Lekkie, proste i minimalistyczne – takie powinno być nowoczesne wnętrze. Ciasne pokoje i zaciemnione klatki schodowe dawno odeszły w zapomnienie. Nastała era funkcjonalnej przestronności i subtelnej izolacji przestrzeni.

Nic więc dziwnego, że specjaliści zajmujący się projektowaniem budynków oraz aranżacją powierzchni użytkowych w swoich projektach coraz więcej miejsca poświęcają szkłu. I to nie tylko temu, które od lat znajduje zastosowanie w stolarce okiennej.

Z transparentnych tafli wykonuje się dziś zarówno drobne elementy wnętrz, jak również wielkoformatowe konstrukcje. Do nietypowych, a jednak coraz częściej wykorzystywanych w aranżacji wnętrz należą szklane, spiralne schody.

 

2013-09-38-2

 AB-GLASS

 

Tradycyjne, żelbetonowe schody coraz rzadziej goszczą w biurach, domach czy mieszkaniach, ponieważ nie dość, że są ciężkie i mało efektowne, to jeszcze wymagają kosztownego i czasochłonnego wykończenia (beton należy obłożyć drewnem lub kamieniem). Doskonałą alternatywą dla pospolitego żelbetonu stanowi nowoczesne szkło.

Schody wykonane z transparentnego materiału dodają wnętrzu elegancji i niepowtarzalnego charakteru. Szerokie możliwości zdobnicze oraz architektoniczne tego typu konstrukcji dają niczym nieograniczoną perspektywę kreowania każdej, nawet najbardziej wymagającej przestrzeni.

Spiralne schody są bowiem nie tylko estetyczne, ale również niezwykle funkcjonalne. Jako że zajmują stosunkowo niewiele miejsca, doskonale sprawdzają się w przytulnych, kameralnych wnętrzach.

 

2013-09-38-1

Perełka konstrukcyjna. Szklano-stalowe schody samonośne. FARAONE

 

Potencjał laminatu

Na pozór krucha i delikatna struktura szklanych schodów tak naprawdę jest bardzo solidna i nadzwyczaj wytrzymała. Bezpieczeństwo użytkowania gwarantuje mocna stalowa konstrukcja oraz wsparte o nią, wytrzymałe stopnie, które wykonuje się najczęściej z trzech warstw klejonego, hartowanego szkła. Wielowarstwowość płyt zabezpiecza przed powstawaniem ugięć w centralnym punkcie obciążenia stopnia. Można więc uznać, że szklane schody cechują się taką samą wytrzymałością jak stopnie drewniane czy kamienne. Z tą różnicą, że są znacznie bardziej stylowe i nowoczesne.

Szkło to niezwykle plastyczny materiał, który nie przewodzi ciepła ani elektryczności, przepuszcza promienie słoneczne i sztuczne światło oraz cechuje się twardą, odporną na większość środków chemicznych powierzchnią. Aby zwiększyć jego wytrzymałość przetwarza się je w szkło laminowane, składające się z co najmniej dwóch tafli hartowanego szkła float, zespolonych ze sobą najczęściej folią PVB (poli-winylo-butyral zwany również poli-maślanem-winylu) lub żywicą. Standardowa grubość folii wynosi 0,38 mm. Może być zarówno transparentna, jak i ozdobna: w określonym przez klienta kolorze lub z nadrukowaną grafiką czy prywatnym zdjęciem. Istnieje też możliwość zastosowania specjalistycznej folii PVB, która np. powoduje, że szklane elementy zyskują właściwości dźwiękochłonne.

Istotną wadą szkła jest skłonność do pękania, a co za tym idzie – niebezpieczeństwo użytkowania. Okazuje się jednak, że laminat (dzięki wielowarstwowej budowie) ogranicza ryzyko skaleczeń w przypadku stłuczenia, gdyż w odłamki szklanej tafli pozostają na swoim miejscu, przyklejone do folii. Dzięki temu laminat stanowi też solidne zabezpieczenie przed spadającymi przedmiotami – sklejone warstwy zatrzymują obiekt, nie dopuszczając do upadku szklanych elementów na użytkowników powierzchni.

