowanie systemowego podparcia. Dlaczego takie połączenie? Powyżej 20 cm jest duże prawdopodobieństwo wypchania profili na zewnątrz przez parcie wylewanej posadzki. Szczególnie ma to znaczenie przy bardzo szerokich drzwiach, np. trójskrzydłowych lub przesuwanych.
Przypadek II
Jeden z producentów kilkakrotnie zmieniał usytuowanie drzwi. Zaprojektowane były na wysokość uwzględniającą wysokość posadzki z ogrzewaniem podłogowym. Drzwi a to podnoszono, a to opuszczano – i tak chyba 5 razy.
Podniesienie, czy opuszczanie drzwi wymagało jednoczesnego podnoszenia i opuszczania sąsiedniego okna. W efekcie tych chaotycznych prac montażowych drzwi na parterze otwierają się ale nie ma możliwości ułożenia podłóg, gdyż jest za mało miejsca pod skrzydłem.
Natomiast w nadprożach została „dziura” o wys. ok. 10 cm, wypełniona styropianem. Drzwi na piętrze nie otwierają się, bo uniemożliwia to wylana posadzka (jeszcze bez podłóg), a drzwi nie można już więcej podnieść bo zasłoni je zewnętrzne ocieplenie. Drzwi na II piętrze otwierają się wprawdzie, ale i tak trzeba je przemontować, bo brak jest trwałego podparcia ramy.
Przypadek III
Drzwi bezprogowe na płaskich, bardzo niskich progach wymagają szczególnie starannego i dokładnego montażu, gdyż z powodu wad montażu woda z opadów wcieka do mieszkań, w stropy i w ściany.
Próg drzwi balkonowych powinien być usytuowany ponad powierzchnią płytek tarasu co najmniej 3 cm. Pomiędzy posadzką tarasu a ramą progową drzwi powinna być wykonana szczelna izolacja z papy.
W omawianych drzwiach brak jest izolacji przeciwwodnej, a progi znajdują się w poziomie tarasów lub nawet poniżej poziomów. Przy montażu drzwi posadowione zostały za nisko. W niektórych drzwiach, z uwagi na dużą szczelinę pomiędzy poziomem płyty stropowej a progiem drzwi, zastosowano pod progami szerokie listwy poszerzające. Miejscami, pod ramy niektórych drzwi, podłożone zostały tylko odcinki listew poszerzających.
Pod listwami poszerzającymi lub ich odcinkami wstawiono jeszcze kawałki cegły lub kliny z tworzywa sztucznego. Ta „wieloczęściowa” struktura wsporcza jest niestabilna. Cegły są pokruszone z powodu nawiercania otworów na dyble, a kliny wysuwają się. Cegły czy kliny ułożono na nieoczyszczonym podłożu – gruzie – bądź je wmurowano.
Sposób podparcia drzwi sprawia, że – obciążone ciężkimi roletami – osiadają. Kotwy boczne nie są w stanie utrzymać ciężkich drzwi, bo i nie są do tego przeznaczone. One powinny jedynie stabilizować ustawienie ramy w pozycji pionowej. Drzwi należało ustawić na stabilnym i trwałym podparciu, tj. klockach podporowych, czy listwach poszerzających, które w tym systemie stolarki są powszechnie dostępne.
Nieprawidłowe jest uszczelnienie pod drzwiami, wykonane po części z pianki PU a po części z poutykanych kawałków styropianu. Piankę wtryśnięto na nieoczyszczone podłoże, dodatkowo uszkodzona została izolacja z papy.
Przypadek IV
Przygotowując montaż wysokiej klasy drzwi drewnianych szerokość stolarki zwymiarowano od „tynku do tynku”, przy czym uwzględniono szczeliny na uszczelnienie o wielkości 1,5 do 2,5 cm. Zasada pozostawienia takiej szczeliny jest prawidłowa przy tradycyjnym montażu, wyłącznie przy uszczelnieniu pianką poliuretanową. W tym przypadku jednak wielkość szczeliny sprawia trudności, bo przewidziano montaż tzw. „ciepły”, z zastosowaniem taśm paroszczelnych i paroprzepuszczalnych.
Dla takiego montażu szczeliny powinny być większe, gdyż brak jest dostępu dla montażu od strony krat (w oknach i w drzwiach są kraty, których demontaż jest b. trudny) i prowadnic rolet. Do takiego montażu powinny być skute tynki z ościeży. Bez skucia tynków drzwi musiałyby być jeszcze węższe i zabrałyby jeszcze więcej światła i byłyby za wąskie, nie więcej jak 80 cm w świetle.
Częściowe wpuszczenie drzwi bokami w tynk dałoby większą szerokość i więcej światła a jednocześnie możliwość „ciepłego” montażu. Powinno być to jednak przewidziane w ustalaniu wymiarów. Inwestor powinien być poinformowany o zasadach wymiarowania i trudnościach montażu w tych konkretnych otworach.
Istotny problem występuje w przypadku wysokości drzwi, które pochodzą od zagranicznego producenta. Pomiarów dokonano od powierzchni progów wewnętrznych do płyt obudowy skrzynki roletowej. Przy pomiarach pominięto wymagane szczeliny na uszczelnienie materiałem izolacyjnym. Okna i drzwi mają zamontowane na stałe – pod ramami – listwy progowe, co zwiększa łączną wysokość dolnych ram.
Listwy progowe są integralną częścią stolarki, nie można ich zdemontować. Stosowanie listew progowych jest technologicznie właściwe. Do listew progowych, przy montażu okien, dosuwane są parapety wewnętrzne i mocowane są do nich parapety zewnętrzne.
Wysokość listwy progowej powinna być uwzględniona przy wymiarowaniu. Wysokość ramy nowych drzwi razem z listwą progową jest ok. dwukrotnie większa niż wysokość ramy drzwi starych. Po zamontowaniu zabierają one więcej światła. Konstrukcja polskiej stolarki drewnianej jest nieco odmienna. Dolna ościeżnica ma wyfrezowane podcięcia na parapety. Stolarka ta przy montażu „zabiera” mniej światła.
Inna jest też szerokość ram wbudowanej stolarki. Wynosi ona ok. 8 cm i jest ok. 2 cm szersza niż okien polskich. W aktualnym stanie wysokość drzwi jest za duża. Nie ma też miejsca na materiał uszczelniający. Inwestor nie wyraża zgody na podniesienie parapetów. Przyzwyczajony do „starych” zespolonych drzwi z niskim progiem i niskich ram skrzydeł nie może pogodzić się z tym, że ma ok 30% mniej swiatła.
Jerzy Płoński
Całość artykułu w wydaniu drukowanym i elektronicznym
inne artykuły o podobnej tematyce patrz Serwisy Tematyczne
więcej informacj: Świat Szkła 11/2012
Informacje na temat Wytycznych montażu mozna uzyskać bezpośrednio w redakcji miesięcznika Świat Szkła:
- Agata Kostrzewa
- Agnieszka Roguska
oraz dziale dystrybucji
- Iwona Markowska
więcej informacji też na stronie o Wytycznych do montaż okien i drzwi zewnętrznych tzw Instrukcja RAL