 

2013-09-39-1

Potencjał laminatu. Stopnie i balustrady ze szkła laminowanego w oryginalnym projekcie fot. GLASTROSCH

 

Szkło to niezwykle plastyczny materiał, który nie przewodzi ciepła ani elektryczności, przepuszcza promienie słoneczne i sztuczne światło oraz cechuje się twardą, odporną na większość środków chemicznych powierzchnią. Aby zwiększyć jego wytrzymałość przetwarza się je w szkło laminowane, składające się z co najmniej dwóch tafli hartowanego szkła float, zespolonych ze sobą najczęściej folią PVB (poli-winylo-butyral zwany również poli-maślanem-winylu) lub żywicą. 
Standardowa grubość folii wynosi 0,38 mm. Może być zarówno transparentna, jak i ozdobna: w określonym przez klienta kolorze lub z nadrukowaną grafiką czy prywatnym zdjęciem. Istnieje też możliwość zastosowania specjalistycznej folii PVB, która np. powoduje, że szklane elementy zyskują właściwości dźwiękochłonne.


Istotną wadą szkła jest skłonność do pękania, a co za tym idzie – niebezpieczeństwo użytkowania. Okazuje się jednak, że laminat (dzięki wielowarstwowej budowie) ogranicza ryzyko skaleczeń w przypadku stłuczenia, gdyż w odłamki szklanej tafli pozostają na swoim miejscu, przyklejone do folii. Dzięki temu laminat stanowi też solidne zabezpieczenie przed spadającymi przedmiotami – sklejone warstwy zatrzymują obiekt, nie dopuszczając do upadku szklanych elementów na użytkowników powierzchni.

 

2013-09-39-2

Jeden mocny akcent wystarczy, aby nasze wnętrze nabrało innego wymiaru. Może dodatki? Trochę banalne. Ekspresyjny kolor ścian? Zbyt ekscentryczne. A schody? O formie świeżej, z dodatkiem głębokiej jak noc czerni, złota i srebra. Oryginalność przełamana odrobiną światła z balustrady wykonanej ze szkła giętego wraz z ciekawie zaaranżowanym dekorem z malowanego drewna sprawiają, że ta policzkowo ażurowa konstrukcja stała się niezwykle efektowną formą. fot. MAZER

 


Jak powstaje szkło warstwowe?
Na linii przeznaczonej do laminowania umieszczane są uprzednio przycięte na wymiar oraz wyszlifowane tafle szkła float (hartowanego lub półhartowanego).


Przed zespoleniem każdą z nich poddaje się dokładnemu czyszczeniu, tak by zminimalizować ryzyko wystąpienia defektów estetycznych gotowego produktu. Tafle szkła oraz folie zespala się w sterylnym i klimatyzowanym pomieszczeniu. Najpierw wkłada się je pomiędzy dwa walce, a następnie podgrzewa do ok. 100° C. Jest to temperatura topnienia tworzywa syntetycznego PVB). Podczas tego procesu eliminuje się zalegające między taflami resztki powietrza. 

 

2013-09-40-1

fot. HAJWAM

 


W efekcie zmianie ulega kolor folii (z naturalnego na półprzezroczysty). Jednak ostateczne zespolenie szyb odbywa się w kontrolowanych warunkach ciśnienia i temperatury, a ma miejsce w specjalnym autoklawie.


Zgodnie z normą EN365 wyróżnia się 8 klas odporności szyb ochronnych. Do najniższych klas przyporządkowane jest szkło, które cechuje się poziomem wytrzymałości gwarantującym bezpieczeństwo użytkowania przez ludzi znajdujących się w bezpośrednim sąsiedztwie szklanego elementu. Z kolei tafle spełniające wymogi najwyższych klas odporności mają stawiać opór próbom włamania przy użyciu siekiery o masie 2 kilogramy przy określonej częstotliwości uderzeń. Ze względu na wysoką trwałość laminatu stosuje się go w produkcji nie tylko schodów, ale również podłóg, balustrad, zadaszeń, ścianek działowych, ogrodów zimowych czy szyb antywłamaniowych.


Opracowanie techniki zespalania tafli otworzyło przed architektami nowe możliwości konstrukcyjne. Nigdy wcześniej szkło nie było stosowane w budownictwie jako element przenoszący obciążenia mechaniczne inne niż jego własny ciężar.

 

2013-09-40-2

Te nowoczesne schody z oryginalną balustradą ze szkła giętego są głównym elementem aranżacyjnym salonu. Fantazyjna konstrukcja policzkowoażurowa z drewnianą poręczą wykonana została z szlachetnego orzecha amerykańskiego o wyraźnym rysunku. Schody w roli niezwykłej dekoracji wnętrza, nadają mu przytulnego charakteru. fot. MAZER

 


Szklane stopnie
Szklane stopnie składają się z minimum trzech pojedynczych szyb połączonych foliami PVB. Górna, narażona na bezpośredni kontakt ze źródłem obciążenia jest zazwyczaj szybą hartowaną. Natomiast dwie pozostałe, umieszczone pod nią to zwykłe szyby float, czasem półhartowane. Grubość stopnia uzależniona jest od wymiarów liniowych tafli oraz wartości obciążeniowych szkła.

Dla zapewniania komfortu i bezpiecznego użytkowania szklanych schodów pokrywa się je specjalnym, antypoślizgowym materiałem. Dodatkowe walory estetyczne konstrukcji zyskujemy doświetlając ją od spodu. Do tego celu stosuje się lampki LED, które dają jedno bądź wielokolorowe strumienie światła.

 

 

2013-09-40-3

fot. AB-GLASS


Podczas montażu należy zwrócić szczególną uwagę by luz brzegowy pomiędzy wszystkimi płytami wynosił minimum 4 mm. Istotnym elementem stopnia jest silikon jednoskładnikowy oraz silikonowy profil klockowania. Konieczne jest, by twardość profili klockowania oscylowała pomiędzy 60 a 80 Shore. W fazie projektu stopni spiralnych schodów konieczne jest uwzględnienie zwężenia na gotowej tafli od strony osi schodów.

 

Ważnym punktem projektu jest zapewnienie odpowiedniej szerokości powierzchni użytkowej stopnia. Nie można też pominąć szczegółowej analizy siły obciążeń, które będą oddziaływać bezpośrednio na szklaną konstrukcję. Błędne kalkulacje mogą doprowadzić do wystąpienia defektów montażowych, takich jak odklejanie się poszczególnych stopni lub pękanie przy dokręcaniu stopnic do konstrukcji stalowej.


Ostateczny efekt wizualny może być bardzo zróżnicowany – wszystko zależy od potrzeb i gustu klienta. Tafle przeznaczone na budowę szklanych stopni mogą przybierać rozmaite kształty. Największą popularnością cieszą się standardowe prostokąty, jednak w przypadku spiralnych schodów stosuje się charakterystyczne zaokrąglenia w łuki lub fale.

 

Możliwość wykorzystania szkła barwionego w masie albo dowolnego płaskiego zdobnika – zdjęcia, tkaniny, fototapety czy brokatowego pyłu, pozwala na niczym nieograniczone kreowanie aranżacji wnętrza. W przypadku szklanych stopni istnieje też możliwość zmatowienia bądź wypolerowania wierzchniej warstwy. Wówczas, w celu zapewnienia wysokiego poziomu bezpieczeństwa konieczne jest przeprowadzenie procesu zwanego ryflowaniem krawędzi. W efekcie szklane elementy zyskują właściwości antypoślizgowe.


Innym sposobem na podwyższenie poziomu bezpieczeństwa użytkowania szklanych schodów jest zastosowanie sitodruku lub szkła dekoracyjnego o wzorzystej powierzchni.

 

 

2013-09-40-4

Współczesne szklane schody jako uzupełnienie zabytkowej architektury? Można i tak…


Bezpieczne balustrady
Szklane balustrady stanowią niezwykle istotny element nowoczesnego wnętrza. Głównie dlatego, że cechuje je wysoki poziom estetyki oraz przejrzystości. Dzięki temu dodają lekkości antresolom, konstrukcjom ciągów pieszych oraz wszystkim innym powierzchniom użytkowym, gdzie produkt ten został wbudowany. Szklana balustrada najczęściej składa się z dwóch pojedynczych szyb półhartowanych (np. SGG PLANIDUR) lub takiej samej ilości szyb hartowanych (np. SGG SECURIT). Możliwe jest też zastosowanie pojedynczego szkła hartowanego, ale pod warunkiem, że zostaną spełnione dodatkowe warunki bezpieczeństwa. Jednym z nich jest trwałe zamocowanie po obwodzie, wzdłuż czterech krawędzi.

 

2013-09-41-1

fot. AB-GLASS


Bezpieczne szkło hartowane charakteryzuje się bardzo wysoką odpornością na czynniki mechaniczne oraz naprężenia będące efektem zmian temperatury powierzchni. Innymi słowy – proces hartowania ma na celu spotęgowanie odporności szkła na wyginanie, stłuczenie czy raptowne schłodzenie lub ogrzanie (nawet do 200°C) tego materiału. Dzięki temu 8 mm szyba bez szwanku znosi upadek stalowej kuli o ciężarze 0,5 kg z wysokości 2 metrów. Warto przy tym dodać, że upuszczenie identycznej kuli na szkło niehartowane z dużo mniejszej wysokości (0,3 metra) skutkuje stłuczeniem. W przypadku pęknięcia szkło hartowane rozpada się na bezpieczne, tępokrawędziste elementy, które w przeciwieństwie do standardowego szkła nie są w stanie zranić użytkownika.


Hartowanie szkła polega na poddaniu go dodatkowej obróbce termicznej, a dokładniej nagrzaniu do temperatury ok. 700° C, a następnie szybkim schłodzeniu przy użyciu sprężonego powietrza. Czynności te w żaden sposób nie wpływają na wygląd zewnętrzny tafli – zmianie ulega jedynie ich budowa wewnętrzna.

 

2013-09-41-2

Niewątpliwą zaletą schodów z39 jest przestrzenna, zatrzymana niby w tańcu forma. Wyrafinowanej lekkości konstrukcji stopień-podstopień ZETA nadaje balustrada ze szkła giętego, zaś klasyczny wdzięk podkreślony został użytym do budowy egzotycznym drewnem amazaque. fot. MAZER

 


W przypadku szkła hartowanego giętego, które stosuje się przy produkcji balustrad spiralnych schodów, bezpośrednio po nagrzaniu formatki do odpowiedniej temperatury tafle poddaje się mechanicznemu procesowi gięcia, po którym całość zostaje raptownie schłodzona sprężonym powietrzem. Szklane tafle przeznaczone do konstrukcji balustrad można zespalać lub laminować. Jednak wszelkie modyfikacje szkła (np. wiercenie otworów czy obróbka krawędzi) należy wprowadzać przed procesem hartowania.


Istotną wadą hartowanych tafli jest skłonność do samoistnego pękania. Ryzyko takiego zdarzenia można jednak znacznie ograniczyć wykonując próbę zwaną „Heat Soak Test”, która polega na poddaniu umieszczonych w piecu elementów dodatkowej obróbce termicznej, a więc działaniu ściśle określonych temperatur przez określony czas.

 

2013-09-41-3

Ze względu na kruchość szkło jest niezwykle wymagającym materiałem dla montażysty


Szkło gięte hartowane, z którego wykonuje się balustrady może być monolityczne (ESG) lub laminowane (ESG/VSG). Monolityczne składa się z pojedynczej formatki szkła giętego hartowanego, a jego grubość wynosi zazwyczaj od 5 do 19 mm. Stosuje się je również w produkcji szklanych drzwi blatów czy kabin prysznicowych. Z kolei szkło gięte laminowane (sklejane specjalnymi foliami) można wykorzystać wszędzie tam, gdzie konieczne jest zapewnienie nie tylko trwałego materiału, ale również ochrony przed hałasem, pociskami, wypadnięciem czy upadającymi przedmiotami.

 

Właściwe dobranie promieni gięcia szkła umożliwia sklejenie dowolnej liczby tafli, a co za tym idzie – otrzymanie pożądanej grubości pakietu (do 6 tafli). Ponadto możliwe jest wykonywanie laminatów będących kombinacją szkła o odmiennych objętościach i właściwościach. Warto przy tym wspomnieć, że trwają obecnie badania mające na celu otrzymanie nowego, ulepszonego materiału, który mógłby zastąpić folię PVB. Materiał ten ma być znacznie bardziej wytrzymały na rozerwanie oraz niemal sto razy sztywniejszy od standardowej folii.

 

2013-09-42-1

Szkło gięte może stanowić solidną konstrukcję wsporczą zarówno balustrad jak i stopni (jeżeli przewidzi się bezpieczny i solidny sposób ich mocowania) fot. HAJWAM

 

 
Proces gięcia i hartowania odbywa się na tym samie etapie obróbki szkła. Niemożliwe jest zahartowanie uprzednio wygiętej szyby. Po wycięciu i oszlifowaniu formatek umieszcza się je w piecu gazowym (wyposażonym w funkcje sterowania temperaturą) przeznaczonym do wypału tafli. Na skutek stopniowego ogrzania (do maks. 600° C), a więc działania wysokiej temperatury, szkło mięknie przybierając kształt ułożonej w piecu formy (wklęsłej lub wypukłej).

 

Następuje kontrolowane chłodzenie masy, które ma na celu wyeliminowanie niepożądanych naprężeń wewnętrznych. Termicznemu kształtowaniu można poddać szkło bezbarwne, barwione w masie i ornamentowe, jak również tafle z naniesioną pirolitycznie powłoką.

 

2013-09-42-2a

 

2013-09-42-2

 

Umiejętnie aranżując przestrzeń nadajesz wnętrzu dowolny charakter. Możesz urządzić je w stylu nowoczesnym lub tradycyjnym. Możesz także sprawić, że będzie ono posiadało duży ładunek energetyczny lub będzie stonowane i spokojne. Model Z 7 o policzkowo ażurowej konstrukcji z wyrafinowaną giętą formą i balustradą ze szkła idealnie oddaje dynamiczną energię wnętrza nowoczesnego. Uwagę zwraca precyzyjny dobór gatunku drewna, z którego wykonano schody. Barwa orzecha amerykańskiego idealnie współgra z kolorem posadzki tworząc harmonijną kompozycją. fot. MAZER

 

 

 


Warunki stosowania i montaż
Ponieważ szkło jest niezwykle kruchym materiałem, podczas przechowywania oraz transportowania należy zadbać o bezpieczeństwo każdej pojedynczej szyby. Ważne, by podczas tych czynności tafle znajdowały się w pozycji pionowej. Konieczne jest też zabezpieczenie krawędzi. Nie mogą zostać one naruszone ani podlegać obróbce termicznej, chemicznej czy mechanicznej.


Montaż szyby musi być zgodny z umieszczoną na niej naklejką. Należy przy tym ściśle trzymać się wcześniej wykonanego projektu. Niezwykle ważnym krokiem podczas instalacji szklanych elementów jest zabezpieczenie ich przed wyszczerbieniem na skutek urazów mechanicznych.


Gotowe, szklane elementy powinny być czyszczone w sposób niezagrażający ich fakturze, a więc z wyeliminowaniem czynności rysowania czy ścierania. Dlatego przeznaczone do mycia tafli gąbki lub szmatki muszą być wolne od wszelkich zanieczyszczeń (np. ziarenek piasku).


Na zdjęciu firmy HAJWAM (poniżej) widzimy szklane spiralne schody z balustradami wykonanymi ze szkła giętego. Podczas opartej o szczegółowy projekt budowy balustrad, co najmniej dwukrotnie dokonane zostały dodatkowe przymiarki uwzględniające rzeczywiste ułożenie stopni. Do osadzenia w posadzce wcześniej ukształtowanych szyb wykorzystano konstrukcje z profilu stalowego (giętego na kształt szkła), na którym przyspawano płaskownik wewnętrznego promienia. Po założeniu tafli zamocowano je płaskownikiem zewnętrznego promienia, przytwierdzonego do profilu osadzonego w podłodze. Szklane stopnie wykonano z szyb klejonych. Były one zarówno szlifowane, jak i polerowane.


Na każdy element naniesiono sitodruk antypoślizgowy. Główny element konstrukcji schodów stanowi stalowa rura, do której promieniście przyspawano belki zakończone płaskownikami. Szkło przyklejono do konstrukcji przezroczystym klejem o konsystencji silikonu. Do projektu wybrano szyby cechujące się wysokim poziomem przezierności (standard OPTIWHITE), która to powoduje, że wykonana z grubego, warstwowego szkła balustrada nabiera lekkości i szlachetnego charakteru.


***
Szklane spiralne schody to kwintesencja nowoczesności i minimalizmu. Ponieważ transparentne tafle są prawie niezauważalne, pod ich wpływem każde wnętrze nabiera przejrzystości i elegancji.


Z reguły łączy się je ze stalą nierdzewną (lub malowanym proszkowo metalem), co jeszcze bardziej wpływa na uszlachetnienie aranżacji. Stal wykorzystuje się przy produkcji schodów jako element zarówno nośny, stabilizujący, jak i ozdobny. Pokrycie tego materiału dodatkową warstwą ochronną (np. w procesie cynkowania lub malowania) zapewnia wysoką trwałość użytkowania.


Szkło gwarantuje optymalne doświetlenie domu, biura czy mieszkania, a jak wiadomo – jasne, przestronne pomieszczenia są dziś w modzie.
Szklane spiralne schody to nie tylko atrakcyjne i oryginalne, ale też niezwykle praktyczne rozwiązanie (głównie dlatego, że zajmują niewielką część powierzchni). Należy jednak wiedzieć, że szkło – podobnie jak inne materiały – posiada również wady.

 

Materiał ten należy traktować ze szczególną ostrożnością, gdyż jest wyjątkowo kruchy i łatwo go zarysować. Niezwykle wrażliwe na urazy mechaniczne są szklane stopnice. Inną ich wadą jest fakt, że po procesie hartowania nie nadają się do dalszej obróbki.

Za udostępnienie materiałów, a co za tym idzie – pomoc w pracy nad artykułem dziękuję firmom: AB-GLASS, HAJWAM, MAZER oraz MAT-STAL.

(...)

 

Magdalena Prokop-Duchnowska

 

Całość artykułu w wydaniu drukowanym i elektronicznym 
Inne artykuły o podobnej tematyce patrz Serwisy Tematyczne

Więcej informacj: Świat Szkła 09/2013

 

  • Logo - alu
  • Logo aw
  • Logo - fenzi
  • Logo - glass serwis
  • Logo - lisec
  • Logo - mc diam
  • Logo - polflam
  • Logo - saint gobain
  • Logo termo
  • Logo - swiss
  • Logo - guardian
  • Logo - forel
  • vitrintec wall solutions logo

Copyright © Świat Szkła - Wszelkie prawa zastrzeżone.